> Бөлүктүн менюсун көрсөткүлө

Улуттук валютанын өнүгүү этаптары  

   

1993-жылы чыгарылган үлгүдөгү банкноттор (Биринчи чыгарылышы)  

   

Акчаны майдалоо функциясын аткарган 1, 5, 20 сом жана 1, 10, 50 тыйын номиналындагы банкноттор 1993-жылы жаз айларындажүгүртүүгө чыгарылган.  

   

Номиналы 

Жүгүртүүгө чыгарылган күнү 

Өлчөмү 

(мм) 

Түсү 

тыйындар  

1993-жылдын 10-майы 

90х70 

Кызыл 

10 

1993-жылдын 10-майы 

90х70 

Жашыл 

50 

1993-жылдын 10-майы 

90х70 

Көк 

сомдор  

1993-жылдын 10-майы 

140х70 

Кызыл 

1993-жылдын 10-майы 

140х70 

Жашыл 

20 

1993-жылдын 10-майы 

140х70 

Көк 

   

1994-1995-жылдары чыгарылган үлгүдөгү банкноттор (Экинчи чыгарылышы)  

   

1994-1995-жылдары акча белгилеринин экинчи эмиссиясы ишке ашырылган. Биринчи чыгарылыштагы банкнотторго караганда “калайык-калктын улуттук валютага карата ишениминин калыптанышы мезгилинде” жасалмалуулуктан ишенимдүү корголгонбанкноттор жүгүртүүгө чыгарылган.  

1993-жылы чыгарылган үлгүдөгү банкноттор жүгүртүүдөн акырындык менен алынып, 1994-1995-жылдары чыгарылган үлгүдөгү 1, 5, 10, 20, 50, 100 сом номиналындагы банкноттор менен алмаштырылган. 

    

Номиналы 

(сом) 

Жүгүртүүгө чыгарылган күнү 

Өлчөмү 

(мм) 

Түсү 

1994-жылдын 11-апрели 

135х65 

Күрөң  сары 

1994-жылдын 11-апрели 

135х65 

Көгүш сары 

10 

1994-жылдын 28-январы 

135х65 

Жашгылт сары 

20 

1994-жылдын 11-апрели 

135х65 

Кызгылтым күрөң 

50 

1994-жылдын 29-августу 

135х65 

Сыяк көк кызыл  

100 

1995-жылдын 20-марты 

135х65 

Саргылтым боз 

   

 

1997, 2000, 2002, 2004, 2005-жылдары чыгарылган үлгүдөгү банкноттор  

(Үчүнчү чыгарылышы)  

   

Улуттук валютаны өркүндөтүүнүн үчүнчү баскычы 1997-жылдан тартып башталган. 1, 5, 10, 20, 50, 100 сом наркындагы, мурдачыгарылган банкнотторго салыштырганда өркүндөтүлгөн коргоо элементтерин камтыган банкноттор акырындык менен жүгүртүүгө чыгарылган. 

Ал эми 2000-жылы жогорку номиналдагы 200, 500, 1000 сом наркындагы банкноттор жүгүртүүгө чыгарылган. 

   

Номиналы 

(сом) 

Жүгүртүүгө чыгарылган күнү 

Өлчөмү 

(мм) 

Түсү 

2000-жылдын 7-февралы 

120х60 

Күрөң жашыл 

1997-жылдын 17-декабры 

135х65 

Көк 

10 

1997-жылдын 17-декабры 

135х65 

Жашыл 

20 

2002-жылдын 15-августу 

135х65 

Кызгылт  күрөң 

50 

2002-жылдын 15-августу 

145х70 

Сыяк көк кызыл 

100 

2002-жылдын 15-августу 

150х72 

Жашыл сыя көк 

200 

2000-жылдын 28-августу 

155х74 

Сары 

2004-жылдын 2-августу 

500 

2000-жылдын 28-августу 

160х76 

Каралжын кызыл 

2005-жылдын 1-ноябры 

1000 

2000-жылдын 28-августу 

165х78 

Боз жашыл 

   

Жүгүртүү монеталары  

   

Биринчи жолу 2008- жылы 10, 50 тыйын жана 1, 3, 5 сом номиналындагы металдан жасалган жүгүртүү монеталары чыгарылган. 2009-жылы 10 сом номиналындагы монета, ал эми 2014-жылы монетанын кырында жазуу бар 10 сом номиналындагы монета жүгүртүүгө чыгарылган. 

   

Номиналы 

Жүгүртүүгө чыгарылган күнү 

Металлы 

Диаметри, мм 

Салмагы, г 

Кыры 

тыйындар 

10  

2008-жылдын  

1 январы 

Латунь капталган болот 

15 

1,3 

Жылмакай 

50  

2008-жылдын  

1 январы 

Латунь капталган болот 

17 

1,8 

Жылмакай 

сомдор 

1  

2008-жылдын  

1 январы 

Никель капталган болот 

19 

2,5 

Кесикче 

3  

2008-жылдын  

1 январы 

Никель капталган болот 

21 

3,2 

Кесикче 

5  

2008-жылдын  

1 январы 

Никель капталган болот 

23 

4,2 

Кесикче 

10  

2009-жылдын 

1 декабры 

Никель капталган болот 

24,50 

5,4 

Кесикче 

2014-жылдын 

1 сентябры 

Кырындагы жазуу «Он сом», бешжылдыз жана «10 СОМ» 

 

 

 

 

 

2009-2010 жылдары чыгарылган үлгүдөгү банкноттор (Төртүнчү чыгарылыш)  

   

Улуттук валютанын төртүнчү сериясы 2009-жылы жүгүртүүгө чыгарылган 5000 сом номиналындагы банкнот менен ачылган. Мындан кийин 20, 50, 100 жана 200, 500, 1000 сом номиналындагы өркүндөтүлгөн коргоо элементтерин камтыган банкноттор акырындык менен чыгарыла баштаган. 

Төртүнчү чыгарылыштагы банкноттор оригиналдуу дизайнга жана өркүндөтүлгөн коргоо элементтерине ээ. 

   

Номиналы (сом) 

Жүгүртүүгө чыгарылган күнү 

Өлчөмү 

(мм) 

Түсү 

20 

2009-жылдын 1-июлу 

120х58 

Кызыл 

50 

2009-жылдын 1-июлу 

126х61 

Кызгылт сары 

100 

2009-жылдын 1-июлу 

132х63 

Көк 

200 

2010-жылдын 1-декабры 

138х66 

Сары 

500 

2010-жылдын 1-декабры 

144х68 

Күлгүн 

1000 

2010-жылдын 1-декабры 

150х71 

Бозомук 

5 000 

2009-жылдын 2 марты 

156х73 

Жашыл 

   

2016-жылдагы үлгүдөгү банкноттор (Төртүнчү чыгарылыштагы өркүндөтүлгөн банкноттор) 

   

2017-2018-жылдары улуттук валютанын IV сериясындагы 2016-жылдагы үлгүдөгү 20, 50, 100, 200, 500, 1000 жана 5000 сом номиналындагы банкноттору жүгүртүүгө чыгарылган.  

IV сериясындагы 2016-жылдагы үлгүдөгү өркүндөтүлгөн банкноталар төмөнкүлөрдү камтыйт:  

- Классикалык ыкма менен даярдалган, даана так көрүнгөн портрет.  

- MASK-элементи. Жарыкка салып кароодо «сом» деген сөз көрүнөт (20, 50 жана 100 сом банкноторунан тышкары).  

- Чыгарылган жылы: 2016.   

Номиналы (сом) 

Жүгүртүүгө чыгарылган күнү 

Өлчөмү 

(мм) 

Түсү 

20 

2018-жылдын 20-декабыры 

120х58 

Кызыл 

50 

2017-жылдын 1-марты 

126х61 

Кызгылт сары 

100 

2017-жылдын 1-марты 

132х63 

Көк 

200 

2017-жылдын 1-январы 

138х66 

Сары 

500 

2017-жылдын 1-январы 

144х68 

Күлгүн 

1000 

2017-жылдын 1-январы 

150х71 

Бозомук 

5 000 

2018-жылдын 20-декабыры 

156х73 

Жашыл 

 

2000 сом номиналындагы эстелик банкнот  

 

Эстелик банкнота, Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тарабынан мамлекеттин тарыхында басып өткөн жолундагы маанилүү эки учурду: Кыргыз Республикасынын эгемендүүлүккө ээ болушунун 25 жылдыгына, Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын 25 жылдыгына жана улуттук валютанын жүгүртүүгө чыгарылышынын 25 жылдыгына карата чыгарылган.  

Эстелик банкнота, кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн пайдубалынын түптөлүшүнүн: байыркыдан бүгүнкү күнгө чейинки калыптануу жолун чагылдырган жана заманбап коргоо элементтерин камтыган, өзгөчөлөнгөн дизайнга ээ.  

 

Номиналы (сом) 

Жүгүртүүгө чыгарылган күнү 

Өлчөмү 

(мм) 

Түсү 

2000 

2017-жылдын 17-ноябры 

156х73 

Көгүлтүр 

 

Улуттук валютанын бардык банкноттору жана монеталары Кыргыз Республикасынын аймагында расмий төлөм каражаты статусуна ээ жана кайсы жылы чыгарылгандыгына карабастан, төлөм каражаты катары төлөөгө милдеттүү түрдө кабыл алынууга тийиш.