ь Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 13-октябрындагы отурумунда аманатчыларга компенсациялык тёлёмдёрдъ беръънъ жъзёгё ашыруу ъчън банк агентке карата коюлуучу талаптарды бекитъъ жёнъндё маселе каралган. 

ь Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, 2010-жылдын 12-октябрында Бишкек шаардык сотунун чечими менен Бишкек шаарынын Райондор аралык сотунун 2010-жылдын 16-августундагы Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 5-августундагы №59/3 "АзияУниверсалбанк" ААКынын тёлёёгё жарамсыз экендигин белгилёё жёнъндё" жана 2010-жылдын 5-августундагы №59/4 "АзияУниверсалбанк" ААКында банкроттук процессин баштоо жёнъндё" токтомдорун жараксыз деп таануу жёнъндё чечими жокко чыгарылгандыгы, "Кыргызёнёржайкурулушбанк" ААКынын мурунку акционерлеринин Улуттук банктын кёрсётългён токтомдорун жараксыз деп таануу жёнъндё талабын канааттандыруудан баш тартылгандыгы тууралуу билдирет. 

ь Кыргыз Республикасында нак акча жъгъртълъшънън 2010-жылдын III чейрегиндеги абалы тууралуу. 2010-жылдын 1-октябрына карата жъгъртъъдёгъ акчанын жалпы суммасы 39 991,6 млн. сомду тъзгён, анын ичинен 1 505,0 млн. сом коммерциялык банктардын кассаларында, ал эми калганы банк тутумунан тышкары колдонууда турган (ёткён жылдын тиешелъъ мезгилине салыштырганда 8 884,1 млн. сомго же 28,6 пайызга кёп).  

2010-жылдын III чейрегинде коммерциялык банктардын кассаларына республиканын бътъндёй аймагынан 79 530,4 млн. сом келип тъшкён, бул 2009-жылдын тиешелъъ мезгилине салыштырганда 16 761,5 млн. сомго же 26,7 пайызга кёп.  

Коммерциялык банктардын кассаларынан 2010-жылдын III чейрегинде 81 010,6 млн. сом берилген, бул 2009-жылдын тиешелъъ мезгилине салыштырганда 18 724,5 млн. сомго же 30,0 пайызга кёп.  

Коммерциялык банктардын кассаларына нак акча кайтарымдуулугу 2010-жылдын III чейрегинде 98,2 пайызды тъзгён (2009-жылдын III чейрегине салыштырганда 2,6 пайыздык пунктка азайган). 

Коммерциялык банктардын кассаларына 2010-жылдын III чейрегинин ичинде акча кайтарымдуулугунун областтар боюнча ёзгёръъсъ. 

пайыздарда 

Банктык эмес финансы-кредит мекемелердин жаьылыктары 

2010-жылдын 11-октябрынан тартып "Мэ-Ал-мир" кредиттик союзунун 2002-жылдын 20-июнунда берилген №407-лицензиясы катышуучулардын жалпы жыйынынын 2010-жылдын 2-октябрындагы "Ёзън-ёзъ жоюу жёнъндё" №2-протоколунун негизинде жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: Жалал-Абад областы, Базар-Коргон району, Абдураимов айылы, Аттокуров кёчёсъ, 34. 

"Улуттук банктын коомдук пикирди билъъ кызматы  

Сиздердин суроолоруьуздарга жооп берет" 

Ипотекалык кредит деген эмне? 

Бъгънкъ къндън ипотекалык кредити – бул кыймылсыз мълктъ кърёёгё коюу менен берилъъчъ кредит. Бул учурда кърёёгё коюлган мълк кредиторго берилбестен, карыз алуучунун менчиги бойдон кала берет. ипотекага коюлган мълккё карата кредитти жана бардык пайыздарды толук тёлёп бъткёнгё чейин аны сатууга же башка адамга каттатууга тыюу салынат. 

Ипотекалык кредит ёзъ чогулткан акчасынан ашык баада болгон тамды (квартираны) сатып алууну пландаштырып жаткан адамдарга керек болот. Ипотекалык кредит сатып алууга жетиштъъ каражат болбогон учурда дагы ёзъ каалаган квартирага (ъйгё) кёчъп киръъ мъмкъндъгън бере алат. 

Эгерде Сиз ипотекалык кредит алган болсонуз, анда Сиз кредиттин пайыздарын жана Банк Сизге карызга берген сумманын, б.а. негизги карыздын суммасынын бир бёлъгън ай сайын тёлёп турушуьуз керек. Ошентип, ар ай сайын Сиз 2 бёлъктён турган тёлёёнъ жъргъзёсъз: пайыздар жана негизги карыздын бёлъгън тёлёё. Айрым банктарда айлык тёлёмдёр 3 бёлъктён турат: негизги карызды тёлёё, пайыздар жана ссудалык эсепти жъргъзгёндъгъ ъчън комиссиялар. 

Эгер Сиз квартира сатып алуу чечимин кабыл алган болсоьуз, Сиз, аны сатып алуу ар кандай документтерди тариздёё жана даярдоо менен байланышта экенин унутпашыьыз керек. Бул документтерди сабаттуу жана туура толтуруу Сизге айрым тъшънбёстъктёрдён кутулууга, убакыт ънёмдёёгё жана ёз менчик квартираьызда жашай баштоого жардам берет. Андыктан, тёмёндё келтирилген кеьештер Сизге пайдалуу болот деп ишенебиз: 

ь Сиз ипотекалык кредит алууну тандадыьыз. Сиздин кийинки кадамыьыз – бул ылайыктуу Банк издёё, ан ъчън рынокто иликтеп, ар бир Банктын шарттарын ёз алдынча карап чыгыьыз. Эь ыьгайлуу варианты тандап алуу ъчън, бир нече банктын сунуштарын талдап кёръьъз. Ар бир тъшънбёгён сурооьуз боюнча тандалган банктын кредиттери боюнча кеьешчилер кенен айтып бере алышат. 

ь Банкты тандап алууда же кредиттин шарттарын жана мёёнёттёрън талкуулоодо адис-профессионалдардын пикирин угууга аракет кылыьыз. 

ь Квартираны сатып алууга байланыштуу каалагандай документтерди алардын мазмунун тыкаттык менен окуп, таанышкандан кийин гана кол коюшуьуз керек 

ь Тёмён пайыздык чендер жакшы кёрънъшъ мъмкън, бирок, ошондой болсо да Банкты ылдый маанидеги пайыздык чендерине карап тандаган тура эмес. Тёмёнкъ пайыздык чен – жакшы деьизчи, бирок бул чендерден тышкары бир катар кредитти беръъ жана тейлёёгё баланышкан кошумча жыйымдар болушу мъмкън экендигин эстен чыгарбоо керек. Дал ошол жыйымдар, айрым учурларда, кредиттин толук наркын бир топ эле жогорулатышы мъмкън. Банктан бир жолу тёлёнъъчъ тёлёмдёрдън, бътъндёй кредиттик мезгилде тёлёнъъчъ кошумча жыйымдардын толук тизмесин тактап алыьыз. 

Банктар аралык тёлёмдёр 

Элкарт улуттук тёлём системасынын кёрсёткъчтёръ* 

* «Банктар аралык процессинг борбору» ЖАКынын маалыматтары боюнча, борборго Кыргыз Республикасында иштеп жаткан 22 коммерциялык банктын бардыгы туташтырылган.