Кайта келүү

Долбоор 

Кыргыз Республикасынын 

Улуттук банкынын 

2017-жылдын_______№____ 

Башкармасынын Токтомуна 

тиркеме 

 

Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө 

ЖОБО 

I БӨЛҮК 

ЖАЛПЫ ЖОБОЛОР 

1-глава 

Банк, анын уюштуруучулары (акционерлери) 

 

1. Ушул Жобо Кыргыз Республикасынын аймагында түзүлүүчү коммерциялык банктардын (мындан ары - "банк") ишин лицензиялоо тартибин, банктын капиталына чектик катышууга ээ болууга уруксат алуу, банктардын кызмат адамдарын макулдашуу, обочолонгон структуралык бөлүмдөрдү түзүү жолу менен банктардын ишин кеңейтүү, уюштуруу документтерине өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду макулдашуу жана банктарды кайра кайра түзүмдөштүрүү чаралырдын алкагында банктарды өзгөртүп түзүү же “өтмө банкты”, ошондой эле микрофинансылык компаниянын коммерциялык банкка кайра катоодон өтүүчү жана кадимки банкты ислам банкына кайра өзгөртү түзүү тартибин белгилейт. 

Ушул Жобо "Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкы жөнүндө" Мыйзамында каралган өзгөчөлүктөрдү эске алуу менен Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкына да таркатылат. 

Банк ушул Жобого ылайык Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы (мындан ары - "Улуттук банк") тарабынан берилген банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензиянын негизинде Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына жана уставга ылайык өз ишин жүзөгө ашырат. 

Улуттук банк тарабынан берилген тиешелүү лицензиясы болгон шартта "ислам терезесине" ээ банк ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык Улуттук банк тарабынан белгиленген тартипте банк операцияларын жүзөгө ашырууга тийиш. 

Улуттук банк тарабынан берилген тиешелүү лицензиясы болгон шартта ислам банкы ислам банк иши жана каржылоо принциптерине гана ылайык Улуттук банк тарабынан белгиленген тартипте банк операцияларын жүзөгө ашырууга тийиш. 

2. Улуттук банк тарабынан банкка лицензия берүү жана лицензияга ылайык анын ишин жүргүзүү банктын төлөө жөндөмдүүлүгүнө Улуттук банк тарабынан кепилдик катары кароого болбойт. 

3. Банк акционердик коом (жабык же ачык) уюштуруу-укуктук таризинде гана түзүлөт жана иштей алат. 

4. Банк Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык анын мамлекеттик каттоо күнүнөн кийин юридикалык жактын статусун алат. Юридикалык жак катары мамлекеттик катттоону өтүш үчүн банкты түзүү боюнча Улуттук банктын уруксаты берилет. 

5. Банк өз ишин жүзөгө ашырууну баштоо үчүн банктык операцияларды жүргүзүү укугуна Улуттук банктын лицензиясын алышы керек.  

Лицензия үчүн төлөмдүн өлчөмү Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык аныкталат жана ага ылайык Улуттук банктын укуктук ченемдик актында белгиленет.  

Банктык операцияларды ишке ашырууга лицензия алууга чейин банкты уюштуруу менен байланышкан ишти уюштуруудан сырткары, юридикалык жак катары банкка кандайдыр-бир иш алып барууга тыюу салынат. 

6. Банк өзүнүн фирмалык (расмий) аталышы катары анын уставында жазылганды колдонот. Банк өзүн каалагандай документтерде, кулактандырууларда же жарнамаларда анын уставында жазылган аталыштан башкача атоого укугу жок. Банктын фирмалык (расмий) аталышы "Кыргыз Республикасындагы Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө " Мыйзамдын 78-беренесинин талаптарына жана ушул Жобнун 7-пунткуна ылайык келиш керек. 

7. Чет өлкөлөрдүн/калк отурукташкан пункттардын (шаарлардын же айылдардын) аттарын, анын ичинде чет өлкөлөргө/калк отурукташкан пункттарга таандыгын билдирген сөздөрдү, банктын фирмалык (расмий) аталышында колдонуу төмөнкү шарттар аткарылган учурда мүмкүн: 

а) банктын кандай түрдө болбосун добуш берүүчү акцияларынын 40 жана андан жогору пайызга ээ болгон банктын уюштуруучулары (акционерлери) ушул чет өлкөлөрдүн/ калк отурукташкан пункттардын атынан алардын мыйзамдарына ылайык чыгууга/кандай болбосо уюмдарга катышууга укук берилген. Ушул учурда өлкөнүн фирмалык аталаштар чөйрөсүндөгү укуктуу органынын ушул өлкөлөрдүн/калк отурукташкан пункттардын (шаарлардын же айылдардын) аттарын, анын ичинде аларга толук же жарым-жартылай таандыгын билдирген сөздөрдү, мыйзамга ылайык колдонууга уруксат экендиги жөнүндө жазма түрүндө тастыктоосу Улуттук банкка тапшырылышы зарыл.  

б) ошол өлкөдөгү жайгашкан мыйзамдары боюнча катталган уюштуруучунун (акционердин) - юридикалык жактын фирмалык аталышы/катталган товардык белгиси менен банктын аталашы туш келет.  

Банктын кандай түрдө болбосун добуш берүүчү акцияларынын 40 жана андан жогору пайызга ээ болгон банктын уюштуруучулардын (акционерлердин) юридикалык жактардын негизги экономикалык иши белгиленген аймактын көбүндө жүргүзүлсө банктын фирмалык аталышында башкача географиялык белгилерди/аталыштарды (евразиялык, европалык, азиялык жана башка) колдонууга уруксат. 

Эл аралык уюмдардын жана/же эл аралык финансылык/кредиттик институттардын үлүшү банктын уставдык капиталында 50 жана андан жогору пайызды түзсө, банктын фирмалык аталышында “эл аралык” деген сөздү колдонууга уруксат. 

Банк баалуу кагаздар сатып алуу жана/же инвестициялык проекттерди (ылайыктуу инвестициялык саясаты болгон учурда) каржылоо боюнча инвестициялык ишти жүргүзсө жана мамлекеттик баалуу кагаздарды жана банктык имараттарды эске албай ушул инвестициялардын банктын таза суммардык активдеринде үлүшү 60 жана андан жогору пайыз түзсө, банктын фирмалык аталышында “инвестициялык” деген сөздү колдонууга уруксат. Ошол учурда инвестициялардын үлүшүнө банктын таза суммардык капиталынын 20 жана андан жогору пайыз түзгөн уюмдардын уставдык капиталына катышуу боюнча узак мөөнөттүү инвестициялар кошулушу мүмкүн. 

Кыргыз Республикасынын экономикалык жана социалдык абалын жакшыртуу максатында жүргузүлгөн турак жайларды, социалдык мекемелерди жана жолдорду куруу боюнча, ден-соолукту сактоо, билим берүү жана башка чөйрөлөр боюнча проекттер бул Жобонун чегинде инвестициялык проекттер катары түшүнүүгө болот. 

Банк жеке жана юридикалык жактардан өзүнө тарткан мөөнөттүк аманаттардын үлүшү банктын тартылган милдеттенмелеринин башкача 60 жана андан жогору пайыз түзсө, банктын фирмалык аталышында “сактык” деген сөздү колдонууга уруксат. 

Банктын ишинде өзгөчө багыт басымдуу болсо (банктын таза суммардык активдеринин же милдеттенмелеринин 60 жана андан жогору пайыз түзсө), банктын фирмалык аталышында бантын ишинин өзгөчүлүктөрүн көрсөткөн сөздөрдү (соода, курулуш жана башка) колдонууга уруксат. 

Банкты түзөөрдө анын фирмалык аталышында ишинин өзгөчүлүктөрүнүн белгисин колдонуу боюнча Жобонун ушул пунктунун талаптарын аткаруусу банктын бизнес-планынан аныкталат. 

Банк тарабынан Жобонун ушул пунктунун талаптарын аткарылбагындыгына себептүү банктын уставдык капиталындагы уюштуруучулардын (акционерлердин) курамы, статусу же үлүшү өзгөрүүлөр орун алса, ошондой эле банк тарабынан үч же андан жогорү жыл фирмалык аталышына ылайыктуу эмес иш жүргүзүлсө жана/же Жобонун ушул пунктундагы коюлган чектик көрсөткүчтөрү банктын таза суммардык активдеринен жана милдеттенмелеринен 20 пайыздан ылдый төмөндөсө, Улуттук банктын Көзөмөл боюнча комитети банктын фирмалык (расмий) аталышын өзгөртүүсү боюнча талап кылууга укуктуу.  

8. Жаңы түзүлгөн банктар үчүн уставдык капиталдын минималдык өлчөмү Улуттук банк менен аныкталат. 

9. Банктын уюштуруучулары (акционерлери) болуп, банкта катышуусуна Кыргыз Республикасынын мыйзамдары менен тыюу салынбаган, физикалык жана/же юридикалык жактар (Кыргыз Республикасынын резиденттер жана резидент эместер) болушу мүмкүн. 

10. Кыргыз Республикасынын Өкмөтү укуктуу мамлекеттик органдын атынан банктын уюштуруучусу (акционери) боло алат. 

11. Төмөнкүлөр банктын уюштуруучулары боло алышпайт: 

1) оффшордук аймактарда жашаган жана/же катталган же тизмеги Улуттук банк тарабынан аныкталган оффшордук аймактарда каттоодон өткөн же болбосо катышуучу катары аффилирленген жактарга ээ жеке адамдар жана юридикалык жактар. 

2) аларга карата Бириккен Улуттар уюмунун Коопсуздук Кеңеши тарабынан кабыл алынган эл аралык санкциялар бар болгон жеке адамдар жана юридикалык жактар, ошондой эле көрсөтүлгөн жактар менен укуктук мамилелерге тыюу салган жана Кыргыз Республикасы үчүн да милдеттүү болгон Бириккен Улуттар уюмунун Коопсуздук Кеңеши тарабынан кабыл алынган эл аралык санкциялар орун алып турган мамлекеттерде каттоодон өткөн жеке адамдар жана юридикалык жактар; 

3) өз иши, финансылык абалы, катышуучуларынын курамы жөнүндө маалыматтарды белгиленген тартипте бербеген жана бенефициардык менчик ээлерин кошо алганда юридикалык жактын катышуучуларын так идентификациялоого жана алар боюнча иликтөөлөрдү жүргүзүүгө мүмкүндүк берген кандай болбосун башка маалыматтарды жана документтерди сунуштабаган, же болбосо бенефициардык менчик ээлерин кошо алганда, юридикалык жактын катышуучуларын так идентификациялоого жана алар боюнча иликтөөлөрдү жүргүзүүгө мүмкүндүк бербеген маалыматтарды беришкен, ошондой эле өзүнүн кынтыксыз ишкердик аброюн тастыктай албаган жеке адамдар жана юридикалык жактар; 

4) банктын акцияларын сатып алууга жумшалган акча каражаттарынын мыйзамдуу ушулактарын, Улуттук банк тарабынан белгиленген тартипте, тастыктай албаган жеке жана юридикалык жактар; 

5) Кыргыз Республикасынын Өкмөтүн кошпогондо, республикалык же жергиликтүү бюджеттерден каржылануучу юридикалык жактар; 

6) Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына, же болбосо чет мамлекеттердин мыйзамдарына ылайык өздөрүнө карата тыюу салуулар же чектөөлөр бар болгон жеке жана юридикалык жактар 

12. Банктык жана/же финансылык иш алып барбаган, банктык жана/же финансылык иш менен байланышкан ишти кошо алганда, юридикалык жактар жеке өзү же башка адамдар менен бирге төмөнкүлөрдү ишке ашыра албайт: 

1) банктын добуш берүүчү (каалагандай типтеги) акцияларынын жыйырма жана андан жогору пайызынан тике же кыйыр ээлик кылууну же башкарууну; 

2) банкты контролдоо. 

13. Ушул Жобонун максаттары үчүн юридикалык жак, финансылык ишкердикти жана банктык жана/же финансылык ишке байланыштуу ишкердикти жүргүзгөн юридикалык жак болуп, төмөнкү шарттарда гана эсептелет: 

а) юридикалык жак банктык холдингдик компания (башкаруучу компания) болуп жана ушул Жобонун 14-пунктунда көрсөтүлгөн ишкердиктин түрүн жүзөгө ашырган банктарды жана башка финансы компанияларын башкаруу максатында гана түзүлгөн болсо; 

б) ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын лицензиясынын (уруксатынын) негизинде жана ошол компания жайгашкан (каттоодон өткөн) өлкөнүн консолидацияланган көзөмөл жөнүндө мыйзамдары болгон шартта, ушул Жобонун 14-пунктунда көрсөтүлгөн ишкердиктин кайсыл болбосун түрүн жүзөгө ашыра алат. 

14. Ушул Жобонун максаттары үчүн банктык жана/же финансылык иш менен байланышкан финансылык иш жана иштин түрлөрү болуп төмөнкү түрлөр эсептелет: 

1) банк иши; 

2) микрокаржылоо иши (микрокредиттерди берүү); 

3) инвестициялык фонддордун иши; 

4) камсыздандыруу иши; 

5) лизингдик иши; 

6) ипотекалык кредиттөө боюнча ишти жүзөгө ашыруу; 

7) ишеним боюнча башкарууну (траст) ишке ашыруу; 

8 ) аудитордук иши. 

15. Банктын олуттуу катышуучулары болгон уюштуруучулары (акционерлери) канааттандырарлык финансылык абалда болушу жана салыктарды жана аларга теңдештирилген төлөмдөрдү төлөө боюнча өз милдеттенмелерин аткарышы керек Уюштуруучулар (акционерлер) - юридикалык жактар бекитилген мыйзамдардын тартибинде катталышы жана бир жылдан кем эмес колдонууда болушу керек. 

16. Банктын уюштуруучулары (акционерлери) ошондой эле алар менен бирге аффилирленген жана байланыш болгон жактар Улуттук банктын талабы боюнча алардын иши, уюштуруучулардын/акционерлердин курамы тууралуу маалыматты, уюштуруу документтерин, алардын уюштуруучулар (акционерлер) жөнүндө маалымат камтыган финансылык жана башка отчеттуулукту, алардын финансылык абалы жана жүргүзүлүүчү операциялары тууралуу, ошондой эле юридикалык жактардын катышуучуларды бенефициардык менчик ээлери менен кошулуп изилдөө жана анык идентификация жүргүзүү үчүн башка маалыматтарды жана документтерди берүүгө милдеттүү

Уюштуруучулар (акционерлер) Улуттук банктын талабы боюнча банк жана анын уюштуруучулары (акционерлери) менен жалпы кызыкчылыкка ээ жактар жөнүндө жогоруда көрсөтүлгөн маалыматты сунуштоого милдеттүү

17. Мамлекеттик же муниципалдык кызматчылар: 

1) банктын жана/же банктык холдингдик компаниянын акцияларына кызмат ордунда турганда сөзсүз ишенимдүү башкарууга өткөрүп берүү учурда гана ээ болууга мүмкүн; 

2) банктын жана/же банктык холдингдик компаниянын башкаруу органдарында катышууга болбойт. 

18. Банктык жайлар, анын ичинде филиалдардын жана аманат жана көчмө кассалардын жайлары Ички иштер министирлиги жана Улуттук банк чогуу буйругу менен бекителген "Кыргыз Республикасындагы банктардын, финансы-кредит мекемелердин техникалык жактан жабдылышы жана алардын коргоого алынышы тартибине ылайык бирдиктүү талаптар жөнүндө" нускоодо белгиленген техникалык жактан жабдылышы (касса түйүндөрүнүн сактоо жайларынын ж.б. жайлардын жабдылышын кошо алганда) боюнча, ошондой эле, банк менен ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органдын ортосунда тиешелүү актылар түзүлүүгө тийиш болгон өрт коопсуздугу боюнча белгиленген талаптарга жооп берүүгө тийиш. 

Кассада акча каражаттардын калганы 500 000 сомдон ашпаган көчмө кассалардын жайларына ушул талаптар тиешелүү эмес. 

19. Банкты жоюу (ишин токтоту) Кыргыз Республикасынын банктык Мыйзамына ылайык жүргүзүлөт 

Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкын жоюу "Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкы жөнүндө" мыйзмынын 24-беренесинин талаптарына ылайык ишке ашырылат. 

20. Ушул Жободогу терминдер “Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө” Кыргыз Республикасынын мыйзамында, банктык мыйзамдарда жана Улуттук банктын банк жана финансы терминдеринин глоссарийинде каралган тушүнүктөргө ылайык колдонулат. 

Ушул Жободо ошондой эле төмөнкү терминдер колдонулат: 

1) Ишенимдүү башкаруу ишенимдүү башкаруу келишим боюнча активдерди (акцияларды) башкаруу. Ушул Жобонун максатында жактын активдеринин башкаруучусу бул жак менен жалпы кызыкчылыктары болбогону зарыл жана:  

а) бул жактын активдерин башкаруу кезинде анын контролдугуна эч кандай учурда ээ же андан көз каранды боло албайт; 

б) бул жактын ишкери же иш боюнча өнөктөшү болгон же болуп жаткан эмес; 

в) бул жактын жакын тууганы эмес. 

2) Чет өлкөлүк банк Кыргыз Республикасынын аймагында катталбаган банк; 

3) “Ислам терезеси” ээ банк - Улуттук банк тарабынан берилген тиешелүү лицензиясы болгон шартта, ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык, тиешелүү бөлүмдүн ("ислам терезесинин") алкагында кызмат көрсөтүүлөрдү сунуштаган банк; 

4) Ислам банкы - Улуттук банк тарабынан берилген тиешелүү лицензиясынын негизинде ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык өз ишин жүзөгө ашырган банк; 

5) Банктык жай банкка таандык болгон же финансылык ижара келишими же башка келишидер боюнча банктын карамагында турган жана негизги каражат негизги каражат катарында пайдаланылып жаткан/пайдаланыла турган кыймылсыз мүлк (анын ичинде курулуп/орнотулуп жаткан кошо алганда). 

6) Шариат кеңеши - банктын саясаттарынын жана типтүү келишимдеринин Шариат стандарттарына дал келүүсү үчүн жооп берген банктын органы. 

7) Алмашуу пункту" - Улуттук банктын накталай банк операцияларын жүргүзүү укугуна берген лицензиясынын негизинде банк тарабынан жүзөгө ашырылуучу атайын акталай четөлкөлүк валюта менен алмашуу операцияларын өткөртүү үчүн атайын жабдылган жай. 

2-глава 

Улуттук банкка берилүүчү документтерге талаптар 

 

21. Ушул Жобого ылайык Улуттук банкка берилүүчү жана бирден ашык баракты камтыган документтердин барактары тиешелүү мүнөздө сүрөттөлүшү, боолонушу, номерлениши, кол коюлушу жана тастыкталышы керек. Финансылык отчеттуулуктун эларалык стандарттарынын талаптарына ылайык басып чыгарылуучу жылдык отчеттор (түшүндүрмөлөрдү жана чечмелөөлөрдү, консолидацияланган балансты, түшкөн пайдалар жана кеткен чыгымдар жөнүндө отчетту, финансылык отчеттун башка формаларын, ошондой эле башкарманын төрагасынын кредиттик ишмердүүлүк үчүн жооп берүүчү төраинансылык отчеттун аныктыгын тастыктаган аудитордук корутундуну камтыган) типографиялык жол менен басылып чыгарылган китепче түрүндө берилиши мүмкүн. 

22. Улуттук банкка документтин түп нускасы жана/же анын тиешелүү түрдө тастыкталган көчүрмөсү берилиши керек. Чет өлкөлүк уюштуруучулар (акционерлер) тарабынан берилген документтер Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген тартипте легалдаштырылышы керек.  

Чет тилде берилүүчү документтер тиешелүү негизинде күбөлүндүрүлгөн мамлекеттик жана/же официалду тилдерине котормоу бар болушкерек. 

Улуттук банктын талабы боюнча, зарыл болгон учурда өзүнчө документтер электрондук формада берилиши керек. 

23. Банк лицензиясы үчүн алдын ала уруксат алууга өтүнүч каттын жана документтердин кайтарылып алынган учурунда, же болбосо лицензияны берүүдөн баш тартууда, банктын капиталында чектик катышууга ээ болууга арызды канааттандырууда жана ушул Жобонун алкагында баш тартуунун башка учурларында банк жана арыз берүүчү тарабынан берилген документтер Улуттук банк тарабынан кайтарылып берилбейт. 

24. Эгер ушул Жободо башкача белгиленбесе Улуттук банк менен документтерди карап чыгуу мөөнөтүнө арыз берүүчүнүн документтерди кайра иштеп чыгууга сарптаган убакыты кирбейт. 

25. Эгер Улуттук банк тарабынан алынган документтер Улуттук банк тарабынан коюлган талаптарга жооп бербесе, документтерди карап чыгуу мөөнөтү коюлган талаптарды канааттандыруучу документтерди Улуттук банктын алган күнүнөн баштап эсептелет. 

II БӨЛҮК 

БАНКТАРДЫ УЮШТУРУУ ЖАНА ЛИЦЕНЗИЯЛОО. 

 

3-глава 

Банктарды, уюштуруу үчүн тапшырылган документтер 

 

26.Банкты уюштуру жөнүндө уюштуруучулардын чечим кабыл алышынан кийин банктык операцияларды жүргүзүү укугуна уруксат алууга зарыл документтерди даярдоо үчүн, анын уюштуруучулары уюштуруу тобун түзө алышат жана документтерди карап чыгуу маселелери боюнча Улуттук банк менен байланыш түзүү үчүн ыйгарым укуктуу адамды аныкташы керек. 

27.Ыйгарым укуктуу адам болуп уюштуруучулар тарабынан Директорлор кеңешинин төрагасы же башкармасынын төрагасы кызматына шайланган/дайындалган адам болушу мүмкүн. 

28.Кеңештерди алуу үчүн жана өтүнүч кат берүү жана карап чыгуу жана лицензиялоонун жол-жоболору боюнча жол-жобо менен таанышуу үчүн уюштуруучулардын өкүлү Улуттук банктын банкты уюштурууга өтүнүч кат берилгенге чейин кайрыла алат.  

29.Банк уюштургууга уруксат алуу үчүн арыз берүүчү Улуттук банкка кыргыз жана/же орус тилдериндеги түп нускадагы документтерди же тиешелүү түрдө тастыкталган алардын көчүрмөлөрүн берет: 

1) 1-тиркеменин формасы боюнча уюштуруучулардын жалпы чогулушунда дайындалган ыйгарым укуктуу адамдын колтамгасы менен банк уюштурууга уруксат алуу үчүн өтүнүч катты сунуш кылат; 

2) уюштуруучулардын жалпы чогулушунун протоколу - нотариус менен тастыкталган жана төмөнкү чечимдерди камтыган көчүрмөлөрдүн эки нускасы: 

а) банк уюштуруу жөнүндө

б) анын фирамалык (официалдык) аталышын бекитүүсү жөнүндө

в) Директорлор кеңешинин мүчөлөрүн жана анын төрагасын шайлоо жөнүндө

г) Аудит боюнча комитеттин мүчөлөрүн жана анын төрагасын шайлоо жөнүндө

д) башкарма мүчөлөрүн, башкарма төрагасын жана анын орун басарларын дайындоо, башкы бухгалтерди бекитүү жөнүндө

е) уставды бекитүү жөнүндө

ж) ишкердүүлүктүн биринчи үч жылына бизнес-планды, банктын уюштуруу түзүмүн, божомолдоо балансын, кирешелердин, чыгашалардын жана пайданын планын бекитүү жөнүндө

з) тиешелүү документтерге кол коюу укугу менен ыйгарым укуктуу адамды бекитүү жөнүндө

3) бардык уюштуруучулар тарабынан кол коюлган, эки түп нускадагы уюштуруу келишими Уюштуруучулардын - юридикалык жактардын ыйгарым укуктуу өкүлдөрүнүн колтамгасы юридикалык жактын мөөрү менен тастыкталат. Уюштуруучу - жеке адамдын колтамгасы нотариус тарабынан тастыкталат. Четөлкөлүк арыз берүүчүнүн документтери бул Жобонун 2-главасынын 2.2 пунктунун талаптарына ылайык келиши керек. Уюштуруу келишиминде (типтүү форма) чагылдыруу зарыл болгон маселелердин тизмеси 2-тиркеме.де келтирилет; 

4) банк уставы - эки нуска экземпляр. 

Банк уставы (уставдын типтүү формасы 3-тиркеме.де келтирилген) мыйзамда каралган маалыматтардан тышкары төмөнкүлөрдү камтышы милдеттүү

а) уставды бекитүү жөнүндө уюштуруу чогулушунун чечиминин күнү жана номери; 

б) толук жана кыскартылган фирмалык (официалдык) аталышы кыргыз жана орус тилдериндеги, «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө» Кыргыз Республикасынын мыйзамынын жана ушул жобонун талаптарына ылайык аныктоо; 

в) банктын уюштуруу-укуктук формасы жана менчигинин формасы жөнүндө маалыматтар; 

г) банктын башкаруу органдары жөнүндө жоболор; 

д) акционерлердин зарыл квалификациялаган көпчүлүк добуштары боюнча маселелердин тизмесин кошо алганда, банктын башкаруу органдары тарабынан чечимдерди кабыл алуу тартиби; 

е) банктын жана анын обочолонгон бөлүмдөрүнүн дареги (жайгашкан орду) жөнүндө маалымат; 

ж) чет өлкөдө уюштурулган чет өлкөлүк банктын филиалы ачылган учурда, Кыргыз Республикасынын мыйзамдарынын талаптарын аткаруу жөнүндө жобо; 

5)суралуучу фирмалык аталышты пайдалануу жөнүндө юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын алдынала макулдугу. Улуттук банктын кайрадан документти суранганга укугу бар. 

6) башка документтер, фирамалык аталышын бекемдөө арызына ылайык, зарыл болуп калса, ушул жобонун 7 пунктунун негизинде. 

7) банктын так уюштуруу түзүмү

8) бизнес-план эки экземпляр, «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө» мыйзамын эске алып түзүшүү (. 

9) 5 жана 6-тиркеменин формасы боюнча Директорлор кеңешинин төрагасы тарабынан кол коюлган уюштуруучулардын (акционерлердин) тизмеси, эки нускада; 

10)төмөнкүлөрдү кошо алганда, уюштуруучуларга (акционерлерге) тиешелүү маалыматтар: 

а) банктын капиталында ар бир акционердин катышуу өлчөмү

б) кирешенин булактары жөнүндө маалымат уставдык капиталга жөнөтүлгөн, кошумча документтер менен бекилген; 

в) бул Жобонун III бөлүгүнө ылайык банктын бардык уюштуруучуларынын (акционерлеринин) башка маалыматтары жана документтери; 

11) эгер банк банктык топтун бөлүгү болгон учурда, бул Жобонун III бөлүгүнө ылайык кошумча маалыматтар жана документтер берилиши керек; 

12) эгер банк банктык холдингдик компаниянын туундуу компаниясы түрүндө түзүлсө - бул Жобонун V бөлүгүнүн 22-главасына ылайык документтер; 

13) Төраганын жана орун басарларынын аты-жөнүн көрсөтүү менен Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн тизмеси жана бул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык маалыматтары; 

14) Аудит боюнча комитеттин мүчөлөрүнүн, төраганын аты-жөнүн көрсөтүү менен төрагасына маалымат/документтер бул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык сунуш кылуу; 

15) ушул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык, Банк Башкармасынын Төрагасынын, Башкарманын Төрагасынын орун басарларынын, Башкарма мүчөлөрүнүн, башкы бухгалтердин, банктын ички аудит кызматынын (бөлүмүнүн) жетекчисинин, банктын кредиттик ишине жооп берген түзүмдүк бөлүмдөрдүн жетекчисинин, банктын активдеринин жана пассивдеринин тескөөгө алынышына жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисинин (же болбосо өз функционалдык милдеттери менен ага теңештирилген адамдын) кызмат ордуна талапкерлер жөнүндө маалыматтар; 

16) террорду каржылоого жана кылмыштуу жол менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) каршы аракеттенүү жөнүндө саясат жана жол-жоболор; 

17) банктын Директорлор кеңеши тарабынан бекитилген жана төмөнкүлөр каралган кредиттик саясат, операциялык саясат жана банктын башка негизги саясаттары: 

а) банк дуушарланышы мүмкүн болгон бардык тобокелдиктерди аныктоо, баа берүү, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү жол-жоболору; 

б) үзгүлтүксүз негизде бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерди минималдаштыруу боюнча контролдук чаралар; 

в) бекитилген саясатка ылайык маалымат тутумун, тобокелдиктерди башкаруу тутуму жана ички контролдун тутумун сүрөттөө

г) террорду каржылоого жана кылмыштуу жол менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) каршы аракеттенүү жөнүндө саясат жана жол-жоболор; 

18) банк ишинин ачылышы жана уюштурулушу боюнча иш-чаралардын деталдуу планы; 

19) Кыргыз Республикасынын депозиттерди коргоо фондунун системасына өтүүгө билдирме; 

20) Кыргыз Республикасындагы «Элкарт» банктык төлөм картын колдонуу менен нак эмес эсептешүүлөрдүн улуттук системасына туташуу/кошулуу жөнүндө милдеттенме кат жана пландаштырылып жаткан көрсөткүчтөр (региондорду кошо алганда, карттарды чыгаруу, аралыкта орнотулуучу жабдуулардын саны) чагылдырылган бизнес-план. 

30. Кошумча чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүүгө, төмөнкү талаптарды аткарууга милдеттүү

1) далилделген ички саясаттарды бар болуу, божомолдоо багыт ишин регламентация кылуу, алдын ала караштыруу балоо, контроль жана тобокелдикти мониторинг.  

2) техника менен жабдылышын камсыздоо, жабдууга талаптарды кошуу, аткаруу божомолдоо операцияларга айлана адекваттуу болуш керек. 

31.Чет өлкө валютасында банк операцияларды жүргүзүүгө, банк кошумча документтерге жана маалыматтарга, ушул жобонун 29 пунктунда көрсөтүлгөн, Улуттук банкка кийинки документтер берилет:  

1) болжолдонулуучу операциялардын ар тараптуу анализи жүргүзүлгөндүгү жана алардын банк ишине таасири жана жаңы операциялар менен байланыштуу тобокелдиктер Директорлор кеңеши тарабынан идентификациялангандыгы жөнүндө Директорлор кеңешинин арызы; 

2) чет өлкө валютасында банктык операциялар эске алынып иштелип жыккан бизнес-план, эгерде негизги бизнес план алдын ала караштырылбайт ушундай жоболорду; 

3) квалификациялуу персоналдын болушун ырастоочу маалыматтар; 

4) банктын ички саясаттары, ишин регламентация кылуу, алдын ала караштыруу операциялар боюнча.  

32. Банктын ички саясаты ички контролдун адекваттуу деңгээлин камсыз кылышы жана төмөнкүлөрдү камтышы керек: 

1) болжолдонгон операцияларды жүргүзүүгө байланыштуу бардык тобокелдиктерди аныктоо, ага баа берүү, мониторинг жана контролдук жүргүзүү

2) болжолдонуучу операциялардын бухгалтердик эсебинин жол-жобосун; 

3) үзгүлтүксүз негизде бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерге бөгөт коюу боюнча контролдук чараларды; 

4) техникалык жабдуунун жана Улуттук банк тарабынан белгиленген стандарттар жана аны берүү эрежелери боюнча маалыматты банк тарабынан берүү даярдыгынын сүрөттөлүшүн. 

33. Жаны уюштурулуп жаткан банктын Башкармасыны төрагасынын ордуна дайындалган адам, он төрт күндүн ичинде даяындаган күнүнөн, мурда иштеп жыккан кызматтан бошотуш керек. 

4 - глава  

Ислам банк уюштуруу үчүн документтерди берүү 

 

34. Уюштуруучулар тарабынан ислам банкын уюштуруу чечими кабыл алынгандан кийин, банк уюштурууга уруксат алуу үчүн, зарыл документтерди даярдоого уюштуруучулар документтердин берилиш маселеси боюнча, Улуттук банк менен байланышып туруучу ыйгарым укуктуу адамды аныктап жана уюштуруу тобун түзө алышат. 

35. Уюштуручулар Директорлор кенешинин мүчөсүн же Башкраманын төрагасын дайындагоо укугу бар. 

36. Консультацияларды алып, банктарды лицензиялоо жол-жобосу менен таанышуу үчүн ыйгарым укуктуу адам ислам банкын уюштурууга уруксат алууга өтүнүч берилгенге чейин Улуттук банкка кайрыла алат. 

37. Ислам банк уюштурууга уруксат алуу үчүн, кыргыз жана/же орус тилинде даярдалган төмөнкү документтердин түп нускасын же алардын тиешелүү негизде күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн Улуттук банкка берүүгө тийиш: 

1) ислам банк уюштурууга уруксат алууга өтүнүч кат, ага ушул жобого карата 1-тиркеменин формасы боюнча уюштуруучулардын жалпы жыйынында дайындалган ыйгарым укуктуу адам кол коет; 

2) уюштуруучулардын жалпы жыйынынын төмөнкүдөй чечимдерин камтыган протокол (нотариалдык негизде күбөлөндүрүлгөн нускасынын эки көчүрмөсү): 

а) ислам банкын уюштуруу жөнүндө

б) анын фирмалык (официалдык) аталышын бекитүү тууралуу; 

в) Директорлор кеңешинин Төрагасын жана анын мүчөлөрүн шайлоо жөнүндө

г) Шариат кеңешинин Төрагасын жана анын мүчөлөрүн шайлоо жөнүндө

д) Директорлор кеңешинин комитетинин жана анын Төрагасын шайлоо жөнүндө

е) Башкарманын Төрагасын, анын орун басарларын, Башкарма мүчөлөрүн дайындоо, Башкы бухгалтерди бекитүү жөнүндө

ж) Уставды бекитүү жөнүндө

з) Банктын бизнес-планын, уюштуруу түзүмүн, болжолдуу балансын жана алгачкы үч жылдагы кирешелер, чыгашалар жана алынуучу пайданы болжолдогон планды бекитүү тууралуу; 

и) ыйгарым укуктуу адамдарды бекитүү жана тиешелүү документтерге кол коюуга укуктарды чегерүү жөнүндө

3) уюштуруучулардын бардыгы кол койгон уюштуруу келишимин (эки түп нускасын). Юридикалык жактардын уюштуруучуларынын ыйгарым укуктуу өкүлдөрүнүн кол тамгалары ошол жактын мөөрү менен тастыкталат. Уюштуруучу - жеке адамдын кол тамгасы нотариалдык негизде күбөлөндүрүлөт. Ал эми өтүнүч менен кайрылган чет өлкөлүк жактын документтери ушул жобонун 22-пунктунун талаптарына жооп берүүгө тийиш. Уюштуруу келишиминде чагылдырылууга тийиш болгон маалыматтардын тизмеги (типтүү формасы) жобого карата 2-тиркемеде келтирилген; 

4) Банктын уставы (эки түп нускада). Банктын уставы (анын типтүү формасы 3-тиркемеде келтирилген), мыйзамдарда каралган маалыматтардан тышкары, төмөнкүлөр сөзсүз камтылууга тийиш: 

а) уюштуруу жыйынынын уставды бекитүү тууралуу чечимди кабыл алган күнү жана анын номери; 

б) толук жана кыскартылган фирмалык (официалдык) аталышы кыргыз жана орус тилдериндеги, «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө» Кыргыз Республикасынын мыйзамынын жана ушул жобонун талаптарына ылайык аныктоо; 

в) банктын так уюштуруу түзүмү

г) банктын башкаруу органдары жөнүндө жоболор; 

д) акционерлердин квалификациялуу көпчүлүк добушун талап кылган маселелеринин тизмегин кошо алганда, банктын башкаруу органдары тарабынан чечим кабыл алуу тартиби; 

е) Шариат кенешинин маселе, милдет жана ыйгарым укугу, андан ары алардын түзүлүшү (кайсы орган менен дайындалат кенештин мүчөлөрү, нече мөөнөтгө) жана Шариат кенешинин ислам каржылоо принциптерине талап кылуу; 

ж)юридикалык дареги, банктын жайгашкан жери жана анын бочо структурдук бөлүгүлөр; 

з) эгерде чет өлкөдө уюштурулган банктын филиалы ачыла турган болсо, Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарынын аткарылышы жөнүндө жобо; 

5) юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын билдирилген фирмалык аталышты пайдаланууга алдын ала макулдугу; 

6) башка документтер, фирамалык аталышы боюнча; 

7) банктын ырааттуу уюштуруу түзүмү

8) бизнес-план эки экземпляр, «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө» мыйзамын эске алып түзүшүү (8-тизмеде ислам банк боюнча суролор берилген); 

9) банктын Директорлор кеңешинин Төрагасы кол койгон жобого карата 5 жана 6-тиркеменин формасында түзүлгөн уюштуруучулардын (акционерлердин) тизмеси; 

10) уюштуруучуларга (акционерлерге) тиешелүү, төмөнкүлөрдү камтыган маалыматтар: 

а) ар бир акционердин банктын капиталына катышуу өлчөмү

б) террорду каржылоого жана кылмыштуу жол менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) каршы аракеттенүү жөнүндө маалымат; 

в) ушул жобонун III бөлүмүнүн талабына ылайык банктын бардык уюштуруучуларына (акционерлерине) тиешелүү документтер ж.б. маалыматтар; 

11) эгерде банк, банктык топтун бөлүгү боло турган болсо, ушул жобонун III бөлүгүнүн талабына ылайык документтер ж.б. маалыматтар кошумча берилиши зарыл; 

12) эгерде банк, банктык холдингдик компаниянын туунду компаниясы түрүндө түзүлө турган болсо - ушул жобонун 22-главасынын талабына ылайык документтер берилиши зарыл; 

13) Директорлор кенещинин мүчөлөрүнүн, төраганын аты-жөнүн көрсөтүү менен жана анын орун басарынын, жана маалымат/документтер бул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык сунуш кылуу; 

14) Шариат кенешинин мүчөлөрүнүн, төраганын аты-жөнүн көрсөтүү менен жана анын орун басарынын, жана маалымат/документтер бул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык сунуш кылуу; 

15) Аудит комитетинин мүчөлөрү, төраганын аты-жөнүн көрсөтүү менен жана анын орун басарынын, жана маалымат/документтер бул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык сунуш кылуу; 

16) Башкарманын Төрагасынын, Башкарманын Төрагасынын орун басарларынын, Башкарма мүчөлөрүнүн, Башкы бухгалтердин, банктын ички аудит кызматынын (бөлүмүнүн) жетекчисинин, банктын кредиттик ишине жоопкерчиликтүү болгон түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисинин, банктын активдеринин жана пассивдеринин тескөөгө алынышына жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисинин (же аткарган милдеттерине ылайык ага теңештирилген адамдардын) кызмат ордуна талапкерлер тууралуу, ушул жобонун IV бөлүгүнө ылайык маалыматтар; 

17) финансалык, оперциялык, учеттук саясаттары жана башка негизки банктын саясаттары, банктын Шариат кенеши менен жактуруулган, Директор кенеши менен бекитилген, жана алдын ала караштыруу: 

а) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүргүзүүдөн улам ал дуушар болушу ыктымал болгон бардык тобокелдиктерди аныктоо, аларды өлчөп көрүү, контролдукка алуу жана мониторинг жүргүзүү боюнча чаралар; 

б) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүзөгө ашыруудан улам келип чыккан бардык мүмкүн болуучу тобокелдиктерди туруктуу негизде минимизациялоо боюнча контролдук чаралар; 

в) бекитилген саясаттарга ылайык, маалымат, тобокелдиктерди тескөө жана ички контролдук тутумдарды боюнча баяндама жасоо; 

18) Шариат кенеши жактыруу типалык формадагы келишимдер банк операцияларды жүзөөгө ашыруу ислам банк иши каржылоо принциптерине ылайык; 

19) кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашыруу) жана террористтик же экстремисттик иш-аракеттерди каржылоого каршы аракеттенүү боюнча саясаттарды жана жол-жоболорду; 

20) ислам банкын ачуу жана анын ишин уюштуруу боюнча иш-чаралардын кылдат планын; 

21) Кыргыз Республикасынын депозиттерди коргоо фонду тутумуна өтүүгө билдирме. 

22) Кыргыз Республикасындагы «Элкарт» банктык төлөм картын колдонуу менен нак эмес эсептешүүлөрдүн улуттук системасына туташуу/кошулуу жөнүндө милдеттенме кат жана пландаштырылып жаткан көрсөткүчтөр (региондорду кошо алганда, карттарды чыгаруу, аралыкта орнотулуучу жабдуулардын саны) чагылдырылган бизнес-план. 

38. Чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүүгө, банк кийинки талаптарды аткарууга милдетүү

1) далилделген ички саясаттарды бар болуу, божомолдоо багыт ишин регламентация кылуу, алдын ала караштыруу балоо, контроль жана тобокелдикти мониторинг.  

2) техника менен жабдылышын камсыздоо, жабдууга талаптарды кошуу, аткаруу божомолдоо операцияларга айлана адекваттуу дэнгелдээ болу керек. 

Чет өлкө валютасында банк операцияларды жүргүзүүгө, банк кошумча документтерге жана маалымттарга, ушул жобонун 37 пунткунда көрсөтүлгөндөн тышкары, Улуттук банкка кийинки документтерди тапшырат: 

1) банк иш алып барууга ниет кылган операциялардын тибинин деталдуу сүрөттөлүшүн жана болжолдонуучу операциялардын көлөмүн камтыган, Директорлор кеңешинин төрагасынын колу коюлган банктын өтүнүч катты; 

2) чет өлкө валютасында банктык операциялар эске алынып иштелип жыккан бизнес-план, эгерде негизги бизнес план алдын ала караштырылбайт ушундай жоболорду; 

3) квалификациялуу персоналдын болушун ырастоочу маалыматтар; 

4) ички саясаттар банктын ишин жөнгө салуучу боюнча болжолдуу чет өлкө валютасындагы операцияларга; 

40. болжолдонуучу операциялар боюнча ишти регламенттөөчү банктын ички саясаттары ички контролду камсыз кылыш керек, жана кийинкини кошуш керек: 

1) бардык тобокелдиктерди өткөрүүгө байланыштуу болжолдонуп жаткан операцияларды аныктоо, баалоо, мониторинг жүргүзүү жана контролдоо; 

2) жол-бухгалтердик эсепке алуу болжолдонгон операцияларга; 

3) контролдук иш чараларды алдын алуу боюнча мүмкүн болуучу бардык тобокелдиктерди туруктуу негизде; 

4) сыпаттамасы, техникалык жабдылышы жана даярдыкты көрсөтүү банк тарабынан маалымат боюнча стандарттарга жана эрежелерге ылайык аны өткөрүп берүү Улуттук банк тарабынан белгиленген; 

41. Жаны уюштурулуп жаткан банктын Төрагасынын орун басарына дайындалган адам, он төрт күндүн ичинде даяындаган күндөн, мурда иштеп жаткан кызмат ордунан бошотулуш керек. 

42. Банк лицензиясын алууга алдын ала уруксат берүүгө, ислам банкын түзүү учурунда уставдык капиталды топтоого жана кийинчерээк анын өлчөмүн өзгөртүүгө өтүнүч каттарды кароо, банктын банк ишин жүзөгө ашырууга даярдыгын текшерүү, ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүргүзүү укугуна лицензияларды берүү, лицензия берүүдөн баш тартуу жана банк ачууга берилген алдын ала уруксатты кайтара алуу, ушул жобонун 5-9-главаларында белгиленген тартиптегидей эле жүзөгө ашырылат. 

 

5- глава 

Банк түзүү үчүн уруксат алууга өтүнүч катты карап чыгуунун тартиби 

 

43. Банк уюштуруу үчүн уруксат алууга өтүнүч катты Улуттук банк тарабынан өтүнүч катты зарыл болгон бардык канааттандырарлык документтерди алган убакыттан 6 айдан ашпаган мөөнөттө каралып чыгат. Эгерде докуметтер Улуттук банктын талаптарына ылайык келбесе, мөөнөт эсептөө документтер канааттандыруудан кийн башталат. 

44. Өтүнүч катты карап чыгуу мөөнөтү Улуттук банк Башкармасынын чечими боюнча кошумча 6 айга узартылышы мүмкүн. 

Улуттук банктын узартылыш боюнча чечими түзүлүп жаткан банктын өкүлүнө 3 күндүн ичинде жиберилет. 

45. Өтүнүч катты кароодон кийин, зарыл болгон бардык канааттандырарлык документтерди, ушул жобонун 3 жана 4 главаларында алдын ала каражтыруу, банк түзүүгө Улуттук банк уруксат берет же кабыл албайт. 

Банк түзүүгө укуксат берүү чечимин, Улуттук банктын Башкармасы убакыттын өтүшү жобонун 43 44 пунтктарына алдын ала каражтыруу. 

46. Банк түзүү үчүн алдын ала уруксат алууга өтүнүч кат карап чыгууда Улуттук банк уюштуруучуларга (акционерлерге), Директорлор кеңешинин жана Башкарманын мүчөлөрүнө жана башка кызмат адамдарына карата маалыматтарды, ошондой эле өтүнүч кат менен бирге алынган маалыматтарды топтоону, анализдөөнү жана алардын аныктыгын текшерүүнү ишке ашырат. Каалагандай туура эмес маалыматты табуу же маалыматты жашыруу сунуштан баш тартуу жана банктын операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүүдөн баш тартуу үчүн негиздеме болуп эсептелет. 

47. Ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн банк түзүүгө уруксат берүүгө чейин бул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык, Улуттук банкта макулдашуудан өтүүгө милдеттүү

48. Улуттук банк өтүнүч жана тапшырылган документтерди менен кийинки аныктоо максаты менен изилденет, банктын жүзөөгө ашыруу саламаттык жана коопсуздук банктык практикасына ылайык жүргүзүлөт. Ошону менен катар, бизнес-пландын жөнү бардыгы каралат, капиталдык базанын адекватуулугу, уюштуруучуларынын (акционерлеринин) иш репутациясы, компетенттүүлүгү жана сунушулган Директорлор кенешинин мүчөлөрү, Шариат кенешинин мүчөлөрү (бар боолуда), Башкарманын мүчөлөрү жана башка банктын кызматтык кишилери, пландаштырылган банктын иши бактын мыйзамына туура келүүсү, антимонополдук мыйзамын аткаруу, Кыргыз Республикасынын экономика жана банк тутумуна пландаштырылган банктын ишинин таасири. 

49. Улуттук банк Башкармалыгы тарабынан банкты уюштурууга уруксат берүү жөнүндө маселе оң чечилгенде, арыз эссине 63 пунткту аткарылгандан кийин, банк операцияларды жүргүзүүгө лицензиясы берилет. 

Уруксат алты айга чейин берилет. Ушул мезгилдин ичинде уюштуруучулар мамлекеттик каттоодон өтүш керек жана Улуттук банкка лицензия берүү боюнча арыз менен кайрылыш керек. 

50. Улуттук банк Башкармалыгы тарабынан банкты уюштурууга уруксат берүү жөнүндө маселе оң чечилгенде, чечим кабыл алынган учурдан баштап үч жумушчу күндүн ичинде төмөнкүлөр жөнөтүлөт: 

1) Ыйгарым укуктуу адамдын же Директорлор кеңешинин төрагасынын же башкармалык төрагасынын атына - уставдык капиталды түзүү үчүн Улуттук банкта ачылган топтоштуруу эсебинин номерин көрсөтүү менен кат; 

2) юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга - мыйзамдардын талабына ылайык банкты мамлекеттик каттоону ишке ашыруу, жана банк уставынын экиден нускасы тиркелет, уставдык капиталы өлчөму менен; 

3) баалуу кагаздардын рыногун жөнгө салуу боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга - банкты ачууга алдынала уруксат берүү жана банктын акцияларын чыгарууну (эмиссияны) мамлекеттик каттоону ишке ашыруу үчүн уюштуруу келишиминде жана банк уставында көрсөтүлгөн уставдык капиталдын өлчөмүн макулдашуу жөнүндө каттын көчүрмөсү

51. Мамлекеттик каттоодон өткөндөн кийинки беш жумуш күнү ичинде банк, ыйгарым укуктуу адамдын же Директорлор кеңешинин Төрагасынын же болбосо Башкарманын Төрагасынын кол тамгасы коюлган, төмөнкүлөр тиркелген коштомо кат Улуттук банкка берилет: 

1) юридикалык жактын мамлекеттик каттоодон өткөртүлгөндүгү жөнүндө ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын күбөлүгүнүн тиешелүү негизде тастыкталган, көчүрмөсү

2) банктын акцияларынын чыгарылышын каттоодон өткөртүү жөнүндө ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын чечиминин тиешелүү негизде тастыкталган, көчүрмөсү

3) юридикалык жактарды каттоодон өткөрүү ишин жүргүзгөн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын штампы менен банктын уюштуруу келишиминин нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү

4) юридикалык жактарды каттоодон өткөрүү ишин жүргүзгөн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын штампы менен банктын уставынын нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү

52. Банк уюштурууга уруксат берилгенден кийин жана лицензия алууга чейин, банктын уюштуруучалары ар бир өзгөрүүлөр боюнча, 5 күндөн кеч эмес Улуттук банкка билдирме кат жибергенге милдеттүү

 

6-глава 

Банкты уюштуруу учурунда уставдык капиталды түзүү тартиби жана кийинчерээк анын өлчөмүн өзгөртүү 

 

53. Банктын капиталынын негизин толугу менен төлөнгөн уставдык капитал түзөт. Банктын капиталынын курамына акционерлер тарабынан салынган каражаттарды кайтаруу боюнча банктын милдеттенмелери болбогон ушундай уставдык капитал гана кирет. 

54. Банктын уставдык капиталы Кыргыз Республикасынын улуттук валютасында гана жана уюштуруучулардын (акционерлердин) акча каражаттарынын эсебинен гана түзүлөт, акчасыз формада. 

Карыз алуу келишинин алкагында алынган каражаттарды, кредиттерди же ага теңештирилген каражаттарды кошо алганда, банктын уставдык капиталды түзүүдө же көбөйтүүдө, келишимде банктын акцияларын сатып алоого арналганы көрсөтүлүгө милдеттүү. Ушул учурда карыз берүчүү кыйыр акциялардын ээси болуп каралат. Арыз ээсинин финансалык абалы берүү/алуу заем каралат.  

55. Банктын уюштуруучулары (акционерлери) уставдык капиталды алгач түзүү учуру сыяктуу эле, анын өлчөмүн кийинчерээк көбөйтүүдө да акциялардын төлөмүн акчасыз формада гана ишке ашырылат, чыгарып салуу катарында банктын реструктуризация же реорганизациясында, алдын ала караштыруу Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамына, ошондой эле бөлүштүргөн эмес дивиденддерди банктын уставдык капиталына көбөйтүүгө уруксат берет. 

Негизги каражаттарды, материалдык жана материалдык эмес активдерди уставдык капиталды түзүүгө жол берилбейт. 

56. Акцияларды сатып алуу үчүн банктардын кредиттин пайдаланууга тыюу салынат Банк сатып алууга же өзү тарабынан чыгарылган баалуу кагаздардын кепилдиги астында кредиттерди бере албайт. 

Мыйзам тарабынан тике каралган учурлардан тышкары, мамлекеттик бюджеттин каражаттарынын жана мамлекеттик бюджеттик эмес каражаттардын эсебинен уставдык капиталды түзүүгө жол берилбейт. 

57. Банкты уюштурууга уруксат берүү жөнүндө чечимин Улуттук банк Башкармасы тарабынан кабыл алынган күндөн баштап, банктын уюштуруучулары алты айдын ичинде Улуттук банкта ачылган топтоштуруу эсебине уставдык капиталдын минималдык өлчөмүн киргизүүгө милдеттүү, бирок Улуттук Банка банк операцияларды өткөзүү лицензия алууга айландыруу күнүнөн кеч эмес. 

58. Улуттук банкта ачылган топтоштуруу эсебиндеги каражаттарды банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия алганга чейин уюштуруучулар кандайдыр-бир максаттарга пайдалана алышпайт. Лицензия берүүгө баш тартуу учурунда, бардык каражаттар Улуттук банктын буйругу боюнча уюштуруучуларга (акционерлерге) кайтарылат. 

59. Уставдык капиталды алгач түзүү учуру сыяктуу эле, аны кийинки көбөйтүүдө акча каражаттарын уюштуруучулар (акционерлер) үчүн башка жактар тарабынан салынышына жол берилбейт. 

Карыз алуу келишинин алкагында алынган каражаттарды, кредиттерди же ага теңештирилген каражаттарды кошо алганда, уюштуруучунун (акционерлердин) каражаты Кыргыз Республикасына чет өлкө банктарынан (Кыргыз Республикасынын аймагында жайгашкан туунду банктарды башкы банктар аркылуу капиталдаштыруусун эске албаганда) көтөрүлгөн учурда, анда мындай банктар: 

- Standart & Poor's (АКШ) рейтингдик агенттиги тарабынан ыйгарылган «ВВВ» категориясынан төмөн болбогон узак мөөнөткө каралган кредиттик рейтингге, 

- Moody's Investors Servise (АКШ) боюнча «Ваа» категориясынан төмөн болбогон узак мөөнөткө каралган кредиттик рейтингге, 

- Fitch-IBCA «ВВВ» категориясынан төмөн болбогон узак мөөнөткө каралган кредиттик рейтингге, 

- Capital Intelligence, Japan Credit Rating Agency (JCR), Dominion Bond Rating Service (DBRS), Rating & Investment Information (R&I) рейтингдик агенттиктери тарабынан жогорудагыларга барабар ыйгарылган, 

- же болбосо, которуучу банк жайгашкан өлкөнүн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарында аккредитацияланган жана коюлган рейтинги которуучу банк жайгашкан өлкөнүн борбордук (улуттук) банкы тарабынан таанылган улуттук рейтингдик агенттиктери тарабынан жогорудагыларга барабар ыйгарылган кредиттик рейтингге ээ болууга тийиш. 

Ушул пункттун максаттарына жетишүү үчүн чет өлкө банктары дегенден улам, банктар - жөнөтүүчүлөрдү гана түшүнүү зарыл. Банк-корреспонденттер (транзиттик банктар, ортомчу банктар бул аныктамага кирбейт). 

60. Банк, акционерлер каттоодон өткөртүлгөндөн кийинки үч жумуш күнү ичинде, акционерлердин тиешелүү негизде тастыкталган реестрин Улуттук банкка берүүгө милдеттүү

Андан кийин, акционерлер курамында кандай болбогон өзгөрүүлөр орун алса, реестрге өзгөртүүлөр киргизилген учурдан тартып беш жумуш күнү ичинде Улуттук банкка киргизилген өзгөртүүлөр менен кагаз бетине түшүрүлгөн, тиешелүү негизде тастыкталган, банктын акционерлер реестри көрсөтүлөт. 

Эгерде, акцияларга ээ болуу, өзгөрүү же ажыратуу банка белгилүү болуп калса жана иреге таасир тийсе, банк бир күндөн кеч эмес Улуттук банка билдирме кат жибериш керек, киргизилген өзгөртүлөр реестрди берүүсү менен. 

61. Улуттук банктын макулдук берилгенинден кийин  уставдык капиталына өзгөртүлөр киргизилгенинде жобонун VI разделине туралуу. 

Банктын уставдык капитал өлчөмүнүн көбөйтүлүшүн текшерүү Улуттук банктын комплекстүү жана максаттуу текшерүүлөрүнүн алкагында жүргүзүлүшү мүмкүн. 

62. Банктын бардык катышуучуларынын (акционерлеринин) юридикалык иштерине жана банкты түзүүдө уставдык капиталды калыптандыруу, андан ары уставдык капитал өлчөмүн (төлөм документтерин, уставдык капитал өлчөмүн өзгөртүүгө байланыштуу чечимдерин жана башка документтердин көчүрмөлөрүн кошо алганда) жана банк акционерлеринин курамын өзгөртүү боюнча баштапкы документтердин көчүрмөлөрүнө банк атайы номенклатуралык номер ыйгаруу менен өзүнчө көктөмөдө сактоого жана алар туруктуу сактоо мөөнөтүнө ээ болууга тийиш. Банк бул көктөмөлөрдүн (юридикалык иштерди) талаптагыдай түзүлүшүн жана сакталышын камсыз кылган жооптуу адамды аныкташы зарыл. 

Банктын уставдык капиталынын кеминде беш пайызына ээлик кылуу үлүшү менен уюштуруучулардын (акционерлердин) юридикалык иштери жок эле дегенде төмөнкү маалыматтарды камтууга тийиш: 

- жеке адамдар боюнча - паспорттогу маалыматтарды; 

- юридикалык жактар боюнча - юридикалык жактын мамлекеттик каттоодон өткөндүгүн тастыктаган күбөлүк же документ. 

Банктын уставдык капиталынын беш жана андан жогору пайызына ээлик кылган акционерлердин юридикалык иштери байланыштуу, караштуу, туунду, аффилирленген жактар жана компаниялар/банктар, ошондой эле инсайдерлер боюнча ушул Жобого кошо тиркелген 15- (жеке адамдар үчүн), 16- (юридикалык жактар үчүн) жана 17- (чет өлө банктары үчүн) тиркемелердеги формалар боюнча маалыматтарды камтууга тийиш. 

 

7-глава 

Лицензияны берүүгө арызды кароо тартиби жана банк ишин жүзөгө ашыруу үчүн банктын даярдыгын текшерүү 

 

63. Директорлор кеңеши мамлекеттик каттоодон кийин Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык, алты айдан кеч эмес банк уюштурууга уруксат берген күндөн баштап, банк операцияларды жүргүзүүгө лицензиясына арызды Улуттук банка сунуштайт. 

Арызга талаптарды аткарууга тиркеп коюу кийинки документтер жана маалыматтар: 

1) юридикалык жак катары банкты мамлекеттик каттоо жөнүндө күбөлүгүнүн болушу; 

2) уставдык капиталдын минималдык өлчөмүн төлөө жөнүнө аныктоо; 

3) Имарат жана жабдуулар (касса түйүндөрүнүн, сактоо жайын жана башка жайларды жабдылышын кошо алганда) коопсуздук жана Улуттук банктын талаптарына ылайык болуш керек тастыкталган техникалык жактан жабдылышы боюнча белгиленген талаптарга (мамлекеттик органдын укук акты, имараттын туура келүүсү жөнүндө мамлекеттик органдын печати менен ишендирилген); 

4)Алдыда турган финансалык жылга көз каранды эмес тышкы аудиторду тандоо; 

5) мүчө структурасы бар болуу, мүчө башкаруусу жана банктын персоналы (кызматтык кишиси) Улуттук банктын талаптарына ылайык. 

6) бизнес-план, тобокелдиктерди башкаруу боюнча, жоболор жана банктык процедуралары бар болуу; 

7)капитал боюнча бүт экономикалык нормативдерди тутуу боюнча маалымат, Улуттук банктын талаптарына ылайык; 

8) банктык операциялар үчүн зарыл болгон жабдуулардын жана техникалык жабдылыштардын болушу, анын ичинде банк ишин жүзөгө ашыруу үчүн маалыматтык системаны тестирлөөнү ырастоо, мүлк камсыздоо; 

9) информациялык системаларды жана камсыздоо системасын ийгиликти тест өткөзүүсүн банк ишин жүргүзүгөө

10) лицензияга төлөм; 

11) депозиттерди каргоо фондуна кирүү төлөмү

64. Улуттук банк лицензиясы алуу жөнүндө арызын жана бардык канааттандырарлык документтерди алган убакыттан алты айдан ашпаган мөөнөттө каралып чыгат. Улуттук банк лицензияны берүү же кабыл албоо чечимин жыйынтыктайт. 

65.Улуттук банк лицензия берүүгө арызды карап жаткан мезгилде минималдык уставдык капиталдын түзүүшүн укуктуулугун текшерет. 

 

8-глава 

Банкты ачууга уруксат берүүнү кайтарып алуу жана лицензияны жокко чыгаруу жана берүүдөн баш тартуу үчүн негиздемелер 

 

66.  Банк ачуу арызды Улуттук банк кабыл албайт кийинки себептерден: 

1) макулдук алуу үчүн берилген уюштуруу же башка документтердин белгиленген талаптарга ылайык келбестиги, же анык эмес документтер жана маалыматтар берилген; 

2) документтерди мыйзамда белгиленгендей көлөмдө толук эмес берүү банк кире турган банктык топ жөнүндө толук маалыматты бербесе, же банктык топко же банктык топтор менен байланышуу адамдар менен банктык көзөмөлдү жүзөгө ашырууга мүмкүнчүлүктү эмес;  

3) Улуттук банкка акча каражаттарынын келип чыгышы жана булактары жөнүндө маалыматты бербесе тагыраак айтканда: 

а) берилген маалыматтан акча каражаттарынын келип чыгышын жана булактарын аныктоого мүмкүн болбосо; 

б) берилген маалыматтарга ылайык, акча каражаттарынын келип чыгуу булактары Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга жана критерийлерге, анын ичинде капиталдын, ресурстардын ж.б. келип чыгуу булактарынын концентрациялануу деңгээли боюнча да ылайык келбейт; 

4)минималдык уставдык капиталы Улуттук банктын ылайык талаптарга туура келүүсү эмес; 

5) Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга Улуттук банк менен макулдашууга тийиш болгон акционерлердин жана кызмат адамдарынын ылайык келбестиги; 

6) банкка (туунду банкты түзүү же Кыргыз Республикасынын аймагында филиалды ачуу) инвестирлөө үчүн четөлкөлүк уюштуруучунун (акционердин) түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөсүнүн тиешелүү көзөмөлдөө органынын жазуу жүзүндөгү макулдугу, эгер ал түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн мыйзамдарына ылайык талап кылынса, же уюштуруучунун өлкөсүнүн мыйзамы боюнча мындай макулдук талап кылынбаса, ал тууралуу жазуу жүзүндөгү ырастоо; 

7)чет өлкө уюштуручуунун же банк топтун катто жеринде, жетердик эмес көзөмөл жүзөгө ашырат, консолидациялоо негизинин ичинде. 

67. Улуттук банк арыз берүүчүгө, эгерде алардын бул жобонун жана/же мыйзамдын талаптарын бузуу далилдери белгилүү болсо, мурда банк уюштурууга берилген өз макулдугун жокко чыгара алат: 

1) уруксат алууга Улуттук банкка берилген документтерде туура эмес маалыматтар табылса; 

2) уюштуруучулардын (акционерлердин) финансылык абалынын начарлашы же башка фактылар, ошол негизинде уюштурууга кабыл албоого милдеттүү

3)уюштуруучулардын арасында (акционерлер), уюштуручуу документтеринде жана башка документтерде Улуттук банктын макулдугу жок өзгөртүүлөр киргизилсе; 

4) уюштуруучулар (акционерлер) тарабынан банктын ишин баштабоо чечимин кабыл алышы; 

68.Улуттук банк кабыл албоого укугу бар, эмки окуяларга ынгай: 

1)Лицензия берүүгө арызы уруксат берген убакыттан өтүп кетүү

2) берилген документтер жана маалыматтар жобонун 63 пунтктуна ылайык келүү талаптарга жооп бербейт; 

3) берилген документтер жана маалыматтар жобонун 67 пунтктуна ылайык уюштуруу макулдукту жоюу; 

69. банк ачууга кабыл албоо чечимин, мурда берилген макулдугун жоюу жана лицензия берилгенге кабыл албоо, бул главага ылайык, Улуттук банктын Башкармасынын менен алынат жана Улуттук банк өкүл кишиге (организациялык группанын өкүлү) же Директорлор кенешинин Төрагасына же Башкарманын Төрагасына үч жумуш күнү ичинде, кат жүзүндө берилет. 

70. Улуттук банк берилген уруксат боюнча маалыматы, уруксат кабыл албоо жана/же уруксат жоюу офилиалдык интернет сайтында жарыйалат. 

 

9-глава 

Банктык операцияларды жүргүзүүгө лицензиялар жана аларды берүү тартиби 

 

71. Банк ишин жүргүзүүгө лицензиясы Улуттук банк тарабынан берилүүчү ушул жобого ылайык, чектелбеген колдонуу мөөнөтүнө ээ жана Кыгыз Республикасынын бардык аймагында колдонулат, мөөнөтсүз, аты жазылган (ажыратылгыс) болуп эсептелет жана үчүнчү жакка берилбейт. 

72. Банктык операциялардын бардык түрү банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензияда тике көрсөтмөнүн болушунда гана ишке ашырылат. 

Улуттук банктын лицензиясыз ишке ашырылган банктык операциялар жараксыз болуп эсептелет. 

73. Банкка төмөнкү лицензиялар берилиши мүмкүн: 

1) улуттук жана/же чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия - (негизги лицензия) (9, 10-тиркеме.); 

2) ислам каржылоо принциптерине ылайык, банк операцияларын улуттук жана/же чет өлкө валютасында жүргүзүү укугуна лицензия (11,12-тиркемелер); 

3)«ислам терезеси» аркылуу ислам каржылоо принциптери боюнча улуттук жана/же чет өлкө валютасында банк операцияларын жүргүзүү укугуна лицензия (кошумча лицензия) (13, 14-тиркемелер); 

Лицензиянын тартып алынбас көрсөтүү бөлүгү уруксат берилген банк операциялар тизмеси. Банк операциялардын тизмесин Улуттук банк аныктайт, Кыргыз Республикасынын банк мыйзамына ылайык. 

74.Банк иш жүргүзүүгө лицензиясы жана ага уруксат берилген тизмеси Директорлор кенешинин Төрагасына же Башкараманын Төрагасына же ишеним кагазы менен өкүл кишисине берилет. 

75 Улуттук банк тарабынан Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык, банктык операциялардын кээ бир түрлөрүн чектөө жөнүндө чечим кабыл алынышы мүмкүн. 

76. Банктык операциялар боюнча чектөөлөрдү коюуда же коюлган чектөөлөрдү алып салууда лицензиянын чектөөлөр барагын алмаштыруу жүргүзүлөт. Чектөө барактарын алмаштырууну (кайрадан тариздөөдө) ишке ашырууда мурдакы чектөө барагы Улуттук бакка тапшырылууга тийиш. 

77. Банкты кайра өзгөртүп түзүүдө,өтүү банкты түзүдө, анын аталышы же калктуу пункт өзгөргөндүгүнө байланыштуу ал жайгашкан дарек өзгөргөн учурда, ошондой эле банк жайгашкан калктуу пункттун аталышы өзгөртүлгөн шартта, лицензия алмаштырылууга (кайра тариздетилүүгө) тийиш. Лицензияны алмаштыруу үчүн банк көрсөтүлгөн маалыматтарды тастыктаган тиешелүү документтерди кошо тиркөө менен банктык лицензияны алмаштыруу (кайрадан тариздөө) жөнүндө өтүнүч катты (өтүнүчтү) сунуштайт. 

78. Беш жумуш күнү ичинде өтүнүч кат берүүдөн кийин Улуттук банк лицензияны алмаштырууну (кайра тариздөө) жана башка документтерди жүзөгө ашырат, лицензия үчүн төлөнгөндүгүн тастыктаган документтер сунушталгандан кийин, Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык. 

79. Улуттук банк Берилген банктык лицензиялардын реестрин жүргүзөт. Банк реестрин, лицензиялары бар, жана берилген лицензиялар боюнча маалымат Улуттук банктын сайтында жарыялайт. 

Лицензиялардын алмаштыруусунда (кайрадан тариздөөдө) Улуттук банк берилген банктык лицензиянын Реестрине тиешелүү жазууларды киргизет. 

80. Банктын талабы боюнча, лицензиялардын жана ага карата чектөө баракчаларынын тастыкталган көчүрмөлөрү, «көчүрмөсү анык» деген жазуу менен банк-корреспонденттерге сунуштоо үчүн беш жумуш күнү ичинде берилет. 

 

10-глава 

Банкка баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүү укугуна уруксат берүү тартиби  

 

81. Улуттук банктан атайын уруксат алгандан кийин банк ушул жобонун талаптарына туралуу, баалуу металлдар менен банктык операцияларды жүргүзүү (банктык серебро, алтын, платина), ушул операцияларды уруксат берилген банк операциялардын тизмесинде банк иш жүргүзүү операциялардын лицензиясында көрсөтүлөт. 

82. Банк, лицензияга ээ болгон шартта уруксат берилген операциялардын тизмесинде, төмөнкү операцияларды жүргүзө алат: 

1) Аффинаждалган баалуу металлдардан жасалган, Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тарабынан эмитирленген (чыгарылган) өлчөнгөн куйма түрүндөгү баалуу металлдар менен, накта жана нактасыз расчету менен; 

2)башка эмитенттердин аффинаждалган баалуу металлдардан жасалган, стандарттык жана өлчөнгөн куймалар түрүндөгү баалуу металлдары менен жана башка банктык күмүш, алтын, платина бийик пробалары; 

83. Аффинаждалган баалуу металлдардан жасалган, Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тарабынан эмитирленген (чыгарылган) өлчөнгөн куймалар түрүндөгү баалуу металлдар менен операцияларды жүзөгө ашыруу укугуна төмөнкү талаптарды аткарууга тийиш: 

1) уставдык капиталдын өлчөмү Кыргыз Республикасынын банк мыйзамынын тарабынан белгиленген талаптарга ылайык келүүгө

2) Улуттук банкта атайын окутуудан өткөн (Улуттук банктын каты менен тастыкталат) квалификациялуу персоналга ээ болууга; 

3) Улуттук банк тарабынан белгиленген экономикалык ченемдерди так сактоого; 

4) Аффинаждалган баалуу металлдардан жасалган, Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тарабынан эмитирленген (чыгарылган) өлчөнгөн куймалар түрүндөгү баалуу металлдар менен операцияларды жүзөгө ашыруу боюнча бекитилген жол-жоболорго ээ болууга. 

84. Банктар башка эмитенттердин аффинаждалган баалуу металлдардан жасалган, стандарттык жана өлчөнгөн куймалар түрүндөгү баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүү үчүн төмөнкүлөргө милдеттүү

1) ушул жобонун 83-пунктун шарттарын аткарууга; 

2) бул чөйрөдө кеминде бир жылдык иш тажрыйбасы бар квалификациялуу персоналга же акыркы беш жыл ичинде көрсөтүлгөн багыт боюнча тажрыйбалык такшалуудан же окутуудан өткөндүгүн тастыктаган документи болууга; 

3) баалуу металлдарды сактоонун жана ташып жеткирүүнүн талаптагыдай шарттарын камсыз кылуу үчүн банк тарабынан көрүлгөн чаралар тууралуу маалыматтарды берүү

4) камсыздандыруу шарттары тууралуу маалымат берүү (банк камсыздандыруу келишимин түзүүгө ниеттенип жаткан компания жана анын финансылык абалы жөнүндө маалыматтарды кошо алганда); 

5) «Коммерциялык банктардын баалуу металлдар менен операциялары жөнүндө» жобого ылайык белгиленген, баалуу металлдар менен операцияларды ишке ашыруу боюнча башка талаптардын аткарылышын тастыктаган маалыматтарды берүү

6) «Коммерциялык банктардын баалуу металлдар менен операциялары жөнүндө» жобого ылайык белгиленген талаптарын эске алуу менен иштелип чыккан баалуу металлдар менен операцияларды ишке ашыруу боюнча бизнес-пландын жана бекитилген саясаттардын болушу. 

85. Болжолдонуучу операциялар боюнча ишти регламенттөөчү банктын ички саясаттары, ички адекваттык контролду камсыздоо жана кийинки талаптар киргизилиш керек: 

1) болжолдонгон операцияларды жүргүзүүгө байланыштуу бардык тобокелдиктерди аныктоо, ага баа берүү, мониторинг жана контролдук жүргүзүү

2) болжолдонуучу операциялардын бухгалтердик эсебинин жол-жобосун; 

3) үзгүлтүксүз негизде бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерге бөгөт коюу боюнча контролдук чараларды; 

4) техникалык жабдуунун жана Улуттук банк тарабынан белгиленген стандарттар жана аны берүү эрежелери боюнча маалыматты банк тарабынан берүү даярдыгынын сүрөттөлүшүн; 

86. Баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүүнү регламенттөөчү банктын ички саясаты бул жободо көрсөтүлгөн талаптардан сырткары, аткарылуучу операциялардын алкагын кеңейтүү үчүн төмөнкү спецификалык маселелерди милдеттүү чагылдырышы керек металлдардын жеткиликтүү тазалыгы жана тазалыгын аныктоонун тартиби баалуу металлдарды каттоо жана сактоо тартиби, баалуу металлдар менен операциялар боюнча ачык поцизияларды жөнгө салуунун тартиби Кыргыз Республикасынын ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган менен өз ара аракеттенишүү тартиби. 

87. Банктар башка эмитенттердин аффинаждалган баалуу металлдардан жасалган, стандарттык жана өлчөнгөн куймалар түрүндөгү баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүү үчүн төмөнкүлөргө милдеттүү, кошумча кийинки документтерди сунуш кылат: 

1) болжолдонулуучу операциялардын ар тараптуу анализи жүргүзүлгөндүгү жана алардын банк ишине таасири жана жаңы операциялар менен байланыштуу тобокелдиктер Директорлор кеңеши тарабынан идентификациялангандыгы жөнүндө Директорлор кеңешинин арызы; 

2) бизнес-план; 

3) баалуу металлдарды сактоонун жана ташып жеткирүүнүн талаптагыдай шарттарын камсыз кылуу үчүн банк тарабынан көрүлгөн чаралар тууралуу маалыматтарды берүү

4)камсыздандыруу шарттары тууралуу маалымат берүү (банк камсыздандыруу келишимин түзүүгө ниеттенип жаткан компания жана анын финансылык абалы жөнүндө маалыматтарды кошо алганда); 

88.Улуттук банк эки айдын ичинде баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүүгө уруксат берүүгө өтүнүч катты карап чыгат жана кошо тиркеп койгон документтерди, аныкталган талаптарга канаттандыруу, жыйынтыкта уруксат берүүгө же кабыл албоого чечим алынат. Кайрадан түзүлүп жаткан банкка, баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүүгө уруксат берүү же кабыл албоо эки айдын ичинде чечим чыгарылат, аныкталган талаптарга канаттандыруу, бирок банк иши операциялар лицензиясынын берүү чечимине чейин эртэрээк берилбейт. 

Улуттук банк Башкармасынын баалуу металлдар менен банктык операцияларды жүргүзүү укугуна уруксат берүү жөнүндө чечимди кабыл алган күндөн баштап, үч жумуш күндүн ичинде берилет. 

89.Улуттук банктын Башкармасы баалуу металлдар менен банктык операцияларды жүргүзүүгө он чечим кабыл алынса, Улуттук банк банк операциясынын уруксат тизмесинин алмаштырууну (кайрадан тариздөөдө) лицензиясына үч күндүн ичинде чечим кабыл алынгандан кийин берилет. Лицензияны алмаштырууну (кайрадан тариздөөдө) ишке ашырууда мурдакы лицензиясы Улуттук бакка тапшырылууга тийиш. 

90.Улуттук банк лицензия берилген күндөн кийинки үч жумуш күнү ичинде, банкка лицензия берилгендиги тууралуу билдирмени Кыргыз Республикасынын депозиттерди коргоо системасынын ишин жана кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашыруу) жана террористтик же экстремисттик иш-аракеттерди каржылоого каршы аракеттенүүнү камсыз кылган ыйгарым укуктуу органдарга жөнөтөт. 

 

11 - глава 

Лицензиядагы чектөөлөрдү алып салуу жөнүндө жана банк операцияларды өткөзүүгө уруксат алуу өтүнүчтү кароо тартиби 

 

91.Банк операцияларды өткөзүүгө, уруксат берилген операцияларды тизмесинде көрсөтүлгөн эмес, же лицензиядагы чектөөлөрдү алып салууга (уруксат берилген банк операциялардын тизмесинде), таасир көрсөтүү чаралары орнотуунун чекинде, лицензияга бекилген уруксат берилген банк операциядардын тизмесин алмаштырууга, Улуттук банкка уруксат алганга өтүнүч каты менен кайрылса болот. 

92.Банк операцияларды өткөзүүгө, уруксат берилген операцияларды тизмесинде көрсөтүлгөн эмес, же лицензиядагы чектөөлөрдү алып салууга (уруксат берилген банк операциялардын тизмесинде), таасир көрсөтүү чаралары орнотуунун чекинде, лицензияга бекилген уруксат берилген банк операциядардын тизмесин алмаштырууга, Директорлор кенеши чечим кабыл алгандан кийин банк бир айдын чекинде, Улуттук банкка төмөнкү документтерди берүүгө тийиш: 

1)бөлөк банк операцияларды өткөзүүгө/лицензиядагы чектөөлөрдү алып салуу маселесин кароо жөнүндө Директорлор кеңешинин Төрагасынын кол тамгасы коюлган, банктын өтүнүчү

2)маселенин талкууга алынышын чагылдырган жана банк иш божомолдоо операцияларга уруксат Берген Директорлор кеңешинин чечимин камтыган, Директорлор кеңешинин отурумунан толтурулган протоколу банктын көчүрмөсүн күбөлөндүрүү

3)Директорлор кеңеши тарабынан болжолдонуп жаткан операцияларга жана алардын банк ишине тийгизүүчү таасирин ар тараптан анализдөөлөр жүргүзүлгөндүгү жана Директорлор кеңеши тарабынан жаңы операцияларда орун алышы мүмкүн болгон тобокелдиктер идентификациялангандыгын тастыктаган документ; 

4)банктын болжолдонуп жаткан операциялар боюнча, чектөөлөрдү алып салуунун экономикалык негиздемелерин камтыган бекитилген бизнес-планы; 

5) болжолдонуп жаткан операциялардан алынуучу кирешелердин прогнозу; 

6) Улуттук банктын талаптарын аткаруу боюнча маалымат/тартип бузууну жоюу, Улуттук банк менен ачып көрсөткөн, ошол себепке байланыштуу банк опрецияларды өткөзүүгө чектөө коюлганы;  

7) персоналдын квалификациялуу экендигин тастыктаган маалыматтар; 

8)банк ишин пландаштырылып жаткан кеңейтүүгө байланыштуу кайра каралган уюштуруу түзүмүн (зарылчылыгына жараша); 

9)болжолдонуп жаткан операциялар боюнча ишти жөнгө салган, банктын ички бекитилген саясаттары; 

10)лицензияны алганга ишеним кагаздын оригиналы; 

11) лицензияга төлөм. 

Электрондук акча чыгарууга уруксат алууга кошумча документтерге Улуттук банктан уруксат алууга банктык операцияларды өткөзүүгө, тизмеде уруксат берилбеген операцияларды, же лицензиядан чектөөнү алып коюу (тизмеде уруксат берилген банктык опреациялар), ченем таасир жээктин коюусунда, уруксат берилген банк операциялардын лицензиясынын тизмесине кийинки документтерди көрсөтүүгө милдеттендирүү

1)документтерди сунуштоо учурунда бюджет алдында карыздын жоктугу жөнүндө салык органдарынан маалымкат; 

2)электрондук акчаны жайылтуу боюнча агент менен түзүлгөн типтүү агенттик келишимдин көчүрмөсү - эки нускада; 

3)оператор менен түзүлгөн келишимдин көчүрмөсү (эгерде эмитент оператор менен иш алып барган болсо) - эки нускада; 

4)электрондук акча боюнча калдыктарды жана анын жүгүртүлүшү жөнүндө маалыматтар базасын күн сайын жаңыртып туруу жана сактоо, аны алуу үчүн программалык камсыздоону орнотуу боюнча актынын көчүрмөсү - эки нускада; 

5)Башкарманын Төрагасы/Директорлор кеңеши тарабынан кол коюлган (мындан ары - жетекчи) электрондук акча системасынын иштөө эрежелеринде төмөнкүдөй жоболор камтылууга тийиш: 

-банк, оператор, агент жана акцептант ортосунда операцияларды жүзөгө ашыруу тартиби жөнүндө, анда бардык акча жана маалыматтык агымдардын жалпы схемасы камтылууга тийиш; 

-электрондук акчаны пайдалануу учурунда финансылык жана техникалык тобокелдиктерге контролдукту уюштуруу жөнүндө

-электрондук акчаны пайдалануу учурунда маалыматтык ресурстардан пайдалануу мүмкүнчүлүгү укугун чектөө, маалыматты коргоо жана коопсуздук системасы жөнүндө - эки нускада; 

-электрондук капчыктарга чек коюлган жөнүндө маалымат, коюлган лимиттердин талабына ылайык, жана башка талаптарга, таблица формасында «Кыргыз Республикасында электрондук акча жөнүндө» жободо көрсөтүлгөндөй ылайык;  

-электрондук акча системасынын аралыгында катышуучулардын бирге аракеттешүүсүн схема/диаграмма түрдө көрсөтүү;  

Маалымат технологияларына жана электрондук каражаттарга, төлөмдөрдү өткөрүү ыкмаларына негизделген төлөм тутумдары аркылуу өз ишинин жыйынтыгы болуп саналбаган товарлар жана кызмат көрсөтүүлөр үчүн үчүнчү жактардын пайдасына төлөмдөрдү кабыл алуу жана эсептешүүлөрдү жүргүзүүгө Улуттук банктан уруксат алууга, тизмеде уруксат берилбеген операцияларды, же лицензиядан чектөөнү алып коюу (тизмеде уруксат берилген банктык опреациялар), ченем таасир жээктин коюусунда, уруксат берилген банк операциялардын лицензиясынын тизмесине банк кошумча кийинки документтерди берүүгө тийиш: 

1)банк-катышууларынын тизмеси; 

2)төлөм системасында ишке ашырылган операцияларга финансылык мониторингди жүзөгө ашыруу тартибин жөнгө салган ички документтердин көчүрмөлөрү;

3)Башкарманын Төрагасы/Директорлор кенешинин Төрагасы тарабынан кол коюлган жана мөөр менен күбөлөндүрүлгөн, төлөм системасынын ишинин эрежелеринде төмөнкүлөр камтылууга тийиш: 

а)системанын архитектурасы жана анын ишинин схемасы; 

б)системага кирүү жана андан чыгуу жол-жоболору; 

в)катышуучуну системага туташтыруу тартиби 

г)процессинг жүргүзүү тартиби; 

д)төлөм системасынын катышуучулары тарабынан анын операторлоруна өз иши тууралуу маалыматтарды берүү тартиби; 

е) тобокелдиктерди тескөө боюнча колдонулган моделди, тобокелдиктерди тескөө иш-чараларын жана ыкмаларын кошо алганда, төлөм системасында тобокелдиктерди тескөө системасы; 

ж)маалыматтарды коргоо талаптары; 

з)талаш маселелерди чечүү тартиби; 

и)системада штаттык эмес жагдайлар келип чыккан шартта катышуучулардын аракеттенүү тартиби; 

к)катышуучулардын укугу, милдеттери жана жоопкерчилиги; 

л)жөнөтүүчүлөрдүн жана алуучулардын маалымдамасын тескөө боюнча механизмдер системасы, террористтердин эл аралык уюмдар тарабынан даярдалган тизмеси, ушундай эле улуттук тизме жана терроризмге катыштыгы бар деген шектенүүнү жараткандардын улуттук тизмеси боюнча кардарларды текшерүү мүмкүнчүлүгүн; 

4)«Төлөм системасынын операторлорунун жана төлөм уюмдарынын ишин жөнгө салуу жөнүндө» жободо белгиленген талаптардын аткарылышы жөнүндө маалымат; 

Аталган процессинг, клиринг борборунун төлөм системасынын катышуучуларына үчүнчү жактардын төлөмдөрү жана эсептешүүлөрү боюнча финансылык маалыматты (процессинг, клиринг) кабыл алуу, иштеп чыгуу жана берүү боюнча ишти жүзөгө ашыруу алдында банк төмөнкүлөрдү аткарууга тийиш: 

1) талаптарды аткаруу, Улуттук банк менен коюлган системасынын операторлорунун жана төлөм уюмдарынын тартипке салуу. 

2)Улуттук банк тарабынан белгиленген бардык экономикалык ченемдерди жана талаптарды аткарууга; 

3)банк ишин жүргүзүү жагында чектөөлөргө ээ болбоого. 

93.Банктын ички саясаты ички контролду адекваттык деңгээлде камсыздоо милдеттүү жана кийинкини киргизүү милдеттендирүү

1)байкоонун балоосу жана бүт тобокелди контролдоо, божомолдоо операцияларды жүргүзүү байланыштуу; 

2) божомолдоо операциялардын бухгалтердик учет процедурасы; 

3) бүт мүмкүн тобокедилерди дайыма негизинде контролдук чек алдын ала сактап калуу;  

4) техникалык жабдууну сүрөттө жана банк маалымат көрсөтүүгө даярдыгы өзүнүн стандартын жана тартибисин, Улуттук банк менен аныкталган. 

94.Улуттук банк банктын өтүнүчүн карайт, банк операцияларын жүргүзүүгө, тизмеде көрсөтүлгөн эмес уруксат берилген операциялардын, же чектөөлөрдү алып салуу банк лицензиясынан карайт (уруксат берилген банк операциялардын тизмеси), алкагында белгиленген таасир этүү чараларын колдонуу, уруксат берүү жөнүндө же, алмаштырууну тизмесин уруксат берилген банк операциялардын карата лицензиянын жана тиркелген документтер эки айдын ичинде келип түшкөн күндөн тартып талаптарын канааттандыруучу документтерди кароонун жыйынтыгы боюнча чечим кабыл алат канааттандыруу же өтүнүчтү канааттандыруудан баш тартуу жөнүндө. Кароонун жүрүшүндө банк тарабынан берилген документтер Улуттук банк төмөнкүлөргө укуктуу текшерүүнү жүргүзүү банк, шайкештигин тастыктоо максатында, банктын белгиленген талаптарына ылайык. 

Чечим канааттандыруу жөнүндө же канааттандыруудан баш тартуу жөнүндө өтүнүч кат берилген маалыматка ылайык, 92-пунктуна жана ушул Жобонун, Улуттук банк Башкармасы тарабынан кабыл алынат жана Улуттук банк тарабынан маалымат, чечим кабыл алынгандан кийин банктын жазуу жүзүндө үч жумушчу күндүн ичинде билдирме жиберилет 

95. Алмаштыруу тизмесин уруксат берилген банк операциялардын лицензияга карата жүргүзүлөт үч жумушчу күндүн ичинде кабыл алынган күндөн тартып, Улуттук банктын Башкармасы тарабынан чечим уруксат берүү жөнүндө айрым банктык операцияларды жүргүзүүгө/чектөөлөрдү алып салуу жөнүндө лицензияда. Жүзөгө ашырууда, алмаштыруу (кайра тариздөө) тизмесин, уруксат берилген банк операциялардын мурдагы уруксат берилген банк операциялардын тизмеси Улуттук банкка тапшырылууга тийиш. 

 

12-глава 

«Ислам терезесин» ачуу жана ал аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык улуттук жана чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү тартиби 

 

96. Банк, ушул жобонун талаптарына ылайык ислам банк иши жана каржылоо принциптеринин негизинде операцияларды жүзөгө ашыруу үчүн «ислам терезесин» ача алат. 

97. Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын лицензиясынын негизинде иш алып барган банк «Ислам терезесин» ачуу үчүн, акыркы 12 ай ичинде банк мыйзамдарын бузгандыгы үчүн санкциялар жана чаралар колдонулбаган шартта, төмөнкү талаптарды аткарууга тийиш: 

98. «Ислам терезесин» ачуу үчүн төмөнкү талаптарды аткарууга тийиш: 

а) Улуттук банктын талаптарына ылайык шайкеш капиталдаштырылган болуу; 

б) Улуттук жана чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү боюнча чектөөлөрдүн болбошу; 

в) Улуттук банк тарабынан белгиленген экономикалык ченемдерди жана башка талаптарды аткаруу, 

99. Банк, «ислам терезеси» аркылуу улуттук жана/же чет өлкө валюталарында банктык операцияларды жүргүзүү укугуна, акыркы он эки айда банка мыйзам бузууга таасир ченемдер колдонуулган (эки же андан көп болуу акыркы он эки айда) 

«ислам терезеси» аркылуу улуттук жана/же чет өлкө валюталарында банктык операцияларды жүргүзүү лицензияны алуу үчүн төмөнкү документтерди сунуштоого тийиш: 

1) банктын Директорлор кеңешинин «ислам терезеси» аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү жөнүндө, банк жүргүзө турган операциялардын түрлөрүнүн кеңири чагылдырылышын жана операциялардын болжолдуу көлөмүн камтыган өтүнүч катты; 

2) банктын ыйгарым укуктуу башкаруу органынын төмөнкү чечимдерди кабыл алуу жөнүндө протоколу: 

а) «ислам терезесин» ачуу жөнүндө

б) Шариат кеңешинин мүчөлөрүн жана анын төрагасын шайлоо жөнүндө, ислам терезесинин ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген жетекчисин, түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисин дайындоо; 

в) банктык операцияларды ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык жүзөгө ашыруунун саясаттарын жана жол-жоболорун бекитүү жөнүндө

3) Директорлор кеңешинин болжолдонгон операцияларга жана алардын банк ишине тийгизген таасирине ар тараптуу иликтөөлөр жүргүзүлгөндүгү жана алар тарабынан жаңы операциялар менен коштолгон тобокелдиктер идентификациялангандыгы жөнүндө билдирүүсү

4) болжолдонгон операцияларга байланыштуу прогноздолгон кирешелүүлүк (келе жаткан эки жылга минимум); 

5) квалификациялуу персоналдын (көрсөтүлгөн кызматкерлер бул чөйрөдө кеминде бир жылдык иш тажрыйбасы жана бул багыттагы курстарда атайын окуудан өткөндүгү тууралуу күбөлүгү болууга тийиш) бар экендигин тастыктаган маалыматтар; 

6) банктын, банк ишинин пландаштырылып кеңейтилишине байланыштуу, кайра каралып чыккан уюштуруу түзүмү

7) банктын уставынын Улуттук банктын ченемдик актыларында белгиленген тартипте, ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүзөгө ашыруу маселесин камтыган уставынын эки нускасы; Уставда Шариат кенешинин маселелери, милдеттери, полномочиелери бар болуш керек, Шариат кенешинин түзүү тартиби (кайсы орган менен кенештин мүчөлөрү дайындалат, кайсы убакытка) жана ислам каржылоо принциптеринин кенештин мүчөлөрүнүн талаптары. 

8) банктын Шариат кеңешинин төрагасынын жана анын мүчөлөрүнүн, «Ислам терезесинин» жетекчиси, банктык ислам банк иши жана каржылоо принциптерин операциялардынын жетекчиси жөнүндө маалыматтар, ушул жобонун IV разделине ылайык;

9) банктын Шариат кеңеши тарабынан жактырылган, ошондой эле банктын Директорлор кеңеши тарабынан бекитилген, банктын кредиттик, операциялык саясаты жана башка негизги саясаттары, аларда төмөнкүлөр каралат:  

а) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүүсүнүн натыйжасында, банк дуушар болгон бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерди аныктоо, өлчөө, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү боюнча чаралар; 

б) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүүсүнүн натыйжасында, банк дуушар болгон бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерди туруктуу негизде минималдаштыруу боюнча контролдук чаралар; 

10) Шариат стандарттарына ылайык түзүлгөн жана банктын Шариат кеңеши тарабынан жактырылган, ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү боюнча типтүү келишимдер. 

100. Банктык операцияларды «ислам терезеси» аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык жүзөгө ашырган банктын ички саясаты ички контролдуктун шайкеш деңгээли менен камсыз кылууга жана төмөнкүлөрдү камтууга тийиш:  

1) болжолдонуучу операцияларды жүргүзүүгө байланыштуу орун алган тобокелдиктерди чагылдыруу жана аларга баа берүү ыкмалары; 

2) болжолдонуучу операцияларды бухгалтердик эсепке алуу принциптери. 

101. Улуттук банк өтүнүчтү чет өлкө валютасындагы банктык операцияларды жүзөгө ашыруу укугуна лицензия алуу жана «ислам терезеси» аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензияларды кароо мөөнөтү, белгиленген талаптарды канааттандыруучу документтерди берген күндөн тартып, эки календардык айдан ашпаган мөөнөттө белгиленет жана эсек алып кошумча лицензияны берүүсүн же кабыл албоосун жөнүндө чкечим кабыл алынат. 

Чет өлкө валютасындагы банктык операцияларды жүзөгө ашыруу укугуна лицензия алуу жана «ислам терезеси» аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензияларды берүүсүн Улуттук банк Башкармасы чечимин кабыл алат жана Улуттук банк жазуу формасында үч күндүн ичинде банкка кабар жеткирилет.  

102. Улуттук банк Башкармасы тарабынан «ислам терезеси» аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү жөнүндө чечим кабыл алынгандан кийин жана банк тарабынан лицензия үчүн төлөм төлөнгөндүгү жөнүндө тастыктаманы берген күндөн, кийинки үч жумуш күнү ичинде лицензия банкка берилет. 

 

III БӨЛҮК 

БАНКТЫН КАПИТАЛЫНДА ЧЕКТҮҮ КАТЫШУУНУ САТЫП АЛУУНУ МАКУЛДАШУУ ТАРТИБИ 

13-глава 

Жалпы эрежелер 

 

103. Жеке өзү же башка жактар менен биргелешип, акцияларга менчик укугуна ээ болуу ыкмасына карабастан, анын ичинде мурастап алуу же укугун калыбына келтирүүнү кошо алганда, олуттуу катышууну жана контролдукту, анын ичинде акцияларды кошумча сатып алуу аркылуу банктын капиталына чектүү катышууга ээ болууга ниеттенген кандай жеке адам же юридикалык жак болбосун, Улуттук банктын кат жүзүндөгү уруксатын алууга милдеттүү

Төмөнкүдө эскертилген ар бир учурда сөзсүз түрүндө жеке же юридикалык жак Улуттук банктын жазма түрүндөгү уруксат берүүсүн алуусу зарыл: 

1) банктын олуттуу катышуучусу болгусу келсе; 

2) тике же кыйыр ээ болууну же башкарууну (анын ичинде ишеним боюнча тескөө келишимине ылайык ишке ашырса) каалаган учурда: 

- добуш берүүчү акцияларынын жыйырма же андан ашык пайызына, 

- добуш берүүчү акцияларынын отуз үч же андан ашык пайызына, 

- добуш берүүчү акцияларынын элүү же андан ашык пайызына, 

- добуш берүүчү акцияларынын алтымыш жети же андан ашык пайызына; 

3) банкта контролдоо жүргүзүү

104. Банктын капиталында чектүү катышууга ээ болгон каалаган жеке же юридикалык жак өзү же башка адамдар менен акцияларын ээликтен чыгаруу ниет кылса, ээликтен чыгаруу жолуна карабастан чектүү маанисине таасир тийгизген учурда, келишим өткөрүүго чейин алдын ала, 5 жумуш күндөн кем эмес мөөнөт ичинде Уллутук банкын эскертүүгө милдетүү

105. Банктын капиталында чектүү катышууга ээ болууга Улуттук банктын жазма уруксат берүүсүн алуу үчүн кызыккан адам жазуу түрүндө өтүнүч аркылуу Улуттук банкына кайрылышы керек, жана аны менен бирге ушу Жобонун 14-главанын талаптарына ылайык документтер жана маалымат тиркелиши керек. 

106. Эгерде өтүнүч менен кайрылган жак башка адамдар менен бирдикте иш аракет кылганы белгилүү болгон учурда, Улуттук банк өтүүнүчүдөн ушул факт боюнча маалыматты ачуусун талап кылууга укуктуу. 

107. Улуттук банк контролдоочу жактан жана банктын олуттуу катышуучуларынан, анын ичинде кыйыр түрдө бул Жобого ылайык каалаган учурда маалыматты талап кылууга укуктуу. 

108. Банктын капиталында чектүү катышууга ээ болгон же башкаруу жүргүзгөн, же болбосо банктын капиталында чектүү катышууну же башкарууну ниет кылган юридикалык жактардын кызмат адамдары (көзөмөлдөөчү органдын жана аткаруу органынын мүчөлөрү) бул Жобонун 119-пунктуна ылайык кемчиликсиз иш репутациясына ээ болушу керек. 

Кайрадан дайындалган Директорлор кеңешинин мүчөлөрүөзөмөлдөөчү органдын) же Башкармасынын (аткаруу органынын), (юридикалык жактардын) банктын капиталында чектүү катышууга ээ болгон же башкаруу жүргүзгөн, же болбосо банктын капиталында чектүү катышууну же башкарууну ниет кылган адамдар жөнүндө малымат Улуттук банкына дайындалган учурдан баштап он жумуш күн ичинде, кайрадан дайындалган кызмат адамдарынын иш репутациясы жана ишенимдүүлүгү жөнүндө маалымат менен бирге Улуттук банкка берилиши керек (18-тиркемеге ылайык). 

109. Банктын олуттуу катышуучусу же контролдоочу адамы боло турган же банкка инвестицияларды кошууга ниет кылган жактан, натыйжасында банк бул жактын караштуу компаниясы болушу мүмкүн болгон каалаган юридикалык, анын ичинде кыйыр түрдө жактардан Улуттук банк кошумча маалыматты берүүнү талап кылууга укуктуу. 

110. Олуттуу катышууга же башкарууга ээ болгон, же болбосо банктын капиталында чектүү катышууну же башкарууну ниет кылган, анын ичинде кыйыр түрдө адам же адамдардын тобу канааттандырарлык финансылык абалга ээ болушу жана банктын туруктуулугуна коркунуч келтирбеши керек. 

Олуттуу катышууга же контролдукка ээ болгон, же болбосо банктын капиталында чектүү катышууну же башкарууну ниет кылган адам же адамдардын тобу, алардын аффилирленген жактары, кызмат адамдары, жана ошондой эле бенефициардык ээси жана банк менен байланышкан адамдар бул Жобонун 119-пунктуна ылайык кемчиликсиз иш репутациясына ээ болушу керек. 

111. Банктын капиталында чектүү катышууга ээ болууга Улуттук банктын уруксатын алган жактын анкетасында камтылган маалымат өзгөргөн учурда, ал жак Кыргыз Республикасынын резиденти өзгөртүүлөр киргизилген учурдан тартып 10 жумуш күн ичинде, ал эми Кыргыз Республикасынын резидент эмесинен болгон жак, бир ай ичинде бул тууралуу Улуттук банкка кат жүзүндө билдирүүгө тийиш. 

 

14-глава 

Документтерди берүү 

 

112. Улуттук банктын уруксат алуу үчүн өтүнүч менен кайрылган жак Улуттук банкка уруксат алууга жазуу түрүндөгү өтүнүч менен банктын капиталында чектүү катышууга ээ болууга кайрылышы керек (өтүнүчтүн формасы 19-тиркемеде келтирилген). 

Өтүнүч менен кайрылган жак тарабынан ыйгарым укуктуу адам дайындалган учурда, анын ыйгарым укуктары тиешелүү жактын мыйзамга ылайык тариздетилген ишеним каты (каттары) менен документтештирилүүгө тийиш. 

Эгерде билдирмеде тике сатып алуу же банктын акциялары менен кыйыр башкаруу жөнүндө эскертилсе, анда өтүнүч менен кайрылган жак байланыштын дэңгээли тууралуу маалыматты ачып көрсөтүүгө жана бул максат үчүн багытталган каражаттарды ырастоочу документтерди көрсөтүүгө тийиш. 

113. Бул Жобонун 112-пунктунда келтирилген билдирмеге кошуп төмөнкү документтер берилиши керек: 

1) юридикалык жактар тарабынан: 

а) мамлекеттик каттоо жөнүндө күбөлүк, каттодон өткөн устав жана/же башка юридикалык статусун жана юридикалык жактын келип чыгуусун ырастоочу документтер; 

б) өзүнүн бардык акционерлери (уюштуруучулары, катышуучулары) жана контролдоочу адамдар, ушундай акционерлердин (уюштуруучулары, катышуучулары) акционерлери жөнүндө (уюштуруучулары, катышуучулары) бенефициардык ээсине чейин (анын ичинде соода реестринен көчүрмө же акционерлердин реестри), ошондой эле өзүнүн бардык акционерлери жана чындыгында контролдоо жүргүзгөн контролдоочу адамдар; 

в) өтүнүч менен кайрылган жактан ыйгарым укуктуу органынын банктын капиталында чектүү катышууга ээ болуу жөнүндө чечими (олуттуу катышууну ишке ашыруу); 

г) финансылык отчеттун аныктыгын тастыктаган аудитордук уюмдун корутундусун кошо алганда, акыркы үч жыл үчүн (эгерде ишин жүзөгө ашырып жаткандыгына үч жыл толо элек болсо - отчет акыркы Отчеттук жыл үчүн берилет) финансылык отчет (жылдык отчеттордун формасында (консолидацияланган балансты, түшкөн пайдалар жана кеткен чыгымдар жөнүндө отчетту, Финансылык отчеттуулуктун эл аралык стандарттарына ылайык финансылык отчеттун башка формаларын кошо алганда, түшүндүрмөлөр жана чечмелөөлөрү менен); 

д) өтүнүч менен кайрылган жактан банктын капиталында чектүү катышууга ээ болуу үчүн каражаттарды жана анын келип чыгуу булактарын ырастоочу маалыматтар, аныктоочу документтер жана алардын тастыкталган көчүрмөлөрүн тиркелиши менен; 

е) 16-тиркемедеги форма боюнча анкета менен ылайык келген маалыматтар (четөлкөлүк жактар үчүн 17-тиркемедеги форма боюнча); 

ж) Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан - мамлекеттик салык кызматынын жана социалдык фондунун органдары тарабынан Кыргыз Республикасынын бюджетинин алдында бардык милдеттенмелерди аткарылышы жөнүндө жана салык органдары тарабынан арыз берилген күнгө карата маалымат жана башка документ; 

з) өзүнүн бардык акционерлери (уюштуруучулар, катышуучулар) жана контролдоочу адамдары боюнча төмөнкү маалыматтар: 

- алардын ишмердүүлүгү жана профессионалдык тажрыйбасы жөнүндө маалымат; 

- аудитордук уюмдун отчету же финансылык абал жөнүндө башка маалымат; 

- акционерлер жалпы кызыкчылыкка ээ болгон каалаган жактар (уюшьууручулар, акционерлер) жөнүндө маалымат; 

и) Директорлор кеңешинин (көзөмөлдөөчү органдын) жана башкарманын (аткаруучу органдын) бардык мүчөлөрүнүн, Улуттук банк тарабынан белгиленген бул Жобонун 108-пунктуна ылайык минималдык критерийлерге ылайык келишин тастыктоочу маалыматты; 

2) четөлкөлүк банктары, чет өлкөлүк банктардын туунду банктары жана башка четөлкөлүк юридикалык жактары тарабынан бул пункттун 1-пунктчасында аталган документтерге кошумча белгиленген тартипте легалдаштырылган төмөнкү документтер берилиши керек: 

а) банкка (туунду банкты түзүү же Кыргыз Республикасынын аймагында филиалды ачуу) инвестирлөө үчүн четөлкөлүк уюштуруучунун (акционердин) түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөсүнүн тиешелүү көзөмөлдөө органынын жазуу жүзүндөгү макулдугу, эгер ал түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн мыйзамдарына ылайык талап кылынса, же уюштуруучунун өлкөсүнүн мыйзамы боюнча мындай макулдук талап кылынбаса, ал тууралуу жазуу жүзүндөгү ырастоо; 

б) эгер арыз берүүчү түзүлгөн (каттодон өткөн) өлкөнүн көзөмөлдөө органы тарабынан көзөмөлдөнүүгө тийиш болсо - ал тиешелүү болгон көзөмөлдөө режимине карата маалымат, четөлкөлүк жак түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн көзөмөлдөө органынын арыз берүүчүнүн финансылык, банктык же башка ишмердүүлүктү ишке ашырууга ыйгарым укуктуу (банктарга карата - арыз берүүчүнүн ыйгарым укуктуу орган тарабынан тиешелүү банктык лицензиясы бар экендигин ырастоо), келип чыккан (катталган) өлкөдө консолидацияланган негизде көзөмөлдөөгө тийиш экендиги жана көзөмөлдөөчү органдын Улуттук банк менен туруктуу негизде кызматташуусуна даяр экендиги жөнүндө жазуу жүзүндөгү ырастоосун кошо алганда; 

в) эң акыркы (консолидацияланган - банктык топ, банктык холдинг үчүн) баланстык отчет жана кирешелер жана чыгашалар жөнүндө отчет (маалымат арызды берген күнгө чейин токсон күндөн кеч эмес күнгө болушу керек); 

г) эгерде өтүнүч менен кайрылган жак банктын акцияларынын, банктын уставдык капиталынын жыйырма жана андан жогору пайызы өлчөмүндөгү топтомуна ээ болсо, ал каттоодон өткөн өлкөнүн консолидацияланган көзөмөлдүгүнө алына тургандыгы тууралуу көзөмөл органынын тастыктамасын берүүгө тийиш; 

3) эгер банк сатып алуунун натыйжасында банктык топтун же банктык холдингдик компаниянын бөлүгү болуп калса, ал төмөнкүлөрдү кошо алганда, топ тууралуу кошумча маалыматтарды берүүсү зарыл: 

а) банктык топтун түзүмү тууралуу маалымат; 

б) топко кирүүчү катышуучулардын негизги иши тууралуу маалыматтарды кошо алганда, банктык топтун катышуучулары жөнүндө маалыматтарды; 

в) тобокелдиктерди жана ички контролду тескөө боюнча банктык топтун саясатын; 

г) банктык топтун катышуучуларынын контролдоочу жактары жөнүндө маалыматтарды; 

д) банктык топто реалдуу контролду ишке ашырып жаткан жактар жөнүндө маалыматтарды; 

е) топтун катышуучуларынын финансылык абалы жөнүндө маалыматтарды, анын ичинде: 

- арыз берүүчүнүн жана анын башкы компаниясынын акыркы үч финансылык жылы үчүн аудиттен өткөн консолидацияланган отчету; 

- эң акыркы жеткиликтүү консолидацияланган баланстык отчет жана түшкөн пайдалар жана кеткен чыгымдар жөнүндө консолидацияланган отчет (маалымат арыз берген күнгө чейинки токсон күндөн кечиктирилбеген күнгө карата берилүүгө тийиш); 

ж) кийинчерээк төмөнкүлөрдү камтыган документтерди берип туруу жөнүндө милдеттенме кат: 

- ушул Жобонун талаптарына ылайык, дайындалган кызмат адамдарынын ишкердик аброюна тиешелүү маалыматтар менен бирге байкоо жана аткаруу органдарынын, олуттуу катышуучулардын, тике же кыйыр түрдө контролдоочу жактардын курамындагы өзгөрүүлөр тууралуу маалыматтарды; 

- Улуттук банк тарабынан белгиленген форма боюнча өз алдынча сыяктуу эле, консолидацияланган негизде мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик отчетту/мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик банктык отчетту. Мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик отчет/мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик банктык отчет банктык холдингдик компания тарабынан Улуттук банкка өз алдынча Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларында белгиленген мөөнөттө, ал эми консолидацияланган негизде - чейрек сайын, отчеттук мезгил бүткөн күндөн кийинки 12 календардык күн ичинде берилет (мындай маалыматтар Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан гана берилет); 

- уюштуруу документтерине (уюштуруу келишимине, уставга) туунду же караштуу компаниялардын түзүмүнө киргизилген өзгөртүүлөр, алардын иш чөйрөсүнүн кеңейгендиги, туунду же караштуу компаниялардын кызмат адамдарынын алмашылгандыгы, ошондой эле банктын туунду компаниялары тарабынан туунду компаниялардын түзүлгөндүгү жана/же сатылып алынгандыгы тууралуу маалыматтар тиешелүү чечим кабыл алынгандан кийинки 30 күндөн кечиктирилбеген мөөнөттө берилет; 

- жылдык отчет көз карандысыз аудитордук компания тарабынан тастыкталган жылдык финансылык отчет менен биргеликте өз алдынча сыяктуу эле, консолидацияланган негизде отчеттук жыл бүткөн күндөн кийинки 180 күндөн кечиктирилбеген мөөнөттө берилет жана анда банктык топ жана банктык холдингдик компания үчүн ички контролдуктун шайкештигине баа берүүлөр да камтылат. Мындай отчеттордо ошондой эле, банктык холдингдик компаниянын бардык туунду жана караштуу компаниялары жөнүндө, алардын аталыштарын, аларга канча пайызда ээлик кылуу жана банктык топтун ар бир катышуучусу тартылган иштин түрүн көрсөтүүнү кошо алганда, банктык топтун иши жөнүндө маалыматтар да камтылууга тийиш; 

- Улуттук банктан лицензия алган банктын туунду жана/же караштуу банктын ишине терс/олуттуу таасир этиши мүмкүн болгон фактылар же жагдайлардын орун алып жатышы жөнүндө кат жүзүндө билдирме, ага жол бербөө боюнча көрүлгөн чараларды баса белгилөө менен маалымдалууга тийиш. Мындай маалымат алгылыксыз фактылар же жагдайлар бар экендиги аныкталган учурдан кийинки беш жумуш күн ичинде Улуттук банкка берилет. 

Жогоруда белгиленген документтер берилбей калган же белгиленген мөөнөттөрдү бузууга жол берүү менен берилген шартта Улуттук банк, Кыргыз Республикасынын аймагында жайгашкан туунду жана/караштуу банкка, анын башкы компаниясына/банктык топко же банктык холдингдик компанияга (Кыргыз Республикасынын резиденттерине) карата Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарында каралган таасир этүү чараларын колдонууга укуктуу; 

4) жеке адамдар тарабынан; 

а) анын инсандыгын тастыктоочу паспортунун же башка документтин көчүрмөсү

б) аудитордук уюмдун отчету же финансылык абалы жөнүндө башка маалымат, анын ичинде табыштама берилген күнгө карата түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн мыйзамдарында каралган формада салыктарды толук төлөгөндүгү жана/же кирешелер жөнүндө декларация жөнүндө ырастоосу; 

в) ырастоочу документтердин же алардын тастыкталган көчүрмөлөрүнүн тиркелиши менен, келип чыгуусу жана банктын (мисалы, сактоолору жөнүндө банктан маалымкат, иш ордунан - кирешелер жөнүндө, дивиденддер же кирешелерди алууну жана банктын акцияларын сатып алууга жиберилүүчү каражаттарды ырастоочу башка документтер) капиталына (акцияларды сатып алуу) катышуу үчүн арыз берүүчү тарабынан жиберилүүчү акча каражаттарынын келип чыккан булактары жөнүндө маалыматтар. Эгер банктын акцияларын сатып алуу булагы болуп банктардын эсебиндеги акча каражаттары болсо, 20-тиркеменин формасы боюнча акча каражаттарынын болушун ырастоо үчүн катты берүүсү зарыл; 

г) 15-тиркеменин формасы боюнча ишмердүүлүк жана профессионалдуулук тажрыйба жөнүндө маалымат; 

5) чет өлкө адамдары ушул пункттун 4-пунктчасында көрсөтүлгөн маалыматтарга кошумча, алгылыктуу ишкердик абройго ээ болгон кеминде эки көз карандысыз адам берген алардын ишкердик аброюу тууралуу сунуш-көрсөтмөлөрдү беришет. 

Билдирүүчү - чет өлкө жеке адамы, Улуттук Банкы тарабынан белгиленген талаптарга жооп берген, анын банктагы эсебинде акча каражаттарынын бар экендиги жана ал сатып алган банктын акцияларынын наркын жапкан өлчөмдөгү кредитордук карызынын жок экендиги жөнүндө билдирген катын сунуштоого тийиш; 

6) банктын акционеринин - жеке адамдын өлүмүнө же анын сот тарабынан өлдү деп таанылгандыгына байланыштуу акцияларды мураска алган шартта, өтүнүч ээси мураска алуу укугу чегерилген күндөн тартып он календардык күн ичинде, мураска алуу укугу жөнүндө күбөлүктүн тиешелүү негизде тастыкталган көчүрмөсүн Улуттук банкка берет. 

7) банктын акцияларына ээлик укугун калыбына келтирген учурда өтүнүч ээси кошумча түрүндө Улуттук банкка ылайыктуу чечиминин көчүрмөсүн көрсөтүп берет. 

 

15-глава 

Документтерди карап чыгуу 

 

114. Улуттук банк банктын капиталында чектүү катышууга ээ болууга уруксат алууга арыз келип түшкөндөн кийин арыз ээси тарабынан тапшырылган документтердин толуктугун жана жетишерлигин бул Жобонун 15-главанын талаптарына ылайыктуулугун текшерет, жана тапшырылган документтер толук түрүндө берилген болсо, арыз ээсине арызды кароого алынгандыгы тууралуу кат жиберет. 

Бардык керектүү маалымат, маалыматты берүүнүн булагынан көзкарандысыз түрдө, анын ичинде Улуттук банк тарабынан кошумча суралган маалымат Улуттук банк алганга чейин арыз тапшырылды деп эсептелбейт. 

115. Арыз ээсинин билдирмесин алган учурдан баштап алтымыш календардык күндөн кеч эмес Улуттук банк тапшырылган арыз боюнча чечим кабыл алат. Улуттук банк арызды кароонун мөөнөтүн 30 календардык күнгө узартууга укуктуу. Улуттук банк арыз менен кайрылган жакка өзүнүн чечимин макулдук же баш тартуу жөнүндө жазуу түрүндө үч жумуш күн ичинде билдирет. Баш тартуу мотивдештирилген болот. 

Банктын капиталында чектүү ээ болушуна Улуттук банктын уруксат берүүсү арыздын канааттандыруусу/ баш тартуусу жөнүндө чечими анын жыйынтыгында арыз ээси жеке же юридикалык жак банктын олуттуу катышуучусу же тике же кыйыр ээси же башкаруучусу (анын ичинде ишеним боюнча тескөө келишимине ылайык ишке ашырса) жыйырма же андан ашык же отуз үч же андан ашык пайыз добуш берген банктын акцияларына ээ болгон учурда чечим банк көзөмөлүн түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басары/Башкармасынын мүчөсү тарабынан кабыл алынат. 

Банктын капиталында чектүү ээ болушуна Улуттук банктын уруксат берүүсү арыздын канааттандыруусу/ баш тартуусу жөнүндө чечими анын натыйжасында арыз ээси жеке же юридикалык жак банктын олуттуу катышуучусу же тике же кыйыр ээси же башкаруучусу (анын ичинде ишеним боюнча тескөө келишимине ылайык ишке ашырса) элүү же андан ашык же алтымыш жети же андан ашык пайыз добуш берген банктын акцияларына ээ болгон учурда чечим Улуттук банктын Көзөмөл боюнча комитети тарабынан кабыл алынат. 

Банктын капиталында чектүү ээ болушуна Улуттук банктын уруксат берүүсү арыздын канааттандыруусу/ баш тартуусу жөнүндө чечими арыз ээсине ошол чечим кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күндүн ичинде жазуу түрүндө маалымдайт. 

116. Документтер жана маалыматтар Улуттук банктын кошумча сурамы боюнча жазуу түрүндөгү сурак катта созулган мөөнөт жазылбаса, анда он жумуш күн ичинде, ал эми резидент эмес жактардан жыйырма жумуш күн ичинде тапшырууга тийиш. Эгерде документтер жана маалыматтар аталган мөөнөт ичинде тапшырылбаса, арыз ээсине арыздан баш тарта алат. 

117. Улуттук банк төмөнкү учурларда арызды канааттандыруудан баш тарта алат: 

1) арызды канааттандыруу Кыргыз Республикасынын банк тутумундагы монополияга алып келиши мүмкүн болсо; 

2) арыз ээсинин финансылык абалы канааттандыраарлыксыз болсо; 

3) арыз ээсинин, анын бенефициардык менчик ээлеринин жана кызмат адамдарынын (эгерде арыз ээси - юридикалык жак болсо) ишкердик аброю алгылыксыз экендигин тастыктаган фактылар болсо; 

4) арыз ээси бурмаланган же анык эмес (жалган) маалыматтарды берсе, анын ичинде акча каражаттарынын тек жайынын булактарын жана мыйзамдуулугу боюнча толук эмес маалыматты берсе, жана эгерде: 

а) көрсөтүлгөн маалыматтан акча каражаттарынын тек жайынын булактарын жана мыйзамдуулугун аныктоого мүмкүн эмес болсо; 

б) берилген маалыматтан акча каражаттарынын тек жайынын булактарын жана мыйзамдуулугун Улуттук банк тарабынан берилген талаптарына ылайык келбесе; 

5) арыз ээсинин мыйзамсыз финансылык же башка иштерге катышкандыгы же катышып жаткандыгы тууралуу анык маалыматтар болсо; 

6) арыз ээсинин буга чейинки иши банкроттук менен аяктаса же кайсы бир юридикалык жактын банкроттугуна же олуттуу финансылык чыгымга учуроосуна көмөк берсе; 

7) арыз ээсинин - юридикалык жактын банктын контролдоочу адамдарынан болууга ниеттенген кызмат адамдары банктык мыйзамдардын талаптарына ылайык келбесе; 

8) банк аманатчыларынын таламдарына зыян келтирилиши мүмкүн болсо же банк менен арыз ээсинин жана/же банк менен байланыштуу жактардын жана/же арыз ээсинин жалпы таламдары бар компаниялардын ортосунда түзүлгөн мамилелерден улам банкка таасирдүү көзөмөл жүргүзүүгө мүмкүн болбосо; 

9) арыз ээсинин бенефециардык менчик ээлерин идентификациялоого мүмкүн болбосо; 

10) арыз ээси банк саясатынын олуттуу өзгөрүүсүн болжолдоп, ал анын финансылык туруктуулугуна, ишенимдүүлүгүнө же банк аманатчыларынын таламдарына коркунуч келтирсе, анын ичинде эгерде сунуш кылынган банктын жетекчилиги компетенциясы, тажрыйбасы, квалификациясы боюнча Улуттук банк тарабынан берилген талаптарына ылайык келбесе; 

11) арыз ээси, туулуп-өскөн (катталган) өлкөсүнүн көзөмөл органы тарабынан көзөмөлгө алынууга тийиш болгон, чет өлкөлүк юридикалык жак болсо жана эгерде: 

а) туулуп-өскөн (катталган) өлкөсүндө таасирдүү, анын ичинде консолидацияланган негизде көзөмөл ишке ашырылгандыгы тууралуу ырасталган маалыматты Улуттук банкка бербесе; 

б) Улуттук банктын берген баасы боюнча арыз ээсине таасирдүү көзөмөл, анын ичинде консолидацияланган негизде көзөмөл жүзөгө ашырылбаса; 

в) ал арыз ээси туулуп-өскөн (катталган) мамлекетинин көзөмөл органы менен кызматташууга мүмкүн болбосо жана/же эффективдүү эмес болсо. 

118. Улуттук банк төмөнкү белгилердин бирөөсү бар болгондо арыз ээсинин финансылык абалын канааттандыраарлыксыз деп санай алат: 

1) арыз ээси сот тарабынан төлөөгө жөндөмсүз деп белгилеген учурда (банкрот); 

2) арыз ээсинин милдеттенмелери анын акыркы отчеттук күнгө карата активдеринен ашык болсо; 

3) милденмелердин жалпы көлөмү, анан ичинде арыз ээсиниин баланстан тышкары милдеттенмелери, банктын туруктуулугу үчүн олуттуу коркунучту көрсөтө алат; 

4) арыз ээсинен банкка кошумча капиталы зарыл болгон кезде мүмкүнчүлүгү жок экенине күбө болгон маалымат же ал боюнча далилдөө алынбаса; 

5) жана башка банкка же анын акча салгандарга, арызды канаатандырылышынын натыйжасында зыян келтирүү мүмкүн болгон себептер, анын ичинде арызды тапшырган күнүнө карта Кыргыз Республикасынын бюджети жана салык органдарынын алдында төлөнө элек карызы бар болсо. 

119. Жак (жеке же юридикалык) төмөнкү учурларда кынтыксыз кызматтык абройго ээ эмес же андан ажыраган деп эсептелет: 

1) эгерде экономика чөйрөсүндө кылмыш жасагандыгы үчүн алып салынбаган же тындырылбаган соттуулугу бар болсо; 

2) эгерде жак: 

а) өзү мажбурлап жоюлууга, банкроттукка дуушар болсо; 

б) сот тарабынан юридикалык жактын олуттуу катышуучусу же башкаруу органынын мүчөсү катары анын аракеттери же аракетсиздиги банкроттукту кошо алганда, мажбурлап жоюлууга алып келген деп таанылган болсо; 

3) эгерде соттун чечими боюнча банктык, финансылык, аудитордук, камсыздандыруу жана инвестициялык чөйрөлөрдө ишти жүргүзүүгө укуксуз же Улуттук банктын чечими боюнча банк чөйрөсүндө иш жүргүзүүгө укугу жок болсо; 

4) эгерде жак соттун чечими боюнча иштин башка чөйрөлөрүндө кынтыксыз кызматтык аброюнан ажыраса; 

5) эгерде кызмат адамы Улуттук банктын Башкармалыгынын же Көзөмөл боюнча комитетинин же чет өлкөнүн банктык көзөмөл боюнча компетенттүү органынын чечими боюнча банкка карата таасир этүү чарасын колдонуу тартибинде ээлеген кызматынан бошотулса; 

6) эгерде жак банктын капиталына чектүү катышууга ээ болуусу боюнча ушул Мыйзамдын талаптарын бузууга атайылап жол берсе; 

7) эгерде өзүнүн финансылык милдеттенмелерин төлөө боюнча аткарылбаган соттук чечим бар болсо; 

8) эгерде жак Улуттук банкка атайылап такталбаган маалыматтарды жана документтерди берсе. 

120. Макулдук чечим кабыл алынган учурда, Улуттук банк арыз ээсинин дарегине арыздын канааттандырылышы жөнүндө, акцияларды ээ болууга кыймыл-аракеттерди жасоо жана кийинки каттоо үчүн негиз болуп эсептелген кат жиберет. 

121. Эгерде жак бурмаланган же анык эмес (жалган) маалыматтардын негизинде Улуттук банктын ураксаты аркылуу банктын капиталында чектүү катышуучу болсо же ал Кыргыз Республикасынын банктык мйызамдардын уюштуруучуларга (акционерлерге) болгон талаптарга ылайык келбей калса, Улуттук банк бир нече убакыт мурун арыз ээсине бул Главага ылайык акцияларды сатып алууга макулдугун, кайра чакырып алат жана бул Жобонун 124-пунктунда көрсөтүлгөн натыйжалар (кесепеттер) келип чыгат. 

122. Эгерде банктын капиталына чектүү катышууга Улуттук банктын уруксатысыз жол берилген болсо, мындай бүтүм жараксыз болуп саналат жана алар боюнча ушул берененин бул Жобонун 124-пунктунда көрсөтүлгөн натыйжалар (кесепеттер) келип чыгат. 

Улуттук банк арзыбаган бүтүмдүн жараксыздык кесепеттерин колдонуу жөнүндө талабы менен сотко кайрылууга укуктуу. 

123. Эгерде тиешелүү жак мурастоо боюнча же аларга укукту калыбына келтирүү аркылуу банктын капиталына чектүү катышуу өлчөмүндө акцияларга карата менчик укугуна ээ болсо, Улуттук банктын уруксатын алууга чейин бул Жобонун 124-пунктунун биринчи абзацында көрсөтүлгөн натыйжалар (кесепеттер) келип чыгат. 

Эгерде көрсөтүлгөн жактарга Улуттук банктын уруксатын берүүдөн баш тартылса, бул Жобонун 124-пунктундагы экинчи абзацында көрсөтүлгөн натыйжалар келип чыгат. 

124. Бул Жобонун 121-123-пункттарында көрсөтүлгөн учурларда мындай акциялар боюнча добуштар кворумду эсептөөдө жана чечим кабыл алууда эске алынбайт. Эгерде мындай акциялар боюнча добуштардын саны маңызы боюнча чечим кабыл алууга таасир эткен болсо, буга чейин кабыл алынган бардык чечимдер анык эмес катары эсептелинет. Бул Жобонун 121-пунктунда жана 123-пунктунда көрсөтүлгөн учурларда кемчиликтерге жол берген жак акциялардын тиешелүү топтомун аны менен байланыштуу болбогон жактарга Улуттук банк тарабынан аныкталган мезгил ичинде сатууга милдеттүү. Мындай болбосо, Улуттук банк ошол жактын акцияларын мажбурлап ээликтен ажыратуу өтүнүчү менен сотко кайрылат. 

125. Улуттук банк бул Жобонун 124-пунктунда көрсөтүлгөн натыйжалардын келип чыккандыгы жөнүндө банктын көз карандысыз реестр жүргүзүүчүсүнө маалымдайт. 

 

IV БӨЛҮК 

БАНКТЫН КЫЗМАТ АДАМДАРЫН МАКУЛДАШУУ ТАРТИБИ 

16-глава 

Жалпы Жоболор 

126. Талапкерлигин Улуттук банк менен милдеттүү түрдө макулдашуу талап кылынган кызмат адамдары төмөнкүлөр: 

1) Директорлор кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү

2) Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү

3) Аудит комитетинин төрагасы; 

4) Башкарсынын төрагасы (президент, генералдык менеджер, чет өлкөлүк банктын филиалынын жетекчиси), анын орун басарлары (вице-президент, генералдык менеджердин орун басары, чет өлкөлүк банктын филиалынын жетекчисинин орун басары); 

5) башкаруучу директор; 

6) банктын кредиттик ишине жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчиси; 

7) банктын активдеринин жана пассивдеринин тескөөгө алынышына жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчиси (же өз функционалдык милдеттери боюнча ага тең келген адам); 

8) башкы бухгалтер; 

9) каржылоонун исламдык принциптери жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчиси; 

10) “ислам терезесинин” жетекчиси; 

11) ички аудит кызматтын жетекчиси; 

12) тобокелдик менеджментинин кызматтынжетекчиси; 

13) комплаенс-контролдоо кызматтын жетекчиси. 

Өзүнүн функционалдык милдеттери боюнча жогорудагы кызмат адамдары менен барабар болгон, анын ичинде алардын орун басарлары, ошондой эле Жобонун ушул пунктуна ылайык Улуттук банк менен макулдашылууга тийиштүү жетекчилер жумуш алып барган түзүмдүк болүмдөрдүн ишин аныктаган/түздөн-түз тескөөгө алган кызмат адамдардын кандай болбогон звенолору (Директорлор  кеңешинин жана Шариат кеңешинин төрагасынан жана мүчөлөрүнөн, Башкарманын төрагасынан жана башка мүчөлөрүнөн сырткары) да Улуттук банк менен макулдашылууга тийиш. 

127. Ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдар ушул Жобонун 17-19-главаларына ылайык Улуттук банк тарабынан белгиленген минималдуу талаптарга ылайык келиши керек. 

128. Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасын жана мүчөлөрүн жана Аудит боюнча комитетинин төрагасын эске албаганда эки айдан ашык мөөнөткө кызмат жолдомого ылайык (же банктын башка ички документине ылайык)  бирөөнүн ордуна олтурулган жана/же кызматтык милдеттерди аткаруусу жүктөлгөн адам, Жобонун ушул Бөлүгүнө ылайык макулдашылууга тийиш. 

129. Ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн жактарды макулдашуудан Улуттук банк баш тарткан учурда көрсөтүлгөн жак макулдашуудан баш тартуу жөнүндө Улуттук банктан кат алган учурдан он жумушчу күндөн ашык эмес мөөнөттө кызмат ордунан бошотулууга тийиш. 

130. Директорлор кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү, банк Башкармасынын төрагасы жана мүчөлөрү, башкы бухгалтери иштен бошотулган шартта же өз ыктыярдыгы менен иштен бошонгон учурда банк ушундай чечим кабыл алган күндөн тартып бир жумуш күнү ичинде себебин көрсөтүү менен Улуттук банкка ал тууралуу маалымдоого милдеттүү

Ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн калган кызмат адамдары иштен бошотулган шартта же өз ыктыярдыгы менен иштен бошонгон учурда - үч жумуш күнү ичинде. 

Банктык операцияларды жүзөгө ашырууга түздөн-түз катышкан башка кызматкерлер эмгек мыйзамын бузууга жол бергендигинен улам банктын демилгеси боюнча иштен бошотулган учурда, банк ушундай чечим кабыл алынган күндөн тартып он жумуш күнү ичинде анын себебин көрсөтүү менен ал тууралуу Улуттук банкка билдирүүгө милдеттүү

131. Банктын жетекчилиги отуз календардык күндөн ашпаган мөөнөт ичинде ушул Жобонун талаптарына жооп берген талапкерди банктын жумушунан бошотулган/өз эрки боюнча бошоп кеткен кызмат адамынын ордуна тандап алууга тийиш. 

Улуттук банк ушул пункттун талаптары аткарылбаган шартта банк жетекчилигине карата Кыргыз Республикасынын банктын мыйзам актыларында белгиленген таасир этүүчү чараларды колдоно алат. 

132. Банк тарабынан иштелип чыккан талаптарга түзүмдүк бөлүмдөрдүн жана филиалдардын жетекчилеринин, ошондой эле башка кызмат адамдарынын ылайык келүүсү үчүн жоопкерчилик банк Башкармасынын төрагасына жүктөлөт. Банктын ишин текшерүүнүн жүрүшүндө Улуттук банктын инспекторлоруна тарабынан 7-тиркеменин формасы боюнча структуралык бөлүмдөрдүн жана филиалдардын жетекчилери жана башка кызмат адамдары жөнүндө маалыматтар берилиши керек. 

Башкарманын төрагасынын, анын орун басарларынын жана мүчөлөрүнүн милдеттерин алар жок болгон мезгил ичинде аткаруу, банк Башкармасынын төрагасынын Улуттук банкка макулдашылган орун басарларына же Башкарманын башка мүчөлөрүнө жүктөлүүгө тийиш. 

133. Даражасы бирдей же жогору турган кызмат орундарына буга чейин макулдашуудан өткөн ушул Жобонун 126-пунктта көрсөтүлгөн кызмат адамдар, Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагаларын жана мүчөлөрүн, банктын Аудит боюнча комитетинин төрагасын эске албаганда, акыркы 12 ай ичинде Улуттук банктан макулдашуудан өтпөстөн 21-тиркемедеги форма боюнча анкетаны сунуштоо менен гана чектелишет. 

Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин ошол эле банкта жаңы мөөнөткө кайра шайланышкан төрагалары жана мүчөлөрү, банктын Аудит боюнча комитетинин төрагасы Улуттук банктан макулдашуудан өтүшпөйт. 

17-глава 

Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнө жана Аудит боюнча комитеттин төрагасына талаптар 

134. Директорлор кеңешинин төрагасынын жана мүчөлөрүнүн, Аудит боюнча комитеттин төрагасынын кызматына талапкерлер төмөнкү минималдуу талаптарга жооп берүүгө тийиш: 

1) жогорку билимге ээ экендигин тастыктаган диплому жана акыркы он жыл аралыгында экономика, банк, финансы же юридикалык маселелер чөйрөсүндө кеминде үч жылдык иш тажрыйбасы болууга; 

2) кынтыксыз ишкердик абройго ээ болууга; 

3) корпоративдик башкаруу жана Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдары жагында билимге ээ болууга; 

4) банктын бизнес-планын жана анын өнүктүрүү стратегиясын билүүгө

5) Жобонун ушул бөлүгүнүн 20-главасынын шарттарына кирбөөгө

Мында, Директорлор кеңешинин көпчүлүк мүчөлөрү акыркы он жыл ичинде банк жана/же финансы тутумунда жетектөөчү кызмат орундарда кеминде эки жылдык иш тажрыйбасы ээ болууга тийиш. 

Ушул Жобонун максаттарында жетекчи кызмат орду дегенден улам, иш чөйрөсү ушул Жобонун 13 жана 14-пунктуна туура келген финансы-кредит мекемесинин жана/же компаниянын жана/же финансылык кызмат көрсөтүүлөрдү жөнгө салуу чөйрөсүндөгү уюмдардын түзүмдүк бөлүмүнүн жетекчисинен төмөн болбогон кызмат ордун түшүнүү зарыл. Мында, коопсуздук маселелерин жөнгө салууга жана чарбалык ишти жүзөгө ашырууга байланыштуу жогоруда аталган уюмдардын/компаниялардын бөлүмдөрүндө иштеген учурлар иш тажрыйбасы кошулбайт. 

135. Аудит боюнча комитеттин төрагасынын кызматына талапкер ушул Жобонун 134- пунктунда көрсөтүлгөн талаптарга кошумча: 

- эл аралык практикада кабыл алынган аудит боюнча жана бухгалтердик эсептин жана финансылык отчеттуулуктун эл аралык стандарттарынын билимине ээ болушу жана көрсөтүлгөн багыттар боюнча окуудан өткөндүгү жөнүндө сертификаты болушу керек; 

- Директорлор кеңеши ушул Жобонун 138-пунктунун талаптарына ылайык келиши керек. 

136. Банктын Директорлор кеңешинин кеминде бир мүчөсү мамлекеттик жана/же расмий тилди билген Кыргыз Республикасынын жараны болууга тийиш. 

137. Директорлор кеңешинин төрагасын жана мүчөлөрүн шайлоо, ошондой эле, Аудит боюнча комитеттин төрагасын дайындоо "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө" Кыргыз Республикасынын мыйзамынын 100-беренесинин талаптарын эске алуу менен жүргүзүлүшү керек. 

Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкынын Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнө тиешелүү "Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкы жөнүндө" Кыргыз Республикасынын мыйзамынын 21-беренесинин талаптары күчүндө болот. 

Эгер Директорлор кеңешинин курамында кворумга таасир этпеген бош орун пайда болсо, Директорлор кеңешинин мүчөлөрү жетишпеген санында кезектеги акционерлердин жалпы жыйынында шайланат. 

Эгер Директорлор кеңешинин курамында кворумга таасир этпеген бош орун пайда болуп, бирок ага себептүү банк тарабынан Директорлордун кеңешинин курамынын кеминде үчтөн бирин Директорлор кеңешинин көз карандысыз мүчөлөрү түзүү жөнүндө талап аткарылбаса, банктын Башкармасы вакансиянын пайда болгон күндөн баштап беш жумуш күн ичинде акционерлердин кезексиз жалпы жыйынын өткөрүү тууралуу чечим кабыл алууга зарыл. Ушул жыйында Директорлор кеңешинин көз карандысыз мүчөлөрү жетишпеген санында шайланышы керек. 

Банктын Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн ыйгарым укуктарынын мөөнөтүнөн мурда токтотулушунун натыйжасында анын курамы белгиленген кворумга жетпеген санга чейин азайган учурда банктын Башкармалыгы Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн ыйгарым укуктары токтотулгандан датадан тартып беш күндүн ичинде Директорлор кеңешинин жаңы курамын шайлоо үчүн банктын акционерлеринин кезексиз жалпы чогулушун чакыруу жөнүндө чечим кабыл алууга милдеттүү

138. Банктын Директорлор кеңешинин курамынын кеминде үчтөн бирин Директорлор кеңешинин көз карандысыз мүчөлөрү түзүүгө тийиш. 

Директорлор кеңешинин көз карандысыз мүчөсү ушул шайлоо учуруна карата:  

1) ошол банктын кызматкери болбогон же банк менен байланыштагы кайсы болбосун юридикалык жактын акыркы беш жыл ичинде кызматкери болуп иштебеген; 

2) акыркы беш жыл аралыгында тиешелүү банктын Башкармалыгынын мүчөсү болбогон жана болуп көрбөгөн же болбосо банк менен байланыштагы юридикалык жактардын Башкармалыгынын мүчөсү болбогон; 

3) Директорлор кеңешинин жыйынына катышууга байланыштуу чыгымдардын ордун толтуруп берүүнү кошпогондо, ошол банктан же банкка байланышкан жактардан же алардын атынан акыркы беш жыл ичинде тике же кыйыр түрдө эч кандай олуттуу кошумча акы, компенсацияларды, жөлөкпулдарды же ыктыярдуу жардамдарды албаган; 

Жобонун ушул пункттун алкагында олуттуу кошумча акы, компенсациялар, жөлөкпулдар же ыктыярдуу жардамдар катары акыркы беш жылдын ичинде үч жүз миң сомдон ашык түзгөн кошумча акыны, компенсацияларды, жөлөкпулдарды же ыктыярдуу жардамдарды түшүнүүгө болот. 

4) ушул банк же банк менен байланыштыгы бар кайсы жак болбосун акыркы беш жыл аралыгында түздөн-түз же өнөктөш катары олуттуу ишкердик байланышка (зайымдарды берүүнү жана алууну кошо алганда) ээ болбогон; 

Жобонун ушул пункттун алкагында банк менен байланыштыгы бар кайсы жак болбосун ишкердик байланышы коммерциялык, ишкер же финансылык мамилелери банктын кызыкчылыктарында объективдүү чечимдерди кабыл алууда ушул жактын жөндөмдүүлүгүнө таасир этпеген учурда олуттуу катары эсептелет. Ошону менен катар, Директорлор кеңешинин мүчөсү төмөнкүдөй болбошу керек: 

а) чогуу алгандагы карызы банктын таза суммардык капиталынын 10% өлчөмүнөн жогору болбогон, банктын карыз алуучусу; 

б) чогуу алгандагы карызы банктын таза суммардык капиталынын 10% өлчөмүнөн жогору болбогон, банктын карыз алуучусу болуп эсептелген, юридикалык жактын аткаруу (көзөмөлдөөчү) органынын мүчөсү

в) банк менен жалпы кызыкчылыктары болгон бир же андан ашык юридикалык жакка жана/же банк менен жалпы кызыкчылыктарга ээ болгон банк же юридикалык жактын жалпы карызын, кредиттөө боюнча Улуттук банктын критерийлерине ылайык, бир жактын чогуу алгандагы карызы катары каралса; 

г) банкка ушул жактын жылдык жалпы дүң кирешесинин 10 пайызынан жогору болбогон жалпы жылдык суммадагы товарларды жана кызматтарды көрсөтүүсү

д) банкка "жоготуулар" катары классификацияланган кредит боюнча карызы; 

е) банк менен жалпы кызыкчылыгы бар каалаган юридикалык жактан же банктан "жоготуулар" катары классификацияланган кредит алган юридикалык жактын көзөмөлдөөчү, аткаруучу органынын мүчөсү

5) ушул банктын же банк менен байланыштыгы бар жактардын учурда иштеп жаткан же мурдагы тышкы аудиторунун акыркы беш жыл ичинде өнөктөшү же кызматкери болуп саналбаган; 

6) ушул банктын ишине олуттуу катышууну же контролдоону ишке ашырбаган жана банктын ишине олуттуу катышуучу же банктын үстүнөн контролду ишке ашыруучу акционердин атынан иш алып барбаган; 

7) акыркы беш жыл ичинде ушул банктын Директорлор кеңешинин курамына кирбеген; 

8) Жобонун ушул пунктунун 1-7-пунктчаларында эске алынган жактар менен жакын туугандык мамиледе болбогон адам. 

139. Берилген документтер Улуттук банк тарабынан ушул Жобонун 20-главасына ылайык каралат. 

 

18-глава 

Ислам банкынын жана «ислам терезесине» ээ банктын Шариат кеңешинин мүчөлөрүнө карата талаптар 

 

140. Шариат кеңешинин мүчөсү кызматына талапкерлер төмөнкү минималдуу талаптарга жооп берүүгө тийиш: 

1) жогорку билимге ээ экендигин тастыктаган дипломунун болушу; 

2) ислам банк иши каржылоо принциптери боюнча жана банктык мыйзамдар жагындагы толук билим деңгээли ээ болуу; 

3) ислам банк иши жана каржылоо принциптери жагында билим деңгээлге ээ экендигин жана бул багыттагы окутуудан ийгиликтүү өткөндүгүн тастыктаган документтердин болушу; 

4) Шариат кеңешинин төрагасынын Шариат жагында укук жана/же соода иши багыты боюнча жогорку билиминин бардыгы жөнүндө диплому (жалпы таанылган жогорку окуу жайларынан алынган) жана ислам банкынын, «ислам терезесине» ээ банктын Шариат кеңешинде же ислам финансы уюмунда кеминде 1 жылдык иш тажрыйбасы болууга тийиш; 

5) Жобонун ушул бөлүгүнүн 20-главасындагы шарттарга жатпаса. 

141.Ислам банктын Шариат кеңешинин мүчөлөрү, «ислам терезеси» ээ болуу, уюштуручулардын (акционерлердин) жалпы чогулушунда шайланат.  

142. Шариат кеншинин мүчөлүрүнө ушул жобонун 138 пунктун талаптарынын таасири ээ болуу, банктын Директорлор кенешинин мүчөлөрүнө алдын ала караштыруу, көз каранды   зарылдык санын жана негизин.  

143. Сунушталган документтер Жобонун ушул бөлүгүнүн 21-главасына ылайык, Улуттук банк тарабынан кароого алынат. 

 

19-глава 

Банк Башкармасынын мүчөлөрүнө, башкы бухгалтерге жана түзүмдүк бөлүмдөрдүн жетекчилерине карата коюлуучу талаптар 

 

144. Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагаларын жана мүчөлөрүн, банктын Аудит боюнча комитетинин төрагасын эске албаганда, жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат ордуна талапкерлер төмөнкүдөй минималдуу талаптарга жооп берүүлөрү тийиш: 

1) толук жогорку билимге ээ экендигин тастыктаган дипломунун болушу; 

2) төмөнкү бош турган кызмат ордуна талапкерлигин коюу үчүн акыркы жети жыл ичинде төмөнкүдөй иш тажрыйбасы болууга тийиш: 

а) банк башкармасынын төрагасы, (президент, генералдык менеджер, банк-резидент эместин филиалынын жетекчиси) - банк жана/же финансы тутумунда кеминде беш жыл, анын ичинде жетектөөчү кызматтарда - кеминде эки жыл; 

б) төраганын орун басарлары (вице-президент, генералдык менеджердин орун басары, банк-резидент эмес филиалынын жетекчисинин орун басары), башкарманын мүчөлөрү, тобокелдик-менеджментинин кызматтын жетекчиси жана комплаенс-контролдоо кызматтын жетекчиси - банк жана/же финансы системасында кеминде үч жыл; 

в) ички аудит кызматтын жетекчиси жана башкы бухгалтер - банк, финансы системасында жана/же ушул жобонун 13 жана 14-пунктуларына көрсөтүлгөн иштерге аудит жүргүзүү боюнча кызмат көрсөтүүлөр чөйрөсүндө кеминде үч жыл; 

г) банктын башкаруу директорунун, кредиттик ишине, ислам принциптери боюнча каржылоого, активдерди жана пассивдерди тескөөгө, «ислам терезесинин» жетекчиси - банк жана/же финансы системасында кеминде бир жыл. 

Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык, аудитордук уюмда банктын ички аудит кызматынын жетекчиси жана башкы бухгалтери кызмат ордунда айкалышта иштөөгө жол берилбейт. 

3) Кыргыз Республикасынын банк мыйзамын чөйрөсүндө билим болуу, банктык тобокелдерди башкаруу чөйрөсүндө жана божомолдоо иштеп жаткан жерде.  

Мында, төраганын ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген орун басары/Башкарманын мүчөсү, «ислам терезесинин» жетекчиси жана ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчиси тиешелүү сертификаттар жана документтер менен тастыкталган, ислам банк иши жана каржылоо принциптери жагында билимге ээ болуулары тийиш. 

4) Жобонун 20-главасынын шартына түшпөш керек.  

145. Башкы бухгалтер жана ички аудит кызматынын (бөлүмүнүн) жетекчисинин кызматына талапкерлер ушул жобонун 144-пунктунда көрсөтүлгөн талаптарга карата кошумча, төмөнкүлөрдү билүүгө тийиш: 

1) башкы бухгалтер - бухгалтердик эсепке алуу жана финансы отчеттуулугунун эл аралык стандарттарын жана ал боюнча тиешелүү сертификаттарынын болуусу жана жогоруда көрсөтүлгөн багыттардагы курстарды ийгиликтүү аяктаганын (экзамен/тесттен өтүү) жана квалификациясын жогорулаткандыгын тастыктаган талапкерди макулдашуу тууралуу өтүнүчтүн күнүнө карата ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын уруксаты\лицензиясы бар билим берүү уюмдарынан акыркы беш жыл ичинде алынган сертификаттар же башка документтердин болуусу. 

Мындан тышкары, ислам банкынын же «ислам терезесине» ээ банктын башкы бухгалтери жана Ислам финансы институттары үчүн бухгалтердик эсепти, аудитти уюштуруу стандарттарын(ААОIFI)  кошумча билүүгө жана жогоруда көрсөтүлгөн багыттардагы курстарды ийгиликтүү аяктаганын (экзамен/тесттен өтүү) жана квалификациясын жогорулаткандыгын тастыктаган талапкерди макулдашуу тууралуу өтүнүчтүн күнүнө карата ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын уруксаты\лицензиясы бар билим берүү уюмдарынан акыркы беш жыл ичинде алынган сертификаттар же башка документтердин болуусу, ошондой эле ислам каржылоо принциптери боюнча Эсептер планын билүүгө тийиш; 

2) Ички аудит кызматынын жетекчиси - Кыргыз Республикасынын аудит боюнча мыйзамдарын, аудиттин эл аралык стандарттарын жана банктардагы ички аудиттин эл аралык стандарттарын билүүгө, көрсөтүлгөн багыттар боюнча тереңдетилген окутуудан өткөндүгү жөнүндө сертификаты (күбөлүгү) болууга жана жогоруда көрсөтүлгөн багыттардагы курстарды ийгиликтүү аяктаганын (экзамен/тесттен өтүү) жана квалификациясын жогорулаткандыгын тастыктаган талапкерди макулдашуу тууралуу өтүнүчтүн күнүнө карата ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын уруксаты\лицензиясы бар билим берүү уюмдарынан акыркы беш жыл ичинде алынган сертификаттар же башка документтердин болуусу, ошондой эле тиешелүү сертификаттар менен тастыкталган (Банктык окуу борбору, Бухгалтерлер жана аудиттер бирикмеси жана башка окуу борборлору) Финансы отчеттуулугунун эл аралык стандарттарын билүү менен аны ишинде колдонуу жөндөмдүүлүгүнө ээ болууга тийиш. 

Мындан тышкары, ислам банкынын же «ислам терезесине» ээ банктын ички аудит кызматтын жетекчисинин ислам банк иши жана каржылоо принциптери боюнча кошумча билимге ээ болуусу, Ислам финансы институттары (ААОIFI) үчүн бухгалтердик эсепти, аудитти уюштуруу уюмунун стандарттарын билүүсү жана ислам банк иши жана каржылоо принциптери боюнча окутуудан өткөндүгүн тастыктаган сертификатынын же документинин болуусу зарыл. 

146. Төрагасынын, анын орун басарларынын, башкармасынын мүчөлөрүнүн, ички аудит, тобокелдик-менджментинин, комплаенс-контролдоо кызматтардын жетекчилеринин Улуттук банк тарабынан коюлган талаптарга ылайык келүүлөрүнө банктын Директорлор кеңеши жооп берет. 

Банктын башкаруучу директорлордун, кредиттик ишке, активдерди жана пассивдерди тескөөгө жана ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген түзүмдүк бөлүмдөрүнүн жетекчилеринин, башкы бухгалтердин, «ислам терезесинин» жетекчисинин талапка ылайык келүүсүнө Банк Башкармасынын төрагасы жооп берет. 

147. Башкарманын төрагасы, башкарманын төрагасынын орун басары, башкарманын мүчөлөрү жана башкы бухгалтер алардын талапкерлиги Улуттук банкка макулдашуу жол-жобосунан өткөнгө чейин банктын төлөм документтерине кол коюуга укуктары жок. 

148. Төлөм документтерине биринчи кол тамга коюуга укуктуу кызматка талапкерлерди Улуттук банкка макулдашуу учурунда, кол коюу укугу, төраганын орун басарынын же башкарманын мүчөсүнүн кызматына макулдашуу жол-жобосунан өткөн адамга ыйгарылып турушу мүмкүн. 

20-глава 

Талапкерлерди макулдашууда баш тартуу үчүн негиздемелер 

150. Улуттук банк ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат ордуна талапкерлерди (мындан ары - талапкерлер) макулдашуудан баш тартууга милдеттүү, эгерде: 

1) ушул Жобонун 119-пунктунда көрсөтүлгөн учурларда жак өзүнүн кынтыксыз кызматтык аброю жок же андан ажырады деп саналат;  

2) талапкерлерге карата экономика, финансы чөйрөсүндө жана банк ишинде кылмыштуулукка, ошондой эле кызматтык иш боюнча кылмыштуулукка жол бергендиги үчүн айыптоочу өкүм чыгарылган болсо; 

3) эгерде, алар буга чейин: зордук менен банкрот деп таанылган банктын Директорлор кеңешинин төрагасы, Директорлор кеңешинин мүчөсү, Аудит боюнча комитеттин төрагасы, башкарманын төрагасы, башкарманын мүчөсү, башкы бухгалтери, ички аудит кызматынын жетекчиси же тобокелдик-менеджери болсо жана алардын аткарган аракеттери (аракеттенбей коюулары) банктын/финансылык кредиттик уюмдардын лицензиясын (учеттук регистрациялоо күбөлүгүн) кайтарып алып коюуга мажбур кылгандыгын тастыктаган далилдер болсо; 

4) төмөнкүлөр үчүн коюлган талаптарга жооп бербесе: 

а) банктын төрагасы жана директорлор кеңешинин мүчөсү, банктын аудит боюнча комитетинин төрагасы - ушул Жобонун 18-главасынын; башкарманын төрагасы жана башкарманын мүчөсү 104 Мыйзамдын “Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө” 7 бөлүгүндөгү

б) банктын Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү үчүн - ушул жобонун 19-главасындагы

в) Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасын жана мүчөлөрүн, ошондой эле аудит боюнча комитеттин төрагасын эске албаганда, банктын ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат адамдары үчүн - ушул жобонун 20-главасындагы; башкарманын төрагасы жана башкарманын мүчөсү - Мыйзамдын “Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө” 104 статьясынын 7 бөлүгүндөгү

5) Улуттук банктын (Улуттук банкынын Көзөмөл боюнча комитеттин чечими, жазма буйруусу, текшерүү боюнча отчеттор ж.б.) талапкерлерди төмөнкүлөргө катыштыгы бар деп тааныган корутундусу, чечими же башка актылары болсо:  

а) анын натыйжасында банктын/финансылык кредиттик уюмдардын лицензиясы (учеттук регистрациялоо күбөлүгү) кайтарылып алынган, же банкка убактылуу администрациялоо режими киргизилген аракеттерге (аракеттенбей коюуларга);  

б) алгылыксыз жана/же коопсуз эмес банктык тажрыйба катары классификацияланган аракеттерге;  

в) Кыргыз Республикасынын мыйзамдарын бузган кезде;  

6) жөнгө салуучу органдар тарабынан жүргүзүлгөн текшерүүлөр боюнча, талапкер жоопкерчиликтүү болгон участкаларда финансылык же административдик көйгөйлөрдүн орун алгандыгын маалымдаган материалдар бар болсо.  

151. Талапкер, төмөнкү пункттарда берилген фактылардын орун алышы шартында, банктарда ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат орундарын ээлөөгө укугу жок: 

- ушул Жобонун 150-пункттун 2-пунктчасындагы жана 119-пункттун 2 “б” пунктчасындагы соттолуугун алуудан же кутулуудан кийин жети жыл бою; 

- ушул Жобонун 150-пункттун 3 жана 5 “а” пунктчаларындагы жана 119-пункттун 6 пунктчаларындагы - бузууга жол берүү фактысы аныкталгандан кийин беш жыл бою; 

- ушул Жобонун 119-пункттун 4-пунктчасындагы тиешелүү чечим өз күчүнө киргенден тартып беш жыл бою; 

- ушул Жобонун 150-пункттун 5 “б” пунктчасындагы жана 119-пункттун 5-пунктчасында - бузууга жол берүү фактысы боюнча чечим кабыл алынгандан кийин беш жыл бою; 

- ушул Жобонун 150-пункттун 5 “в” пунктчасындагы - бузууга жол берүү фактысы боюнча чечим кабыл алынгандан кийин бир жыл бою; 

- ушул Жобонун 150-пункттун 6-пунктчасындагы - бузууга жол берүү фактысы аныкталгандан кийин бир жыл бою; 

- ушул Жобонун 150-пункттун 7, 8-пунктчаларындагы - бузууга жол берүү фактысы аныкталгандан кийин бир жыл бою; 

152. Бул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдарды Улуттук банк менен макулдашуу аларга карата кылмыш иши козголгондугу тууралуу маалымат алынган учурдан баштап убактылуу токтотулат. 

153. Бул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдар тарабынан каалаган туура эмес, толук эмес маалыматты (маалыматтар жана/же документтер) берүүдө же маалыматты атайын бурмалоодо же көңүлгө албастыгында, Улуттук банк документтерди карап чыгуудан жана аны макулдашуудан баш тартууга укуктуу. 

154. Жобонун ушул 150-153-пункттарындагы көрсөтүлгөн негиздерди талапкерлерди макулдашуудан кийин табууда, Улуттук банк талапкерлердин четтетилишин талап кылууга укуктуу. 

155. Банкты анын ишинин ишенимдүүлүгүнө жана туруктуулугуна коркунуч келтирүүгө тартуучу, ошондой эле ушул жобонун 150-пунктунда көрсөтүлгөн табууда, банктын кызмат адамынын ыйгарым укуктарынын токтотуусун талап кылууга укуктуу. 

156. Улуттук банктын 154 жана 155-пункттары менен каралган банктын кызмат адамынын ыйгарым укуктарынын токтотуусун талап кылуу чечими Улуттук банк тарабынан талапкерди макулдоо чечими алган кызмат адамы/ Улуттук банктын органдары кабыл алынат, же болбосо Кыргыз Республикасынын мыйзамдарындагы мажбурлоочу таасир этүү чаралардын чегиндеги кабыл алынышы зарыл. 

 

21-глава 

Банктын кызматтык адамдарын макулдашуу тартиби 

 

157. Банк, ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдар тандалган/дайындалган күндөн тартып 3 жумуш күнү ичинде, кызмат адамдардын курамындагы өзгөрүүлөр жөнүндө маалыматты Улуттук банк берүүгө тийиш. 

Банк, он жумуш күнү ичинде, ал эми резидент эмести тандаган/дайындаган шарттаталапкерди тандаган/дайындаган күндөн кийинки отуз календардык күн ичинде төмөнкү документтерди тиркөө менен талапкерлерди макулдашуу жөнүндөгү катты/өтүнүч катты Улуттук банктын Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгына берүүгө тийиш: 

1) талапкерди тандоо/дайындоо жөнүндө тууралуу чечим кабыл алган ыйгарым укук чегерилген башкаруу органынын отурумунан толтурулган протоколдун (эмгек келишиминин) күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрү

2) дайындоо тууралуу буйруктун (токтомдун, буйруунун) күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрү.  

3) 21-тиркемеге ылайык форма боюнча анкеталар; 

4) эки сунуш-көрсөтмөдөн кем эмес (Жобонун ушул главасынын 159-161-пункттарынын талаптарын эске алуу менен); 

5) тиешелүү негизде банк тарабынан тариздетилген жана тастыкталган, функционалдык милдеттердин тизмеси. 

Жобонун ушул пунктунун 2 жана 5 пунктчаларында көрсөтүлгөн документтер Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөсү, ошондой эле аудит боюнча комитеттин төрагасы тарабынан сунушталбайт. 

159. Сунуш-көрсөтмө экиден кем эмес адам, талапкердин мурдагы жумуш ордунда аны менен бирге иштешкен же ал менен кызматтык алакада болгон адамдар тарабынан берилет. Сунуш-көрсөтмөдө сунуштоочунун фамилиясы, аты, атасынын аты, иш орду жана дареги, кызматы, телефону, факс, электрондук почтанын дареги, ошондой эле сунуш-көрсөтмө берилген күнү көрсөтүлүшү керек. Ошону менен төмөнкүлөргө сунуш-көрсөтмө берүүгө жол берилбейт: 

1) Улуттук банк кызматкерлеринен; 

2) каалаган туугандарынан; 

3) талапкерди макулдашуу жөнүндө өтүнүч кат берген банктын жетекчилеринен жана кызматкерлеринен; 

4) өтүнүч берип жаткан банктын аффирленген компанияларынын кызмат адамдарынан. 

160. Сунуш-көрсөтмөдө төмөнкү моменттер (формасы 22-тиркемеде келтирилген) чагылдырылышы керек: 

1) талапкердин иш репутациясы; 

2) моралдык сапаттары; 

3) кайда жана качан бирге иштеген, же болбосо, сунуштоочу менен иш боюнча байланышы, талапкер менен кайсы убактан бери тааныш; 

4) сунуштоочу маанилүү деп эсептеген башка маалыматтар. 

161. Сунуштоочулар болуп, банктык жана/же финансылык чөйрөдө иштеген же иштөөчү адам боло алат. 

Сунуштоочунун колунун аныктыгы анын иш орду боюнча же болбосо нотариус тарабынан тастыкталышы керек. 

162. Зарыл болсо, Улуттук банк берилген маалыматты чечим кабыл үчүн жетишсиз десе, ал банктан, талапкерден же үчүнчү жактан кошумча маалымат сурай алат. 

163. Чет тилде берилүүчү документтер Кыргыз Республикасынын мамлекеттик жана/же расмий тилдерине которулуп, белгиленген тартипте тастыкталышы керек. 

164. Берилген документтер анын толуктугуна, анкеталарды толтуруунун аныктыгына жана талапкердин ушул жободо белгиленген талаптарга ылайыктуулугуна каралат. 

165. Документтердин белгиленген талаптарга ылайык келбеген жана документтерин толук эмес топтомун сунуштаган учурда, жеткире иштеп чыгуу жана сын-пикирлерди четтетүү зарылчылыгы тууралуу банкка кат жөнөтүлөт. Банк сын-пикирлерди эске алуу менен жеткире иштелип чыккан документтерди жыйырма календардык күндөн кечиктирбестен, Кыргыз Республикасынын резидент эместери менен учурда отуз календардык күндөн кечиктирбестен Улуттук банкка сунуштоого тийиш. Ушул Жобонун талаптарына ылайык келбеген же толук эмес көлөмдө эки жолдон ашык же болбосо белгиленген мөөнөт ичинде документтерди сунуштабаган учурда, талапкердин документтери Улуттук банк тарабынан кароого алынышына кабыл алынбайт. 

166. Талапкерлерди макулдашуу үчүн документтерди сунуштаган күндөн тартып отуз иш күн ичинде макулдашуу тууралуу чечим кабыл алынат. Эгерде талапкер боюнча чечим кабыл алуу үчүн кошумча маалыматтарды же документтерди алуу зарыл болсо Улуттук банк талапкердин документтерин кароо мөөнөтүн жыйырма иш күнгө чейин созууга укугу бар. 

Талапкерлерди кызмат ордуна макулдашуу тууралуу чечим: 

- Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү, Аудит боюнча комитеттин төрагасы, башкарманын төрагасы, банктын кредит иштерге жана ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген башкарманын төрагасынын орун басары / башкарманын мүчөсү (эгерде, банктын кредит иштерге жана ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген башкарманын төрагасынын орун басарынын алдында болбосо), ички аудит кызматынын жетекчиси, банктын башкы бухгалтери боюнча, Улуттук банктын Көзөмөл боюнча комитети тарабынан кабыл алынат; 

- төраганын орун басары жана башка Башкарманын мүчөлөрү, башкаруучу директору, комплаенс-контролдоо кызматтарынын жетекчилери, тобокелдик-менеджменти жана "ислам терезесинин" жетекчиси боюнча, Улуттук банктын Төрагасынын банктык көзөмөл жана лицензиялоо маселелерин түздөн-түз жетектеген орун басары/Улуттук банк Башкармасынын мүчөсү тарабынан кабыл алынат; 

- ислам принциптери боюнча каржылоого, активдерди жана пассивдерди тескөөгө, банктын кредит иштерине жооп берген түзүмдүк бөлүмдөрдүн жетекчилери боюнча, Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын начальниги тарабынан кабыл алынат. 

Башка кызматтык адамдардын макулдашуу боюнча чечим Көзөмөл боюнча комитети, Улуттук банктын банктык көзөмөл жана лицензиялоо маселелерин түздөн-түз жетектеген Башкармасынын мүчөсү же Улуттук банктын Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын начальниги тарабынан, кызматтык адамдын функционалдык милдеттерине жараша кабыл алынат. 

167. Көзөмөл боюнча комитет, Улуттук банктын Төрагасынын орун басары/Улуттук банк Башкармасынын мүчөсү жана/же Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы аңгемелешүүгө талапкерлерди чакыра алышат. 

168. Талапкерлерди карап чыгууда инспектордук текшерүүнүн, ошондой эле каалаган мамлекеттик же жөнгө салуучу орган тарабынан жүргүзүлүүчү текшерүүнүн жүрүшүндө алынган маалыматтар көңүлгө алынат. 

169. Талапкерлерди кароонун жыйынтыгы талапкерлер боюнча чечим кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күн ичинде Улуттук банк тарабынан банкка кат жиберилет. 

 

V БӨЛҮМ 

ОБОЧОЛОНГОН БӨЛҮКТӨРДҮ ТҮЗҮҮ ЖОЛУ МЕНЕН БАНКТЫН ИШ-АРАКЕТИН КЕҢЕЙТҮҮНҮН ТАРТИБИ 

170. Банк обочолонгон бөлүктөрүн филиал түрүндө, өкүлчүлүктөрдү, аманат жана көчмө кассаларын, акча алмаштыруу пунктарын түзө алат. Кыргыз Республикасынын мыйзамдарын жана ушул Жообонун белгилеген талаптар банк тарабынан аткарылган шарттарда банк өзүнүн обочолонгон бөлүктөрүн түзө алат.  

22-глава 

Туунду банкты түзүүнүн өзгөчөлүктөрү 

171. Туунду банк өз алдынча укуктук жак болуп саналат. Кыргыз Республикасынын аймагында туунду банкты түзүү Улуттук банктын жазуу жүзүндөгүуруксатынын негизинде жана төмөндөгү шарттарда гана мүмкүн.  

1) туунду банктын жана башкы банктын менчигинин жана башкармалыгынын түзүмдүгү, финансылык мүмкүнчүлүктөрү Улуттук банк белгилеген шарттарга ылайык келиши;  

2) туунду банктын ишинен улам, башкы банкта келип чыккан тобокелдиктерди контролдукка алуу жол-жобосу жана башкы банктын, ошондой эле туунду банктын корпоративдик өз алдынчалыгын колдоого багытталган жол-жоболор иштелип чыккан;  

3) туунду банкты түзүү же сатып алуу башкы банктын финансылык туруктуулугуна олуттуу деле тобокелдиктерди алып келбейт;  

4) Улуттук банк белгилеген башка талаптардын аткарылышы.  

172. Чет өлкөлүк ата-эне (башкы) банк тарабынан карата туунду банкка Кыргыз Республикасынын аймагында мүмкүн чет өлкөлүк банктар, алар келүүгө тийиш бирине төмөнкү кредиттик рейтингдерин: 

- узак мөөнөттүү кредиттик рейтинги төмөн эмес "В" рейтингдик агенттиктер "Standard & Poor 's", "'s Investors Service", "Fitch-IBCA" (АКШ) тарабынан ыйгарылган, 

- же жогорудагы барабар кредиттик рейтинги, рейтингдик агенттиктер тарабынан ыйгарылган: «Capital Intelligence», «Japan Credit Rating Agency (JCR)», «Dominion Bond Rating Service (DBRS)», «Rating & Investment Information (R&I)». 

173. Туунду банкты түзүүгө уруксат алуу үчүн ушул жобонун II жана III бөлүмдөрүнө ылайык берилүүчү документтерге кошумча түрдө төмөндөгүлөр берилүүгө тийиш.  

1) Кыргыз Республикасынын аймагында туунду банкты ачуу (сатып алуу) жөнүндө арыз берген тараптын тийиштүү (ыйгарым укуктуу) органынын чечими;  

2) Туунду банктын ишинен улам арыз берген тарапта келип чыгуучу тобокелдиктерди көзөмөлдөө үчүн түзүлгөн жол-жоболор;  

3) Туунду банктын ишинин арыз берген тараптын (түзүүчү компаниянын) финансылык ал-абалына таасир кылуу мүмкүнчүлүктөрүнүн талданышы;  

4) Арыз берген тарап туунду банкка салуучу инвестициянын суммасы жана анын арыз берген тараптын өз капиталына карата пайыздык катышы тууралуу маалыматтар;  

5) Арыз берген тарап жайгашкан (катталган) өлкөнүн көзөмөлдөөчү органынын төмөндөгүлөр тууралуу жазуу жүзүндөгү ырастоо;  

а) Кыргыз Республикасынын аймагында туунду банкты түзүүгө (сатып алууга) макулдук же мындай уруксат арыз ээсинин жайгашкан өлкөнүн мыйзамдары боюнча талап кылынбай тургандыгы тууралуу ырастоо жөнүндө;  

б) арыз берген тарап ыйгарым укуктуу орган тарабынан берилген тийиштүү лицензияга ээ экендиги жөнүндө;  

в) Базел принциптерине ылайык консолидацияланган негизде банк тобуна көзөмөлдүн жүзөгө ашырылышы жөнүндө;  

г) туруктуу негизде Улуттук банк менен кызматташууга даяр экендиги жана туунду банкка көзөмөлдүк кылууга жана арыз берген тараптын финансылык абалына жана аброюна тийиштүү бардык учурларга байланышкан маалыматтарды тез бере тургандыгы жөнүндө;  

174. Улуттук банктын лицензиясынын негизинде иш жүргүзгөн банктын акциялары ага туунду банктын статусун берүү менен башка укуктук жак тарабынан сатылып алынса, ушул жобонун 173-главасынын. Пунктунда көрсөтүлгөн документтерге кошумча төмөндөгүлөр берилүүгө тийиш:  

1) банктын уставына киргизүүгө сунушталуучу өзгөртүүлөр;  

2) банктын башкаруу түзүмдүгүнө сунушталган өзгөртүүлөр, анын ичинде кызмат орундарына сунушталган жаңы талапкерлер; ;  

3) банктын сунушталуучу жаңы стратегиясы, банктын кредиттик саясатындагы жана башка негизги саясаттарындагы өзгөртүүлөрдү кошо алганда;  

4) финансылык прогноз, банктын болжолдонуучу эсептешүү балансын кошо алганда;  

5) активдерди сатуу, иш-аракетти кошуу, кеңейтүү, активдерди кыскартуу (көбөйтүү), филиалдардын тармагын кыскартуу (кеңейтүү) ж.б. жагындагы башка пландар менен сунуштар.  

175. Улуттук банктын лицензиясынын негизинде иш жүргүзгөн банк туунду банкты түзүүгө же туунду банктын статусун берүү менен башка банкта көзөмөлдүккө ээ болууга уруксат алуу үчүн төмөндөгү талаптарды аткарууга тийиш:  

1) Улуттук банктын талаптарына ылайык "финансылык-туруктуулук" критерийлерине туура келиши;  

2) жаңы банкты түзүүнүн ушул жободо туунду банкка карата каралган бардык шарттарынын аткарылышы;  

3) арыз берген туунду банктын ишинен улам келип чыгуучу тобокелдиктерди көзөмөлдөө жол-жобосунун Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга жана эл аралык практикада кабылданган стандарттарга туура келиши;  

4) туунду банкка ээлик кылуунун арыз бергендин финансылык турукташтыгына жагымсыз таасиринин болбошу;  

5) Кыргыз Республикасынын чектеринен сырткары туунду банкты түзгөн учурда - туунду банк жайгашуучу өлкөдөгү (кабыл алуучу өлкөдөгү) көзөмөлдүн сапатынын, консолидацияланган негизде негиздеги көзөмөлдү кошо алганда ошондой эле, кабыл алуучу өлкөнүн көзөмөл органы менен натыйжалуу кызматташуунун жана маалымат алмашуунун келечегинин Улуттук банк  ылайыктуулугу.  

176. Банктын туунду компаниялары өзүнүн банктык жана/же финансылык ишин, ошондой эле банктык жана/же финансылык иш менен байланышкан ишти жана Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарында белгиленген негизде жана тартипте жүзөгө ашырат.  

177. Туунду банкты түзүүгө макулдук берүү тууралуу чечим кабыл алууда төмөндөгү факторлор көңүлгө алынышы мүмкүн:  

а) башкы банк түзүлгөн (каттоодон өткөн) же туунду банкты кабыл алуучу өлкөдө депозиттерди камсыздандыруу тутумунун болушу;  

б) башкы банк түзүлгөн (каттоодон өткөн) же туунду банкты кабыл алуучу өлкөдөгү экономикалык кырдаал.  

178. Арыз берген тараптын арызын жана финансылык ал-абалын баалоодо Улуттук банк арыз берген тарап түзүлгөн (каттоодо өткөн) өлкөнүн көзөмөлдөө органынын маалыматына жана пикирине таянышы мүмкүн.  

179. Улуттук банк туунду банкты сатып алууга карата же түзүүгө  өтүнүч катты кароо үчүн зарыл болгон кошумча маалыматты сурай алат.  

 

23-глава 

Банк тарабынан филиал ачуунун тартиби 

180. Банктын филиалы болуп анын укуктук жак болуп саналбаган, жайгашкан жери банктын дарегинде эмес жана банк тарабынан бекитилген филиал жөнүндө Жобонун негизинде банктын атынан банк операцияларынын баарын же бир бөлүгүн жүзөгө ашырган жана ага банк ыйгарган ыйгарым укуктардын негизинде иш жүргүзгөн обочолонгон структуралык бөлүгү эсептелет.  

Филиал банктын мүлкү менен ынтызар, банк менен бирдиктүү балансы бар, ошондой эле аталышы, толугу менен окшош банктын аталышы менен, “филиал” деген кошумча менен кошулат.  

Филиалдын жетекчиси банктын уставы боюнча ыйгарым укук берилген башкаруу органы тарабынан дайындалат жана белгиленген тартипте берилген ишеним каттын негизинде банктын атынан иш жүргүзөт.  

181. Банктын филиалы тууралуу маалыматтар банктын уставында камтылууга тийиш. Банк, филиалдын ачылышынан/жабылышынан кийин өткөрүлгөн акционерлердин биринчи жалпы чогулушунда филиал тууралуу өзгөртүүлөрдү/толуктоолорду Банктын уставына бекитүүгө милдеттүү.  

182. Улуттук банк берген тиешелүү банктык лицензиянын негизинде иш жүргүзгөн банк төмөндөгү шартта Кыргыз Республикасынын аймагында өзүнүн филиалдарын ача алат:  

1) банктын өз акыбалынын начарлашынын натыйжасында Улуттук банктын өзгөчө байкоосунда болбосу;  

2) өтүнүч берилгенде филиалын ачуу жөнүндө банктын акыркы эки жылдын аралыгында ишинин жыйынтыгы боюнча чыгым эмес болгон; 

3) филиалды ачууга тыюу салуу жолу менен Улуттук банк тарабынан банктын кенейтүү ишине чектөө коюлбоосу;  

4) Улуттук банктын талаптарына ылайык, банктын "адекваттуу капиталдашуусун";  

5) Улуттук банктын инспектордук текшерүүнүн жана банктын ишине демейдеги көзөмөлдүн жыйынтыктарына жараша берген сунуштары менен талаптарынын аткарылышын;  

6) филиал жана касса түйүнү жайгашкан жайдын техникалык жактан жабдылышы, өрт чыккан жана башка кооптуу жагдайларды дароо билдирген сигнализациялардын орнотулушу талапка ылайык келет жана алар ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдардын тиешелүү документтери менен тастыкталган.  

7) филиалдын жетекчиси жана башкы бухгалтери төмөнкү талаптарга жооп берүүгө тийиш:  

1) жогорку билимге ээ экендигин тастыктаган диплому болууга;  

2) акыркы он жыл ичинде банктарда жана/же башка финансы-кредит уюмдардын кеминде эки жылдык иш стажына ээ болууга.  

183. Банктын филиалы Улуттук банктын алдын ала жазуу жүзүндөгү макулдуулугу менен ачылат:  

Филиалды ачыш учун жана макулдук-катты алуу үчүн мамлекеттик каттоодон өтүүгө Улуттук банкка төмөнкү документтер берилет 

1) филиалды ачуу  макулдашуу өтүнүч кат (Тиркеме 23); 

2) филиалын ачуу боюнча банктын чечими уставга ылайык ыйгарым укуктуу башкаруу органынын (банк чогулушунун протоколунун күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү же протоколунан көчүрмө);  

3) филиал тууралуу жобо, анда төмөндөгүлөр көрсөтүлүүгө тийиш: арыз берген филиалдын аталышы ал банктын аталышына толук дал келиши керек, «филиал» деген кошумча сөз менен, юридикалык дареги, жүзөгө ашыруу укугу филиалга ыйгарылган банктык операциялардын тизмеси, пландаштырылуучу операциялардын масштабы жана мүнөзү, филиалдын жетекчисинин ыйгарым укуктары жана функциялары башкы банк тарабынан натыйжалуу көзөмөл жүргүзүүнү кароо менен аныкталуучу анын укуктары менен милдеттери; 

4) филиалдын жетекчиси жана башкы бухгалтери тууралуу маалымат (24-Тиркеме);  

5) филиалдын жетекчисине ал жүргүзүүгө укуктуу операцияларды жана бүтүмдөрдү көрсөтүү менен берилген ишеним каттын түрдө банк менен күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү;  

6) филиалдын ишинин банктын стратегиялык максаттарына жана банктын болжолдонгон кирешелүүлүгүнө жетишүү жаатындагы таасирине карата филиалдын алдыдагы ишине берилген баа.  

7) филиал жайгашкан жайдын техникалык жактан жабдылышы боюнча белгиленген талаптарга ылайык келүүсү жөнүндө ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын тиешелүү мөөрү менен күбөлөндүрүлгөн анын корутундусу.  

8) банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн филиал жайгаштырылуучу жайга менчик укугун тастыктаган ижара келишиминин же документтин көчүрмөсү.  

184. Он жумуш күндүн ичинде алган күндөн тартып тиешелүү түрдө таризделген документтерди ушул Жобонун 183-пунктуна ылайык, ошондой эле баш тартуу негиздер жок болгон учурда, юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга түздөн-түз банктык көзөмөл жана лицензиялоо маселесин Улуттук банктын Төрагасынын орун басарынын/Башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын жөнөтөт ал, филиалды мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо үчүн негиз болуп саналат.  

185. Ушул Жобонун 182 жана 183-пункттарында көрсөтүлгөн талаптар жана шарттар сакталбагандыгы аныкталган учурда, Улуттук банктын Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы" банкты дарегине филиалдын банк операцияларын жүзөгө ашырууну баштоосу үчүн белгиленген, Улуттук банктын талаптары аткарылбагандыгы жөнүндө кат жөнөтөт.  

Банк филиал ачуу боюнча сын-пикирлерди жойгондон кийин/ же документтерди толуктап иштеп чыккандан кийин кайрай макулдашуу отунучун жонотууго укуктуу. 

186. Банктын филиалы Мамлекеттик каттоодон өткөндөн кийин ыйгарым укуктуу мамлекеттик органда, банк беш жумуш күндүн ичинде Улуттук банкка жазуу жүзүндө тиешелүү билдирүүнү жөнөтөт банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн күбөлүктүн көчүрмөсүн мамлекеттик каттоодон өткөн филиалдын жана филиал жөнүндө Жобоону нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн, мамлекеттик каттоо белгисин (эки нускада) кошо тиркөө менен. 

187. Улуттук банк, банктардын филиалдарынын реестрин электрондук түрдө жүргүзөт. 

Реестр, календардык жылдын акырында белгиленген тартипте кагаз жүзүндө  архивделет. 

188. Банк документтерди ушул Жообонун 186-пункт менен каралган документтерди алып келгенден баштап, үч жумуш күндүн ичинде Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы төмөндөгүлөрдү жүзөгө ашырат:  

1) банктардын филиалдарынын реестрине жазуу киргизет;  

2) банктардын филиалдарынын реестрине жазуу киргизилгендиги тууралуу, жетекчинин жана башкы бухгалтердин филиалынын аты-жөнүн көрсөтүү менен, ыйгарылган БИК менен төмөндөгүлөрдүн дарегине кат жиберет;  

а) Улуттук банктын түзүмдүк бөлүмдөрү жана областтык мекемелерине; 

б) коммерциялык банктарга; 

в) Кыргыз Республикасынын финансы Министрлигинин Борбордук казыналыгына 

189. Банктын филиалы банктардын филиалдарынын реестрине жазуу киргизилгендиги тууралуу Улуттук банктын кабарлоосун алган күндөн тартып, банктык операцияларды жүргүзүүнү баштоого укуктуу.  

190. Филиалга жаңы жетекчиси жана/же жаңы башкы бухгалтер дайындалган учурда банк белгиленген (24-тиркемеге ылайыктуу) форма боюнча филиалдын жетекчиси же/жана башкы бухгалтери тууралуу он жумуш күндүн ичинде дайындалган күндөн тартып Улуттук банкка жазуу түрүндөө маалымдайт. Билдирүүдө ошондой эле, датасы жана номуру тууралуу чечим ыйгарым укуктуу органдын банктын башкаруу жөнүндө бошотуу себептери, иштен бошотуу (четтетүү) болгон адамдын мурда ордун ээлөөчүнүн кызмат жетекчисинин же филиалдын башкы бухгалтеринин маалыматтар берилиши керек. 

191. Филиалдын жайгашкан орду өзгөргөн шартта, аны мамлекеттик кайра каттоого алып келбесе, банк бул тууралуу Улуттук банкка билдирүү жазууга милдеттүү, беш жумушчу күндүн ичинде алган күндөн тартып акты ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдан шайкештик жөнүндө жайларга жайгаштыруу үчүн филиалынын боюнча белгиленген талаптарына техникалык чыңдалышы. 

Ушул пунктта көрсөтүлгөн, билдирүүдөн тышкары, төмөнкүдөй документтер тиркелиши керек: 

1) чечим ыйгарым укуктуу уставга ылайык банктын башкаруу органынын дарегин өзгөртүү жөнүндө филиалдын жайгашкан жери  (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн). 

2) ижаралоо келишиминин көчүрмөсү же укук белгилөөчү документтин жаңы имаратка. 

3) акт-ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын ылайыктуулугу жөнүндө жайларга жайгаштыруу үчүн филиалынын боюнча белгиленген талаптарына техникалык чыңдалышы, күбөлөндүрүлгөн тиешелүү мөөрү менен ошол мамлекеттик органдын.  

192. ушул Жобонун 191-пунктундагы талаптарды канааттандырган документтерди банк алып келген учурда, Улуттук банк банктардын филиал Реестрине тийиштүү жазууну киргизет жана банкктын филиалын жаңы дареги боюнча банктардын филиал Реестрине киргизүү жөнүндө он күндүн ичинде банктын дарегине кат жөнөтөт. 

Банктын филиалы жаңы дарегинде баштоого укуктуу банктык операцияларды жүзөгө ашырууга, Улуттук банктан жаңы дареги боюнча филиалды банктардын филиал Реестрине жазууну киргизүү жөнүндө кабарлоону алган күндөн баштап, Жобонун ушул пунктуна карата. 

193. филиалды мамлекеттик кайра каттоого зарыл болгон учурда Кыргыз Республикасынын мыйзамы чегинде банктын филиалын мамлекеттик кайра каттоо жөнүндө макулдук-кат алууга банк Улуттук банкка өтүнүч-кат жөнөтөт. Өтүнүч катка төмөндөгү документтер тиркелүүгө тийиш: 

1) банктын уставына ылайык ыйгарым укуктуу башкаруучу органынынан мамлекеттик кайра каттоого филиалына тиешелүү себептерин көрсөтүү менен/кайра каттоо үчүн негиздери менен (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү) өткөрүү жөнүндө чечим;  

2) эгерде Жобого өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүүлүдө Филиал жөнүндө жобонун жаңы редакциядагы же болбосо киргизилген өзгөртүүлөрү жана толуктоолору менен эки нускасын; 

3) ушул Жобонун 191 пунктунун 1 жана 2-пунктчаларында каралган документтер, эгерде филиалдын дарегинин жайгашкан жери өзгөртүлгөн учурда, Кыргыз Республикасынын мыйзамдары боюнча мамлекеттик кайра каттоого ылайык. 

194. Тиешелүү негизде тариздетилген документтерди алган күндөн тартып он жумуш күнү ичинде Улуттук банк, юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга Көзөмөл жана лицензиялоо ишин түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басарынын/Башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын жөнөтөт ал, филиалды мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо үчүн негиз болуп саналат 

195. филиал жөнүндө Жобосунун өзгөртүүлөрү жана толуктоолору банктык мыйзамдардын талаптарына ылайык келбеген учурда, Улуттук банк банктын филиалын мамлекеттик кайра каттоого макулдук-катын берүүдөн баш тартышы мүмкүн. 

196. Банктын филиалы ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдан каттоодон өткөртүлгөндөн кийики беш жумуш күнүнөн ашпаган мөөнөттө, банк эсептик каттоодон өткөндүгү жөнүндө күбөлүктүн көчүрмөсүн жана филиал жөнүндө Жобонун күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн, мамлекеттик каттоо белгиси менен (эки нускада) Улуттук банкка берүүгө милдеттүү

197. Банк документтерди ушул Жообонун 196 пункт менен каралган документтерди алып келгенден баштап үч жумуш кундун ичинде, Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын төмөндөгүлөрдү жүзөгө ашырат: 

1) банктардын филиалдарынын реестрине жазуу киргизет;  

2) эгерде филиалдын аталышы өзгөрүлгөндө, дарегинин жайгашкан жери өзгөрүлгөндө, мамлекиттик кайра катто жүргүзүүгө алып келсе, бул жөнүндө тиешелүү билдирүү катын жөнөтөт;  

а) Улуттук банктын тийиштүү структуралык бөлүктөрүнө жана областтык башкармалыктарына; 

б) коммерциялык банктарга; 

в) Кыргыз Республикасынын финансы Министрлигинин Борбордук казыналыгына. 

Банктын филиалынын  жайгашкан жери өзгөргөн учурда, Улуттук банктан жаңы дареги боюнча филиалды банктардын филиал Реестрине жазууну киргизүү жөнүндө кабарлоону алган күндөн баштап, Жобонун ушул пунктуна карата. 

198. Филиалды жабуу жөнүндө чечим кабыл алынган күндөн тартып беш жумушчу күндүн ичинде банк Улуттук банкка төмөндөгүлөрдү берүүгө милдеттүү:  

1) филиалды жабуу жөнүндө билдирүү (25-тиркеме.);  

2) банктын Директорлор кеңешинин филиалды жабуу жөнүндө чечими (банк чогулушунун протоколунун күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү же протоколунан көчүрмө).  

199. Банктын филиалын жабуу жөнүндө чечим кабыл алынган күндөн тартып беш жумушчу күндөн кечикпей банк бул тууралуу бардык кардарларды кабарландырууга жана аларга банктын аларды тейлей турган жакын арадагы филиалынын жайгашкан жери тууралуу маалымат берүүгө милдеттүү.  

200. Банктын филиалын жабууну ишин токтотууну укуктук жактарды каттоодон өткөрүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарда каттаган күндөн тартып беш жумушчу күндүн ичинде банк бул тууралуу Улуттук банкты жазуу түрүндө билдирет. Билдирүүгө кошумча укуктук жактарды каттоодон өткөрүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын филиалды токтотуу тууралуу каттонун көчүрмөсү берилүүгө тийиш. 

201. Банк документтерди 200 пунктка карата ушул Жобого ылайык алып келгенде, Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы үч жумушчу күндүн ичинде: 

1) банктардын филиалдарынын Реестрине маалымат киргизет; 

2) банктардын филиалдарынын Реестрине филиалды жабуу туралуу жазуу киргизилгендиги бонча кабарлоо жиберет;  

а) филиалды жабуу туралуу Улуттук банктын тийиштүү структуралык бөлүктөрүнө жана областтык башкармалыктарына; 

б) коммерциялык банктарга; 

в) Кыргыз Республикасынын финансы Министрлигинин Борбордук казыналыгына кабарлоо жиберет.  

202. Улуттук банктын тиешелүү банктык лицензиянын негизинде, иш жүргүзгөн банк чет өлкөлөрдө өз филиалдарын Улуттук банктын уруксаты менен гана ача алат.  

203. Чет өлкөдө банктын филиалын ачуу үчүн банк ушул жобонун 1-5 жана 7 пунктчуларында 182 пункта көрсөтүлгөн шарттарды аткарууга тийиш жана филиалды ачуу боюнча Улуттук банкка ушул жобонун 2-6 жана 8 пунктчуларында 183 пункта көрсөтүлгөн документтерди жана маалыматтарды жана ошондой эле кабыл алуучу өлкөдөгү көзөмөл режимине карата кошумча маалыматты бериши керек.  

204. Улуттук банк чет өлкөдө филиалды ачуу боюнча банктын макулдашуу өтүнүчүн жана ага тиркелген документтерин, бардык документтер талаптарды канааттандырган күндөн тартып бир айдын ичинде карап чыгат. Кароонун жыйынтыгында банктарды көзөмөлдөө жана лицензиялоо ишин түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басары/Башкарма мүчөсү банктын филиалын чет өлкөнүн аймагында ачуу жөнүндө уруксат берүү же баш тартуу чечимин кабыл алат. 

205. Улуттук банк төмөндөгү учурларда чет өлкөдө филиалды ачуудан баш тарта алат ушул жобонун 182 пунктунда көрсөтүлгөн себептердин бири болгондо жана 203 пунктунда көрсөтүлгөн документтер берилбегенде, ошондой эле Улуттук банк төмөндөгүлөрдү аныктаган учурда:  

1) кабыл алуучу өлкөдө натыйжалуу жана жетиштүү банктык көзөмөлдү камсыз кыла албаган учурда, ошондой эле консолидацияланган негизде; 

2) кабыл алуучу өлкөнүн көзөмөлдөөчү органдары менен натыйжалуу кызматташууга мүмкүнчүлүк жок болгондо, маалыматтарды алмашууга мүмкүндүктүн жоктугун кошо алганда. 

206. Банктын филиалы эсептик каттоодон  чет мамлекеттин ыйгарым укуктуу мамлекеттик органындан өткөндөн кийин банк милдеттүү он жумушчу күндүн ичинде Улуттук банкка тиешелүү жазуу жүзүндөгү билдирүүнү тиркөө менен банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн документтин филиалдын көчүрмөсүн  эсептик каттоодон өткөндүгу тууралуу филиал жөнүндө Жобонун көчүрмөсүн эсептик каттоо белгиси менен (эки нускада). 

207. андан кийин чет өлкөдөгү филиалдан жетекчиси же/жана башкы бухгалтери, филиалдын жайгашкан дареги өзгөрүлгөндө, ошондой эле филиал жөнүндө Жобого өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүүдө же/жана филиалдын банктык операциялары тизмесинде өзгөргөндө, банк банктын укуктуу башкаруу органы тарабынан тиешелүү чечими жөнүндө Улуттук банкты беш жумушчу күндүн ичинде кабыл алынган күндөн тартып  ыйгарым бул жөнүндө кат жүзүндө билдирет. 

Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарына  чет өлкөдөгү банктын филиалынын иши болжолдонгон өзгөртүүлөр ылайык келбеген учурда, Улуттук банк банка талап жиберүүгө укуктуу ишти Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдары менен талапка ылайык келтирүү жөнүндө 

 

24-глава 

Кыргыз Республикасынын аймагында чет өлкөлүк банктын филиалын ачуу тартиби 

 

208. Кыргыз Республикасынын аймагында финансылык акыбалы туруктуу болгон жана ачык-айкын иштиктүү аброй алып жүргөн чет өлкөлүк банктардын филиалдарын ачууга жол берилет.  

Чет өлкөлүк банктын филиалы банктык операцияларды жүргүзүү укугуна Улуттук банктын ылайыктуу лицензиянын негизинде  

209. Чет өлкөлүк банктын филиалдын аталышы ал банктын аталышына толук дал келиши керек, «филиал» деген кошумча сөз менен  

210. Чет өлкөлүк банктар өз филиалдарына Улуттук банктын банк капиталына карата талаптарына ылайык келген өлчөмдө кайтарылып алынгыс жана мөөнөтсүз акча каражаттарын бөлүп берет.Чет өлкөнүн банкынын филиалынын капиталы зарыл талаптардын негизи эсеби болуп саналат, Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарында аныкталган, жана Улуттук банкта жайгашылат, Улуттук банк белгилеген эрежелерге ылайык келген формада жана өлчөмдө депозит катары жайгаштырат  

211. Кыргыз Республикасынын аймагында филиалын ачуучу чет өлкөнүн банкы төмөндөгү талаптарга жооп бериши керек:  

1) тийиштүү мамлекеттин рыногунда кеминде беш жыл иштеши;  

2) борбордук (улуттук) банктын/мамлекетинин көзөмөлдөө органынын ченемдик актыларын сакташы;  

3) Банк операцияларын жүргүзүүгө кандайдыр бир чектөөлөрдүн болбошу;  

4) рейтингдик агенттигине төмөндөгүлөрдүн бирөөсүнө ылайык келүү

а) рейтинг агенттиги ыйгаруучу "В" категориясынан төмөн эмес узак мөөнөттүү кредиттик рейтингге «Standard & Poor's», «Moody's Investors Service», «Fitch-IBCA» (АКШ), же «Capital Intelligence», «Japan Credit Rating Agency (JCR)», «Dominion Bond Rating Service (DBRS)», «Rating & Investment Information (R&I)» рейтингдик агенттиктери тарабынан ыйгарылган ошондой эле кредиттик рейтингге ээ болушу 

Рейтинг тууралуу маалымат Улуттук банкка ар бир өзгөрүү болгондон кийин бир айдын ичинде билдирилүүгө тийиш.  

Жогоруда көрсөтүлгөн агенттиктер тарабынан чет өлкө банкка ыйгарылган рейтингдин начарлоо жагына карай өзгөрүлүшү анын филиалына айрым банк операциялары боюнча чектөөлөрдү киргизүү же уруксатты (лицензияны) кайтарып алуу үчүн негиз болушу мүмкүн.  

212. Филиалды ачууга уруксат (лицензия) алуу үчүн чет өлкөнүн банкы Улуттук банкка төмөнкү документтердин түп нускаларын же тиешелүү негизде күбөлөндүрүлгөн алардын кыргыз жана/же орус тилдериндеги көчүрмөлөрүн сунуштоого тийиш, Кыргыз Республикасынын мызамына ылайык легалдаштырылган төмөндөгү документтерди берет:  

1) филиалды ачуу тууралуу белгиленген формадагы өтүнүч (26-тиркеме) жана 17-тиркемеде берилген формадагы анкетага жараша маалыматтар:  

2) арыз берген банктын ыйгарым укуктуу башкармалык органын Кыргыз Республикасынын аймагында филиал ачуу тууралуу чечими жана филиалдын жетекчисинин наамына берилип ал жүргүзүүгө укуктуу болгон операциялар менен бүтүмдөр көрсөтүлгөн ишеним каттын нотариалдык түрдө күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү;  

3) арыз берген банктын түзүү документтери;  

4) арыз берген банктын банк операцияларын жүргүзүү укугуна берилген лицензиясы;  

5) арыз берген банктын мурунку үч жыл үчүн отчету (консолидацияланган балансты, пайдалар жана зыяндар тууралуу отчетту кошо алганда), ал эларалык таанылган аброю бар аудитордук уюмдан тарабынан ырасталышы жана күбөлөндүрүлүшү керек;  

6) банк, анын уюштуруучу түзүмү, жетекчилери (Директорлор кеңешинин (байкоочу органынын) мүчөлөрү, Шариат кеешинин, эгер зарыл болуп калса, башкарманын (аткаруу органынын) мүчөлөрү, акционерлер тууралуу жалпы маалыматтар (5 жана 6-Тиркеменин формасы боюнча, ар бирөө 2 түп нускадан). Эгерде банк топтун бөлүгү болуп саналса, анда ушул топ жана ага кирген компаниялар, алардын негизги иши жөнүндө маалыматтар. Ошондой эле, алардын акыркы финансылык жылдагы финансылык акыбалы тууралуу маалыматтар көрсөтүлүшү керек;  

7) филиалдын жакынкы үч жылга карата түзүлгөн жана банктын филиалын түзүү үчүн экономикалык негиздемени камтыган бизнес планы;  

8) банктын филиалы жөнүндө жобо, анда филиал жүргүзүүгө укуктуу банк операцияларынын тизмеси жана арыз берген банк (чет өлкөлүк банктын башкы офиси) тарабынан филиалга адекваттуу, талаптагыдай көзөмөл жүргүзүүнү камсыз кылуучу жол-жоболор кошо каралууга тийиш;  

9) террорду каржылоого жана кылмыштуу жол менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) каршы аракеттенүү жөнүндө саясат жана жол-жоболор; 

10 кредиттик саясат, операциялык саясат жана арыз берген банктын филиалынын башка негизги саясаттары, төмөнкүлөр каралган; 

а) банк дуушарланышы мүмкүн болгон бардык тобокелдиктерди аныктоо, баа берүү, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү жол-жоболору; 

б) үзгүлтүксүз негизде бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерди минималдаштыруу боюнча контролдук чаралар; 

в) бекитилген саясатка ылайык маалымат системасын, тобокелдиктерди башкаруу системасын жана ички контролдун системасын сүрөттөө 

11) башкы банк түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн банктык көзөмөл органынын арыз берген банк ыйгарым укуктуу орган тарабынан берилген тийиштүү банктык лицензияга жана Кыргыз Республикасынын аймагында филиалды ачуу укугуна башкы банк түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн банктык көзөмөл органынын макулдугуна ээ экендиги тууралуу жазуу жүзүндөгү ырастоосу, анда арыз берген банкка консолидацияланган негизде көзөмөлдү жүзөгө ашыруучу банктык көзөмөл органы көрсөтүлөт;  

12) филиалдын кызмат адамдарынын Улуттук банк тарабынан ушул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык белгиленүүчү талаптарга туура келишин ырастоочу маалыматтар;  

13) арыз берген банктын ыйгарым укуктуу кызмат адамдарынын койгон колдорунун үлгүлөрүнүн нотариалдык түрдө күбөлөндүрүлгөн карточкасы, милдеттүүтүрдө - банктын байкоочу жана аткаруучу башкаруу органынын жетекчисинин койгон колунун үлгүсү;  

Улуттук банк арыз берген банк жөнүндө кошумча маалыматтарды берүүнү талап кыла алат.  

213. Чет өлкөлүк банктын макулдашуу өтүнүчү филиалды ачуу жана ушуга кошулган документтер менен Улуттук банк алты айдын ичинде карап чыгат, баардык документтерди туура алып келүү убагында. Эгерде берилген документтер Улуттук банктын талаптарына ылайык келбесе, кароо мөөнөтү талаптагыдай документтер алынган учурдан тартып эсептелинет  

  Улуттук банктын Башкармалыгы өтүнүчтү кароо мөөнөтүн алты айга узартышы мүмкүн. Өтүнүнүчтүн кароо мөөнөтүн узартуу чечими Улуттук банктан чет өлкөнүн банкына мааалымат жазуу түрүндө үч күндүн ичинде жеткирилет чечим кабыл алынган күндөн тартып. 

214. Чет өлкөлүк банктын макулдашуу өтүнүчү филиалды ачуу жана ушуга кошулган документтер белгиленген тартипте карап чыгылат,  ушул Жобонун III бөлүмүнө ылайык эске алуу менен ушул Главасынын Жобонун талаптарын. 

215. Чет өлкөлүк банктын филиалы ал филиалдын ачылышына укруксат берүүгө (же банктык лицензиясын алууга) байланыштуу же ага тиешелүү болгон бардык өзгөрүүлөр тууралуу Улуттук банкка дароо маалымдоого милдеттүү.  

216. Улуттук банк тарабынан чет өлкөлүк банктын филиалынын банктык лицензиясында чет өлкөлүк банктын филиалын Кыргыз Республикасынын аймагында жүзөгө ашыра ала турган операциялардын тизмесин аныктайт.  

217. Чет өлкөлүк банктын филиалына лицензия берүүдөн төмөнкү учурларда баш тартылышы мүмкүн: 

1) уюштуруу жана башка документтер Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарынын талаптарына ылайык келбесе, ошондой эле толук эмес маалыматтар же анык эмес документтер берилген учурда; 

2) башкы чет өлкөлүк банк Улуттук банк тарабынан белгиленген кынтыксыз ишкердик аброй жана финансылык туруктуулук критерийлерине ылайык келбесе; 

3) чет өлкөлүк филиалды ачык жаткан башкы чет өлкөлүк банктын ушул Жобонун банктын уюштуруучуларына карата коюлган талаптарына ылайык келбесе; 

4) эгерде башкы банк тарабынан бөлүнгөн акча каражаттары белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

5) эгерде филиалдын кызмат ордун ээлөөгө талапкер адамдар (кызмат адамдары) банктык мыйзамдарда белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

6) эгерде филиалдын имарат-жайы жана жабдуулары, ички контролдук тутуму, техникалык, маалымат тутуму жана коопсуздук тутуму белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

7) эгерде чет өлкөлүк банк катталган өлкөнүн көзөмөл режими таасирдүү банктык көзөмөлдү, анын ичинде консолидацияланган натыйжалуу банктык көзөмөл камсыз кылбаса, ошондой эле маалымат алмашууну кошо алганда, аны менен талаптагыдай кызматташуу жөнгө салынбаса. 

218. Улуттук банк тарабынан лицензия берүү, берүүдөн баш тартуу негиздери жана чет өлкөлүк банктын филиалынан лицензияны кайра чакыртып алуу тууралуу жалпыга маалымдоо каражаттарына жана Улуттук банктын интернет-сайтында жарыяланат. 

219. Кыргыз Республикасында бир филиалды ачууга укруксатына (лицензиясына) ээ болгон чет өлкөлүк банк, дагы кошумча филиалдарын Кыргыз Республикасынын аймагында ачууга ниеттенген шартта, Улуттук банктын уруксатын (лицензиясын) ар бир ачылып жаткан филиалына алышы зарыл. 

220. Башкы банктын (арыз берген банктын) аталышын өзгөртүү филиалдын да аталышын өзгөртүүгө алып келет. Аталышын, башкы банктын жайгашкан жери өзгөрүлүшү тууралуу тийиштүү чечим кабыл алынган учурдан тартып эки жумушчу күндүн ичинде Улуттук банкты кабардар кылууга тийиш. 

 

25-глава 

Банктын өкүлчүлүгүн ачуу тартиби 

 

221. Банктын өкүлчүлүгү болуп анын укуктук жак болбогон жана банктын мүдөөлөрүн коргоочу жана анын өкүлү болуучу, ошондой эле анын атынан Улуттук банктын атайын лицензиясын талап кылбаган банктык операциялардан сырткары келишимдерди жана башка уруксат берилген иш-аракеттерди, жүргүзүүчү бөлүгү эсептелет 

Өкүлчүлүк банк менен бирдиктүү баланска, ошондой эле банктын фирмалык (расмий) аталышы менен толук дал келген жана "өкүлчүлүк" деген сөз кошулган аталышка ээ болот. 

222. Банктын өкүлчүлүгү тууралуу маалыматтар (аталышы, ал жайгашкан мамлекеттин жана калктуу пункттун аталыштары) банктын уставында камтылууга тийиш. Өкүлчүлүктүн ачылышынан/жабылышынан кийин өткөрүлгөн акционерлердин биринчи жалпы чогулушунда өкүлчүлүктүн ачылышы/жабылышы тууралуу тиешелүү маалыматтарды Банктын уставына камтылгандарды бекитүүгө милдеттүү

223. Банктын республикаснын территориясындагы жана чет өлкөдөгү өкүлчүлүгү Улуттук банктын алдын ала уруксаты менен ачылат.  

224. Кыргыз Республикасынын аймагында өкүлчүлүктү ачыш жана макулдашуу кат алыш үчүн Улуттук банкка төмөндөгү документтерди тапшырат:  

1) өкүлчүлүктү ачууга макулдашуу өтүнүч (27-Тиркеме);  

2) банктын Директорлор кеңешинин өкүлчүлүктү ачуу жөнүндөгү чечими (банк чогулушунун протоколунун күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү же протоколунан көчүрмө) жана өкүлчүлүктүн жетекчисин дайындоо (аты жөнүн көрсөтүү менен);  

3) өкүлчүлүк тууралуу жобо, мында аны түзүүнүн максаты, ачылган датасы, ишинин түрлөрү, жайгашкан жери жана аталышы камтылат  

225. Бул Жобонун 224-пунктуна ылайык тиешелүү түрдө таризделген документтерди алган күндөн тартып он жумуш күндүн ичинде Улуттук банк юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга түздөн-түз банктык көзөмөл жана лицензиялоо маселесин Улуттук банктын Төрагасынын орун басарынын/Башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын жөнөтөт, ал өкүлчүлүктү мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо үчүн негиз болуп саналат.  

226. Банктын өкүлчүлүгү ыйгарым укуктуу мамлекеттик органда каттоодон өткөндөн кийин, банк төмөнкүлөргө милдеттүү беш жумуш күндүн ичинде Улуттук банкка жазуу жүзүндө тиешелүү билдирүүнү, ага банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн өкүлчүлүктүн мамлекеттик каттоосу жөнүндө күбөлүктүн көчүрмөсү жана нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн мамлекеттик каттоо жөнүндө белгиси менен Өкүлчүлүк жөнүндө Жобонун (эки нускада)  көчүрмөсүн кошо тиркөө менен жөнөтөт. 

227. Улуттук банк Банктардын өкүлчүлүктөрдүн реестрин электрондук түрдө жүргүзөт. 

Календардык жыл дын аягында Реестр белгиленген тартипте кагаз жүзүндө кошумча архивделет.  

228. Бул Жообонун 226-пунктунда каралган документтерди банк тарбынан берилген күндөн тартып уч жумуш күндүн ичинде Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы төмөндөгүлөрдү жүзөгө ашырат:  

1) банктардын өкүлчүлүктөрүнүн Реестрине жазуу киргизет;  

2) Банктын өкүлчүлүгүн ачуу жана банктардын өкүлчүлүктөрүнүн Реестрине жазуу киргизилгендиги тууралуу төмөндөгүлөрдүн дарегине жетекчисинин аты-жөнүн көрсөтүү менен кат жиберет;  

а) Улуттук банктын түзүмдүк бөлүмдөрүнө жана областтык башкармалыктарына; 

б) коммерциялык банктарга; 

229. Өкүлчүлүктүн жаңы жетекчисин дайындаганда же өкүлчүлүктүн жайгашкан жери өзгөргөндө, аны мамлекеттик кайра каттоого алып келбесе, банк бул тууралуу бул чечимди кабыл алган күндөн тартып беш жумуш күндүн ичинде Улуттук банкка Директорлор кеңешинин тийиштүү чечимин (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн отурумдун протоколу же болбосо протоколдон үзүндүнүн көчүрмөлөрү) жана 27-Тиркемеге ылайык жетекчи жөнүндө маалыматты тиркөө менен жазуу жүзүндө кабарлоого милдеттүү

230. Өкүлчүлүктүн Кыргыз Республикасынын мыйзамы чегинде мамлекеттик кайра каттоодон өткөрүү зарылчылыгы болгондо банк Улуттук банкка банктын өкүлчүлүгүн мамлекеттик кайра каттоо үчүн макулдашуу катын берүү тууралу өтүнүч-катын тапшырат. Өтүнүч катка төмөндөгү документтер тиркелүүгө тийиш: 

1) өкүлчүлүктү мамлекеттик кайра каттоодон өткөрүү жөнүндө Директорлор кеңешинин кайра каттоо үчүн тиешелүү себептерин /негиздерин көрсөтүү менен кабыл алынган чечим (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн отурумдун протоколу же болбосо протоколдон үзүндүнүн көчүрмөлөрү);  

2) жаңы редакциядагы өкүлчүлүк жөнүндө Жобонун же болбосо өзгөртүүлөрү жана толуктоолору киргизилген редакциядасы - эгер Жобого мамлекеттик кайра каттоодон өткөзүүгө негиз болгон өзгөртүүлөр жана толуктоолор өкүлчүлүктүн же/же болбосо банктын аталышынын, өкүлчүлүктүн жайгашкан адресинин өзгөргөндүгүнө байланыштуу жана башка Жобого өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилсе (же болбосо жаңы редакцияда бекитүү) жобонун эки нускасы; 

231. Ушул Жобонун 230-пунктуна ылайык тиешелүү негизде тариздетилген документтерди алган күндөн тартып он жумуш күнү ичинде Улуттук банк, юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга Банктык көзөмөл жана лицензиялоо ишин түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басарынын/Башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын жөнөтөт. Бул кат өкүлчүлүктү мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо үчүн негиз болуп саналат. 

232. Банктын өкүлчүлүгү ыйгарым укуктуу мамлекеттик органда мамлекеттик кайра каттоодон өткөрүлгөндөн кийин, банк беш жумуш күндүн ичинде Улуттук банкка жазуу жүзүндө тиешелүү билдирүүнү банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн мамлекеттик кайра каттоо жөнүндө күбөлүктүн көчүрмөсү жана мамлекеттик каттоо жөнүндө белгиси менен өкүлчүлүк жөнүндө жобонун нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн (эки нускада) кошо тиркөө менен жөнөтөт. 

Банктын өкүлчүлүгүнүн жабылышы. 

233. Өкүлчүлүктү жабуу жөнүндө чечим кабыл алынган күндөн тартып беш жумушчу күндүн ичинде банк Улуттук банкка төмөндөгүлөрдү берүүгө милдеттүү:  

1) өкүлчүлүктү жабуу жөнүндө кабарлоо;  

2) банктын Директорлор кеңешинин өкүлчүлүктү жабуу жөнүндө чечими (банк чогулушунун протоколунун күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү же протоколунан көчүрмө).  

234. Банктын өкүлчүлүгүн ишин токтотууну укуктук жактарды каттоодон өткөрүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарда каттаган күндөн тартып беш жумушчу күндүн ичинде банк бул тууралуу Улуттук банкты жазуу түрүндө кабарландырат. Кабарлоого кошумча укуктук жактарды каттоодон өткөрүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын өкүлчүлүктүн ишин токтотуу тууралуу чечиминин көчүрмөсү тиркелүүгө тийиш. 

235. Банк бул Жобонун 234-пунктуна ылайык документтерди тапшыргандан кийин, Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы үч жумушчу күндүн ичинде: 

1) банктардын өкүлчүлүктөрүнүн Реестрине маалымат киргизет; 

2) банктардын өкүлчүлүктөрүнүн Реестрине өкүлчүлүктү жабуу туралуу жазуу киргизилгендиги тууралуу төмөндөгүлөрдүн дарегине кабарлоо жиберет:  

а) өкүлчүлүктү жабуу туралуу Улуттук банктын тийиштүү түзүмдүк бөлүмдөрүнө жана областтык башкармалыктарына; 

б) коммерциялык банктарга; 

236. Улуттук банктын тиешелүү банктык лицензиясынын негизинде иш жүргүзгөн банк чет өлкөлөрдө өз өкүлчүлүктөрүн Улуттук банктын уруксаты менен гана ача алат. 

237. Чет өлкөдө банктын өкүлчүлүгүн ачуу үчүн банк Улуттук баннка ушул жобонун 224-пунтктунун 2-3-пунктчаларында көрсөтүлгөн чет өлкөдө өкүлчүлүктү ачуу боюнча макулдашуу алуу тууралу өтүнүчүн жана өкүлчүлүктү ачуу тууралу маалыматты тапшырат. 

238. Банктын өкүлчүлүктү чет өлкөдө ачууга макулдашуу өтүнүчүн жана ушуга кошулган документтерди Улуттук банк анын талаптарына жооп берген жана толук турдө берилген күндөн тартып бир айдын ичинде карап чыгат. Кароонун жыйынтыгы боюнча көзөмөл жана лицензиялоо ишин түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басары/Башкарма мүчөсү банктын өкүлчүлүгүн чет өлкөндө ачууга уруксат берүү же андан баш тартуу чечимин чыгарат. 

239. Эгерде банктын өкүлчүлүгү Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарына карама каршы иш жүргүзүүгө ниет кылууда болсо, Улуттук банк чет өлкөдө өкүлчүлүктү ачуудан баш тарта алат. 

240. Банктын өкүлчүлүгү ыйгарым укуктуу чет мамлекеттик органыннан эсептик каттоодон  өткөндөн кийин банк тарабынан он жумушчу күндүн ичинде Улуттук банкка тиешелүү жазуу жүзүндөгү билдирүүнү  ага банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн өкүлчүлүктүн эсептик каттоодон өткөндүгу тууралуу  документтин көчүрмөсүн жана эсептик каттоо белгиси менен өкүлчүлүк жөнүндө Жобонун көчүрмөсүн (эки нускада) кошо тиркөө менен тапшырышы зарыл. 

241. Андан кийин чет өлкөдөгү өкүлчүлүктүн дареги өзгөргөн, өкүлчүлүктүн ждетекчиси алмашкан, ошондой эле өкүлчүлүк жөнүңдө Жобого өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилген жана/же өкүлчүлүктүн бүтүмдөрүнүн тизмесинде (жургүзгөн ишинде)  өзгөрүү болгон учурларда , банк бул жөнүндө банктын ыйгарым укуктуу башкаруу органы тарабынан тиешелүү чечим кабыл алынган күндөн тартып   беш жумушчу күндүн ичинде Улуттук банкты жазуу жүзүндө кабарлайт . 

Эгерде Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарына  чет өлкөдөгү банктын өкүлчүлүгүнүн ишине киргизилүүчү өзгөртүүлөр жана/же толуктоолор ылайык келбесе, Улуттук банк бул өзгөртүүлөрдөн жана/же толуктоолордон баш тартууга банкка талап жиберүүгө жана бул маселе боюнча кошумча маалымат сураганга укуктуу. 

 

26-глава 

Кыргыз Республикасынын аймагында чет өлкөлүк банктын өкүлчүлүгүн ачуу тартиби 

 

242. Банктын өкүлчүлүгү тууралуу маалыматтар банктын уставында камтылууга тийиш. Өкүлчүлүктүн ачылышынан/жабылышынан кийин өткөрүлгөн акционерлердин биринчи жалпы чогулушунда өкүлчүлүктүн ачылышы/жабылышы тууралуу тиешелүү маалыматтарды Банктын уставына камтылгандарды бекитүүгө милдеттүү

243. Кыргыз Республикасынын аймагында чет өлкөлүк банктын өкүлчүлүгү Улуттук банктын алдын ала уруксаты менен ачылат. Чет өлкөлүк өкүлчүлүккө банктык операцияларды жүргүзүүгө тыюу салынат. 

244. Кыргыз Республикасынын аймагында өкүлчүлүк ачууга ниеттенген чет өлкөлүк банк өкүлчүлүктүн ниети тууралу тиешелүү өкүлчүлүктү ачууну макулдашуу жана тийиштүү уруксатты берүү тууралу өтүнүчүн тапшырардан эки ай мурун Улуттук банкка билдирүү жибериши керек. 

245. Кыргыз Республикасынын аймагында өкүлчүлүктү ачыш жана аны мамлекеттик каттоодон өткөрүүгө макулдашуу кат алыш үчүн чет өлкөлүк Улуттук банка төмөндөгү документтерди тапшырат:  

1) өкүлчүлүктү ачууга макулдашуу үчүн өтүнүч (28-Тиркеме);  

2) арыз аркылуу кайрылган банктын уюштуруучу документтеринин нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү

3) өкүлчүлүк тууралуу жобо, анда өкүлчүлүк жүргүзүүчү иштин түрлөрүнүн тизмеси камтылат; 

4) өкүлчүлүктүн жетекчисине берилген ишеним кат, анын ыйгарым укуктары; 

5) тийиштүү мамлекеттин банктык көзөмөл органынын арыз берген банктын банк ишин жасоого аракеттеги лицензиясы бар экендиги тууралуу жазуу жүзүндөгү ырастоосу; 

6) арыз берген банктын жетекчилеринин койгон колдорунун үлгүлөрүнүн нотариалдык түрдө күбөлөндүрүлгөн карточкалары (банктын байкоочу жана аткаруучу башкаруу органынын жетекчилери); 

7) арыз берген банктын ыйгарым укуктуу органынын Кыргыз Республикасынын аймагында өз өкүлчүлүгүн ачуу жөнүндө чечими; 

8) арыз берген банктын жылдык отчету (консолидацияланган балансты, пайда менен зыян тууралуу отчетту кошо алганда) акыркы финансылык жыл үчүн аудитордук уюм күбөлөндүргөн); 

9) арыз берген банктын банктык операцияларды жүргузүү укугуна тиешелүү негизде күбөлөндүрүлгөн лицензиялардын көчүрмөлөрү

246. Ушул Жобонун 245-пунктуна ылайык тиешелүү түрдө таризделген документтер тапшырылгандан кийин бир ай ичинде Улуттук банк юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын дарегине банктык көзөмөл жана лицензиялоо маселесин түздөн-түз караган Улуттук банктын Төрагасынын орун басарынын/Башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын жөнөтөт, бул өкүлчүлүк мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо жүргүзүү негизи болуп саналат. 

247. Улуттук банк чет өлкөлүк банктын өкүлчүлүгүнө уруксат берүүдөн төмөнкү учурларда баш тартылышы мүмкүн: 

1) тапшырылган документтер белгиленген талаптарга ылайык келбестиги

2) банк оффшордук аймактарда, жана ошондой эле жеңилдетилген салыктык режим колдонулган жана (же) банктык көзөмөл органдарына маалыматтардын ачык-айкын көрсөтүлүшү жана (же) алардын берилип турушу каралбаган мамлекеттерде же аймактарда катталса же орун алса; 

3) отчеттук датага карата банкта чыгымдардын болушу. 

248. Банктын өкүлчүлүгү ыйгарым укуктуу мамлекеттик органда катталгандан кийин банк, беш жумуш күнүнөн ашпаган мөөнөттө, биринчи барагына эсептик каттоодон өткөндүгү тууралуу белги коюу менен өкүлчүлүк жөнүндө бекитилген жобонун нотариалдык негизде күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн жана эсептик каттоодон өткөндүгү тууралуу күбөлүктү Улуттук банкка берет (эки нускада). 

249. Банк ушул Жобонун 248 пунктуна ылайык документтерди тапшыргандан кийин, Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы үч жумушчу күндүн ичинде: 

1) банктардын өкүлчүлүктөрүнүн Реестрине маалымат киргизет; 

2) банктардын өкүлчүлүктөрүнүн реестрине жазуу киргизилгендиги жөнүндө банктын жана өкүлчүлүктүн дарегине кат жиберет;;  

а) өкүлчүлүктү ачуу туралуу Улуттук банктын тийиштүү түзүмдүк бөлүмдөрүнө жана областтык башкармалыктарына; 

б) коммерциялык банктарга; 

в) Кыргыз Республикасынын аймагында чет өлкөлүк банктын өкүлчүлүгү ачылышы тууралуу маалымат массалык ыкмалыктарына жана Улуттук банктын интернет сайтында жарыялайт  

250. Банктын өкүлчүлүгү Улуттук банктын ушул Жобонун 249-пунктунун “б” пунктчасында көрсөтүлгөндөй банктардын өкүлчүлүктөрүнүн Реестрине жазуу киргизилгендиги тууралуу кабарлоону алгандан кийин өз ишин баштоого укуктуу. 

251. Өкүлчүлүктүн жаңы жетекчисин дайындаганда же өкүлчүлүктүн жайгашкан жери өзгөргөндө, аны мамлекеттик кайра каттоого алып келбесе, банк бул тууралуу чечимди кабыл алган күндөн тартып беш жумуш күндүн ичинде Улуттук банкка тиешелүү чет өлкөлүк банктын тиешелүү башкаруу органынын тиешелүү чечиминин көчүрмөсүн жана 28-Тиркемеге ылайык жетекчи жөнуңдө маалыматты тиркөө билдирмени жиберет. 

252 Чет өлкөлүк банктын өкүлчүлүгүн мамлекеттик кайра каттоосу зарыл болгон учурда банк Кыргыз Республикасынын мыйзамы чегинде Улуттук банкка мамлекеттик банктын өкүлчүлүгүн кайра каттоого макулдугун берүү жөнүндө өтүнүч-катты жөнөтөт . Өтүнүч катка төмөндөгү документтер тиркелүүгө тийиш:  

 1) өкүлчүлүктүн кайра каттоо үчүн себептери/ негиздери көрсөтүлгөн мамлекеттик кайра каттоо өткөрүү жөнүндө ыйгарым укуктуу банктын башкаруучу органындын чечими (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү);  

2) эки нускада өкүлчүлүк жөнүндө жобонун жаңы редакциясы же болбосо киргизилген өзгөртүүлөрү жана толуктоолору менен жобо; 

253 Бул Жобонун 252-пунктуна ылайык тиешелүү негизде тариздетилген документтерди алган күндөн тартып бир айдын ичинде Улуттук банк, юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга Көзөмөл жана лицензиялоо ишин түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басарынын/Башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын жөнөтөт. Ал, чет өлкөлүк банктын өкүлчүлүгүн мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо үчүн негиз болуп саналат 

254 Ыйгарым укуктуу мамлекеттик органда чет өлкөлүк банктын өкүлчүлүгү кайра каттоодон өткөндөн кийин, банк беш жумуш күндүн ичинде Улуттук банкка жазуу жүзүндө тиешелүү билдирүүнү кошо тиркелген өкүлчүлүкү мамлекеттик кайра каттоо жөнүндө банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн күбөлүктүн көчүрмөсүн жана өкүлчүлүк жөнүндө Жобонун күбөлөндүрүлгөн мамлекеттик каттоо белгиси менен көчүрмөсүн жөнөтөт (эки нускада). 

255. Өкүлчүлүктү жабуу жөнүндө чечим кабыл алынган күндөн тартып беш жумушчу күндүн ичинде банк Улуттук банкка төмөндөгүлөрдү берүүгө милдеттүү:  

1) Өкүлчүлүктү жабуу жөнүндө кабарлоо;  

2) чет өлкөлүк банктын ыйгарым укуктуу башкарма органынын өкүлчүлүктү жабуу жөнүндө чечими (банк менен күбөлөндүрүлгөн көчүрмө

256. Чет өлкөлүк банктын өкүлчүлүгүн ишин токтотууну укуктук жактарды каттоодон өткөрүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарда каттаган күндөн тартып беш жумушчу күндүн ичинде банк бул тууралуу Улуттук банкты жазуу түрүндө кабарландырат. Кабарлоого укуктук жактарды каттоодон өткөрүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын өкүлчүлүктүн ишин токтотуу каттоодон өткөндүгү тууралуу чечимдин көчүрмөсү тиркелүүгө тийиш. 

257. Банк документтерди бул Жобонун 256-пунктуна ылайык алып келген күндөн тартып Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы үч жумушчу күндүн ичинде: 

1) банктардын өкүлчүлүктөрдүн Реестрине маалымат киргизет; 

2) өкүлчүлүктү жабуу тууралуу жана банктардын өкүлчүлүктөрдүн Реестрине ылайыктуу жазуу киргизилгендиги боюнча төмөнкүлөргө кабарлоо жиберет: 

а) өкүлчүлүктү жабуу туралуу Улуттук банктын тийиштүү түзүмдүк бөлүмдөрүнө жана областтык башкармалыктарына; 

б) коммерциялык банктарга; 

 

27-Глава 

Аманат жана көчмө кассаларды ачуу 

 

258. Банк Кыргыз Республикасынын аймагында банктык кызмат көрсөтүүлөрдү сунуштоо максатында аманат кассаларын жана/же көчмө кассаларды ача алат. 

Аманат кассасы - бул банктын обочолонгон түзүмдүк бөлүмү, ал банктын башкы офисине же филиалына караштуу болуп, техникалык жактан чыңдоо жагында белгиленген талаптарга ылайык жабдылган, банк ижарага алган же менчик укугу боюнча ага тиешелүү болгон стационардык жайда жайгаштырылып, банктык операциялардын жана кызмат көрсөтүүлөрдүн айрым түрлөрүн жүзөгө ашырат. 

Көчмө касса - банктын башкы офисине же филиалына караштуу болгон түзүмдүк бөлүм, ал техникалык жактан чы