ь 2010-жылдын 1-февралында Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын отурумунда тёмёнкъ маселелер кароого алынып, тиешелъъ токтомдор кабыл алынган: 

"Аманаттарды кабыл алууну жъзёгё ашыруучу микрофинансылык уюмдарга коюлуучу милдеттъъ камдык талаптар жёнъндё" жобону бекитъъ тууралуу (№1/1); 

"Банктарды рефинансылоонун адистешкен фонду" ЖЧКсынын Банктарды рефинансылоо саясатына ёзгёртъъ жана толуктоолорду киргизъъ жёнъндё (№1/6); 

ь 2010-жылдын 27-январынан тартып 2-февралга чейин Эл аралык валюта фондунун аткаруучу директорунун Кеьешчиси Дарлена Тартари Швеглер айым Кыргыз Республикасына расмий иш сапары менен келген. Кеьешчинин Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасы менен жолугушуусу ёткёрълъп, анын жъръшъндё Кыргыз Республикасы тарабынан жъргъзълъп жаткан экономикалык саясат маселелери талкууга алынган; макроэкономикалык кырдаал; экономикалык ёнъгъъ жана финансылык туруктуулук маселелери, ошондой эле дъйнёлък финансылык кризистин таасири шарттарындагы акча-кредит саясатын жъзёгё ашыруу маселелери каралган.  

Андан тышкары, ЭВФтин Аткаруучу директорунун Кеьешчисинин Кыргыз Республикасынын Ёнъктъръъ, инвестициялар жана инновациялар боюнча борбордук агенттигинин жана Кыргыз Рсепубликасынын Экономикалык ёнъктъръъ министрлигинин жетекчиликтери менен жолугушуулар уюштурулуп, алардын жъръшъндё ЭВФ менен тышкы эпкиндерди жеьъъ ъчън каржылоо программасын (ESF) жъзёгё ашыруунун алкагында кызматташуу жана Кыргызстандын экономикалык ёнъгъъ келечектери маселелери талкууга алынган. 

ь 2010-жылдын 29-январында Борбор Азиядагы Америка Университетинде (АУЦА) Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасы Алапаев Марат Ормонбекович "Дъйнёлък финансылык кризистин Кыргыз Республикасынын акча-кредит саясатына тийгизген таасири" темасындагы ачык лекцияны алып барды.  

Ёз сёзъндё Марат Алапаев дъйнёлък экономикалык кризистин Кыргыз Республикасынын экономикасына таасир кёрсётъъ каналдары жёнъндё жана улуттук экономикага кёрсётълъп жаткан кризистин таасирлерин басаьдатуу максатында Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тарабынан акча-кредит саясаты чёйрёсъндё кёрълъп жаткан чаралар тууралуу айтып берди. Ошону менен бирге, Улуттук банк Башкармасынын Тёрагасы 2010-жылга каралган акча-кредит саясатынын максаттуу багыттарын да айтып ёттъ. 

ь Кыргыз Республикасында нак акча жъгъртълъшънън 2009-жылдын IV чейрегиндеги абалы тууралуу. 2010-жылдын 1-октябрына карата жъгъртъъдёгъ акчанын жалпы суммасы 35 738.7 млн. сомду тъзгён, анын ичинен 1 818.3 млн. сом коммерциялык банктардын кассаларында, ал эми калганы банк тутумунан тышкары колдонууда турган (ёткён жылдын тиешелъъ мезгилиндегиге салыштырганда 4 935.4 млн. сомго же 16.0 пайызга кёбёйъъ). 

2009-жылдын IV чейрегинде коммерциялык банктардын кассаларына республиканын бътъндёй аймагынан 69 805,2 млн. сом келип тъшкён, бул 2008-жылдын тиешелъъ мезгилиндегиге салыштырганда 3 201,2 млн. сомго же 4,8 пайызга кёп.  

Коммерциялык банктардын кассаларынан 2009-жылдын IV чейрегинде 74 052,9 млн. сом берилген, бул 2008-жылдын тиешелъъ мезгилиндегиге салыштырганда 7 364,1 млн. сомго же 11,0 пайызга кёп.  

Коммерциялык банктардын кассаларына нак акча кайтарымдуулугу 2009-жылдын IV чейрегинде 94,3 пайызды тъзгён (2008-жылдын IV чейрегиндегиге салыштырганда 5,6 пайыздык пунктка азайган). 

Коммерциялык банктардын кассаларына 2009-жылдын IV чейреги ичинде акча кайтарымдуулугунун областтар боюнча ёзгёръъсъ: 

пайыздарда 

ь Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, 2010-жылдын 1-февралындагы Улуттук банктын Акча-кредиттик жёнгё салуу комитетинин чечими менен "Банктарды рефинансылоонун адистештирилген фонду" ЖЧКсынын кредиттёё максатындагы базалык чени 2010-жылдын февраль айы ъчън 8,0 пайыз деьгээлинде ёзгёртъъсъз калтырылгандыгын билдирет. 

Банктык эмес финансы мекемелеринин жаьылыктары 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тарабынан тёмёнкъ банктык эмес финансы-кредит мекемесине къбёлък берилген: 

1. ЖЧК "Байсан-ЮМН" МККсына (жеке адамдарга жана юридикалык жактарга чакан кредиттерди беръъгё 2010-жылдын 30-январында берилген №266-къбёлък). Юридикалык дареги: Чъй областы, Чъй району, Чъй айылы, Ново-Покровка кёчёсъ, №25 В. 

2. ЖЧК "Great Wall" (Грит Волл) МККсына (жеке адамдарга жана юридикалык жактарга чакан кредиттерди беръъгё 2010-жылдын 26-январында берилген №265-къбёлък). Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Чъй проспектиси, 194-14. 

3. Жеке ишкер Жусупбаева Айчърёк Жапаровнага (нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 27-январында берилген №4249-лицензия). Юридикалык дареги: Ош областы, Кара-Суу шаары, Туратали базары, №1-алмашуу бюросу. 

4. Жеке ишкер Марипов Юсупхан Торожановичке (нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 27-январында берилген №4248-лицензия). Юридикалык дареги: Ош областы, Кара-Суу шаары, Туратали базары, Ленин атындагы кёчё, номерсиз. 

5. Жеке ишкер Юшта Тамара Николаевнага (нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 26-январында берилген №4247-лицензия), алмашуу бюросу 2411 номеринде катталган. Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Москва кёчёсъ, 164-ъй, 13-кв. 

6. Жеке ишкер Хажикулов Махаматжон Абдувахабовичке (нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 25-январында берилген №4246-лицензия). Юридикалык дареги: Жалал-Абад областы, Кочкор-Ата шаары, борбордук базар, тъштък жагындагы кире бериши, 1-ётмё жол, 6-имарат. 

Тёмёнкъ банктык эмес финансы-кредит мекемесинин къбёлъгъ жокко чыгарылган: 

1. 2010-жылдын 30-январынан тартып "ЗЭЭР" кредиттик союзуна 2010-жылдын 29-январында берилген №536-лицензия кредиттик союздун катышуучуларынын 2010-жылдын 11-январындагы жалпы жыйынынын ёзън-ёзъ жоюу жёнъндё протоколунун негизинде жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: Ош областы, Ош шаары, Ш.Руставели атындагы кёчё, 15/4. 

2. 2010-жылдын 27-январынан тартып жеке ишкер Жоломан уулу Мирбекке 2009-жылдын 3-августунда нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна берилген №4117-лицензия Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларынын талаптарын бузгандыгы ъчън 2010-жылдын 27-январындагы №3-0-буйруусунун негизинде жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: "Дордой" соода-кёьъл ачуу борбору, борбордук ётмё жол. 

ь Търкмёнстандын Борбордук банкы расмий търдё тёмёнкъ номиналдардагы банкноттордун жъгъртъъдён алынып салынгандыгы тууралуу билдирет: 1993-жылы чыгарылган ългъдёгъ 1, 5, 10, 20, 50, 100 жана 500 манат, 1995-жылы чыгарылган 1 000 манат, 1996-жылы чыгарылган 5 000, 10 000 манат, 1999-жылы чыгарылган 10 000 манат, 2003-жылы чыгарылган 10 000 манат, ошондой эле 2005-жылы чыгарылган 50, 100, 500, 1 000, 5 000 жана 10 000 манат. 

Жогоруда кёрсётългён банкноттор 2010-жылдын 1-январынан тартып расмий търдё тёлём каражаты болуп эсептелбейт, ошондой болсо да Търкмёнстандын Борбордук банкы тарабынан 2010-жылдын 31-декабрына чейинки мезгил ичинде алмаштырылып берилет. 

ь Търкия Республикасынын Борбордук банкы расмий търдё тёмёнкъ банкноттордун жъгъртъъдён алынып салынгандыгы тууралуу билдирет: 2005-жылы чыгарылган 1, 5, 10, 20, 50 жана 100 жаьы лир номиналындагы банкноттору. Бул банкноттор 2010-жылдын 1-январынан тартып расмий търдё тёлём каражаты болуп эсептелбейт, бирок Търкия Республикасынын Борбордук банкы тарабынан 2019-жылдын 31-декабрына дейре алмаштырылып берилип турат. 

Банктар аралык тёлёмдёр 

Элкарт системасынын кёрсёткъчтёръ* 

* «Банктар аралык процессинг борбору» ЖАКсынын маалыматтары боюнча, борборго 22 коммерциялык банктын 16сы туташтырылган.