Кыргыз Республикасынын  

Улуттук банк Башкармасынын  

2017-жылдын 8-июнундагы  

№ 2017-П-12\23-1-(НПА) 

токтому 

 

 

"Банк ишин лицензиялоо жөнүндө"  

жобону бекитүү тууралуу 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы"Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жөнүндө" мыйзамдын 7 жана 43-беренелерине таянуу менен токтом кылат: 

 

1. Кароого сунушталган "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобо (кошо тиркелет)бекитилсин. 

2. Төмөнкүлөр күчүн жоготкон катары таанылсын: 

- Улуттук банк Башкармасынын 2006-жылдын 2-мартындагы №5/7 "Банктардын ишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 20-декабрындагы № 54/10 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2008-жылдын 27-июнундагы №25/6 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2008-жылдын 5-ноябрындагы № 40/9 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2009-жылдын 30-сентябрында № 39/6 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 24-февралындагы № 3/6 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 18-ноябрындагы №85/2 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2011-жылдын 27-июлундагы № 40/7 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2012-жылдын 29-майындагы № 21/6"Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2012-жылдын 27-декабрындагы №51/2 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардынишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2013-жылдын 31-январындагы №2/17 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2013-жылдын 13-февралындагы № 4/1"Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишмердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобого өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2013-жылдын 24-апрелиндеги №13/12 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишиердүүлүгүн лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2013-жылдын 23-октябрындагы № 39/10 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2015-жылдын 4-майындагы № 26/9 "Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2016-жылдын 30-мартындагы № 15/2"Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2016-жылдын 29-июнундагы № 27/2"Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2006-жылдын 2-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2006-жылдын 7-апрелинде 34-06 номеринде каттоодон өткөртүлгөн №5/7 "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтому; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2012-жылдын 25-апрелиндеги №18/9"Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу" токтомуна карататиркеменин 1-пункту; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2012-жылдын 16-ноябрындагы №43/1 "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрымченемдик укуктукактыларына өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө" токтомуна карата тиркеменин 1-пункту; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2014-жылдын 27-ноябрындагы №53/8"Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын айрым токтомдоруна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө" токтомуна карата тиркеменин 1-пунктунун сегизинчи абзацы; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2015-жылдын 15-апрелиндеги №22/7 "Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын айрым токтомдоруна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө" токтомунун 1-пунктунун 11-абзацы жана ушул токтомго карата тиркеменин10-пункту; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2015-жылдын 15-июлундагы №38/1"Улуттук банк Башкармасынын айрым токтомдоруна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө" токтомунун1-пунктунун 3-абзацы жана ушул токтомго карата тиркеменин 2-пункту; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2016-жылдын 5-февралындагы №5/1"Улуттук банк Башкармасынын айрым токтомдоруна толуктоолорду жана өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө" токтомунун 1-пунктунун 3-абзацы жана ушул токтомго карата тиркеменин 2-пункту; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2016-жылдын 10-февралындагы №7/2"Улуттук банк Башкармасынын айрым токтомдоруна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө" токтомунун1-пунктунун 9 абзацы жана ушул токтомго карата тиркеменин8-пункту; 

- Улуттук банк Башкармасынын 2016-жылдын 21-декабрындагы №49/7 "Улуттук банк Башкармасынын айрым токтомдоруна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө" токтомунун1-пунктунун 4-абзацы жана ушул токтомго карата тиркеменин3-пункту ; 

3. Юридика башкармалыгы: 

- токтомдун Улуттук банктын расмий сайтында жарыяланышын камсыз кылсын; 

- расмий жарыялангандан кийин Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы үчүн бул токтомду Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигине жөнөтсүн.  

4. Токтом 2017-жылдын 22-июнунан тартып күчүнө кирет. 

5. Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы ушул токтом менен коммерциялык банктарды, төлөм системасынын операторлорун жана төлөм уюмдарын жана Улуттук банктын түзүмдүк бөлүмдөрүн, областтык башкармалыктарын, Баткен областындагы өкүлчүлүгүн жана Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкын тааныштырсын. 

6. Коммерциялык банктар токтом күчүнө киргенден кийинки 30 жумуш күнүнөн кечиктирбестен банк лицензияларынын түп нускаларын алмаштырып алуу үчүн Улуттук банкка тапшырууга тийиш.  

7. Токтомдун аткарылышына контролдук Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын мүчөсү Т.Дж. Джусупов мырзага жүктөлсүн. 

 

Төрага Т. Абдыгулов 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын 

Улуттук банк Башкармасынын  

2017-жылдын 8-июнундагы  

№ 2017-П-12\23-1-(НПА) 

токтомуна тиркеме 

 

 

"Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" 

жобо 

I БӨЛҮК 

ЖАЛПЫ ЖОБОЛОР 

1-глава 

Банк, анын уюштуруучулары(акционерлери) 

 

1. Бул "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жободо (мындан ары – жобо) Кыргыз Республикасынын аймагында түзүлүүчү коммерциялык банктардын (мындан ары - "банк") ишин лицензиялоо тартибин, банктын капиталына чектүү катышууга ээ болууга уруксат алуу, банктардын кызмат адамдарын макулдашуу, обочо түзүмдүк бөлүмдөрдү түзүү аркылуу банктардын иш чөйрөсүн кеңейтүү, банктардын уставына сунушталган өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду макулдашуу тартиби, банктарды жана "өтмө" банк мекемелерин өзгөртүп түзүү чараларын ишке ашыруунун алкагында өзгөртүп түзүү тартиби, ошондой эле микрофинансылык компанияларды коммерциялык банкка кайра каттоо жана кадимки банкты ислам банкына өзгөртүп түзүү тартиби аныкталган. 

Бул жобонун талабы Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкы жөнүндө" мыйзамында каралган өзгөчөлүктөрдү эске алуу менен Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкына да таркатылат. 

Банк өз ишин Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына жана уставга ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын (мындан ары - "Улуттук банк") банк операцияларын жүргүзүү укугуна берген лицензиясынын негизинде жана ушул жобого ылайык жүзөгө ашырат. 

Улуттук банктын тиешелүү лицензиясы болгон шартта "ислам терезесине" ээ банк Улуттук банк тарабынан белгиленген тартипте ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүзөгө ашырууга тийиш. 

Улуттук банктын тиешелүү лицензиясы болгон шартта ислам банкы Улуттук банк тарабынан белгиленген тартипте ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык ганабанк операцияларын жүзөгө ашырууга тийиш. 

2. Банкка лицензиянын берилишин жана анын лицензияга ылайык ишин жүзөгө ашырылышын банктын төлөөгө жөндөмдүүлүгүнө Улуттук банктын гарантиясы катары кароого болбойт. 

3. Банк акционердик коом (жабык же ачык) уюштуруу-укуктук формасында гана түзүлүшү жана иш алып барышы мүмкүн. 

4. Банк Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык мамлекеттик каттоодон өткөн күндөн тартып юридикалык жак статусуна ээ болот. Юридикалык жак катары банкты мамлекеттик каттоодон өткөртүү үчүн Улуттук банктын банкты уюштурууга уруксаты сунушталууга тийиш. 

5. Банк өз ишин баштоосу үчүн банктык операцияларды жүргүзүү укугуна Улуттук банктын лицензиясын алууга тийиш.  

Лицензия үчүн төлөм өлчөмү Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык аныкталат жана Улуттук банктын тиешелүү ченемдик укуктук актыларында белгиленет.  

Банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия алганга чейин банкты уюштурууга байланыштуу иштерди эске албаганда, юридикалык жак катары кандай болбосун иш менен алектенүүсүнө тыюу салынат. 

6. Банк өзүнүн фирмалык (расмий) аталышы катары уставында жазылган аталышты колдонот. Банк уставында көрсөтүлгөн аталыштан башка аталышты кандай болбосун документтерде, кулактандырууларда же жарнамаларда колдонууга укугу жок.  

Банктын фирмалык (расмий) аталышы Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасындагы Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө " мыйзамынын 78-беренесинин жана ушул жобонун 7-пунктунун талаптарына ылайык келүүгө тийиш. 

7. Банктын фирмалык (расмий) аталышында чет мамлекеттердин/калктуу пункттардын аталыштарын, анын ичинде банктын чет мамлекеттерге/калктуу пункттарга толук же жарым-жартылай таандыгын билдирген сөздөрдү колдонушуна төмөнкү учурларда гана жол берилет, эгерде: 

а) банктын добуш берүүгө укук чегерген кандай болбосун акцияларынын 40 жана андан көп пайызына ээ болгон банктын уюштуруучулары (акционерлери) ошол чет мамлекеттердин/ калктуу пункттардын атынан, алардын мыйзамдарына ылайык кандай болбосун уюмдарда иш алып барууга/катышууга ыйгарым укуктуу болсо. Мындай учурда тиешелүү мамлекеттин фирмалык аталаштар жагында иш алып барган ыйгарым укуктуу органынын ошол мамлекеттин/калктуу пункттун (шаарлардын же кыштактардын) аталышын, анын ичинде аларга толук же жарым-жартылай таандыгын билдирген сөздөрдү, мыйзамга ылайык колдонууга уруксат берилгендигинин кат жүзүндөгү тастыктамасы же ошол органдын мыйзам талабына ылайык мындый уруксат берүү/тастыктоо талап кылынбай тургандыгы тууралуу кат жүзүндөгү тастытктамасы Улуттук банкка тапшырылууга тийищ. 

б) колдонулган аталыш тиешелүү мамлекеттин мыйзамдарына ылайык каттоодон өткөн уюштуруучунун (акционердин) - юридикалык жактын фирмалык аталышына/катталган товардык белгисине дал келген шартта.  

Банктын добуш берүүгө укук чегерген кандай болбосун акцияларынын 40 жана андан көп пайызына ээ болгон банктын уюштуруучуларынын (акционерлеринин)- юридикалык жактардын негизги экономикалык иши тиешелүү аймактын көпчүлүк бөлүгүндө ишке ашырылган болсо, банктын фирмалык аталышында башкача географиялык белгилерди/аталыштарды (евразиялык, европалык, азиялык жана башка) колдонууга жол берилет. 

Банктын уставдык капиталында эл аралык уюмдардын жана/же эл аралык финансылык/кредиттик институттардын үлүшү 50 жана андан көп пайызды түзсө, банктын фирмалык аталышында "эл аралык" деген сөздү колдонууга жол берилет. 

Банк баалуу кагаздар менен соода жүргүзүү жана/же инвестициялык долбоорлорду (тиешелүү инвестициялык саясаты болгон шартта) каржылоо боюнча инвестициялык ишти жүргүзсө жана мамлекеттик баалуу кагаздарга жана банктык жайларга инвестицияларды эске албаганда, мындай инвестициялардын үлүшү банктын таза суммардык активдеринин 60 жана андан көп пайызын ээлесе, банктын фирмалык аталышында "инвестициялык" деген сөздү колдонууга жол берилет. Мында, инвестицияларын үлүшүн эсептөөдө, анда чогуу алганда банктын таза суммардык капиталынын 20 пайызынан көбүрөөгүн түзгөн узак мөөнөткө инвестициялоо максатында уюмдардын уставдык капиталына инвестициялар да камтылышы мүмкүн. 

Ушул Жобонун алкагында инвестициялык долбоорлор дегенден улам, Кыргыз Республикасынын экономикалык жана социалдык абалын андан ары жакшыртуу максатында турак жайларды, социалдык мекемелерди жана жолдорду куруу, саламаттыкты сактоо, билим берүү жана башка маанилүү чөйрөлөрдү камтыган долбоорлорду өздөштүрүүнү караган иш багыттарын түшүнүү зарыл. 

Эгерде банк тарабынан жеке адамдардан жана юридикалык жактардан тартылган мөөнөттүү депозитердин үлүшү банктын тартылган милдеттенмелеринин 60 жана андан көп пайызын түзсө, банктын фирмалык аталышында "аманат" деген сөздүн колдонулушуна жол берилет. 

Эгерде банк ишинде кандайдыр бир иш багыты басымдуу абалды ээлесе, б.а. анын таза суммардык активдеринин же милдеттенмелеринин 60 жана андан көп пайызын түзсө, банктын фирмалык аталышында ошол иш багыттарын мүнөздөгөн сөздөрдү колдонууга жол берилет. 

Банкты уюштуруу учурунда фирмалык аталышында иш багытынын мүнөздүү өзгөчүлүгүн белгилеген көрсөтмөлөрдү колдонууда Жобонун ушул пунктунун талаптарын аткаруу банктын бизнес-планына жараша аныкталат. 

Улуттук банктын Көзөмөл боюнча комитети банктын уюштуруучуларынын (акционерлердин) курамы, статусу же уставдык капиталдагы алардын үлүшү өзгөрүп, ошондон улам, банк Жобонун ушул пунктунун талабын аткара албай калса, ошондой эле ал үч жылдан беш жылга чейинки аралыкта фирмалык аталышына ылайык келбеген ишкердикти жүргүзүп келген болсо жана/же Жобонун ушул пунктунда белгилеген чектүү маани банктын таза суммардык активдеринин жана милдетенмелеринин 20 пайызынан азды түзгөн деңгээлге чейин төмөндөп кеткен шартта, банктын фирмалык (расмий) аталышын өзгөртүүнү талап кылуга укуктуу.  

8. Жаңыдан түзүлүп жаткан банктар үчүн уставдык капиталдын минималдуу өлчөмү Улуттук банк тарабынан аныкталат. 

9. Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында аларга банк ишине катышууга тыюу салынбаган жеке адамдар жана/же юридикалык жактар (Кыргыз Республикасынын резиденттери жана резидент эместери) банктын уюштуруучусунан (акционеринен) болушу мүмкүн. 

10. Кыргыз Республикасынын Өкмөтү ыйгарым укуктуку мамлекеттик орган аркылуу банктын уюштуруучусунан (акционеринен) боло алат. 

11. Төмөнкүлөр банктын уюштуруучусунан (акционеринен) боло албайт: 

1) оффшордук аймактарда жашаган жана/же каттоодон өткөн же тизмеги Улуттук банк тарабынан аныкталган оффшордук аймактарда каттоодон өткөн аффилирленген жактар алардын катышуучусунан болгон жеке адамдар жана юридикалык жактар. 

2) Бириккен Улуттар уюмунун Коопсуздук Кеңеши тарабынан аларга карата эл аралык санкциялар белгиленген жеке адамдар жана юридикалык жактар, ошондой эле көрсөтүлгөн жактар менен укуктук мамилелерге тыюу салган жана Бириккен Улуттар уюмунун Коопсуздук Кеңеши тарабынан аларга карата, Кыргыз Республикасы үчүн да милдеттүү болгон санкциялар белгиленген мамлекеттерде каттоодон өткөн жеке адамдар жана юридикалык жактар; 

3) өз иши, финансылык абалы, катышуучуларынын курамы жөнүндө маалыматтарды белгиленген тартипте бербеген жана бенефициардык менчик ээлерин кошо алганда, юридикалык жактын катышуучуларын так идентификациялоого жана алар боюнча иликтөөлөрдү жүргүзүүгө мүмкүндүк берген кандай болбосун башка маалыматтарды жана документтерди сунуштабаган, же болбосо бенефициардык менчик ээлерин кошо алганда, юридикалык жактын катышуучуларын так идентификациялоого жана алар боюнча иликтөөлөрдү жүргүзүүгө мүмкүндүк бербеген маалыматтарды сунуштаган, ошондой эле өзүнүн кынтыксыз ишкердик аброюн тастыктай албаган жеке адамдар жана юридикалык жактар; 

4) банктын акцияларын сатып алууга жумшалган акча каражаттарынын мыйзамдуу булактарын Улуттук банк тарабынан белгиленген тартипте тастыктай албаган жеке адамдар жана юридикалык жактар; 

5) Кыргыз Республикасынын Өкмөтүн кошпогондо, республикалык же жергиликтүү бюджеттерден каржылануучу юридикалык жактар; 

6) Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына же болбосо чет мамлекеттердин мыйзамдарына ылайык аларга карата тыюу салуулар же чектөөлөр орун алган жеке адамдар жана юридикалык жактар 

12. Банк жана/же финансылык иш менен алектенбеген юридикалык жактар өз алдынча же башка жактар менен биргеликте төмөнкүлөрдү ишке ашыра албайт: 

1) кайсыл болбосун банктын добуш берүүгө ыйгарым укук чегерген акцияларынын жыйырма жана андан жогору пайызына тике же кыйыр түрдө ээлик кылууга же аларды тескөөгө алууга; 

2) банк ишин контролдоого. 

13. Ушул Жобонун максатында эгерде, ошол юридикалык жак төмөнкүлөрдөн болуп саналса, финансылык иш жана банк жана/же финансылык ишке байланыштуу ишкердикти жүргүзгөн юридикалык жак болуп эсептелет: 

а) банктык холдингдик компания (башкаруучу компания) болуп саналса жана ушул Жобонун 14-пунктунда көрсөтүлгөн ишкердиктин түрүн жүзөгө ашырган банктарды жана башка компанияларды башкаруу максатында гана түзүлгөн болсо; 

б) ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын лицензиясынын (уруксатынын) негизинде жана ошол компания жайгашкан (каттоодон өткөн) өлкөдө консолидацияланган көзөмөл жөнүндө мыйзам иштелип чыккан шартта, ушул Жобонун 14-пунктунда көрсөтүлгөн ишкердиктин кайсыл болбосун түрүн жүзөгө ашыра алат. 

14. Ушул Жобонун максатында төмөндө көрсөтүлгөн иш багыттары банктык жана/же финансылык иштин түрүнөн болуп саналат: 

1) банк иши; 

2) микрокаржылоо иши (микрокредиттерди берүү); 

3) инвестициялык фондулардын иши; 

4) камсыздандыруу иши; 

5) лизингдик иши; 

6) ипотекалык кредиттөө боюнча ишти жүзөгө ашыруу; 

7) ишеним боюнча башкарууну (траст) ишке ашыруу; 

8 ) аудитордук иш. 

15. Уюштуруучулар (акционерлер) - банктын олуттуу катышуучуларынын финансылык абалы канааттандырарлык болууга тийиш жана алар салыктарды жана аларга теңдештирилген төлөмдөрдү төлөө боюнча өз милдеттенмелерин так аткарышы зарыл. Уюштуруучулар (акционерлер) - юридикалык жактар бекитилген мыйзамдык тартипте каттоодон өтүп, кеминде бир жыл иш алып барууга тийиш. 

16. Банктын уюштуруучулары (акционерлери) ошондой эле банк менен аффилирленген жана байланыштуу жактар Улуттук банктын талабы боюнча өз иши, уюштуруучулар/акционерлер курамы тууралуу маалыматты, уюштуруу документтерин, уюштуруучулар (акционерлер) жөнүндө маалымат камтыган финансылык жана башка отчетторду, финансылык абал жана жүргүзүлүп жаткан операциялар, ошондой эле бенефициардык менчик ээлерин кошо алганда, юридикалык жактардын катышуучуларын айкын тастыктоого жана аларга иликтөөлөдү жүргүзүүгө мүмкүндүк берген башка маалыматтарды жана документтерди берүүгө милдеттүү. 

Уюштуруучулар (акционерлер) Улуттук банктын талабы боюнча банк жана анын уюштуруучулары (акционерлери) менен жалпы кызыкчылыгы болгон жактарга тиешелүү жогоруда көрсөтүлгөн маалыматтарды сунуштоого милдеттүү. 

17. Мамлекеттик же муниципалдык кызматчылар: 

1) кызматта турган учурда аларды милдеттүү түрдө ишеним боюнча тескөөгө өткөрүп берүү менен банктын жана/же банктык холдингдик компаниянын акцияларына ээ болууга; 

2) алар банктын жана/же банктык холдингдик компаниянын башкаруу органдарында катыша албайт. 

18. Банктык жайлар, анын ичинде филиалдардын жана аманат жана көчмө касса жайлары (касса түйүндөрүнүн, сактоо жайларынын ж.б. жайлардын жабдылышын кошо алганда) техникалык жактан жабдылышы, өрт коопсуздугунун сакталышы боюнча белгиленген талаптарга жооп берүүгө жана ал тууралуу банк менен ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын ортосунда тиешелүү документтер түзүлүүгө тийиш. 

Банктык жайларга карата белгиленген бул талаптар кассадагы акча каражаттарынын калдыгы 500 000 сомдон ашпаган көчмө касса жайларына таркатылбайт. 

19. Банкты жоюу (ишин токтоту) Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамжарга ылайык ишке ашырылат. 

Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкын жоюуга карата "Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкы жөнүндө" мыйзамдын 24-беренесинин талаптары колдонулат. 

20. Жободо камтылган терминдер (атоолор) Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" мыйзамында, банктык мыйзамдарда жана Улуттук банктын банктык терминдер глоссарийинде каралган аныктамаларына ылайык колдонулат. 

Бул Жободо ошондой эле, төмөнкү терминдер да колдонулат: 

1) Ишеним боюнча башкаруу – бул, ишеним боюнча тескөө келишимине ылайык активдерди (акцияларды) тескөөгө алуу. Ушул Жобонун максатында ошол жактын активдерин тескөөчү аны менен жалпы кызыкчылыкка ээ болууга тийиш жана:  

а) ошол жак тарабынан кандай болбосун негизде контролдукка алынууга же анын активдерин тескөөдө андан көз каранды болууга тийиш эмес; 

б) ошол жактын кызматкери болгон эмес жана кызматкери болуп саналбайт же иш боюнча өнөктөшү дагы эмес; 

в) ошол жактын жакын тууганы эмес. 

2) Чет өлкө банкы – Кыргыз Республикасынын аймагында катталбаган банк; 

3) "Ислам терезесине" ээ банк - тиешелүү лицензиясы болгон шартта, ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык, тиешелүү бөлүмдүн ("ислам терезесинин") алкагында кызмат көрсөтүүлөрдү сунуштаган банк; 

4) Ислам банкы - Улуттук банктын тиешелүү лицензиясынын негизинде ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк ишин жүзөгө ашырган банк; 

5) Банктык жай – банкка таандык болгон же финансылык ижара келишими же башка келишидер боюнча банктын карамагында турган жана негизги каражат катары пайдаланылып жаткан/пайдаланыла турган кыймылсыз мүлк (анын ичинде курулуп/орнотулуп жаткандарын кошо алганда). 

6) Шариат кеңеши - банктын саясаттарынын жана типтүү келишимдеринин Шариат стандарттарына дал келүүсү үчүн жооп берген орган. 

7) Алмашуу пункту - банк операцияларын жүргүзүү укугуна берген лицензиянын негизинде нак чет өлкө валютасы менен алмашуу операцияларын жүргүзүү үчүн атайын жабдылган жай. 

 

2-глава 

 

Улуттук банктын кароосуна сунушталуучу документтерге карата талаптар 

 

21. Ушул Жобого ылайык Улуттук банкка сунушталуучу жана бир нече барактан турган документтердин ар бир барагына номер, кол коюлуп, талаптагыдай таризделинип көктөлүүгөтийиш. Финансылык отчеттуулуктун эларалык стандарттарынын талаптарына ылайык басып чыгарылуучу жылдык отчеттор (түшүндүрмөлөрдү жана чечмелөөлөрдү, консолидацияланган балансты, түшкөн пайдалар жана кеткен чыгымдар жөнүндө отчетту, финансылык отчеттун башка формаларын, ошондой эле финансылык отчеттун анык жана тактыгын тастыктаган аудитордук корутундуну камтыган) типографиялык жол менен басылып чыгарылган китепче түрүндө сунушталышы мүмкүн. 

22. Улуттук банкка документтин түп нускасы жана/же анын тиешелүү түрдө тастыкталган көчүрмөсү берилиши зарыл. Чет өлкөлүк уюштуруучулар (акционерлер) тарабынан берилген документтер Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген тартипте легалдаштырылууга тийиш. Чет тилде толтурулган документтер тиешелүү негизинде күбөлүндүрүлгөн мамлекеттик жана/же расмий тилдердеги котормосу менен бирге берилиши зарыл. 

Зарылчылык келип чыккан шартта, айрым документтер Улуттук банктын талабы боюнча электрондук формада берилиши мүмкүн. 

23. Банк лицензиясы үчүн алдын ала уруксат алууга өтүнүч кат жана документтер кайтарылып алынган учурунда же лицензия берүүдөн, банк капиталына чектүү катышууга берилген өтүнүч катты канаттандыруудан баш тартылган шартта жана ушул Жобонун алкагында ушундай башка учурларда банк жана өтүнүч ээсинин документтери Улуттук банк тарабынан кайтарылып берилбейт. 

24. Ушул Жободо башкача белгиленбесе, өтүнүч ээсинин документтерди кайрадан иштеп чыгууга кеткен убакыты Улуттук банктын документтерди кароого алуу мөөнөтүн кирбейт. 

25. Улуттук банкка келип түшкөн документтер ал белгилеген талаптарга жооп бербесе, документтерди кароого алуу мөөнөтү, белгиленген талаптарга жооп берген документтер алынган күнүнөн тартып эсептелинет. 

 

II БӨЛҮК 

 

БАНКТАРДЫ УЮШТУРУУ ЖАНА ЛИЦЕНЗИЯЛОО 

 

3-глава 

Банкы уюштуруу үчүн берилген документтер 

 

26. Уюштуруучулар банкты уюштуруу чечимин кабыл алгандан кийин банктык операцияларды жүргүзүү укугуна уруксат алуу үчүн зарыл документтерди даярдоо максатында уюштуруучулар уюштуруу тобун түзүүгө жана документтерди карап чыгуу маселелери боюнча Улуттук банк менен байланышып туруу үчүн ыйгарым укуктуу адамды аныктоого тийиш. 

27. Уюштуруучулар тарабынан Директорлор кеңешинин төрагасы же башкармасынын төрагасы кызматына шайланган/дайындалган адам ыйгарым укуктуу адам болушу мүмкүн. 

28. Уюштруучулардын өкүлү банкты уюштрууга уруксат алуу өтүнүчү берилгенге чейин эле тиешелүү кеп-кеңештерди алып, банктарды лицензиялоо жол-жоболору менен таанышуу үчүн Улуттук банкка кайрылышы мүмкүн.  

29. Банкты уюштурууга уруксат алуу үчүн өтүнүч ээси төмөндө көрсөтүлгөн документетрдин мамлекеттик жана/же расмий тилдеги түп нускасын же алардын талаптагыдай негизде тариздетилген көчүрмөлөрүн Улуттук банкка сунуштоого тийиш: 

1) уюштуруучулардын жалпы жыйынында дайындалган ыйгарым укуктуу адамдын кол тамгасы коюлган банкты уюштурууга уруксат алуу үчүн өтүнүч катты (1-тиркемеде келтирилген форма боюнча); 

2) уюштуруучулардын жалпы жыйынынын протоколу – төмөнкү чечимдерди камтыган нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрдүн эки нускасы: 

а) банк уюштуруу; 

б) банктын фирамалык (расмий) аталышын бекитүү; 

в) Директорлор кеңешинин мүчөлөрүн жана анын төрагасын шайлоо; 

г) Аудит боюнча комитеттин мүчөлөрүн жана анын төрагасын шайлоо; 

д) Башкарма мүчөлөрүн, башкарманын төрагасын жана анын орун басарларын дайындоо, башкы бухгалтерди бекитүү; 

е) уставды бекитүү; 

ж) алгачкы үч жыл үчүн бизнес-планды, банктын уюштуруу түзүмүн, болжолдуу балансты, кирешелер, чыгашалар жана пайда алуу планын бекитүү; 

з) тиешелүү документтерге кол коюу укуктуу ыйгарым укуктуу адамды бекитүү; 

3) уюштуруучулар кол койгон уюштуруу келишиминин эки түп нускасы. Уюштуруучулардын - юридикалык жактардын ыйгарым укуктуу өкүлдөрүнүн кол тамгасы юридикалык жактын мөөрү менен тастыкталат. Уюштуруучу - жеке адамдын колтамгасы нотариус тарабынан тастыкталат. Чет өлкөлүк өтүнүч ээсинин документтери ушул Жобонун 2-главасынын 2.2 пунктунун талаптарына ылайык келүүгө тийиш. Уюштуруу келишиминде (типтүү форма) чагылдырылуучу маселелер тизмеси 2-тиркемеде келтирилет; 

4) банктын уставы - эки нускада. 

Банк уставында (уставдын типтүү формасы 3-тиркеме.де келтирилген) мыйзамда каралган маалыматтардан тышкары, милдеттүү түрдө төмөнкүлөр камтылууга тиийш: 

а) уюштруучулар жыйыны уставды бекитүү чечимин кабыл алган күн жана чечимдин номери; 

б) Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" мыйзамынын жана ушул жобонун талаптарына ылайык келген мамлекеттик жана расмий тилдеги толук жана кыскартылган фирмалык (расмий) аталышы; 

в) банктын уюштуруу-укуктук формасы жана менчик формасы боюнча маалыматтар; 

г) банктын башкаруу органдары жөнүндө жоболор; 

д) акционерлердин көпчүлүк добушун талап кылган маселелер тизмесин кошо алганда, банктын башкаруу органдарынын чечимдерди кабыл алуу тартиби; 

е) банктын жана анын обочо жайгашкан бөлүмдөрүнүн юридикалык дареги (жайгашкан орду) жөнүндө маалымат; 

ж) чет өлкө банкынын филиалын ачуу учурунда Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарынын аткарылышы жөнүндө жобо; 

5) юридикалык жактарды каттоодөн өткөргөн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын фирмалык аталышты колдоо боюнча корутундусунун көчүрмөсү. Улуттук банк, банкты уюштурууга уруксат берүү чечимин кабыл алганга чейин тиешелүү документтерди кайталап талап кылууга укуктуу. 

6) ушул Жобонун 7-пунктуна ылайык, эгерде бул зарыл болсо, банктын жарыяланган фирмалык аталышына ылайык келишин тастыктаган башка документтер. 

7) банктын ырааттуу чагылдырылган уюштуруу түзүмү; 

8) "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" мыйзам талабын эске алуу менен эки нускада түзүлгөн бизнес-план; 

9) 5 жана 6-тиркемеде келтирилген форма боюнча эки анык нускада түзүлгөн, Директорлор кеңешинин төрагасы кол койгон уюштуруучулар (акционерлердин) тизмеси; 

10) төмөнкү маалыматтарды кошо алганда, уюштуруучуларга (акционерлерге) тиешелүү маалыматтар: 

а) ар бир уюштуруучунун (акционердин) банктын капиталына катышуу үлүшү (өлчөмү); 

б) банктын уставдык капиталына багытталуучу акча каражаттарынын келип чыгуу булактарына тиешелүү маалыматтар, зарыл болгон документтерди кошо тирөө менен; 

в) ушул Жобонун III бөлүгүнө ылайык банктын бардык уюштуруучуларына (акционерлерине) тиешелүү болгон башка маалыматтар жана документтер; 

11) эгерде банк, банктык топтун бөлүгү болсо, Жобонун III бөлүгүнө ылайык кошумча маалыматтар жана документтер; 

12) эгерде банк, банктык холдингдик компаниянын туундуу компаниясы түрүндө түзүлсө, ушул Жобонун 22-главасына ылайык тиешелүү документтер; 

13) Төраганын жана орун басарларынын аты-жөнүн көрсөтүү менен Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн тизмесин жана Жобонун IV бөлүгүнө ылайык маалыматарды/документтерди; 

14) Төрагасынын аты-жөнүн көрсөтүү менен Аудит боюнча комитеттин мүчөлөрүнүн тизмесин жана Жобонун IV бөлүгүнө ылайык төрагага тиешелүү маалыматтарды/документтерди; 

15) ушул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык, банк башкармасынын төрагасынын, башкарманын төрагасынын орун басарларынын, башкарма мүчөлөрүнүн, бакшаруучу директордун (болгон болсо), башкы бухгалтердин, банктын кредиттик ишине жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисинин, активдердин жана пассивдердин тескөөгө алынышына жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисинин, ошондой эле ички аудит кызматынын жетекчисинин, тобокелдикти аныктоо менеджментинин жана комплаенс-контролдун (же болбосо функционалдык милдеттери боюнча ага теңештирилген адамдын) кызмат ордуна талапкерлер жөнүндө маалыматтарды (документтерди); 

16) кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) жана террористтик же экстремисттик иш-аракеттерге каршы аракетенүү боюнча саясатты жана жол-жоболорду; 

17) банктын Директорлор кеңеши тарабынан бекитилген жана төмөнкүлөрдү камтыган кредиттик саясатты, операциялык иш саясатыын жана банктын башка негизги саясаттарын: 

а) банк дуушар болушу ыктымал болгон тобокелдиктерди аныктоо, баа берүү, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү жол-жоболору; 

б) келип чыгышы мүмкүн болгон тобокелдиктерди минималдаштыруу боюнча туруктуу ишке ашырылып турган контролдук чараларын; 

в) бекитилген саясатка ылайык маалымат системасы, тобокелдиктерди тескөө, ички контролдук системасы боюнча кыскача мааылматтарды; 

г)кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) жана террористтик же экстремисттик иш-аракеттерге каршы аракетенүү боюнча саясатты жана жол-жоболорду; 

18) банкты түзүү жана анын ишин уюштуруу боюнча иш-чаралардын ырааттуу чагылдырылган планы; 

19) Кыргыз Республикасынын депозиттерди коргоо фондусуна өтүүгө билдирме; 

20) Кыргыз Республикасында "Элкарт" банктык төлөм картын колдонуу менен нак эмес эсептешүүлөрдүн улуттук системасына туташуу/кошулуу жөнүндө милдеттенме кат жана пландаштырылып жаткан көрсөткүчтөр (региондорду кошо алганда, карттарды чыгаруу, аралыкта орнотулуучу жабдуулардын саны) чагылдырылган бизнес-план. 

30. Чет өлкө валютасында банк операцияларын жүзөгө ашыруу үчүн кошумча дагы төмөнкү талаптарды аткарууга милдеттүү: 

1) божолдонуп жактан иш багытын жөнгө салып, тобокелдиктерге баа берип, мониторинг жүргүзүүгө өбөлгө түзгөн бекитилген ички документтердин болушу.  

2) жабдууларга карата талаптарды кошо алганда, банктын техникалык жактан жабыдылышын камсыз кылуу жана ал ишке ашырылышы болжолдонуп жаткан операциялар чөйрөсүнө шайкеш болууга тийиш. 

31.Чет өлкө валютасында банк операцияларын жүзөгө ашыруу үчүн банк ушул Жобонун 29-пунктунда көрсөтүлгөн документтерге жана маалымттарга кошумча, төмөнкү документтерди сунуштоого тийиш:  

1) ишке ашыруу болжолдонуп жаткан операцияларга жана алардын банк ишине тийгизүүчү таасирине ар тараптуу талдап-иликтөөлөр жүргүзүлгөндүгү жана Директорлор кеңеши тарабынан ошол операцияларды коштогон тобокелдиктер индентификациялангандыгы туутралуу Директорлор кеңешинин билдирүүсү; 

2) эгерде негизги бизнес-планда мындай жоболор караштырылбаган болсо, чет өлкө валютасында банктык операцияларды эске алуу менен иштелип чыккан бизнес-план; 

3) квалификациялуу персоналдын бардыгын ырастоочу маалыматтар; 

4) банктын болжолдонуп жактан операцияларды жөнгө салуучу ички документтери ( саясаттары.  

32. Банктын болжолдонуп жаткан операциялар боюнча иш багытын жөнгө салган ички документтери ( саясаттары) ички контролдуктун шайкеш деңгээлин камсыз кылууга жана өзүндө төмөнкүлөрдү камтыууга тийиш: 

1) болжолдонуп жаткан операцияларга байланыштуу бардык тобокелдиктерди аныктоо, ага баа берүү, мониторинг жана контролдук жүргүзүү; 

2) болжолдонуп жактан операциялардын бухгалтердик эсепке алынышы жол-жобосун; 

3) келип чыгышы мүмкүн болгон тобокелдиктерге бөгөт коюу боюнча контролдук чараларды; 

4) Улуттук банк тарабынан белгиленген стандарттар жана эрежелер боюнчамаалыматтардын берилишине техникалык жабдуулардын даярдыгы. 

33. Жаны уюштурулуп жаткан банк Башкармасыны төрагасы кызматына дайындалган адам, Кыргыз Республикасынын банктык мыйзам талаптарына ылайык он төрт күндүн ичинде мурдагы кызмат ордун бошотуп берүүгө тийиш. 

 

4 - глава  

Ислам банкын уюштуруу үчүн сунушталуучу документтер 

 

34. Уюштуруучулар тарабынан ислам банкын уюштуруу чечими кабыл алынгандан кийин, банкты уюштурууга уруксат алуу үчүн тиешелүү документтерди даярдоого, Улуттук банк менен туруктуу негизде байланышып туруучу ыйгарым укуктуу адамды аныктап, уюштуруу тобун түзө алышат. 

35. Уюштуруучулар тарабынан Директорлор кеңешинин жана банк башкармасынын төрагасынын кызмат ордуна шайланган/ дайындалган адам ыйгарым укуктуу адам болушу мүмкүн. 

36. Уюштруучулардын өкүлү ислам банкын уюштрууга уруксат алуу өтүнүчү берилгенге чейин эле тиешелүү кеп-кеңештерди алып, банктарды лицензиялоо жол-жоболору менен таанышуу үчүн Улуттук банкка кайрылышы мүмкүн.  

37. Ислам банкын уюштурууга уруксат алуу үчүн өтүнүч ээси төмөндө көрсөтүлгөн документтердин мамлекеттик жана/же расмий тилдеги түп нускасын же алардын талаптагыдай негизде тариздетилген көчүрмөлөрүн Улуттук банкка сунуштоого тийиш: 

3) уюштуруучулардын жалпы жыйынында дайындалган ыйгарым укуктуу адамдын кол тамгасы коюлган ислам банкын уюштурууга уруксат алуу үчүн өтүнүч катты (1-тиркемеде келтирилген форма боюнча); 

4) уюштуруучулардын жалпы жыйынынын протоколу – төмөнкү чечимдерди камтыган нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрдүн эки нускасы: 

а) ислам банкын уюштуруу; 

б) банктын фирамалык (расмий) аталышын бекитүү; 

в) Директорлор кеңешинин мүчөлөрүн жана анын төрагасын шайлоо; 

г) Шариат кеңешинин мүчөлөрүн жана анын төрагасын шайлоо; 

д) Комитеттердин, Директорлор кеңешинин мүчөлөрүн, аалардын төрагаларын шайлоо; 

е) башкарма мүчөлөрүн, төрагасын жана анын орун басарларын дайындоо, башкы бухгалтерди бекитүү  

ж) уставды бекитүү; 

з) алгачкы үч жыл үчүн бизнес-планды, ислам банкынын уюштуруу түзүмүн, болжолдуу балансты, кирешелер, чыгашалар жана пайда алуу планын бекитүү; 

и) тиешелүү документтерге кол коюуга укуктуу ыйгарым укуктуу адамды бекитүү; 

3) уюштуруучулар кол койгон уюштуруу келишиминин эки түп нускасы. Уюштуруучулардын - юридикалык жактардын ыйгарым укуктуу өкүлдөрүнүн кол тамгасы юридикалык жактын мөөрү менен тастыкталат. Уюштуруучу - жеке адамдын колтамгасы нотариус тарабынан тастыкталат. Чет өлкөлүк өтүнүч ээсинин документтери ушул Жобонун 22-пунктунун талаптарына ылайык келүүгө тийиш. Уюштуруу келишиминде (типтүү форма) чагылдырылуучу маселелер тизмеси 2-тиркемеде келтирилген; 

4) банктын уставы - эки нускада. Банктын уставында (ислам банкы үчүн типтүү форма 4-тиркемед келтирилген) мыйзамдарда каралган маалыматтардан тышкары, милдеттүү түрдө төмөнкүлөр камтылууга тийиш: 

а) уюштруучулар жыйыны уставды бекитүү чечимин кабыл алган күн жана чечимдин номери; 

б) Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" мыйзамынын жана ушул жобонун талаптарына ылайык келген мамлекеттик жана расмий тилдеги толук жана кыскартылган фирмалык (расмий) аталышы; 

в) банктын уюштуруу-укуктук формасы жана менчик формасы боюнча маалыматтар; 

г) банктын башкаруу органдары жөнүндө жоболор; 

д) акционерлердин көпчүлүк добушун талап кылган маселелер тизмесин кошо алганда, банктын башкаруу органдарынын чечимдерди кабыл алуу тартиби; 

е) Шариат кеңеши аткаруучу милдеттер жана анын ыйгарым укуктары, ошондой эле кеңешти түзүү тартиби ( кеңештин мүчөлөрү кайсыл орган тарабынан канча мөөнөткө шайланат) жана ислам каржылоо принциптери боюнча кеңештин мүчөлөрүнө карата талаптар; 

ж) банктын жана анын обочо жайгашкан бөлүмдөрүнүн юридикалык дареги (жайгашкан орду) жөнүндө маалымат; 

з) чет өлкө банкынын филиалын ачуу учурунда Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарынын аткарылышы жөнүндө жобо; 

5) юридикалык жактарды каттоодөн өткөргөн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын фирмалык аталышты колдоо боюнча корутундусунун көчүрмөсү. Улуттук банк, ислам банкын уюштурууга уруксат берүү чечимин кабыл алганга чейин тиешелүү документтерди кайталап талап кылууга укуктуу. 

6) ушул Жобонун 7-пунктуна ылайык, эгерде бул зарыл болсо, банктын жарыяланган фирмалык аталышына ылайык келишин тастыктаган башка документтер. 

7) банктын ырааттуу чагылдырылган уюштуруу түзүмү; 

8) "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" мыйзам талабын эске алуу менен эки нускада түзүлгөн бизнес-план; 

9) 5 жана 6-тиркемеде келтирилген форма боюнча эки анык нускада түзүлгөн, Директорлор кеңешинин төрагасы кол койгон уюштуруучулар (акционерлердин) тизмеси; 

10) төмөнкү маалыматтарды кошо алганда, уюштуруучуларга (акционерлерге) тиешелүү маалыматтар: 

а) ар бир уюштуруучунун (акционердин) ислам банкынын капиталына катышуу үлүшү (өлчөмү); 

б) банктын уставдык капиталына багытталуучу акча каражаттарынын келип чыгуу булактарына тиешелүү маалыматтар, зарыл болгон документтерди кошо тирөө менен; 

в) ушул Жобонун III бөлүгүнө ылайык банктын бардык уюштуруучуларына (акционерлерине) тиешелүү болгон башка маалыматтар жана документтер; 

11) эгерде банк, банктык топтун бөлүгү болсо, Жобонун III бөлүгүнө ылайык кошумча маалыматтар жана документтер; 

12) эгерде банк, банктык холдингдик компаниянын туундуу компаниясы түрүндө түзүлсө, ушул Жобонун 22-главасына ылайык тиешелүү документтер; 

13) Төраганын жана орун басарларынын аты-жөнүн көрсөтүү менен Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн тизмесин жана Жобонун IV бөлүгүнө ылайык маалыматар/документтер; 

14) Төрагасынын аты-жөнүн көрсөтүү менен Шариат кеңешинин мүчөлөрүнүн тизмесин жана Жобонун IV бөлүгүнө ылайык төрагага тиешелүү маалыматтар/документтер; 

15) Төрагасынын аты-жөнүн көрсөтүү менен Аудит боюнча комитеттин мүчөлөрүнүн тизмесин жана Жобонун IV бөлүгүнө ылайык төрагага тиешелүү маалыматтар/документтер; 

16) ушул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык, банк башкармасынын төрагасынын, башкарманын төрагасынын орун басарларынын, башкарма мүчөлөрүнүн, бакшаруучу директордун (болгон болсо), башкы бухгалтердин, банктын кредиттик ишине жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисинин, активдердин жана пассивдердин тескөөгө алынышына жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисинин, ошондой эле ички аудит кызматынын жетекчисинин, тобокелдикти аныктоо менеджментинин жана комплаенс-контролдун (же болбосо функционалдык милдеттери боюнча ага теңештирилген адамдын) кызмат ордуна талапкерлер жөнүндө маалыматтарды (документтерди); 

17) банктын Директорлор кеңеши тарабынан бекитилген, шариат кеңеши колдоого алган жана төмөнкүлөрдү камтыган каржылоо саясатын, операциялык иш саясатын жана банктын башка негизги саясаттарын: 

а) банк дуушар болушу ыктымал болгон тобокелдиктерди аныктоо, баа берүү, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү жол-жоболору; 

б) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ыалйык операциялары жүзөгө ашырууда келип чыгышы мүмкүн болгон тобокелдиктерди минималдаштыруу боюнча туруктуу ишке ашырылып турган контролдук чараларын; 

в) бекитилген саясатка ылайык маалымат системасы, тобокелдиктерди тескөө, ички контролдук системасы боюнча кыскача мааылматтарды; 

18) Шариат стандарттарына ылайык түзүлгөн жана банктын шариат кеңеши тарабынан жактырылган ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүзөгө ашыруу боючна келишимдердин түптүү формалары; 

19) кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) жана террористтик же экстремисттик иш-аракеттерге каршы аракеттенүү саясаты жана жол-жоболору; 

20) ислам банкын түзүү жана анын ишин уюштуруу боючна иш-чаралардын ырааттуу планы; 

21) Кыргыз Республикасынын депозиттерди коргоо фондусуна өтүүгө билдирме; 

20) Кыргыз Республикасында "Элкарт" банктык төлөм картын колдонуу менен нак эмес эсептешүүлөрдүн улуттук системасына туташуу/кошулуу жөнүндө милдеттенме кат жана пландаштырылып жаткан көрсөткүчтөр (региондорду кошо алганда, карттарды чыгаруу, аралыкта орнотулуучу жабдуулардын саны) чагылдырылган бизнес-план. 

38. Чет өлкө валютасында банк операцияларын жүзөгө ашыруу үчүн кошумча дагы төмөнкү талаптарды аткарууга милдеттүү: 

1) божолдонуп жактан иш багытын жөнгө салып, тобокелдиктерге баа берип, мониторинг жүргүзүүгө өбөлгө түзгөн бекитилген ички документтердин болушу.  

2) жабдууларга карата талаптарды кошо алганда, банктын техникалык жактан жабыдылышын камсыз кылуу жана ал ишке ашырылышы болжолдонуп жаткан операциялар чөйрөсүнө шайкеш болууга тийиш. 

39.Чет өлкө валютасында банк операцияларын жүзөгө ашыруу үчүн банк ушул Жобонун 37-пунктунда көрсөтүлгөн документтерге жана маалымттарга кошумча, төмөнкү документтерди сунуштоого тийиш:  

1) ишке ашыруу болжолдонуп жаткан операцияларга жана алардын банк ишине тийгизүүчү таасирине ар тараптуу талдап-иликтөөлөр жүргүзүлгөндүгү жана Директорлор кеңеши тарабынан ошол операцияларды коштогон тобокелдиктер индентификациялангандыгы туутралуу Директорлор кеңешинин билдирүүсү; 

2) эгерде негизги бизнес-планда мындай жоболор караштырылбаган болсо, чет өлкө валютасында банктык операцияларды эске алуу менен иштелип чыккан бизнес-план; 

3) квалификациялуу персоналдын бардыгын ырастоочу маалыматтар; 

4) банктын болжолдонуп жактан операцияларды жөнгө салуучу ички документтери ( саясаттары).  

40. Банктын болжолдонуп жаткан операциялар боюнча иш багытын жөнгө салган ички документтери ( саясаттары) ички контролдуктун шайкеш деңгээлин камсыз кылууга жана өзүндө төмөнкүлөрдү камтыууга тийиш: 

1) болжолдонуп жаткан операцияларга байланыштуу бардык тобокелдиктерди аныктоо, ага баа берүү, мониторинг жана контролдук жүргүзүү; 

2) болжолдонуп жактан операциялардын бухгалтердик эсепке алынышы жол-жобосун; 

3) келип чыгышы мүмкүн болгон тобокелдиктерге бөгөт коюу боюнча контролдук чараларды; 

4) Улуттук банк тарабынан белгиленген стандарттар жана эрежелер боюнчамаалыматтардын берилишине техникалык жабдуулардын даярдыгы. 

41. Жаны уюштурулуп жаткан банктын Төрагасынын орун басарына дайындалган адам, он төрт күндүн ичинде даяындаган күндөн, мурда иштеп жаткан кызмат ордунан бошотулуш керек. 

42. Ислам банкын түзүүгө уруксат берүү өтүнүчүн кароо, ислам банкын түзүүдө анын уставдык капиталын топтоо жана анын өлчөмүн киийнчерээк өзгөртүү тартиби, ислам банк иши жана каржылоо принцибине ылайык операцияларды жүзөгө ашырууга банк лицензиясын алууга алдын ала уруксат берүү,банктын банк ишин жүзөгө ашырууга даярдыгын текшерүү, банк түзүүгө мурда берилген уруксатты жокко чыгаруу жана лицензия берүүдөн баш тартуу ушул жобонун 5-9-главаларында белгиленген тартипте жүзөгө ашырылат. 

 

5- глава 

 

Банк түзүүгө уруксат алууга берилген өтүнүч катты кароо тартиби 

 

43. Банк түзүүгө уруксат алууга өтүнүч кат Улуттук банк тарабынан өтүнүч кат жана талап кылынган бардык документтер келип түшкөндөн кийиник алты айдан ашпаган мөөнөттө каралууга тийиш. Эгерде докуметтер Улуттук банктын талаптарына жооп бербесе, кароо мөөнөтү талаптагыдай документтер алынгандан тартып башталат. 

44. Өтүнүч катты кароого алуу мөөнөтү Улуттук банк Башкармасынын чечими менен дагы алты айга узартылышы мүмкүн. 

Улуттук банктын кароо мөөнөтүн узартуу тууралуу чечими түзүлүп жаткан банктын ыйгарым укуктуу өкүлүнө (уюштруу тобунун өкүлүнө) чечим кабыл алынгандан кийинки үч күн ичинде тааныштырылууга тийиш. 

45. Өтүнүч катты жана ушул жобонун 3 жана 4-главаларында белгиленген, талап кылынган документтерди кароого алуунун жыйынтыгы боюнча Улуттук банк банкты түзүүгө уруксат берет же андан баш тартат. 

Банк түзүүгө укуксат берүү чечими Улуттук банк Башкармасы тарабынан ушул жобонун 43 жана 44- пунткттарына көрсөтүлгөн мөөнөт ичинде кабыл алынат. 

46. Банк түзүүгө алдын ала уруксат алууга өтүнүч катты карап чыгууда Улуттук банк уюштуруучуларга (акционерлерге), Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин жана башкарманын мүчөлөрүнө жана башка кызмат адамдарына карата маалыматтарды, ошондой эле өтүнүч кат менен бирге алынган маалыматтарды топтоп, иликтөөгө алып, алардын аныктыгын текшерет.  

47. Ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат орундарына талапкерлер банк түзүүгө уруксат берүүгө чейин, ушул Жобонун IV бөлүгүнө ылайык Улуттук банктан макулдашуудан өтүүгө тийиш. 

48. Өтүнүч кат жана аны менен бирге тапшырылган документтер түзүлүп жаткан банк өз ишин алгылыктуу жана коопсуз банктык тажрыйбанын негизинде ишке ашыруусун аныктоо максатында иликтөөгө алынат. Атап айтканда, бизнес-пландын алгылыктуулугу, капиталдык базанын шайкештиги, уюштуруучулардын (акционерлердин) ишкердик аброю,компетенттүүлүгү жана Директорлор кенешинин, Шариат кенешинин (болгон болсо), башкарма мүчөлөрүнө талапкерлер жана башка кызмат адамдары, пландаштырылып жаткан банк ишинин бактык мыйзамдарга ылайык келиши, монополияга каршы мыйзам талаптарынын аткарылышы, банктын пландаштырылып жаткан ишинин Кыргыз Республикасынын экономикасына жана банк тутумуна тийгизүүчү таасири кылдат иликтөөгө алынат. 

49. Банкты түзүүгө уруксат берүү маселеси оң чечилген шартта, өтүнүч ээси ушул жобонун 63-пунктунун талаптарын аткаргандан кийин ага банк операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берилет. 

Уруксат алты айга чейин берилет. Ушул мезгил аралыгында уюштуруучулар түзүлгөн банкты юридикалык жак катары мамлекеттик каттоодон өткөртүүгө жана лицензия алуу өтүнүчү менен Улуттук банкка кайрылууга милдеттүү. 

50. Улуттук банк Башкармасы тарабынан банкты уюштурууга уруксат берүү маселеси оң чечилген шартта, чечим кабыл алынгандан кийинки үч жумуш күнү ичинде: 

1) ыйгарым укуктуу адамдын (уюштруруу тобунун өкүлүнө) же Директорлор кеңешинин төрагасынын же башкарманын төрагасынын атына - уставдык капиталды топтоо үчүн Улуттук банкта ачылган топтоо эсебинин номерин көрсөтүү менен кат жөнөтүлөт; 

2) юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга – банктын уставына жана уюштруу келишимине ылайык уставдык капиталдын өлчөмүн көрсөтүү менен Кыргыз Республикасынын мыйзам талабына ылайык банкты мамлекеттик каттоодөн өткөртүү үчүн макулдук каты жөнөтүлөт; 

3) баалуу кагаздар рыногун жөнгө салуу боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга - банктын уставына жана уюштруу келишимине ылайык уставдык капиталдын өлчөмүн көрсөтүү менен Кыргыз Республикасынын мыйзам талабына ылайык банкты мамлекеттик каттоодөн өткөртүү жана банктын акцияларын чыгарууну (эмиссияны) мамлекеттик каттоону ишке ашыруу үчүн макулдук катынын көчүрмөсү берилүүгө тийиш. 

51. Мамлекеттик каттоодон өткөндүгүн тастыктаган күбөлүктү алгандан кийинки беш жумуш күнү ичинде банк ыйгарым укуктуу адамдын (уюштруруу тобунун өкүлү) же Директорлор кеңешинин же башкарманын төрагасы кол койгон, төмөнкүлөр кошо тиркелген коштомо катты Улуттук банкка бериши зарыл: 

1) ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын юридикалык жак мамлекеттик каттоодон өткөртүлгөндүгүн тасыктаган күбөлүгүнүн тиешелүү негизде тастыкталган көчүрмөсүн; 

2) ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын банк акцияларынын чыгарылышын каттоодон өткөртүү чечиминин тиешелүү негизде тастыкталган көчүрмөсүн; 

3) юридикалык жакты каттоодон өткөргөн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын штампы басылган банктын уюштуруу келишиминин нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн; 

4) юридикалык жакты каттоодон өткөргөн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын штампы басылган банктын уставынын нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн; 

52. Банкты түзүүгө уруксат берилгенден лицензия алууга чейинки мезгил ичинде банк жана анын уюштуруучулары (акционерлер) алардын негизинде уруксат берилген документтерге киргизилген кандай болбосун өзгөрүүлөр тууралуу беш жумуш күнүнөн кечиктирбестен Улуттук банкка маалымдоого тийиш. 

 

6-глава 

 

Банкты түзүү учурунда уставдык капиталды топтоо жана кийинчерээк анын өлчөмүн өзгөртүү тартиби 

 

53. Банктын капиталынын негизин толугу менен төлөнгөн уставдык капитал түзөт. Банктын капиталынын курамына уюштуруучулар (акционерлер) тарабынан салынган каражаттарды кайтаруумилдеттенмесикамтылбаган,ошондой эле уставдык капитал гана кирет. 

54. Банктын уставдык капиталы Кыргыз Республикасынын улуттук валютасында жана уюштуруучулардын (акционерлердин) акча каражаттарынын эсебинен нак эмес формада гана топтолот. 

Банктын уставдык капиталы займ (насыя) келишиминин же маңызы боюнча ушундай эле келишимдин алкагында уюштуруучулардан (акционерлерден) алынган каражаттардын эсебинен топтолсо же анын өлчөмү көбөйтүлсө, анда карыз алуучу акциялардын кыйыр ээси катары каралат. Анда мындай келишимдерде карыздык каражаттар банктын акцияларын сатып алуу үчүн гана каралгандыгы көрсөтүлүүгө тийиш. Карыздык каражатты сунуштоо/алуу карыз алуучунун финансылык абалына баа берүүдө эске алынышы зарыл.  

55. Банктын уставдык капитал өлчөмүн түзүүдө же көбөйтүүдө, Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында каралган банкты реструктуризациялоо же кайра өзгөртүп түзүү учурларын эске албаганда, акциялар үчүн төлөө нак эмес формадагы акча каражаттары, ошондой эле бөлүштүрүлбөгөн пайданы банктын уставдык капиталын толуктоо үчүн багыттоо аркылуу гана жүзөгө ашырылышы мүмкүн. 

Банктын уставдык капитал өлчөмүн негизги каражаттар, материалдык жана материалдык эмес активдер түрүндө түзүүгө же көбөйтүүгө жол берилбейт. 

56. Акцияларды сатып алуу үчүн банктардан жана башка финансы-кредит уюмдарынан кредит алууга тыюу салынат. Банк сатып алууларга же банк өзү чыгарган баалуу кагаздардын кепилдиги астында кредит бере албайт. 

Мыйзамдарда түздөн-түз каралган учурларды эске албаганда, уставдык капиталды мамлекеттик бюджет каражаттарынын жана мамлекеттик бюджеттен тышкаркы каражаттардын эсебинен түзүүгө жол берилбейт. 

57. Банктын уюштуруучулары (акционерлери) Улуттук банкта ачылган топтоо эсебине Улуттук банк Башкармасы тарабынан банк түзүүгө уруксат берүү чечими кабыл алынган күндөн кийинки, бирок Улуттук банкка банк операцияларын жүзөгө ашыруу укугуна банктык лицензия берүү өтүнүчү менен кайрылган күндөн кечиктирбестен, алты ай ичинде уставдык капиталдын минималдуу өлчөмүн салууга милдеттүү. 

58. Банктык операцияларды жүзөгө ашыруу укугуна лицензия алганга чейин уюштуруучулар Улуттук банкта ачылган топтоо эсебиндеги каражаттарды кандайдыр-бир максаттарда пайдалана алышпайт. Лицензия берүүдөн баш тартылган учурда Улуттук банк уюштуруучуларга (акционерлерге) топтоо эсебиндеги бардык каражаттарды кайтарып берет. 

59. Уставдык капиталды алгач түзүү учурунда сыяктуу эле, аны кийин көбөйтүүдө да башка жактардын уюштуруучулары (акционерлери) үчүн акча каражаттарын салууга жол берилбейт. 

Уюштуруучунун (акционерлердин) каражаттары, анын ичинде насыя келишиминин алкагында алган же ага теңештирилген каражаттары Кыргыз Республикасына чет өлкө банктарынан чегерилген болсо (Кыргыз Республикасынын аймагында жайгашкан туунду банктарды капиталдаштырууну жүзөгө ашырган башкы банктарды эске албаганда), мындай банктар төмөнкүдөй кредиттик рейтингдердин бирине жооп берүүгө тийиш: 

- Standart & Poor's (АКШ) рейтингдик агенттиги тарабынан ыйгарылган "ВВВ" категориясынан төмөн болбогон узак мөөнөткө каралган кредиттик рейтингге, 

- Moody's Investors Servise (АКШ) рейтингдик агенттиги тарабынан ыйгарылган "Ваа" категориясынан төмөн болбогон узак мөөнөткө каралган кредиттик рейтингге, 

- Fitch-IBCA рейтингдик агенттиги тарабынан ыйгарылган "ВВВ" категориясынан төмөн болбогон узак мөөнөткө каралган кредиттик рейтингге, 

- же Capital Intelligence, Japan Credit Rating Agency (JCR), Dominion Bond Rating Service (DBRS), Rating & Investment Information (R&I) рейтингдик агенттиктери тарабынан ыйгарылган жогоруда белгиленген кредиттик рейтингдерге барабар болсо, 

- же банк-жөнөтүүчү жайгашкан өлкөнүн ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарында аккредитацияланган жана анын рейтинги банк-жөнөтүүчү жайгашкан өлкөнүн борбордук (улуттук) банкы тарабынан таанылган улуттук рейтингдик агенттик тарабынан ыйгарылган, жогоруда белгиленген кредиттик рейтингге барабар болсо. 

Ушул пункттун максаттарында чет өлкө банктары дегенден улам банк- жөнөтүүчүлөрдү гана түшүнүү зарыл. Банк-корреспонденттер (транзиттик банктар, банк-ортомчулар) бул аныктамага кирбейт. 

60. Акционерлер каттоодон өткөндөн кийинки үч жумуш күнү ичинде банк Улуттук банкка акционерлердин тиешелүү негизде тастыкталган реестрин сунуштоого милдеттүү. 

Андан кийин, акционерлер курамы же акционерлер үлүшү өзгөргөн учурда, банк акционерлер реестрине өзгөртүүлөр киргизилгенден кийинки беш жумуш күнү ичинде Улуттук банкка тиешелүү негизде тастыкталган, кагаз бетине түшүрүлгөн өзгөртүүлөр киргизилген акционерлер реестрин сунуштайт. 

Эгерде банкка акцияларды сатып алуу, ошондой эле чектүү маанинин өзгөрүүсүнө таасирин тийгизген санда ажыратып алуу ыкмасына көз карандысыз акцияларды өзгөртүү же ажыратып алуу фактылары маалым болсо, банк андан кийин жобонун ушул пунктуна ылайык өзгөртүүлөр киргизилген акционерлер реестрин сунуштоо менен үч жумуш күнүнөн кечиктирбестен Улуттук банкка дароо билдирүүгө милдеттүү. 

61. Уставдык капитал өзчөмүн өзгөртүү жобонун VI бөлүгүнө ылайык Улуттук банктан макулдук алгандан кийин жүргүзүлөт.  

Банктын уставдык капитал өлчөмүнүн түзүлүшүн, көбөйтүлүшүн текшерүү Улуттук банктын комплекстүү жана максаттуу текшерүүлөрүнүн алкагында жүргүзүлүшү мүмкүн. 

62. Банктын бардык катышуучуларынын (акционерлеринин) юридикалык иштерин жана банкты түзүүдө уставдык капиталды калыптандыруу, андан ары - уставдык капитал өлчөмүн (төлөм документтеринин, уставдык капитал өлчөмүн өзгөртүүгө байланыштуу чечимдеринин жана башка документтердин көчүрмөлөрүн кошо алганда), акциялар санын жана банк акционерлеринин курамын өзгөртүү боюнча баштапкы документтердин көчүрмөлөрүн банк атайы номенклатуралык номер ыйгаруу менен өзүнчө көктөмөдө сактоого жана алар туруктуу сактоо мөөнөтүнө ээ болууга тийиш. Банк бул көктөмөлөрдүн (юридикалык иштердин) талаптагыдай түзүлүшүн жана сакталышын камсыз кылган жооптуу адамды аныкташы зарыл. 

Банктын уставдык капиталынын кеминде беш пайызына ээлик кылуу үлүшү менен уюштуруучулардын (акционерлердин) юридикалык иштеринде кеминде төмөнкү маалыматтар камтылууга тийиш: 

- жеке адамдар боюнча - паспорттогу маалыматтарды; 

- юридикалык жактар боюнча - юридикалык жактын мамлекеттик каттоодон өткөндүгүн тастыктаган күбөлүк же документ. 

Банктын уставдык капиталынын беш жана андан жогору пайызына ээлик кылган акционерлердин юридикалык иштеринде байланыштуу, караштуу, туунду, аффилирленген жактар жана компаниялар/банктарбоюнча маалымат ушул жобого карата 15 (жеке адамдар үчүн), 16 (юридикалык жактар үчүн) жана 17 (чет өлө банктары үчүн) тиркемелердеги формаларда камтылууга тийиш. 

 

7-глава 

Лицензия берүү жөнүндө өтүнүч катты кароо тартиби жана банктын ишкердикти жүзөгө ашырууга даярдыгын текшерүү 

 

63. Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык мамлекеттик каттоодон өткөндөн кийин, бирок банкты уюштурууга уруксат берилген күндөн тартып алты айдан кечиктирбестен Директорлор кеңеши Улуттук банкка банк операцияларын жүзөгө ашыруу укугуна лицензия берүү өтүнүчүн сунуштайт. 

Өтүнүч катка төмөнкү талаптар аткарылгандыгы жөнүндө документтер жана маалыматтар кошо тиркелет: 

1) мамлекеттик каттоодон өткөндүгү жөнүндө күбөлүгүнүн болушу; 

2) минималдуу уставдык капитал өлчөмү төлөнгөндүгүн тастыктоо; 

3) банк жайгашкан жайлар жана жабдуулар (касса түйүндөрүнүн жана сактоо жайынын жабдылышын жана жабдууларды кошо алганда) Улуттук банк тарабынан белгиленген техникалык жактан чыңдоо жана жабдуу, өрт коопсуздугу талаптарына ылайык келүүсү (ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын мөөрү менен тастыкталган, жайлардын талапка жооп бере тургандыгы жөнүндө актысы); 

4) келерки финансалык жылга көз карандысыз тышкы аудиторду тандоо; 

5) Улуттук банктын талаптарына ылайык уюштуруу түзүмүнүн, башкаруу органынын жана банк персоналынын (кызмат адамдарынын) болушу. 

6) бизнес-план, негизги саясаттар, жоболор жана жол-жоболор болууга; 

7) ишкердикти жүргүзүүдө Улуттук банктын капитал боюнча бардык экономикалык талаптары жана ченемдери сакталгандыгы жөнүндө маалымат; 

8) ички контролдук системасынын, техникалык, маалыматтык, технологиялык коргоо, мүлктү камсыздандыруу чараларынын болушу; 

9) банк ишин жүзөгө ашыруу үчүн маалымат жана коопсуздук системаларын ийгиликтүү тесттен өткөрүү; 

10) лицензия үчүн төлөө; 

11) банктын атынан ишеним каттын негизинде анын өкүлү иш алып барган учурда лицензия алууга анын өкүлүнө сунушталган ишеним кат; 

12) Депозиттерди коргоо фондуна кирүү төлөмүн төлөө. 

64. Улуттук банк лицензия берүү өтүнүчү жана бардык талапка жооп берген документтер сунушталган учурдан тартып алты айдан ашпаган мөөнөттө аларды кароого алып, анын жыйынтыгы боюнча Улуттук банк лицензия берүү же четке кагуу чечимин кабыл алат. 

65. Улуттук банк банктын лицензия берүү өтүнүчүн кароого алуу учурунда минималдуу уставдык капиталды түзүү укук ченемдүү экендигин текшерет.  

 

8-глава 

Банк түзүүгө уруксат берүүнү четке кагуу, мурда берилген уруксатты жокко чыгаруу жана лицензия берүүдөн баш тартуу үчүн негиздер 

 

66. Улуттук банк төмөнкү себептердин бири боюнча банк ачууга өтүнүч катты четке кагышы мүмкүн: 

1) уруксат алуу үчүн сунушталган уюштуруу же башка документтер белгиленген талаптарга ылайык келбесе же такталбаган документтер жана маалыматтар сунушталса; 

2) банктык топтун катышуучулары жөнүндө маалымат жана документтер сунушталбаса же толук эмес көлөмдө сунушталса же болбосо банктык топко же банктык топтун катышуучулары менен байланыштуу жактарга натыйжалуу банктык көзөмөлдүктү жүзөгө ашыруу мүмкүн эмес болсо; 

3) акча каражаттарынын келип чыгуу булактары жөнүндө маалымат жана документтер сунушталбаса же толук эмес көлөмдө сунушталса: 

а) сунушталган маалыматтан акча каражаттарынын келип чыгуу булактары мыйзамдуу экендигин аныктоого мүмкүн болбосо; 

б) сунушталган маалыматтарга ылайык, акча каражаттарынын келип чыгуу булактары Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга жана критерийлерге ылайык келбесе; 

4) минималдуу уставдык капитал өлчөмү Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

5) уюштуруучулар (акционерлер) жана Улуттук банк менен макулдашылууга тийиш болгон кызмат адамдары белгиленген талаптарга жооп бербесе;  

6) чет өлкө банкы же финансы-кредит уюму туунду банкты ачууда чет өлкө көзөмөл органы тарабынан расмий макулдук берүү сунушталбаса же болбосо уюштуруучу катталган өлкөнүн мыйзамдарына ылайык мындай макулдук талап кылынбай тургандыгынын тастыктамасы сунушталбаса; 

7) Улуттук банктын баа берүүсү боюнча чет өлкө уюштуруучу-банкка же финансы-кредит уюмуна, ошондой эле банктык топтун катышуучусу каттоодон өткөн жери боюнча жеткире көзөмөлдүккө алынбаса, анын ичинде консолидацияланган негизде.  

67. Улуттук банк төмөнкү учурларда мурда банк уюштурууга берген макулдугун жокко чыгарууга укуктуу: 

1) алардын негизинде уруксат берилген маалыматтарда жана документтерде такталбаган маалыматтар табылса; 

2) уюштуруучулардын (акционерлердин) финансылык абалы начарласа же алардын негизинде уруксат берүүдөн баш тартылган фактылар табылса;  

3) Улуттук банктын макулдугусуз уюштуруучулар (акционерлер) курамына, уюштуруу жана башка документтерге өзгөртүүлөр киргизилсе; 

4) уюштуруучулар (акционерлер) банкты уюштуруудан баш тартса же тиешелүү аракеттерди көрбөсө. 

68. Улуттук банк төмөнкү учурларда себептерин көрсөтүү менен лицензия берүүдөн баш тартууга укуктуу: 

1) лицензия берүү жөнүндө өтүнүч кат уруксат берүү мөөнөтү өткөндөн кийин сунушталса; 

2) сунушталган документтер жана маалыматтар жобонун 63-пунктунун талаптарына ылайык келбесе; 

3) жобонун 67-пунктуна ылайык уруксатты жокко чыгаруу үчүн негиздер келип чыкса.  

69. Банкты уюштурууга уруксат берүүдөн баш тартуу, мурда берилген макулдукту жокко чыгаруу, ошондой эле жобонун ушул главасында каралган лицензияны берүүдөн баш тартуу чечимдери Улуттук банк Башкармасы тарабынан кабыл алынат жана ал Улуттук банк тарабынан ыйгарым укуктуу адамга (уюштуруу тобунун өкүлүнө) же Директорлор кеңешинин төрагасына же болбосо банк башкармасынын төрагасына чечим кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күнү ичинде кат жүзүндө маалымдалат.  

70. Улуттук банк уруксат берүүлөр, уруксат берүүдөн баш тартуулар жана урусатты жокко чыгаруу жөнүндө маалыматты жалпыга малымдоо каражаттарында жана/же Улуттук банктын расмий сайтында жарыялайт. 

 

9-глава 

Банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензиялар  

жана аларды берүү тартиби 

 

71. Улуттук банк тарабынан ушул жобонун алкагында сунушталуучу банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензияларды колдонуу мөөнөтү чектелбейт жана ал Кыргыз Республикасынын бүтүндөй аймагында колдонулат, ошондой эле алар өздүк (ажыратып алынгыс) болуп саналат жана аларды үчүнчү жактарга өткөрүп берүүгө жол берилбейт.  

72. Банктык операциялардын бардык түрлөрү банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия болгон учурда гана жана банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензиянын ажырагыс бөлүгү болуп саналган, уруксат берилген банктык операциялардын тизмегинде түздөн-түз көрсөтүлгөн учурда жүзөгө ашырылышы мүмкүн.  

Банктык операцияларды Улуттук банктын лицензиясыз ишке ашырууга тыюу салынат.  

73. Ушул жобонун алкагында банкка төмөнкү лицензиялар берилиши мүмкүн: 

1) улуттук жана/же чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия (9, 10-тиркемелер); 

2) банк операцияларын ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык улуттук жана/же чет өлкө валюталарында жүргүзүү укугуна лицензия (11,12-тиркемелер); 

3) банк операцияларын "ислам терезеси" аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык улуттук жана/же чет өлкө валюталарында жүргүзүү укугуна лицензия (кошумча лицензия) (13, 14-тиркемелер). 

Лицензиянын ажыратып алынгыс бөлүгү катары уруксат берилген банк операцияларынын тизмеси саналат. Улуттук банк Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык уруксат берилген операциялар тизмегин аныктайт.  

74. Банк операцияларын жүргүзүү укугуна лицензиялар жана аларга кошо тиркелүүчү уруксат берилген банк операцияларынын тизмеги Директорлор кеңешинин төрагасына же банк башкармасынын төрагасына же болбосо ишеним каттын негизинде ыйгарым укуктуу адамга берилет. 

75 Улуттук банк Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык, банк операцияларынын айрым түрлөрүн жүзөгө ашырууга чектөөлөрдү белгилөө чечимин кабыл алышы мүмкүн. 

76. Банк операцияларын жүзөгө ашырууга чектөөлөрдү белгилөөдө же аларды алып салууда лицензияга карата уруксат берилген операциялар тизмеги алмаштырылат. Тизмекти алмаштырууда (кайра тариздөөдө) мурдагы тизмек Улуттук банкка тапшырылууга тийиш. 

77. Өтмө банк түзүү аркылуу банкты кайра өзгөртүп түзүүдө же реструктуризациялоодо Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларына ылайык банкты кайра каттоодон өткөртүүнү талап кылган анын аталышын же жайгашкан ордун өзгөртүүдө, ошондой эле банк жайгашкан калктуу пункттун аталышы өзгөргөн учурда, лицензия алмаштырылууга (кайра таризделүүгө) тийиш. Лицензияны алмаштыруу үчүн банк Улуттук банкка көрсөтүлгөн маалыматтарды тастыктаган тиешелүү документтерди кошо тиркөө менен лицензияны алмаштыруу (кайра тариздөө) жөнүндө өтүнүч кат сунуштайт.  

78. Лицензияны алмаштыруу (кайра тариздөө) Улуттук банк тарабынан, Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларында белгиленген өлчөмдө лицензия үчүн төлөнгөндүгүн тастыктаган документти кошо тиркөө менен тиешелүү өтүнүч кат жана аны алмаштыруу негиздерине байланыштуу документтер сунушталган күндөн тартып беш жумуш күнү ичинде жүзөгө ашырылат.  

79. Улуттук банк лицензияга ээ банктардын реестрин жана берилген лицензиялар реестрин жүргүзөт. Лицензияга ээ банктардын реестринен жана берилген лицензиялар реестринен маалымат Улуттук банктын расмий сайтында жарыяланат. 

Лицензияларды алмаштырууда (кайра тариздөөдө) Улуттук банк берилген банктык лицензиялар реестрине тиешелүү жазууларды чагылдырат. 

80. Банктын банк-корреспонденттерге сунуштоо үчүн талабынын негизинде Улуттук банк беш жумуш күнү ичинде лицензиялардын жана "көчүрмөсү анык" деген жазуусу менен уруксат берилген банк операцияларынын тизмегинин тастыкталган көчүрмөлөрүн берет.  

 

10-глава 

Банкка баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүү укугуна уруксат берүү тартиби  

 

81. Банк баалуу металлдар (күмүш, алтын, платина жана төлөм каражаты болуп саналбаган жогору сапатка ээ металлдардан жасалган монеталар гана) менен банктык операцияларды ушул жобонун талаптарына ылайык Улуттук банктын тиешелүү уруксаты болгон учурда, лицензияга карата уруксат берилген банктык операциялар тизмегине ошол оперцияларды көрсөтүү аркылуу ишке ашырышы мүмкүн.  

82. Тиешелүү лицензияга карата уруксат берилген банк операцияларынын тизмегинде баалуу металл менен операциялар белгиленсе, банк төмөнкү операцияларды жүргүзүшү мүмкүн: 

1) Улуттук банк тарабынан эмитирленген (чыгарылган), нак жана нак эмес формада аффинаждалган өлчөнгөн куйма түрүндөгү баалуу металлдар менен; 

2) башка эмитенттердин аффинаждалган стандарттык жана өлчөнгөн куймалар жана жогору сапат белгисине ээ күмүш, алтын, платинадан монеталар түрүндөгү баалуу металлдар менен. 

83. Улуттук банк тарабынан эмитирленген (чыгарылган), аффинаждалган өлчөнгөн куйма түрүндөгү баалуу металлдар менен операцияларды жүзөгө ашыруу үчүн төмөнкү талаптарды аткарууга тийиш: 

1) уставдык капитал өлчөмү Кыргыз Республикасынын банк мыйзамдарында белгиленген талаптарга ылайык келүүгө; 

2) Улуттук банкта атайын окутуудан өткөн (Улуттук банктын каты менен тастыкталат) квалификациялуу персоналга ээ болууга; 

3) Улуттук банк тарабынан белгиленген экономикалык ченемдерди так сактоого; 

4) Улуттук банк тарабынан эмитирленген (чыгарылган), аффинаждалган өлчөнгөн куймалар түрүндөгү баалуу металлдар менен операцияларды жүзөгө ашыруу боюнча бекитилген жол-жоболорго ээ болууга. 

84. Банктар башка эмитенттердин стандарттык жана өлчөнгөн куймалар түрүндөгү аффинаждалган баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүү үчүн төмөнкүлөргө милдеттүү: 

1) ушул жобонун 83-пунктунун шарттарын аткарууга; 

2) бул чөйрөдө кеминде бир жылдык иш тажрыйбасына ээ квалификациялуу персоналга же акыркы беш жыл ичинде бул багытта тажрыйбалык такшалуудан же окутуудан өткөндүгүн тастыктаган документи болууга; 

3) баалуу металлдарды талаптагыдай сактоо жана ташып жеткирүү шарттарын камсыз кылуу үчүн банк тарабынан көрүлгөн чаралар тууралуу маалыматтарды берүү; 

4) камсыздандыруу шарттары тууралуу маалымат берүү (банк камсыздандыруу келишимин түзүүгө ниеттенип жаткан компания жана анын финансылык абалы жөнүндө маалыматтарды кошо алганда); 

5) Улуттук банк Башкармасынын 2009-жылдын 26-августундагы №35/3 "Коммерциялык банктардын баалуу металлдар менен операциялары жөнүндө" жобосунда белгиленген баалуу металлдар менен операциялар ишке ашырылгандыгы жөнүндө тастыктаманы сунуштоо; 

6) "Коммерциялык банктардын баалуу металлдар менен операциялары жөнүндө" жобонун талаптарын эске алуу менен иштелип чыккан баалуу металлдар менен операцияларды ишке ашыруу боюнча бизнес-план жана бекитилген саясат болууга. 

85. Болжолдонгон операциялар боюнча ишти жөнгө салган банктын ички документтери (саясаттары) шайкеш ички контролдукту камсыз кылууга жана анда төмөнкүдөй талаптар камтылууга тийиш: 

1) болжолдонгон операцияларды жүргүзүүгө байланыштуу бардык тобокелдиктерди аныктоо, ага баа берүү, мониторинг жүргүзүү жана контролдукка алуу; 

2) болжолдонгон операцияларды бухгалтердик эсепке алуу жол-жобосу; 

3) туруктуу негизде бардык келип чыгышы ыктымал болгон тобокелдиктерге бөгөт коюу боюнча контролдук чараларды; 

4) техникалык жабдуу жана Улуттук банк тарабынан белгиленген стандарттар жана аны өткөрүп берүү эрежелери боюнча маалыматты сунуштоо даярдыгы. 

86. Ушул жобонун 85-пунктунда чагылдырылган талаптардан тышкары баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүүнү жөнгө салган банктын ички документтеринде (саясаттарында) ишке ашырылган операциялар чөйрөсүн арттыруу үчүн металлдын жол берилген тазалыгы жана аны аныктоо тартиби, баалуу металлдарды эсепке алуу жана сактоо тартиби, баалуу металлдар менен операциялар боюнча ачык позицияларды жөнгө салуу тартиби, Кыргыз Республикасынын ыйгарым укуктуу мамлекеттик органы менен өз ара иш алып баруу тартиби сыяктуу маселелер чагылдырылууга тийиш. 

87. Банктар Улуттук банктан башка эмитенттердин аффинаждалган стандарттык жана өлчөнгөн куймалар түрүндөгү баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүүнү болжолдогон шартта кошумча төмөнкүдөй документтер сунушталат: 

1) Директорлор кеңешинин болжолдонгон операцияларга ар тараптуу талдап-илкитөө жүргүзүлгөндүгү жана алардын банк ишине таасири жөнүндө, ошондой эле Директорлор кеңеши тарабынан жаңы операциялар менен коштолушу мүмкүн болгон тобокелдиктер идентификациялангандыгы жөнүндө өтүнүч каты; 

2) бизнес-план; 

3) баалуу металлдарды талапка ылайык сактоо жана ташып жеткирүү шарттарын камсыз кылуу үчүн банк тарабынан көрүлгөн чаралар тууралуу маалыматтарды берүү; 

4) камсыздандыруу шарттары тууралуу маалымат берүү (банк камсыздандыруу келишимин түзүүгө ниеттенип жаткан компания жана анын финансылык абалы жөнүндө маалыматтарды кошо алганда); 

88. Улуттук банк баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүү укугуна уруксат берүү өтүнүч катын жана кошо тиркелген документтерди белгиленген талаптарга жооп берген өтүнүч кат жана документтер келип түшкөн күндөн тартып эки ай ичинде кароого алып, анын жыйынтыгы боюнча уруксат берүү же аны четке кагуу чечимин кабыл алат. Кайрадан түзүлүп жаткан банктын баалуу металлдар менен операцияларды жүргүзүү укугуна уруксат берүү же аны четке кагуу чечими белгиленген талаптарга жооп берген өтүнүч кат жана документтер келип түшкөн күндөн тартып эки ай ичинде кабыл алынат, бирок банк операцияларын жүзөгө ашыруу укугуна лицензия берүү чечими кабыл алынгандан кийин гана жол берилет. 

Баалуу металлдар менен банк операцияларын жүргүзүү укугуна уруксат берүү чечими Улуттук банк Башкармасы тарабынан кабыл алынат жана ал чечим кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күнү ичинде Улуттук банк тарабынан жазуу жүзүндө банкка тааныштырылат. 

89. Улуттук банк Башкармасы тарабынан баалуу металлдар менен банк операцияларын жүргүзүү укугуна уруксат берүү чечими оң кабыл алынса, Улуттук банк мындай чечим кабыл алынгандан кийинки үч жумуш күнү ичинде лицензияга карата уруксат берилген банк операцияларынын тизмесин алмаштырыт (кайрадан тариздейт). Уруксат берилген банк операцияларынын тизмеси алмаштырылган (кайрадан таризделген) шартта мурдагы тизмек Улуттук бакка тапшырылууга тийиш. 

90. Улуттук банк Башкармасы тарабынан баалуу металлдар менен банк операцияларын жүргүзүү укугуна уруксат берүү чечими кабыл алынгандан кийинки үч жумуш күнү ичинде Улуттук банк бул тууралуу Кыргыз Республикасынын депозиттерди коргоо фондуна, кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) жана террористтик же экстремисттик иш-аракеттерди каржылоого каршы иш-аракеттерди көрүү боюнча ыйгарым укуктуу органга жана иштеп жаткан коммерциялык банктарга билдирме жөнөтөт. 

 

11 - глава 

Банктык операцияларды ишке ашырууга же лицензиядагы чектөөлөрдү алып салууга уруксат берүү жөнүндө өтүнүчтү кароо тартиби 

 

91. Уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензияга карата уруксат берилген банктык операциялар тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензиядагы (уруксат берилген банктык операциялардын тизмегинде) чектөөлөрдү алып салууга Улуттук банктын уруксатын алуу үчүн банк тиешелүү өтүнүч менен Улуттук банкка кайрыла алат. 

92. Уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензияга карата уруксат берилген банктык операциялар тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензиядагы (уруксат берилген банктык операциялардын тизмегинде) чектөөлөрдү алып салууга Улуттук банктын уруксатын алуу үчүн банк Директорлор кеңеши тарабынан тиешелүү чечим кабыл алган күндөн тартып бир ай ичинде Улуттук банкка төмөнкү документтерди жөнөтүүгө тийиш: 

1) банк жүзөгө ашырууга ниеттенип жаткан операциялардын айкын тизмегин көрсөтүү менен айрым банктык операцияларды жүргүзүүгө уруксат алуу/ лицензиядагы чектөөлөрдү алып салуу маселесин кароо жөнүндө Директорлор кеңешинин Төрагасынын кол тамгасы коюлган банктын өтүнүчү; 

2) Директорлор кеңешинин чечимин камтыган, болжолдонуучу операцияларды жүргүзүүгө уруксат берген Директорлор кеңешинин отурумунан толтурулган протокол – банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмө; 

3) Директорлор кеңеши тарабынан болжолдонуп жаткан операцияларга жана алардын банк ишине тийгизүүчү таасирин ар тараптан талдап-иликтөөлөр жүргүзүлгөндүгү жана Директорлор кеңеши тарабынан болжолдонуп жаткан операцияларда орун алышы мүмкүн болгон тобокелдиктер идентификациялангандыгын тастыктаган документ; 

4) операцияларды жүргүзүүнүн/алардан чектөөлөрдү алып салуунун зарыл болгон экономикалык негиздемесин камтыган банктын болжолдонуп жаткан операциялар боюнча бекитилген бизнес-планы, иш-чараларды жүзөгө ашыруу боюнча маркетингдик план, болжолдонгон экономикалык эсептөөлөр; 

5) болжолдонуп жаткан операциялар менен байланыштуу кирешелерди болжолдоо; 

6) Улуттук банктын талаптарын аткаруу боюнча маалымат/Улуттук банк тарабынан аныкталган бузууларды четтетүү жөнүндө маалыматтар, ушуга байланыштуу тиешелүү банктык операцияларды жүргүзүүгө чектөөлөр белгиленген;  

7) персоналдын квалификациялуу экендигин тастыктаган маалыматтар; 

8) банк ишин пландаштырылып жаткан кеңейтүүгө байланыштуу кайра каралган уюштуруу түзүмүн (зарылчыкка жараша); 

9) болжолдонуп жаткан операциялар боюнча ишти жөнгө салган, банктын ички документтери (саясаттары); 

10) лицензия алууга ишеним каттын түп нускасы; 

11) лицензияга төлөм. 

Электрондук акча чыгарууга уруксат алуу үчүн уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензияга уруксат берилген операциялар тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензияда (уруксат берилген банктык операциялар тизмегинде) чектөөлөрдү алып салууга Улуттук банктын уруксатын алуу үчүн сунушталуучу банк документтерге кошумча төмөнкү документтерди берүүгө тийиш: 

1) документтерди сунуштоо учурунда бюджет алдында карызынын жоктугу жөнүндө салык органдарынан маалымкат; 

2) электрондук акчаны жайылтуу боюнча агент менен түзүлгөн типтүү агенттик келишимдин көчүрмөсү - эки нускада; 

3) оператор менен түзүлгөн келишимдин көчүрмөсү (эгерде эмитент оператор менен иш алып барган болсо) - эки нускада; 

4) электрондук акча боюнча калдыктарды жана анын жүгүртүлүшү жөнүндө маалыматтар базасын күн сайын жаңыртып туруу жана сактоо, аны алуу үчүн программалык камсыздоону орнотуу боюнча актынын көчүрмөсү - эки нускада; 

5) башкарманын/Директорлор кеңешинин төрагасы тарабынан кол коюлган электрондук акча системасынын иштөө эрежелери эки нускада, алар төмөнкүлөр жөнүндө жоболорду камтууга тийиш: 

-банк, оператор, агенттер жана акцептанттар ортосунда операцияларды жүзөгө ашыруу тартиби, анда бардык акча жана маалыматтык агымдардын жалпы схемасы камтылууга тийиш; 

- электрондук акчаны пайдалануу учурунда финансылык жана техникалык тобокелдиктерге контролдукту уюштуруу; 

- электрондук акчаны пайдалануу учурунда маалыматтык ресурстардан пайдалануу мүмкүнчүлүгү укугун чектөө, маалыматты коргоо жана коопсуздук системасы - эки нускада; 

- лимиттерге карата белгиленген талаптарга, ошондой эле "Кыргыз Республикасында электрондук акча жөнүндө" жободо таблица формасында көрсөтүлгөн башка талаптарга ылайык электрондук капчыктар боюнча лимиттер тууралуу маалымат;  

- схема/диаграмма түрүндө электрондук акча системасынын катышуучуларынын ортосунда өз ара аракеттенүү;  

Аталган процессинг, клиринг борборунун төлөм системасынын катышуучуларына үчүнчү жактардын төлөмдөрү жана эсептешүүлөрү боюнча финансылык маалыматты (процессинг, клиринг) кабыл алуу, иштеп чыгуу жана берүү боюнча ишти жүзөгө ашырууга уруксат алуу үчүн банк,уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензияга уруксат берилген операциялар тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензияда (уруксат берилген банктык операциялар тизмегинде) чектөөлөрдү алып салууга Улуттук банктын уруксатын алуу үчүн сунушталуучу банк документтерге кошумча төмөнкүдокументтерди берүүгө тийиш: 

1) банк-катышуулардын тизмеси; 

2) төлөм системасында ишке ашырылган операцияларга финансылык мониторинг жүргүзүү тартибин жөнгө салган ички документтердин көчүрмөлөрү;

3) Башкарманын/Директорлор кенешинин Төрагасы тарабынан кол коюлган жана банктын мөөрү менен күбөлөндүрүлгөн, төмөнкүлөр камтылууга тийиш болгон төлөм системасынын иштөө эрежелери: 

а) системанын архитектурасы жана анын иш схемасы; 

б) системага кирүү жана андан чыгуу жол-жоболору; 

в) катышуучуну системага туташтыруу тартиби 

г) процессинг жүргүзүү тартиби; 

д) төлөм системасынын катышуучулары тарабынан өз иши тууралуу маалыматтарды төлөм системасынын операторуна берүү тартиби; 

е) тобокелдиктерди тескөө боюнча колдонулган моделди, тобокелдиктерди тескөө иш-чараларын жана ыкмаларын кошо алганда, төлөм системасында тобокелдиктерди тескөө системасы; 

ж) маалыматтарды коргоо талаптары; 

з) талаш маселелерди чечүү тартиби; 

и) системада штаттык эмес жагдайлар келип чыккан шартта катышуучулардын аракеттенүү тартиби; 

к) катышуучулардын укугу, милдеттери жана жоопкерчилиги; 

л) жөнөтүүчүлөрдүн жана алуучулардын маалымдамасын тескөө боюнча механизмдер системасы, эл аралык уюмдар тарабынан даярдалган террористтердин тизмеси, террористтердин улуттук тизмеси жана терроризмге катыштыгы бар деген шектенүүнү жараткандардын улуттук тизмеси боюнча кардарларды текшерүү мүмкүнчүлүгүн; 

4) Улуттук банктын төлөм системасынын операторлорунун ишин жөнгө салуу боюнча ченемдик укуктук актыларында белгиленген талаптардын аткарылышы жөнүндө маалымат; 

Мында, аталган процессинг, клиринг борборунун төлөм системасынын катышуучуларына үчүнчү жактардын төлөмдөрү жана эсептешүүлөрү боюнча финансылык маалыматты (процессинг, клиринг) кабыл алуу, иштеп чыгуу жана берүү боюнча ишти жүзөгө ашыруу үчүн банк төмөнкүлөрдү аткарууга тийиш: 

1) Улуттук банктын төлөм системасынын операторлорунун ишин жөнгө салуу боюнча ченемдик укукуктук актыларында белгиленген талаптарды аткарууга; 

2) Улуттук банк тарабынан белгиленген бардык экономикалык ченемдерди жана талаптарды аткарууга; 

3) банкка карата таасир этүү чараларын же башка санкцияларды колдонуунун натыйжасында банк иши боюнча чектөөлөр болбоого. 

93. Банктын ички саясаты ички контролдуктун талаптагыдай деңгээлин камсыз кылууга жана өзүндө төмөнкүлөр камтууга тийиш: 

1) болжолдонуп жаткан операцияларды жүргүзүүгө байланыштуу бардык тобокелдиктерге көз салуусуна жана контролдукка алынышына баа берүү; 

2) болжолдонуп жаткан операциялардын бухгалтердик эсепке алуу жол-жобосун; 

3) бардык мүмкүн болуучу тобокелдиктерди туруктуу негизде алдын алуу боюнча контролдук чаралар;  

4) техникалык жабдуунун жана Улуттук банк тарабынан белгиленген стандарттар жана аны берүү эрежелери боюнча маалыматты банк тарабынан берүү даярдыгынын сүрөттөлүшүн. 

94. Улуттук банк уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензияга уруксат берилген операциялар тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензияда (уруксат берилген банктык операциялар тизмегинде) чектөөлөрдү алып салууга уруксатын алуу үчүн банктын өтүнүчүн жана кошо тиркелген документтерди талаптарды канааттандырган документтер келип түшкөн күндөн тартып эки ай ичинде жана кароого алуунун жыйынтыгы боюнча өтүнүчтү канааттандыруу же андан баш тартуу жөнүндө чечим кабыл алат. Банк тарабынан сунушталган документтерди кароого алуунун жүрүшүндө Улуттук банк банкты белгиленген талаптарга ылайык келүүсүн тастыктоо максатында, банкты текшерүүгө укуктуу. 

Жобонун 92-пунктуна ылайык берилген өтүнүчтү канааттандыруу же канааттандыруудан баш тартуу жөнүндө чечим Улуттук банк башкармасы тарабынан кабыл алынат жана Улуттук банк мындай чечим кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күн ичинде жазуу жүзүндө банктарды тааныштырууга тийиш. 

95. Лицензияга уруксат берилген банктык операциялардын тизмегин алмаштыруу Улуттук банк башкармасы тарабынан айрым банктык операцияларды жүргүзүүгө уруксат алуу/лицензияларга чектөөлөрдү алып салуу жөнүндө чечим кабыл алынган күндөн кийинки үч жумуш күн ичинде жүргүзүлөт. Уруксат берилген банктык операциялар тизмегин алмаштырууну (кайра тариздөөнү) жүзөгө ашырууда уруксат берилген банктык операциялардын буга чейинки тизмеги Улуттук банкка тапшырылууга тийиш. 

 

12-глава 

"Ислам терезесин" ачуу жана ал аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык улуттук жана чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү тартиби 

 

96. Банк, ушул жобонун талаптарына ылайык ислам банк иши жана каржылоо принциптеринин негизинде операцияларды жүзөгө ашыруу үчүн "ислам терезесин" ача алат. 

97. "Ислам терезеси" аркылуу банктык операцияларды жүзөгө ашыруу үчүн банк "ислам терезеси" аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык улуттук жана/же чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия алууга тийиш. 

98. Банк "ислам терезесин" ачуу үчүн төмөнкү талаптарды аткарууга тийиш: 

а) Улуттук банктын талаптарына ылайык шайкеш капиталдаштырылган болуу; 

б) Улуттук жана чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү боюнча чектөөлөрдүн болбошу; 

в) Улуттук банк тарабынан белгиленген экономикалык ченемдерди жана башка талаптарды аткаруу; 

Банкка "ислам терезеси" аркылуу банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия акыркы он эки ай ичинде банкка карата мыйзам талаптарын системалуу (акыркы он эки ай ичинде эки жана андан көп жолу) бузгандыгы үчүн таасир этүү чаралары колдонулбагандыгы шартында берилиши мүмкүн. 

99. "Ислам терезеси" аркылуу улуттук жана/же чет өлкө валюталарында банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензияны алуу үчүн төмөнкү документтерди сунуштоого тийиш: 

1) банк жүргүзө турган операциялардын түрлөрүнүн кеңири чагылдырылышын жана операциялардын болжолдуу көлөмүн камтыган өтүнүчтү банк иш алып барууга ниет кылган операциялар түрлөрүнүн кылдат чагылдырылышын жана болжолдонуучу операциялардын көлөмүн камтыган,"ислам терезеси" аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык улуттук жана/же чет өлкө валютасындагы банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү жөнүндөбанктын Директорлор кеңешинин өтүнүчү; 

2) банктын ыйгарым укуктуу органынын төмөнкү чечимдерди кабыл алуу жөнүндө протоколу (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмө): 

а) "ислам терезесин" ачуу жөнүндө; 

б) Шариат кеңешинин мүчөлөрүн жана анын төрагасын шайлоо жөнүндө, "ислам терезесинин" жетекчисин, ислам принциптери боюнча каржылоого жооптуу түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисин дайындоо жөнүндө. Шариат кеңеши кеминде үч адамдан турууга тийиш; 

в) банктык операцияларды ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык жүзөгө ашыруунун саясаттарын жана жол-жоболорун бекитүү жөнүндө; 

3) Директорлор кеңешинин болжолдонуп жаткан операцияларга жана алардын банк ишине тийгизген таасирине ар тараптуу талдап-иликтөөлөр жүргүзүлгөндүгү жана алар тарабынан жаңы операциялар менен коштолгон тобокелдиктер идентификациялангандыгы жөнүндө билдирүүсү; 

4) болжолдонуп жаткан операцияларды ишке ашырууга байланыштуу болжолдонуучу кирешелүүлүк (кеминде келерки эки жылга); 

5) персоналдын квалификациялуу экендигин тастыктаган маалыматтар (көрсөтүлгөн кызматкерлер банктык/финансылык чөйрөдө кеминде бир жыл иш тажрыйбасы жана бул багыттагы атайын окутуудан өткөндүгү тууралуу тастыктаган документтери болууга тийиш); 

6) банк ишинин пландаштырылып жаткан кеңейтилишине байланыштуу, банктын кайра каралып чыккан уюштуруу түзүмү; 

7) Улуттук банктын ченемдик актыларында белгиленген тартипте, ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүзөгө ашыруу маселесин камтыган банктын уставынын эки нускасы (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрү); Уставда Шариат кенешинин милдеттери, функциялары жана ыйгарым укуктары, аны түзүү тартиби (кайсы орган тарабынан жана кайсы мөөнөткө кеңештин мүчөлөрү дайындалат) жана кенештин мүчөлөрүнө карата ислам каржылоо принциптери боюнча талаптары да камтылууга тийиш. 

8) ушул жобонун IV бөлүгүнө ылайык, банктын Шариат кеңешинин төрагасынын жана анын мүчөлөрүнүн, "ислам терезесинин" жетекчисинин, ислам банк иши жана каржылоо принциптери боюнча каржылоо үчүн жооптуу түзүмдүк бөлүмдүн жетекчисинин кызмат ордуна талапкерлер жөнүндө маалыматтар; 

9) банктын Шариат кеңеши тарабынан жактырылган, банктын Директорлор кеңеши тарабынан бекитилген жана анда төмөнкүлөр камтылган банктын каржылоо боюнча саясаты, операциялык, эсепке алуу саясаттары жана башка негизги саясаттары:  

а) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүүсүнүн натыйжасында, банк дуушар болгон бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерди аныктоо, өлчөө, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү боюнча чаралар; 

б) банк тарабынан ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүүсүнүн натыйжасында, банк дуушар болгон бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерди туруктуу негизде минималдаштыруу боюнча контролдук чаралар; 

10) Шариат стандарттарына ылайык түзүлгөн жана банктын Шариат кеңеши тарабынан жактырылган, ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү боюнча типтүү келишимдер. 

100. "Ислам терезеси" аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык жүзөгө ашырган банктын ички саясаты ички контролдуктун талаптагыдай деңгээлин камсыз кылууга жана төмөнкүлөрдү камтууга тийиш:  

1) болжолдонуп жаткан операцияларды жүргүзүүгө байланыштуу орун алган бардык тобокелдиктерди чагылдыруу жана аларга баа берүү ыкмалары; 

2) болжолдонуучу операцияларды бухгалтердик эсепке алуу принциптери. 

101. Улуттук банк банктын "ислам терезеси" аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык улуттук жана/же чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензияларды алуу жөнүндө өтүнүчүн жана кошо тиркелген документтерди белгиленген талаптарга ылайык келген документтер келип түшкөн күндөн тартып эки ай ичинде кароого алат жана анын жыйынтыгы боюнча кошумча лицензия берүү же берүүдөн баш тартуу жөнүндө чечим кабыл алынат. 

"Ислам терезеси" аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна кошумча лицензияларды банкка берүү чечими Улуттук банк Башкармасы тарабынан кабыл алынат жана Улуттук банк мындай чечим кабыл алынган күндөн тартып үч күндүн ичинде жазуу жүзүндө банкты маалымдоого тийиш.  

102. "Ислам терезеси" аркылуу ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия Улуттук банк башкармасы тарабынан лицензия үчүн төлөм төлөнгөндүгү жөнүндө тастыктаманы сунуштаган шартта, банкка кошумча лицензия берүү чечими кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күнү ичинде лицензия банкка берилет. 

 

III БӨЛҮК 

БАНКТЫН КАПИТАЛЫНДА ЧЕКТҮҮ КАТЫШУУНУ САТЫП АЛУУНУ МАКУЛДАШУУ ТАРТИБИ 

13-глава 

Жалпы эрежелер 

 

103. Жеке өзү же башка жактар менен биргелешип, акцияларга менчик укугуна ээ болуу ыкмасына карабастан, анын ичинде мурастап алуу же укугун калыбына келтирүүнү кошо алганда, олуттуу катышууну жана контролдукту, анын ичинде акцияларды кошумча сатып алуу аркылуу банктын капиталына чектүү катышууга ээ болууга ниеттенген кандай болбосун жеке адам же юридикалык жак Улуттук банктын кат жүзүндөгү уруксатын алууга милдеттүү. 

Төмөнкүдө эскертилген ар бир учурда милдеттүү түрдө жеке адам же юридикалык жак Улуттук банктын жазма түрүндөгү уруксатын алуусу зарыл: 

1) банктын олуттуу катышуучусу болгусу келсе; 

2) тике же кыйыр ээлик кылууну же тескөөнү (анын ичинде ишеним боюнча тескөө келишимине ылайык ишке ашырса) каалаган учурда: 

- добуш берүүгө укук чегерген акцияларынын жыйырма же андан көп пайызына, 

- добуш берүүгө укук чегерген акцияларынын отуз үч же андан көп пайызына, 

- добуш берүүгө укук чегерген акцияларынын элүү же андан көп пайызына, 

- добуш берүүгө укук чегерген акцияларынын алтымыш жети же андан көп пайызына. 

104. Банктын капиталына чектүү катышууга ээ болгон жеке өздөрү же башка жактар менен биргелешип, менчиктен ажыратып алуу ыкмасынан көз карандысыз, чектүү маанини өзгөртүүгө таасир этүүчү сандагы акцияларды ажыратып алууга ниеттенген кандай болбосун жеке адам же юридикалык жак алдын-ала, бирок бүтүм келишилгенге чейин беш жумуш күн мурда ал тууралуу Улуттук банкка маалымдоого милдеттүү.  

105. Банктын капиталында чектүү катышууга ээ болууга Улуттук банктын жазуу жүзүндөгү уруксатын алуу үчүн кызыкдар жак ушул жобонун 14-главасынын талаптарына ылайык документтерди жана маалыматтарды кошо тиркөө менен жазуу жүзүндөгү өтүнүч кат менен Улуттук банкка кайрылуусу зарыл. 

106. Өтүнүч ээси башка адамдар менен бирдикте иш алып барганы тууралуу маалымат болгон учурда, Улуттук банк ушул факт боюнча маалыматты ачып көрсөтүүнү өтүнүч ээсинен талап кылууга укуктуу. 

107. Улуттук банк контролдоочу жактан жана банктын олуттуу катышуучуларынан, анын ичинде кыйыр түрдө ушул жобого ылайык каалаган учурда маалыматты талап кылууга укуктуу. 

108. Банктын капиталында чектүү катышууга ээ болгон же башкаруу жүргүзгөн, же болбосо банктын капиталында чектүү катышууну же тескөөнү ниет кылган юридикалык жактардын кызмат адамдары (байкоо жана аткаруу органынын мүчөлөрү) ушул жобонун 119-пунктуна ылайык кынтыксыз ишкердик аброюна ээ болууга тийиш. 

Кайрадан дайындалган Директорлор кеңешинин мүчөлөрү (байкоо органынын) же башкармасынын (аткаруу органынын), (юридикалык жактардын) банктын капиталында чектүү катышууга ээ болгон же тескөө жүргүзгөн, же болбосо банктын капиталында чектүү катышууну же тескөөнү ниет кылган адамдар жөнүндө маалымат 18-тиркемеге ылайык дайындалган учурдан баштап отуз жумуш күн ичинде, кайрадан дайындалган кызмат адамдарынын Улуттук банкка сунушталууга тийиш. 

109. Улуттук банк банктын олуттуу катышуучусу же контролдоочу адамынан болуп калышы мүмкүн, же банкка инвестиция жумшап, анын натыйжасында банк ошол жактын компаниясына көз каранды болуп калышын шарттаган, ошол жак контролдогон юридикалык жактардан кыйыр түрдө ээлик кылуу аркылуу да бардык кошумча маалыматтарды берүүнү талап кылууга укуктуу. 

110. Олуттуу катышууга же тескөөгө ээ болгон же болбосо банктын капиталында чектүү катышууну же тескөөнү ниет кылган, анын ичинде кыйыр түрдө адам же адамдардын тобу канааттандырарлык финансылык абалга ээ болушу жана банктын туруктуулугуна коркунуч келтирбөөсү зарыл. 

Олуттуу катышууга же контролдукка ээ болгон, же болбосо банктын капиталында чектүү катышууну же тескөөнү ниет кылган адам же адамдардын тобу, алардын аффилирленген жактары, кызмат адамдары (байкоо жана аткаруу органдарынын мүчөлөрү), жана ошондой эле бенефициардык ээси жана банк менен байланышкан адамдар ушул жобонун 119-пунктуна ылайык кынтыксыз ишкердик аброюна ээ болууга тийиш. 

111. Банктын капиталында чектүү катышууга ээ болгон Улуттук банктын уруксатын алган жактын анкетасында камтылган маалымат өзгөргөн учурда, ал жак Кыргыз Республикасынын резиденти өзгөртүүлөр киргизилген учурдан тартып отуз жумуш күн ичинде бул тууралуу Улуттук банкка кат жүзүндө билдирүүгө тийиш. 

 

14-глава 

Документтерди берүү 

 

112. Улуттук банктын кат жүзүндө уруксатын алуу үчүн өтүнүч ээси уруксат алууга жазуу жүзүндөгү өтүнүч менен банктын капиталында чектүү катышууга ээ болууга Улуттук банктын уруксатын алууга жазуу жүзүндө өтүнүч катты Улуттук банкка берүүгө тийиш (өтүнүчтүн формасы 19-тиркемеде келтирилген). 

Өтүнүч ээси тарабынан ыйгарым укуктуу адам дайындалган учурда, анын ыйгарым укуктары өтүнүч ээсинин мыйзамга ылайык тариздетилген ишеним каты (каттары) менен документтештирилүүгө тийиш. 

Эгерде өтүнүч катта тике сатып алуу же банктын акциялары менен кыйыр түрдө ээлик кылуу жөнүндө эскертилсе, анда өтүнүч ээси байланыштын дэңгээли бул максат үчүн багытталган каражаттардын булагы тууралуу маалыматты ачып көрсөтүүгө тийиш. 

113. Жобонун 112-пунктунда келтирилген билдирмеге кошумча төмөнкү документтер сунушталышы зарыл: 

1) юридикалык жактар тарабынан: 

а) мамлекеттик каттоодон өткөндүгү тууралуу күбөлүк, каттодон өткөн устав жана/же юридикалык статусун жана юридикалык жактын келип чыгуусун тастыктаган башка документтер; 

б) өзүнүн бардык акционерлери (уюштуруучулары, катышуучулары) жана контролдоочу адамдар, ушундай акционерлердин (уюштуруучулары, катышуучулары) акционерлери жөнүндө (уюштуруучулары, катышуучулары) бенефициардык ээсине чейин (анын ичинде соода реестринен көчүрмө же акционерлердин реестри), ошондой эле өзүнүн бардык акционерлери жана айкын контролдукту жүргүзгөн контролдоочу адамдар; 

в) өтүнүч ээсинин ыйгарым укуктуу органынын банктын капиталында чектүү катышууга ээ болуу жөнүндө чечими (олуттуу катышууну ишке ашыруу); 

г) финансылык отчеттун аныктыгын тастыктаган аудитордук уюмдун корутундусун кошо алганда, акыркы үч жыл үчүн (эгерде ишин жүзөгө ашырып жаткандыгына үч жыл толо элек болсо - отчет акыркы отчеттук жыл үчүн берилет) финансылык отчет (жылдык отчеттордун формасында (консолидацияланган балансты, түшкөн пайда жана кеткен чыгым жөнүндө отчетту, Финансылык отчеттуулуктун эл аралык стандарттарына ылайык финансылык отчеттун башка формаларын кошо алганда, түшүндүрмөлөр жана чечмелөөлөрү менен); 

д) тастыктоочу документтерди же алардын күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн кошо тиркөө менен өтүнүч ээсинин банктын капиталында катышуу (акцияларды сатып алуу) үчүн жөнөтүлүүчү акча каражаттарынын келип чыгуусу жана анын келип чыгуу булактары тууралуу маалыматтар; 

е) 16-тиркемедеги форма боюнча анкета менен ылайык келген маалыматтар (чет өлкө юридикалык жактар үчүн – 17-тиркемедеги форма боюнча); 

ж) Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан - Кыргыз Республикасынын бюджетинин жана салык органдарынын алдында билдирме берүү күнүнө карата бардык милдеттенмелердин аткарылышы жөнүндө мамлекеттик салык кызматынын жана социалдык фондунун органдары тарабынан берилген маалымкат же башка документ; 

з) өзүнүн бардык акционерлери (уюштуруучулары, катышуучулары) жана контролдоочу адамдары боюнча төмөнкү маалыматтар: 

- алардын иши жана кесиптик тажрыйбасы жөнүндө маалымат (капиталда алардын үлүшү беш жана андан көп пайызды түзгөн акционерлер, катышуучулар уюштуруучулар бөлүгүндө); 

- аудитордук уюмдун отчету же финансылык абал жөнүндө башка маалымат; 

- акционерлер (уюштуруучулар, акционерлер) жалпы кызыкчылыкка ээ болгон кандай болбосун жактар жөнүндө маалымат; 

и) Директорлор кеңешинин (байкоо органынын) жана башкарманын (аткаруу органынын) бардык мүчөлөрүнүн ушул жобонун 108-пунктуна ылайык, Улуттук банк тарабынан белгиленген минималдык критерийлерге ылайык келишин тастыктаган маалыматты; 

2) чет өлкө банктары, алардын туунду банктары жана башка чет өлкө юридикалык жактары тарабынан ушул пункттун 1-пунктчасында аталган документтерге кошумча белгиленген тартипте легалдаштырылган төмөнкү документтер сунушталууга тийиш: 

а) банкка (туунду банкты түзүү же Кыргыз Республикасынын аймагында филиалды ачуу) инвестициялоо үчүн чет өлкө уюштуруучунун (акционердин) түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөсүнүн тиешелүү көзөмөл органынын жазуу жүзүндөгү макулдугу, эгер ал түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн мыйзамдарына ылайык талап кылынса, же уюштуруучунун өлкөсүнүн мыйзамы боюнча мындай макулдук талап кылынбаса, ал тууралуу тиешелүү көзөмөл органынан, юридикалык компаниядан же башка ыйгарым укуктук жактардан жазуу жүзүндөгү тастыктоосу; 

б) эгер өтүнүч ээси туулуп өскөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн көзөмөл органы тарабынан көзөмөлдөнүүгө тийиш болсо - ал тиешелүү болгон көзөмөл режимине карата маалымат, чет өлкө юридикалык жак түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн көзөмөл органынын өтүнүч ээсинин финансылык, банктык же башка ишин ишке ашырууга ыйгарым укуктуу (банктарга карата – өтүнүч ээсинин ыйгарым укуктуу орган тарабынан тиешелүү банктык лицензиясы бар экендигин тастыктоо), келип чыккан (катталган) өлкөдө консолидацияланган негизде көзөмөлдөөгө тийиш экендиги жана көзөмөл органынын Улуттук банк менен туруктуу негизде кызматташуусуна даяр экендиги жөнүндө жазуу жүзүндөгү тастыктоосун кошо алганда; 

в) эң акыркы (консолидацияланган - банктык топ, банктык холдинг үчүн) баланстык отчет жана түшкөн кирешелер жана кеткен чыгашалар жөнүндө отчет (маалымат өтүнүч берген күнгө чейин токсон күндөн кечиктирилбестен сунушталууга тийиш); 

3) эгер банк сатып алуунун натыйжасында банктык топтун же банктык холдингдик компаниянын бөлүгү болуп калса, ал төмөнкүлөрдү кошо алганда, топ тууралуу кошумча маалыматтарды берүүсү зарыл: 

а) банктык топтун түзүмү тууралуу маалымат; 

б) топко кирген катышуучулардын негизги иши тууралуу маалыматтарды кошо алганда, банктык топтун катышуучулары жөнүндө маалыматтарды; 

в) тобокелдиктерди тескөө жана ички контролдук боюнча банктык топтун саясатын; 

г) банктык топтун катышуучуларынын контролдоочу жактары жөнүндө маалыматтарды; 

д) банктык топто реалдуу контролдукту ишке ашырып жаткан жактар жөнүндө маалыматтарды; 

е) топтун катышуучуларынын финансылык абалы жөнүндө маалыматтарды, анын ичинде: 

- өтүнүч ээсинин жана анын башкы компаниясынын акыркы үч финансылык жылы үчүн аудиттен өткөн консолидацияланган отчету; 

- эң акыркы жеткиликтүү консолидацияланган баланстык отчет жана түшкөн пайдалар жана кеткен чыгымдар жөнүндө консолидацияланган отчет (маалымат өтүнүч кат берген күнгө чейинки токсон күндөн кечиктирилбеген күнгө карата берилүүгө тийиш); 

ж) төмөнкүлөрдү камтыган документтерди кийинчерээк берип туруу жөнүндө милдеттенме кат: 

- ушул жобонун талаптарына ылайык, дайындалган кызмат адамдарынын ишкердик аброюна жана ишенимдүүлүгүнө тиешелүү маалыматтар менен бирге байкоо жана аткаруу органдарынын, олуттуу катышуучулардын, тике же кыйыр түрдө контролдоочу жактардын курамындагы өзгөрүүлөр тууралуу маалыматтарды; 

- Улуттук банк тарабынан белгиленген форма боюнча өз алдынча сыяктуу эле, консолидацияланган негизде мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик отчетту/мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик банктык отчетту. Мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик отчет/мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик банктык отчет банктык холдингдик компания тарабынан өз алдынча Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларында белгиленген мөөнөттө, ал эми консолидацияланган негизде - чейрек сайын, отчеттук мезгил бүткөн күндөн кийинки 12 календардык күн ичинде Улуттук банкка берилет (мындай маалыматтар Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан гана берилет); 

- уюштуруу документтерине (уюштуруу келишимине, уставга) туунду же караштуу компаниялардын түзүмүнө киргизилген өзгөртүүлөр, алардын иш чөйрөсүнүн кеңейгендиги, туунду же караштуу компаниялардын кызмат адамдарынын алмашылгандыгы, ошондой эле банктын туунду компаниялары тарабынан туунду компаниялардын түзүлгөндүгү жана/же сатылып алынгандыгы тууралуу маалыматтар тиешелүү чечим кабыл алынгандан кийинки 30 күндөн кечиктирилбеген мөөнөттө берилет; 

- жылдык отчет көз карандысыз аудитордук компания тарабынан тастыкталган жылдык финансылык отчет менен биргеликте өз алдынча жана консолидацияланган негизде отчеттук жыл бүткөн күндөн кийинки 180 күндөн кечиктирилбеген мөөнөттө берилет жана анда банктык топ жана банктык холдингдик компания үчүн ички контролдуктун шайкештигине баа берүүлөр да камтылат. Мындай отчеттордо ошондой эле, банктык холдингдик компаниянын бардык туунду жана караштуу компаниялары жөнүндө, алардын аталыштарын, аларга канча пайызда ээлик кылуу жана банктык топтун ар бир катышуучусу тартылган иштин түрүн көрсөтүүнү кошо алганда, банктык топтун иши жөнүндө маалыматтар да камтылууга тийиш; 

- Улуттук банктан лицензия алган банктын туунду жана/же караштуу банктын ишине терс/олуттуу таасир этиши мүмкүн болгон фактылар же жагдайлардын орун алып жатышы жөнүндө кат жүзүндө билдирме, ага жол бербөө боюнча көрүлгөн чараларды көрсөтүү менен маалымдалууга тийиш. Билдирүү алгылыксыз фактылар же жагдайлар бар экендиги аныкталган учурдан кийинки беш жумуш күн ичинде Улуттук банкка берилет. 

Жогоруда белгиленген документтер берилбей калган же белгиленген мөөнөттөрдү бузууга жол берүү менен берилген шартта Улуттук банк, Кыргыз Республикасынын аймагында жайгашкан туунду жана/же караштуу банкка, анын башкы компаниясына/банктык топко же банктык холдингдик компанияга (Кыргыз Республикасынын резиденттерине) карата Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарында каралган таасир этүү чараларын колдонууга укуктуу; 

4) жеке адамдар тарабынан; 

а) алардын инсандыгын тастыктаган паспортунун же башка документтин көчүрмөсү; 

б) аудитордук уюмдун отчету же финансылык абалы жөнүндө башка маалымат, анын ичинде билдирме берилген күнгө карата түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн мыйзамдарында каралган формада салыктарды толук төлөгөндүгү жана/же кирешелер жөнүндө декларация жөнүндө тастыктоосу; 

в) тастыктоочу документтердин же алардын күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн кошо тиркөө менен банктын капиталында (акцияларды сатып алуу) катышуу үчүн өтүнүч ээси тарабынан жөнөтүлүүчү акча каражаттарынын келип чыгуусу жана анын келип чыгуу булактары тууралуу маалыматтар (мисалы, аманаттары жөнүндө банктан маалымкат, иш ордунан - кирешелер жөнүндө, дивиденддер же кирешелерди алууну жана банктын акцияларын сатып алууга жөнөтүлүүчү каражаттарды тастыктаган башка документтер). Эгер банктардын эсебиндеги акча каражаттары банктын акцияларын сатып алуу булагынан болсо, 20-тиркеменин формасы боюнча акча каражаттарынын бар экендигин тастыктоо үчүн катты берүүсү зарыл; 

г) 15-тиркеменин формасы боюнча иш жана кесиптик тажрыйбасы жөнүндө маалымат; 

5) чет өлкө жеке адамдары ушул пункттун 4-пунктчасында көрсөтүлгөн маалыматтарга кошумча, алгылыктуу ишкердик абройго ээ болгон кеминде эки көз карандысыз адам берген алардын ишкердик аброюу тууралуу сунуш-көрсөтмөлөрдү беришет. 

Өтүнүч ээси - чет өлкө жеке адамы, Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга жооп берген, анын банктагы эсебинде акча каражаттарынын бар экендиги жана ал сатып алган банктын акцияларынын наркын жапкан өлчөмдөгү кредитордук карызынын жок экендиги жөнүндө билдирген катын сунуштоого тийиш; 

6) банктын акционеринин - жеке адамдын өлүмүнө же анын сот тарабынан каза болду деп таанылгандыгына байланыштуу акцияларды мураска алган шартта, өтүнүч ээси мураска алуу укугу чегерилген күндөн тартып он календардык күн ичинде, мураска алуу укугу жөнүндө күбөлүктүн тиешелүү негизде тастыкталган көчүрмөсүн Улуттук банкка берет. 

7) банктын акцияларына ээлик кылуу укугун калыбына келтирген учурда өтүнүч ээси соттун тиешелүү чечимин Улуттук банкка кошумча сунуштайт. 

 

15-глава 

Документтерди карап чыгуу 

 

114. Улуттук банк, банктын капиталында чектүү катышууга ээ болууга Улуттук банктын уруксатын алууга өтүнүч кат келип түшкөндөн кийин өтүнүч ээси тарабынан тапшырылган документтердин толуктугун жана жетишерлигин ушул жобонун 14-главасынын талаптарына ылайык келишин текшерип, тапшырылган документтер толук көлөмдө берилген болсо, өтүнүч ээсине өтүнүч кат кароого алынгандыгы тууралуу кат жөнөтөт. 

Маалыматты берүү булагынан көз карандысыз түрдө, анын ичинде Улуттук банктын кошумча талабы боюнча Улуттук банкка бардык зарыл болгон маалымат сунушталбаса, өтүнүч кат сунушталган катары эсептелбейт.  

115. Улуттук банк келип түшкөн өтүнүч кат боюнча чечимди өтүнүч кат кабыл алынгандыгы тууралуу өтүнүч ээсине билдирген күндөн тартып 60 календардык күндөн кечиктирбестен кабыл алат. Улуттук банк келип түшкөн өтүнүч катты кароо мөөнөтүн 30 календардык күнгө узартууга укуктуу. Улуттук банк өз чечими – макул экендиги же андан баш тарткандыгы тууралуу өтүнүч ээсине кат жүзүндө үч жумуш күн ичинде маалымдайт. Баш тартуу жүйөөлүү болууга тийиш. 

Алардын натыйжасында өтүнүч ээси-жеке адам же юридикалык жак олуттуу катышуучу же банктын добуш берүүгө укук чегерген акцияларынын жыйырма же андан көп же отуз үч же андан көп пайызына тике же кыйыр түрдө ээлик кылган же аларды тескөөгө алган жак болуп калышына шарттаган банктын капиталына чектүү катышууга ээ болууга Улуттук банктын макулдугун алууга берилген өтүнүчтү канааттандыруу/андан баш тартуу чечимин Улуттук банктын Төрагасынын банктык көзөмөлдүк жана лицензиялоо маселесин түздөн-түз тескөөгө алган орун басары/Улуттук банк Башкармасынын мүчөсү кабыл алат. 

Алардын натыйжасында өтүнүч ээси-жеке адам же юридикалык жак контролдоочу жак же банктын добуш берүүгө укук чегерген акцияларынын жыйырма же андан көп же отуз үч же андан көп пайызына тике же кыйыр түрдө ээлик кылган же аларды тескөөгө алган жак болуп калышына шарттаган банктын капиталына чектүү катышууга ээ болууга Улуттук банктын макулдугун алууга берилген өтүнүчтү канааттандыруу/андан баш тартуу чечимин Улуттук банктын Көзөмөл боюнча комитети кабыл алат. 

Банктын капиталына чектүү катышууга ээ болууга Улуттук банктын макулдугун алууга өтүнүч катты канааттандыруу/ канааттандыруудан баш тартуу жөнүндө Улуттук банктын чечими ошол чечим кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күндүн ичинде жазуу жүзүндө өтүнүч ээсин маалымдайт. 

116. Улуттук банктын кошумча талабы боюнча документтер жана маалыматтар эгерде Улуттук банктын жазуу жүзүндөгү кыйла узак мөөнөт көрсөтүлбөсө, анда он беш жумуш күн ичинде, ал эми резидент эмес жактардан отуз жумуш күн ичинде сунушталууга тийиш. Эгерде документтер жана маалыматтар аталган мөөнөт ичинде тапшырылбаса, өтүнүч ээсине өтүнүч катты канааттандыруудан баш тартылышы мүмкүн. 

117. Улуттук банк төмөнкү учурларда өтүнүч катты канааттандыруудан баш тартышы мүмкүн, эгерде: 

1) өтүнүч катты канааттандыруу Кыргыз Республикасынын банк тутумундагы монополияга алып келиши мүмкүн болсо; 

2) өтүнүч ээсинин финансылык абалы канааттандыраарлыксыз болсо; 

3) өтүнүч ээсинин, анын бенефициардык менчик ээлеринин жана кызмат адамдарынын (эгерде өтүнүч ээси - юридикалык жак болсо) ишкердик аброю алгылыксыз экендигин тастыктаган фактылар болсо; 

4) өтүнүч ээси бурмаланган же анык эмес (жалган) маалыматтарды берсе, анын ичинде акча каражаттарынын келип чыгуусу жана булактары боюнча толук эмес маалыматты берсе, жана эгерде: 

а) көрсөтүлгөн маалыматтан акча каражаттарынын келип чыгуусун жана келип чыгуу булактарын аныктоого мүмкүн эмес болсо; 

б) сунушталган маалыматка ылайык акча каражаттарынын келип чыгуу булактарын Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

5) өтүнүч ээсинин мыйзамсыз финансылык же башка иштерге катышкандыгы же катышып жаткандыгы тууралуу анык маалыматтар болсо; 

6) өтүнүч ээсинин буга чейинки иши кайсы бир юридикалык жактын банкроттугуна же олуттуу финансылык чыгымга учурашы менен аяктаса же өбөлгө түзсө; 

7) өтүнүч ээсинин - юридикалык жактын банктын контролдоочу адамдарынан болууга ниеттенген кызмат адамдары банктык мыйзам талаптарына ылайык келбесе; 

8) банк аманатчыларынын таламдарына зыян келтирилиши мүмкүн болсо же банк менен өтүнүч ээсинин жана/же банк менен байланыштуу жактардын жана/же өтүнүч ээсинин жалпы таламдары бар компаниялардын ортосунда түзүлгөн мамилелерден улам банкка таасирдүү көзөмөл жүргүзүүгө мүмкүн болбосо; 

9) өтүнүч ээсинин бенефециардык менчик ээлерин идентификациялоого мүмкүн болбосо; 

10) өтүнүч ээси банк саясатынын олуттуу өзгөрүүсүн болжолдоп, ал анын финансылык туруктуулугуна, ишенимдүүлүгүнө же банк аманатчыларынын таламдарына коркунуч келтирсе, анын ичинде эгерде сунуш кылынган банктын жетекчилиги компетенциясы, тажрыйбасы, квалификациясы боюнча Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

11) өтүнүч ээси, туулуп-өскөн (катталган) өлкөсүнүн көзөмөл органы тарабынан көзөмөлгө алынууга тийиш болгон чет өлкө юридикалык жак болсо жана эгерде: 

а) туулуп-өскөн (катталган) өлкөсүндө натыйжалуу, анын ичинде консолидацияланган негизде көзөмөл ишке ашырылгандыгын тастыктаган маалыматты Улуттук банкка сунуштабаса; 

б) Улуттук банктын берген баасы боюнча өтүнүч ээсине таасирдүү көзөмөл, анын ичинде консолидацияланган негизде көзөмөл жүзөгө ашырылбаса; 

в) ал өтүнүч ээси туулуп-өскөн (катталган) мамлекетинин көзөмөл органы менен кызматташууга мүмкүн болбосо жана/же натыйжалуу болбосо. 

118. Улуттук банк төмөнкү белгилердин бирөөсү болгон шартта өтүнүч ээсинин финансылык абалын канааттандыраарлыксыз катары эсептеши мүмкүн: 

1) өтүнүч ээси сот тарабынан төлөөгө жөндөмсүз (банкрот) катары таанылса; 

2) өтүнүч ээсинин милдеттенмелери анын акыркы отчеттук күнгө карата активдеринен ашык болсо; 

3) өтүнүч ээсинин баланстан тышкаркы милдеттенмелерин кошо алганда, милденмелердин жалпы өлчөмү банктын туруктуулугу үчүн олуттуу коркунуч келтириши мүмкүн болсо; 

4) тастыктоо алынбаса же сунушталган маалыматтар өтүнүч ээсинин зарыл болгон шартта кошумча капиталды банкка сунуштоо мүмкүнчүлүгү жоктугу тууралуу тастыктаса; 

5) өтүнүч катты канааттандыруунун натыйжасында банкка же анын аманатчыларына зыян келтирүү мүмкүндүгү тууралуу тастыктаган башка негиздер боюнча, анын ичинде өтүнүч катты тапшырган күнүнө карта Кыргыз Республикасынын бюджети жана салык органдарынын алдында төлөнө элек карызынын болушу. 

119. Жак (жеке адам же юридикалык) төмөнкү учурларда кынтыксыз кызматтык абройго ээ эмес же андан ажыраган деп эсептелет: 

1) эгерде экономика чөйрөсүндө кылмыш жасагандыгы үчүн алып салынбаган же тындырылбаган соттуулугу бар болсо; 

2) эгерде жак: 

а) өзү мажбурлап жоюлууга, банкроттукка дуушар болсо; 

б) сот тарабынан юридикалык жактын олуттуу катышуучусу же башкаруу органынын мүчөсү катары анын аракеттери же аракетсиздиги банкроттукту кошо алганда, мажбурлап жоюлууга алып келген деп таанылган болсо; 

3) эгерде соттун чечими боюнча банктык, финансылык, аудитордук, камсыздандыруу жана инвестициялык чөйрөлөрдө ишти жүргүзүүгө укуксуз же Улуттук банктын чечими боюнча банк чөйрөсүндө иш жүргүзүүгө укугу жок болсо; 

4) эгерде жак соттун чечими боюнча иштин башка чөйрөлөрүндө кынтыксыз кызматтык аброюнан ажыраса; 

5) банктын кызмат адамдары үчүн - эгерде кызмат адамы Улуттук банк башкармасынын же Көзөмөл боюнча комитетинин же чет өлкөнүн банктык көзөмөл боюнча компетенттүү органынын чечими боюнча банкка карата таасир этүү чарасын колдонуу тартибинде ээлеген кызматынан бошотулса; 

6) эгерде жак банктын капиталына чектүү катышуу үчүн Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарын бузууга атайылап жол берсе; 

7) эгерде өзүнүн финансылык милдеттенмелерин төлөө боюнча аткарылбаган соттук чечим бар болсо; 

8) эгерде жак Улуттук банкка атайылап такталбаган маалыматтарды жана документтерди берсе. 

120. Алгылыктуу чечим кабыл алынган учурда, Улуттук банк өтүнүч ээсинин дарегине акцияларды сатып алуу боюнча бүтүмдөрдү жүргүзүү жана кийинки каттоосу үчүн негиз болуп саналуучу өтүнүчтүн канааттандырылышы тууралуу катты жөнөтөт. 

121. Эгерде жак такталбаган (жалган) маалыматтардын негизинде Улуттук банктан алынган уруксатынын негизинде банктын капиталына чектүү катышууга ээ болсо же ал Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарына ылайык уюштуруучуларга (акционерлерге) карата каралган талаптарга ылайык келбей калса, Улуттук банк ушул главага ылайык өтүнүч ээсине буга чейин акцияларды сатып алууга берген уруксатын кайтарып алат жана ушул жобонун 124-пунктунда көрсөтүлгөн кесепеттер келип чыгат. 

122. Эгерде банктын капиталына чектүү катышууга Улуттук банктын уруксатысыз жол берилген болсо, мындай бүтүм жараксыз болуп саналат жана алар боюнча ушул жобонун 124-пунктунда көрсөтүлгөн кесепеттер келип чыгат. 

Улуттук банк алгылыксыз бүтүмдүн жараксыздык кесепеттерин колдонуу жөнүндө талабы менен сотко кайрылууга укуктуу. 

123. Эгерде тиешелүү жак мурастоо боюнча же аларга укукту калыбына келтирүү аркылуу банктын капиталына чектүү катышуу өлчөмүндө акцияларга карата менчик укугуна ээ болсо, Улуттук банктын уруксатын алууга чейин ушул жобонун 124-пунктунун биринчи абзацында көрсөтүлгөн кесепеттер келип чыгат. 

Эгерде көрсөтүлгөн жактарга Улуттук банктын уруксатын берүүдөн баш тартылса, ушул жобонун 124-пунктундагы экинчи абзацында көрсөтүлгөн кесепеттер келип чыгат. 

124. Жобонун 121-123-пункттарында көрсөтүлгөн учурларда мындай акциялар боюнча добуштар кворумду эсептөөдө жана чечим кабыл алууда эске алынбайт. Эгерде мындай акциялар боюнча добуштардын саны маңызы боюнча чечим кабыл алууга таасир эткен болсо, буга чейин кабыл алынган бардык чечимдер анык эмес катары эсептелинет.  

Жобонун 121-пунктунда жана 123-пунктунда көрсөтүлгөн учурларда бузууларга жол берген жак акциялардын тиешелүү топтомун аны менен байланыштуу болбогон жактарга Улуттук банк тарабынан аныкталган мезгил ичинде сатууга милдеттүү. Мындай болбосо, Улуттук банк ошол жактын акцияларын мажбурлап ээликтен ажыратуу өтүнүчү менен сотко кайрылат. 

125. Улуттук банк ушул жобонун 124-пунктунда көрсөтүлгөн кесепеттердин келип чыккандыгы жөнүндө банктын көз карандысыз реестр жүргүзүүчүсүнө маалымдайт. 

 

IV БӨЛҮК 

БАНКТЫН КЫЗМАТ АДАМДАРЫН МАКУЛДАШУУ ТАРТИБИ 

16-глава 

Жалпы Жоболор 

126. Талапкерлигин Улуттук банк менен милдеттүү түрдө макулдашуу талап кылынган кызмат адамдары төмөнкүлөр: 

1) Директорлор кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү; 

2) Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү; 

3) Аудит боюнча комитеттин төрагасы; 

4) башкарманын төрагасы (президент, башкы менеджер, чет өлкө банкынын филиалынын жетекчиси), анын орун басарлары (вице-президент, башкы менеджердин орун басары, чет өлкө банкынын филиалынын жетекчисинин орун басары) жана башкарманын башка мүчөлөрү; 

5) башкаруучу директор; 

6) банктын кредиттик ишине жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчиси; 

7) банктын активдеринин жана пассивдеринин тескөөгө алынышына жооптуу түзүмдүк бөлүмдүн жетекчиси (же өз функционалдык милдеттери боюнча ага теңештирилген адам); 

8) башкы бухгалтер; 

9) ислам принциптери боюнча каржылоо үчүн жооптуу түзүмдүк бөлүмдүн жетекчиси; 

10) "ислам терезесинин" жетекчиси; 

11) ички аудит кызматтын жетекчиси; 

12) тобокелдик-менеджменти кызматынын жетекчиси; 

13) комплаенс-контролдоо кызматынын жетекчиси. 

Өзүнүн функционалдык милдеттери боюнча жогоруда аталган кызмат адамдары, анын алардын орун басарлары менен теңдештирилген, кайсы болбосун адамдары да Улуттук банк менен макулдашылууга тийиш.  

Ошондой эле жетекчилери жобонун ушул пунктуна ылайык Улуттук банк менен макулдашылууга тийиш болгон түзүмдүк бөлүмдөрдүн ишин аныктаган/тескөөгө алган кызмат адамдарынын тобу (Директорлор кеңешинин жана Шариат кеңешинин төрагаларын жана мүчөлөрүн, Аудит боюнча комитетинин төрагасын, банк башкармасынын төрагасын жана башка мүчөлөрүн эске албаганда) макулдашылууга тийиш. Мында, банктын түзүмдүк бөлүмдөрүнүн ишин аныктаган/тескөөгө алган кызмат адамдарына карата тиешелүү түзүмдүк бөлүмдөрдүн жетекчилерине карата ушул жободо белгиленген минималдуу талаптар колдонулат.  

127. Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдар ушул жобонун 17-19-главаларына ылайык Улуттук банк тарабынан белгиленген минималдуу талаптарга ылайык келүүгө тийиш. 

128. Кызматтык нускоого (же банктын башка ички документине) ылайык кызмат адамынын убактылуу жоктугунда ордун алмаштырган жана/же Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагаларын жана мүчөлөрүн жана Аудит боюнча комитетинин төрагасын эске албаганда, ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат милдеттерин эки айдан ашык мөөнөткө аткаруу жүктөлгөн адам жобонун ушул бөлүгүнө ылайык макулдашылууга тийиш. 

129. Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдарды макулдашуудан Улуттук банк баш тарткан учурда, көрсөтүлгөн адам макулдашуудан баш тартуу жөнүндө Улуттук банктан кат алган учурдан он жумушчу күндөн ашык эмес мөөнөттө кызмат ордунан бошотулууга тийиш. 

130. Директорлор кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү, банк башкармасынын төрагасы жана мүчөлөрү, башкы бухгалтери иштен бошотулган шартта же өз ыктыярдыгы менен иштен бошонгон учурда банк ушундай чечим кабыл алган күндөн тартып бир жумуш күнү ичинде себебин көрсөтүү менен Улуттук банкка ал тууралуу маалымдоого милдеттүү. 

Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн калган кызмат адамдары иштен бошотулган шартта же өз ыктыярдыгы менен иштен бошонгон учурда - үч жумуш күнү ичинде. 

Банктык операцияларды жүзөгө ашырууга түздөн-түз катышкан банктын башка кызматкерлери эмгек мыйзамын бузууга жол бергендигинен улам банктын демилгеси боюнча иштен бошотулган учурда, банк мындай чечим кабыл алынган күндөн тартып он жумуш күнү ичинде анын себебин көрсөтүү менен ал тууралуу Улуттук банкка билдирүүгө милдеттүү. Жобонун алкагында банктык операцияларды ишке ашырууга түздөн-түз катышкан банктын кызматкерлери дегенден улам, кайсы гана баскычында болбосун банктык операцияларды жүргүзүүгө/ишке ашырууга тартылган банктын кайсы болбосун кызматкерлери түшүнүлөт.  

131. Банктын жетекчилиги отуз календардык күндөн ашпаган мөөнөт ичинде ушул жобонун талаптарына жооп берген талапкерди банктын жумуштан бошотулушуна/өз эрки боюнча бошоп кетишине байланыштуу келип чыккан бош орунга сунуштоого тийиш. 

Улуттук банк ушул пункттун талаптары аткарылбаган шартта банк жетекчилигине карата Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген таасир этүүчү чараларын колдонушу мүмкүн. 

132. Банк тарабынан иштелип чыккан талаптарга түзүмдүк бөлүмдөрдүн жана филиалдардын жетекчилеринин, ошондой эле башка кызмат адамдарынын ылайык келүүсү үчүн жоопкерчилик банк башкармасынын төрагасына жүктөлөт. Банктын ишин текшерүүнүн жүрүшүндө Улуттук банктын инспекторлоруна 24-тиркеменин формасы боюнча түзүмдүк бөлүмдөрдүн жана филиалдардын жетекчилери жана башка кызмат адамдары жөнүндө маалыматтар сунушталууга тийиш. 

Башкарманын төрагасынын, анын орун басарларынын жана мүчөлөрүнүн милдеттерин алар жок болгон мезгил ичинде аткаруу, Улуттук банк менен макулдашуудан өткөн төраганын орун басарларына же банк башкармасынын башка мүчөлөрүнө жүктөлүүгө тийиш. 

133. Даражасы бирдей же жогору турган кызмат орундарына буга чейин макулдашуудан өткөн Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагаларын жана мүчөлөрүн, банктын Аудит боюнча комитетинин төрагасын эске албаганда, ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат адамдар акыркы 12 ай ичинде Улуттук банктан макулдашуудан өтпөстөн, 21-тиркемедеги форма боюнча анкетаны сунуштоо менен гана чектелишет. 

Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин ошол эле банкта жаңы мөөнөткө кайра шайланышкан төрагалары жана мүчөлөрү, банктын Аудит боюнча комитетинин төрагасы Улуттук банктан макулдашуудан өтүшпөйт. 

17-глава 

Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнө жана Аудит боюнча комитеттин төрагасына карата талаптар 

134. Директорлор кеңешинин төрагасынын жана мүчөлөрүнүн, Аудит боюнча комитеттин төрагасынын кызматына талапкерлер төмөнкү минималдуу талаптарга жооп берүүгө тийиш: 

1) жогорку билимге ээ экендигин тастыктаган диплому жана акыркы он жыл аралыгында экономика, банк, финансы же юридикалык маселелер чөйрөсүндө кеминде үч жылдык иш тажрыйбасы болууга; 

2) кынтыксыз ишкердик абройго ээ болууга; 

3) корпоративдик башкаруу жана Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдары жагында билимге ээ болууга; 

4) банктын бизнес-планын жана анын өнүктүрүү стратегиясын билүүгө; 

5) жобонун ушул бөлүгүнүн 20-главасынын шарттарына кирбөөгө. 

Мында, Директорлор кеңешинин көпчүлүк мүчөлөрү акыркы он жыл ичинде банк жана/же финансы системасында жетектөөчү кызмат орундарда кеминде эки жылдык иш тажрыйбасынаээ болууга тийиш. 

Жобонун максаттарында жетекчи кызмат орду дегенден улам, иш чөйрөсү ушул жобонун 13 жана 14-пункттарына туура келген финансы-кредит уюмунун жана/же компаниянын жана/же финансылык кызмат көрсөтүүлөрдү жөнгө салуу чөйрөсүндөгү уюмдардын түзүмдүк бөлүмүнүн жетекчисинен төмөн болбогон кызмат ордун түшүнүү зарыл. Мында, иш тажрыйбасына коопсуздук маселелерин жөнгө салууга жана чарбалык ишти жүзөгө ашырууга байланыштуу жогоруда аталган уюмдардын/компаниялардын бөлүмдөрүндө иштеген учурлар кошулбайт. 

135. Аудит боюнча комитеттин төрагасынын кызматына талапкер ушул жобонун 134-пунктунда көрсөтүлгөн талаптарга кошумча: 

1) бухгалтердик эсепке алуу жана финансылык отчеттуулуктун эл аралык стандарттары жана эл аралык тажрыйбада кабыл алынган аудит боюнча стндарттары боюнча билиминин болушу жана аталган багыттар боюнча окуудан өткөндүгү жөнүндө сертификатына ээ болуусу зарыл; 

2) жобонун 138-пунктунун талаптарына ылайык Директорлор кеңешинин көз карандысыз мүчөсүнөн болууга тийиш. 

136. Банктын Директорлор кеңешинин кеминде бир мүчөсү мамлекеттик жана/же расмий тилди билген Кыргыз Республикасынын жараны болууга тийиш. 

137. Директорлор кеңешинин төрагасын жана мүчөлөрүн шайлоо, ошондой эле, Аудит боюнча комитеттин төрагасын дайындоо Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" мыйзамынын 100-беренесинин талаптарын эске алуу менен жүргүзүлүүгө тийиш. 

Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкынын Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнө карата Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкы жөнүндө" мыйзамынын 21-беренесинин талаптары күчүндө болот. 

Эгер Директорлор кеңешинин курамында кворумга таасир этпеген бош орун пайда болсо, Директорлор кеңешинин мүчөлөрү жетишпеген санында төмөнкү акционерлердин жалпы жыйынында шайланат. 

Эгер Директорлор кеңешинин курамында кворумга таасир этпеген бош орун пайда болуп, бирок ага себептүү банк тарабынан Директорлордун кеңешинин курамында көз карандысыз мүчөлөрүнүн кеминде үчтөн бири болушу жөнүндө талап аткарылбаса, банк башкармасы бош орун пайда болгон күндөн тартып беш жумуш күн ичинде акционерлердин кезексиз жалпы жыйынын өткөрүү тууралуу чечим кабыл алуусу зарыл. Бул жыйында Директорлор кеңешинин көз карандысыз мүчөлөрү жетишпеген санында шайланууга тийиш. 

Банктын Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн ыйгарым укуктарынын мөөнөтүнөн мурда токтотулушунун натыйжасында анын курамы белгиленген кворумга жетпеген санга чейин азайган учурда банк башкармасы Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн ыйгарым укуктары токтотулган күндөн тартып беш күндүн ичинде Директорлор кеңешинин жаңы курамын шайлоо үчүн банктын акционерлеринин кезексиз жалпы жыйынын чакыруу жөнүндө чечим кабыл алууга милдеттүү. 

138. Банктын Директорлор кеңешинин курамынын кеминде үчтөн бирин Директорлор кеңешинин көз карандысыз мүчөлөрү түзүүгө тийиш. 

Директорлор кеңешинин көз карандысыз мүчөсү – бул, шайлоо учуруна карата:  

1) ошол банктын кызматкери болбогон же банк менен байланыштуу кайсы болбосун юридикалык жактын акыркы беш жыл ичинде кызматкери болуп иштебеген; 

2) акыркы беш жыл аралыгында тиешелүү банк башкармасынын мүчөсү болбогон жана болуп көрбөгөн же болбосо банк менен байланыштуу юридикалык жактардын башкармасынын мүчөсү болбогон; 

3) Директорлор кеңешинин жыйынына катышууга байланыштуу чыгымдардын ордун толтуруп берүүнү кошпогондо, ошол банктан же банкка байланышкан жактардан же алардын атынан акыркы беш жыл ичинде тике же кыйыр түрдө эч кандай олуттуу кошумча акы, компенсацияларды, жөлөкпулдарды же ыктыярдуу жардамдарды албаган; 

Жобонун ушул пунктунун алкагында олуттуу кошумча акы, компенсациялар, жөлөкпулдар же ыктыярдуу жардамдар катары акыркы беш жылдын ичинде үч жүз миң сомдон ашык түзгөн кошумча акыны, компенсацияларды, жөлөкпулдарды же ыктыярдуу жардамдарды түшүнүүгө болот. 

4) ушул банк же банк менен байланыштуу кайсы жак болбосун акыркы беш жыл аралыгында түздөн-түз же өнөктөш катары олуттуу ишкердик байланышка (насыяларды берүүнү жана алууну кошо алганда) ээ болбогон; 

Жобонун ушул пункттун алкагында банк менен байланыштуу кайсы жак болбосун ишкердик байланышы коммерциялык, ишкердик же финансылык мамилелери банктын таламдарында объективдүү чечимдерди кабыл алууда ушул жактын жөндөмдүүлүгүнө таасир этпеген учурда олуттуу катары эсептелет. Мында, Директорлор кеңешинин мүчөсү: 

а) чогуу алгандагы карызы банктын таза суммардык капиталынын 10% өлчөмүнөн жогору болгон, банктын карыз алуучусу болбоого; 

б) чогуу алгандагы карызы банктын таза суммардык капиталынын 10% өлчөмүнөн жогору болгон, банктын карыз алуучусу болуп эсептелген, юридикалык жактын аткаруу (байкоо) органынын мүчөсүнөн болбоого тийиш; 

в) банк менен жалпы таламдары болгон бир же андан көп юридикалык жакка жана/же банк менен жалпы таламдарга ээ болгон банк же юридикалык жактын алдында жалпы карызын, кредиттөө боюнча Улуттук банктын критерийлерине ылайык, бир жактын чогуу алгандагы карызы катары каралса; 

г) банкка ушул жактын жылдык жалпы дүң кирешесинин 10 пайызынан жогору болбогон жалпы жылдык суммадагы товарларды жана кызмат көрсөтүүлөрдү сунуштабоого; 

д) банк алдында "жоготуулар" катары классификацияланган кредит боюнча карызы болбоого; 

е) банкта кредит же банк менен жалпы таламдарга ээ болгон, "жоготуулар" катары классификацияланган кайсы болбосун юридикалык жактан алган юридикалык жактын байкоо, аткаруу органынын мүчөсүнөн болбоого тийиш; 

5) ушул банктын же банк менен байланыштуу жактардын учурда иштеп жаткан же мурдагы тышкы аудиторунун акыркы беш жыл ичинде өнөктөшү же кызматкери болуп саналбаган; 

6) ушул банктын ишине олуттуу катышууну же контролдоону ишке ашырбаган жана банктын ишине олуттуу катышуучу же банктын үстүнөн контролду ишке ашыруучу акционердин атынан иш алып барбаган; 

7) акыркы беш жыл ичинде ушул банктын Директорлор кеңешинин курамына кирбеген; 

8) жобонун ушул пунктунун 1-7-пунктчаларында эске алынган жактар менен жакын туугандык мамиледе болбогон адам. 

139. Берилген документтер Улуттук банк тарабынан ушул жобонун 21-главасына ылайык каралат. 

18-глава 

Ислам банкынын жана "ислам терезесине" ээ банктын Шариат кеңешинин мүчөлөрүнө карата талаптар 

 

140. Шариат кеңешинин мүчөсү кызматына талапкерлер төмөнкү минималдуу талаптарга жооп берүүгө тийиш: 

1) жогорку билимге ээ экендигин тастыктаган дипломунун болушу; 

2) Кыргыз Республикасынын ислам банк иши каржылоо принциптери боюнча банктык мыйзамдар жагында билим деңгээлине ээ болуу; 

3) ушул багыт боюнча окутуудан ийгиликтүү өткөндүгүн тастыктаган документтер менен ислам банк иши жана каржылоо принциптери жагында билим деңгээлине ээ болуу; 

4) Шариат кеңешинин төрагасы Шариат жагында укук жана/же соода иши багыты боюнча жогорку билиминин бардыгы жөнүндө диплому (жалпы таанылган жогорку окуу жайларынан алынган) жана ислам банкынын жана "ислам терезесине" ээ банктын Шариат кеңешинде же ислам финансы уюмунда кеминде бир жылдык иш тажрыйбасы болууга тийиш; 

5) жобонун 20-главасындагы шарттарга жатпаса. 

141. Ислам банкынын жана "ислам терезесине" ээ Шариат кеңешинин мүчөлөрү банктын уюштуручуларынын (акционерлердин) жалпы жыйынында шайланат.  

142. Шариат кеңешинин мүчөлөрүнө көз карандысыздыктын зарыл санын жана критерийлери бөлүгүндө банктын Директорлор кеңешинин мүчөлөрү үчүн каралган ушул жобонун 138-пунктунун талаптары таркатылат.  

143. Сунушталган документтер ушул жобонун 21-главасына ылайык, Улуттук банк тарабынан кароого алынат. 

 

19-глава 

Банк башкармасынын мүчөлөрүнө, башкы бухгалтерге жана түзүмдүк бөлүмдөрдүн жетекчилерине карата коюлуучу талаптар 

 

144. Банктын Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагаларын жана мүчөлөрүн, Аудит боюнча комитетинин төрагасын эске албаганда, жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат ордуна талапкерлер төмөнкүдөй минималдуу талаптарга жооп берүүлөрү тийиш: 

1) жогорку билимге ээ экендигин тастыктаган дипломунун болушу; 

2) төмөнкү бош турган кызмат ордуна талапкерлигин коюу үчүн акыркы жети жыл ичинде төмөнкүдөй иш тажрыйбасы болууга тийиш: 

а) банк башкармасынын төрагасы, (президент, башкы менеджер, чет өлкө банкынын филиалынын жетекчиси) - банк жана/же финансы системасында кеминде беш жыл, анын ичинде жетектөөчү кызматтарда - кеминде эки жыл; 

б) төраганын орун басарлары (вице-президент, башкы менеджердин орун басары, чет өлкө банкынын филиалынын жетекчисинин орун басары), башкарманын мүчөлөрү, тобокелдик-менеджментинин кызматтын жетекчиси жана комплаенс-контролдоо кызматтын жетекчиси - банк жана/же финансы системасында кеминде үч жыл; 

в) ички аудит кызматтын жетекчиси жана башкы бухгалтер - банк, финансы системасында жана/же ушул жобонун 13 жана 14-пункттарында көрсөтүлгөн иштерге аудит жүргүзүү боюнча кызмат көрсөтүүлөр чөйрөсүндө кеминде үч жыл; 

г) банктын башкаруу директорунун, кредиттик ишине, ислам принциптери боюнча каржылоого, активдерди жана пассивдерди тескөөгө, "ислам терезесинин" жетекчиси - банк жана/же финансы системасында кеминде эки жыл. 

Аудитордук уюмда банктын ички аудит кызматынын жетекчиси жана башкы бухгалтери кызмат ордунда айкалышта иштөөгө жол берилбейт. 

3) Кыргыз Республикасынын банк мыйзамын чөйрөсүндө, банктык тобокелдиктерди тескөө чөйрөсүндө жана алар иш алып барууну болжолдоп жаткан чөйрөдө билиминин болушу.  

Мында, ислам банк иши жана каржылоо принциптери боюнча каржылоого жооп берген төраганын орун басары/башкарманын мүчөсү, "ислам терезесинин" жетекчиси жана ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген түзүмдүк бөлүмдүн жетекчиси тиешелүү сертификаттар жана документтер менен тастыкталган, ислам банк иши жана каржылоо принциптери жагында кошумча билимге ээ болуулары тийиш. 

4) жобонун 20-главасынын шарттарына кирбөөгө.  

145. Башкы бухгалтер жана ички аудит кызматынын жетекчисинин кызматына талапкерлер ушул жобонун 144-пунктунда көрсөтүлгөн талаптарга кошумча төмөнкүлөрдү билүүгө тийиш: 

1) башкы бухгалтер - бухгалтердик эсепке алуу жана финансы отчеттуулугунун эл аралык стандарттарын жана ал боюнча тиешелүү сертификаттарынын болуусу жана жогоруда көрсөтүлгөн багыттар боюнча курстарды ийгиликтүү аяктаганын (экзамен/тесттен өтүү) жана квалификациясын жогорулаткандыгын тастыктаган талапкерди макулдашуу тууралуу өтүнүчтүн күнүнө карата ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын уруксатына\лицензиясына ээ болгон билим берүү уюмдарынан акыркы беш жыл ичинде алынган сертификаттар же башка документтердин болуусу. 

Мындан тышкары, ислам банкынын же "ислам терезесине" ээ банктын башкы бухгалтери Ислам финансы институттары үчүн Бухгалтердик эсепке алуу жана аудит уюмунун бухгалтердик эсепке алуу стандарттарын (ААОIFI) кошумча билүүгө жана жогоруда көрсөтүлгөн багыттар боюнча курстарды ийгиликтүү аяктаганын (экзамен/тесттен өтүү) жана квалификациясын жогорулаткандыгын тастыктаган талапкерди макулдашуу тууралуу өтүнүчтүн күнүнө карата ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын уруксатына\лицензиясына ээ болгон билим берүү уюмдарынан акыркы беш жыл ичинде алынган сертификаттар же башка документтердин болуусу, ошондой эле ислам каржылоо принциптери боюнча Эсептер планын билүүгө тийиш; 

2) Ички аудит кызматынын жетекчиси - Кыргыз Республикасынын аудит боюнча мыйзамдарын, аудиттин эл аралык стандарттарын жана банктардагы ички аудиттин эл аралык стандарттарын билүүгө, көрсөтүлгөн багыттар боюнча тереңдетилген окутуудан өткөндүгү жөнүндө сертификаты (күбөлүгү) болууга жана жогоруда көрсөтүлгөн багыттар боюнча курстарды ийгиликтүү аяктаганын (экзамен/тесттен өтүү) жана квалификациясын жогорулаткандыгын тастыктаган талапкерди макулдашуу тууралуу өтүнүчтүн берилген күнүнө карата ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын уруксатына\лицензиясына ээ болгон билим берүү уюмдарынан акыркы беш жыл ичинде алынган сертификаттар же башка документтердин болуусу, ошондой эле тиешелүү сертификаттар менен тастыкталган (Банктык окуу борбору, Бухгалтерлер жана аудиттер бирикмеси жана башка окуу борборлору) Финансы отчеттуулугунун эл аралык стандарттарын билүү менен аны ишинде колдонуу жөндөмдүүлүгүнө ээ болууга тийиш. 

Мындан тышкары, ислам банкынын же "ислам терезесине" ээ банктын ички аудит кызматтын жетекчисинин ислам банк иши жана каржылоо принциптери боюнча кошумча билимге ээ болуусу, Ислам финансы институттары (ААОIFI) үчүн бухгалтердик эсепти, аудитти уюштуруу уюмунун стандарттарын билүүсү жана ислам банк иши жана каржылоо принциптери боюнча окутуудан өткөндүгүн тастыктаган сертификатынын же документинин болуусу зарыл. 

146. Башкарманын төрагасынын, анын орун басарларынын, башкарманын башка мүчөлөрүнүн, ички аудит, тобокелдик-менджментинин, комплаенс-контролдоо кызматтардын жетекчилеринин жобонун ушул главасына ылайык Улуттук банк тарабынан коюлган талаптарга ылайык келүүсү үчүн жоопкерчилик банктын Директорлор кеңеши тартат. 

147. Банктын башкаруучу директорлорунун, кредиттик ишине, активдерди жана пассивдерди тескөөгө жана ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген түзүмдүк бөлүмдөрүнүн жетекчилеринин, башкы бухгалтердин, "ислам терезесинин" жетекчисинин талапка ылайык келүүсүнө банк башкармасынын төрагасы жооп берет. 

148. Башкарманын төрагасы, башкарманын төрагасынын орун басары, башкарманын мүчөлөрү жана башкы бухгалтер алардын талапкерлиги Улуттук банк менен макулдашуу жол-жобосунан өткөнгө чейин банктын төлөм документтерине кол коюу укугу жок. 

149. Төлөм документтерине биринчи кол тамга коюу укугу менен бош кызмат ордуна талапкерлерди Улуттук банк менен макулдашуу учурунда, кол коюу укугу төраганын орун басарынын же башкарманын мүчөсүнүн кызмат ордуна макулдашуу жол-жобосунан өткөн адамга ыйгарылышы мүмкүн. 

20-глава 

Талапкерлерди макулдашуудан баш тартуу үчүн негиздемелер 

150. Улуттук банк ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат ордуна талапкерлерди (мындан ары - талапкерлер) макулдашуудан баш тартууга милдеттүү, эгерде: 

1) жобонун 119-пунктунда көрсөтүлгөн учурларда жак кынтыксыз кызматтык абройго ээ эмес же андан ажыраган деп эсептелет;  

2) талапкерлерге карата экономика, финансы чөйрөсүндө жана банк ишинде кылмыш жасагандыгы, ошондой эле кызматтык иш боюнча кылмыш үчүн жол бергендиги үчүн айыптоочу өкүм чыгарылган болсо; 

3) эгерде, алар буга чейин: мажбурлоо тартибинде банкрот катары таанылып, алардын аракеттенүүсү (аракеттенбей коюусу) банктан/финансы-кредит уюмунан лицензиянын (эсептик каттоо тууралуу күбөлүгүнүн) кайтарылып алынышына алып келгендигин тастыктоолор болггон финансы-кредит уюмунун Директорлор кеңешинин төрагасы же мүчөлөрү, аудит боюнча комитеттин төрагасы, башкарманын төрагасы, анын мүчөлөрү, башкы бухгалтери, ички аудит, тобокелдик-менеджмент кызматынын жетекчиси кызмат ордун ээлеген болсо; 

4) талапкерлер төмөнкүлөр үчүн коюлган талаптарга жооп бербесе: 

а) банктын төрагасы жана Директорлор кеңешинин мүчөсү, банктын аудит боюнча комитетинин төрагасы - ушул жобонун 17-главасынын; башкарманын төрагасы жана башкарманын мүчөсү - "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө" мыйзамдын 100-беренесинин 3-бөлүгүндөгү; 

б) банктын Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү үчүн - ушул жобонун 18-главасындагы; 

в) Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасын жана мүчөлөрүн, ошондой эле аудит боюнча комитеттин төрагасын эске албаганда, банктын ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат адамдары үчүн - ушул жобонун 19-главасындагы; башкарманын төрагасы жана башкарманын мүчөсү - "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө" мыйзамдын 104-беренесинин 7-бөлүгүндөгү. 

5) Улуттук банктын (Улуттук банкынын Көзөмөл боюнча комитеттин чечими, жазма буйруусу, текшерүү боюнча отчеттор ж.б.) талапкерлерди төмөнкүлөргө катыштыгы бар деп тааныган корутундусу, чечими же башка актылары болсо:  

а) анын натыйжасында банктын/финансылык кредиттик уюмдардын лицензиясы (эсептик каттоо күбөлүгү) кайтарылып алынган же банкка убактылуу администрациялоо режими киргизилген аракеттерге (аракеттенбей коюуларга);  

б) алгылыксыз жана/же коопсуз эмес банктык тажрыйба катары классификацияланган аракеттерге;  

в) Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарын бузууга жол берсе;  

6) жөнгө салуучу органдар тарабынан жүргүзүлгөн текшерүүлөр боюнча, талапкер жоопкерчиликтүү болгон участкаларда финансылык же административдик көйгөйлөрдүн орун алгандыгын тастыктаган материалдар бар болсо.  

151. Талапкер, төмөнкү пункттарда берилген фактылардын орун алышы шартында, банктарда ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат орундарын ээлөөгө укугу жок: 

- ушул жобонун 150-пункттун 2-пунктчасындагы жана 119-пункттун 2 "б" пунктчасындагы – соттолуугун алуудан же кутулуудан кийин жети жыл бою; 

- ушул жобонун 150-пункттун 3 жана 5 "а" пунктчаларындагы жана 119-пункттун 6-пунктчаларындагы - бузууга жол берүү фактысы боюнча чечим кабыл алынгандан кийин беш жыл бою; 

- ушул жобонун 119-пункттун 4-пунктчасындагы – тиешелүү чечим өз күчүнө киргенден тартып беш жыл бою; 

- ушул жобонун 150-пункттун 5 "б" пунктчасындагы жана 119-пункттун 5-пунктчасында - бузууга жол берүү фактысы боюнча чечим кабыл алынгандан кийин беш жыл бою; 

- ушул жобонун 150-пункттун 5 "в" пунктчасындагы - бузууга жол берүү фактысы боюнча чечим кабыл алынгандан кийин бир жыл бою; 

- ушул жобонун 150-пункттун 6-пунктчасындагы - бузууга жол берүү фактысы аныкталгандан кийин бир жыл бою; 

- ушул жобонун 150-пункттун 7, 8-пунктчаларындагы - бузууга жол берүү фактысы аныкталгандан кийин бир жыл бою; 

152. Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдарды Улуттук банк менен макулдашуу аларга карата кылмыш иши козголгондугу тууралуу маалымат алынган учурдан баштап убактылуу токтотулат. 

153. Банк жана/же ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдар кайсы болбосун такталбаган, толук эмес маалыматтарды (маалыматтар жана/же документтер) сунуштаса же маалыматты атайын бурмалоо же ката кетирүү менен сунуштаган болсо, Улуттук банк документтерди кароодон жана аны макулдашуудан баш тартууга укуктуу. 

154. Улуттук банк талапкерликти макулдашкандан кийин ушул жобонун 150-153-пункттарында көрсөтүлгөн негиздер кийинчерээк аныкталган учурда талапкерлердин четтетилишин талап кылууга укуктуу. 

155. Улуттук банк, банктын ишенимдүү жана туруктуу иш алып баруусуна коркунуч жараткан, ошондой эле ушул жобонун 150-пунктунда көрсөтүлгөн фактылар аныкталган учурда банктын кызмат адамдарынын ыйгарым укуктарын токтотууну талап кылууга укуктуу. 

156. Жобонун 154 жана 155-пункттарында каралган банктын кызмат адамдарынын иштен четтетүү же ыйгарым укуктарын токтотуу жөнүндө Улуттук банктын талабы талапкерди макулдашуу чечимин кабыл алган Улуттук банктын кызмат адамы/органы же болбосо Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарына ылайык таасир этүү чараларынын колдонуунун алкагында кабыл алынат. 

 

21-глава 

Банктын кызмат адамдарын макулдашуу тартиби 

 

157. Банк, ушул жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн адамдар шайланган/дайындалган күндөн тартып 3 жумуш күнү ичинде кызмат адамдардын курамындагы өзгөрүүлөр жөнүндө тиешелүү жазуу жүзүндөгү маалыматты Улуттук банкка берүүгө тийиш. 

158. Банк, он жумуш күнү ичинде, ал эми резидент эмести шайлаган/дайындаган шартта - талапкерди тандаган/дайындаган күндөн кийинки отуз календардык күн ичинде төмөнкү документтерди тиркөө менен талапкерлерди макулдашуу жөнүндөгү өтүнүчтү Улуттук банкка берүүгө тийиш: 

1) талапкерди шайлоо/дайындоо жөнүндө тууралуу чечим кабыл алган ыйгарым укуктуу башкаруу органынын отурумунан толтурулган протоколдун күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрү (эмгек келишиминин); 

2) кызмат ордуна дайындоо тууралуу буйруктун (токтомдун, буйруунун) күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрү.  

3) 21-тиркеменин формасы боюнча анкеталар; 

4) кеминде эки сунуш-көрсөтмө (ушул жобонун 159-161-пункттарынын талаптарын эске алуу менен); 

5) тиешелүү негизде банк тарабынан тариздетилген жана күбөлөндүрүлгөн функционалдык милдеттердин тизмеси. 

Жобонун ушул пунктунун 2 жана 5-пунктчаларында көрсөтүлгөн документтер Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөсү, ошондой эле аудит боюнча комитеттин төрагасы тарабынан сунушталбайт. 

159. Сунуш-көрсөтмөлөр экиден кем эмес адам, талапкердин мурдагы жумуш ордунда аны менен бирге иштешкен же ал менен ишкердик мамиледе болгон адамдар тарабынан берилет. Сунуш-көрсөтмөдө сунуштоочунун фамилиясы, аты, атасынын аты, иш орду жана дареги, кызматы, телефону, факс, электрондук почтанын дареги, ошондой эле сунуш-көрсөтмө берилген күнү көрсөтүлүүгө тийиш. Мында, төмөнкүлөргө сунуш-көрсөтмө берүүгө жол берилбейт: 

1) Улуттук банк кызматкерлеринен; 

2) кайсы болбосун туугандарынан; 

3) талапкерди макулдашуу жөнүндө өтүнүч берген банктын жетекчилеринен жана кызматкерлеринен; 

4) өтүнүч берип жаткан банктын аффирленген компанияларынын кызмат адамдарынан. 

160. Сунуш-көрсөтмөдө төмөнкү учурлар (формасы 22-тиркемеде келтирилген) чагылдырылууга тийиш: 

1) талапкердин иш аброю; 

2) моралдык сапаттары; 

3) кайда жана качан бирге иштеген, же болбосо, сунуш-көрсөтмө берүүчү менен иш боюнча байланышы, талапкер менен кайсы убактан бери тааныш; 

4) сунуш-көрсөтмө берүүчү маанилүү деп эсептеген башка маалыматтар. 

161. Сунуш-көрсөтмө берүүчүндөн болуп, банктык жана/же финансылык чөйрөдө иштеп кеткен же иштеп жаткан адамдар гана боло алат. 

Сунуш-көрсөтмө берүүчү адамдын кол тамгасынын аныктыгы анын иш орду боюнча же болбосо нотариус тарабынан тастыкталууга тийиш. 

162. Зарыл болгон учурда, Улуттук банк берилген маалыматты чечим кабыл үчүн жетишсиз деп эсептесе, ал банктан, талапкерден жана/же үчүнчү жактардан кошумча маалыматты талап кыла алат. 

163. Чет тилде берилүүчү документтер Кыргыз Республикасынын мамлекеттик жана/же расмий тилдерине которулуп, белгиленген тартипте тастыкталууга тийиш. 

164. Берилген документтер анын толуктугуна, анкеталарды толтуруунун аныктыгына жана талапкердин ушул жободо белгиленген талаптарга ылайык келишин предметине кароого алынат. 

165. Документтердин белгиленген талаптарга ылайык келбеген жана документтерин толук эмес топтомун сунуштаган учурда, жеткире иштеп чыгуу жана сын-пикирлерди четтетүү зарылчылыгы тууралуу банкка кат жөнөтүлөт. Банк сын-пикирлерди эске алуу менен жеткире иштелип чыккан документтерди жыйырма календардык күндөн кечиктирбестен, Кыргыз Республикасынын резидент эместери менен учурда отуз календардык күндөн кечиктирбестен Улуттук банкка сунуштоого тийиш. Жобонун талаптарына ылайык келбеген же толук эмес көлөмдө эки жолдон ашык же болбосо белгиленген мөөнөт ичинде документтерди сунуштабаган учурда, талапкердин документтери Улуттук банк тарабынан кароого алынбайт. 

166. Талапкерлерди макулдашуу үчүн документтерди сунуштаган күндөн тартып отуз иш күн ичинде макулдашуу тууралуу чечим кабыл алынат. Кошумча маалыматтарды же документтерди алуу зарыл болсо Улуттук банк талапкердин документтерин кароо мөөнөтүн жыйырма иш күнгө чейин созууга укугу бар. 

Талапкерлерди кызмат ордуна макулдашуу тууралуу чечим: 

- Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү, Аудит боюнча комитеттин төрагасы, башкарманын төрагасы, банктын кредиттик ишине жана ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген башкарманын төрагасынын орун басары / башкарманын мүчөсү (эгерде, башкаруучу директор банктын кредиттик ишине жана ислам принциптери боюнча каржылоого жооп берген башкарманын төрагасынын орун басарынын алдында болбосо), ички аудит кызматынын жетекчиси, банктын башкы бухгалтери боюнча Улуттук банктын Көзөмөл боюнча комитети тарабынан кабыл алынат; 

- төраганын орун басары жана башка Башкарманын мүчөлөрү, башкаруучу директору, комплаенс-контролдоо кызматтарынын жетекчилери, тобокелдик-менеджменти жана "ислам терезесинин" жетекчиси боюнча, Улуттук банктын Төрагасынын банктык көзөмөл жана лицензиялоо маселелерин түздөн-түз тескөөгө алган орун басары/Улуттук банк Башкармасынын мүчөсү тарабынан кабыл алынат; 

- ислам принциптери боюнча каржылоого, активдерди жана пассивдерди тескөөгө, банктын кредиттик иштерине жооп берген түзүмдүк бөлүмдөрдүн жетекчилери боюнча, Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын начальниги тарабынан кабыл алынат. 

Банктын башка кызматтык адамдардын макулдашуу боюнча чечим Көзөмөл боюнча комитети, Улуттук банктын банктык көзөмөл жана лицензиялоо маселелерин түздөн-түз тескөөгө алган Башкарманын мүчөсү же Улуттук банктын Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын начальниги тарабынан, кызматтык адамдын функционалдык милдеттерине жараша кабыл алынат. 

167. Көзөмөл боюнча комитет, Улуттук банктын Төрагасынын орун басары/Улуттук банк Башкармасынын мүчөсү жана/же Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы маектешүүгө талапкерлерди чакыра алышат. 

168. Талапкерлерди карап чыгууда инспектордук текшерүүнүн, ошондой эле кайсы болбосун мамлекеттик же жөнгө салуучу орган тарабынан жүргүзүлүүчү текшерүүнүн жүрүшүндө алынган маалыматтар эске алынат. 

169. Талапкерлерди кароонун жыйынтыгы талапкерлер боюнча чечим кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күн ичинде Улуттук банк тарабынан банкка жазуу жүзүндө кат жөнөтүлөт. 

 

V БӨЛҮМ 

ОБОЧОЛОНГОН БӨЛҮМДӨРДҮ ТҮЗҮҮ ЖОЛУ МЕНЕН БАНКТЫН ИШИН КЕҢЕЙТҮҮ ТАРТИБИ 

170. Банк обочолонгон бөлүмдөрүн филиал түрүндө, өкүлчүлүктөрдү, аманат жана көчмө кассаларын, акча алмаштыруу пунктарын түзө алат. Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарын жана ушул жобонун талаптарын банк тарабынан аткарылган шартта банк өзүнүн обочолонгон бөлүмдөрүн түзө алат.  

22-глава 

Туунду банкты түзүүнүн өзгөчөлүктөрү 

171. Туунду банк өз алдынча юридикалык жак болуп саналат. Кыргыз Республикасынын аймагында туунду банкты түзүү Улуттук банктын жазуу жүзүндөгү уруксатынын негизинде жана төмөнкү шарттарда гана мүмкүн:  

1) туунду банктын жана башкы банктын менчигинин жана башкаруу түзүмү, финансылык мүмкүнчүлүктөрү Улуттук банк белгилеген критерийлерге ылайык келсе;  

2) туунду банктын ишинен улам, башкы банкта келип чыккан тобокелдиктерди контролдукка алуу жол-жобосу жана башкы жана туунду банктын корпоративдик өз алдынчалыгын колдоого багытталган жол-жоболор иштелип чыкса;  

3) туунду банкты түзүү же сатып алуу башкы банктын финансылык туруктуулугуна олуттуу деле тобокелдиктерди алып келбесе;  

4) Улуттук банк тарабынан белгиленген башка талаптар аткарылса.  

172. Чет өлкө башкы банкы Кыргыз Республикасынын аймагындагы туунду банкка карата чет өлкөдөгү банктар болушу мүмкүн, алар төмөнкү кредиттик рейтингдердин бирине ылайык келүүгө тийиш: 

- "Standard & Poor's", "Investors Service", "Fitch-IBCA" (АКШ) рейтингдик агенттиктер тарабынан ыйгарылган "В" категориясынан төмөн болбогон узак мөөнөттүү кредиттик рейтингине, 

- же "Capital Intelligence", "Japan Credit Rating Agency (JCR)", "Dominion Bond Rating Service (DBRS)", "Rating & Investment Information (R&I)" рейтингдик агенттиктер тарабынан ыйгарылган ушундай эле деңгээлдеги кредиттик рейтингине. 

173. Туунду банкты түзүүгө уруксат алуу үчүн ушул жобонун II жана III бөлүктөрүнө ылайык берилүүчү документтерге кошумча түрдө төмөндөгүлөр сунушталууга тийиш.  

1) Кыргыз Республикасынын аймагында туунду банкты ачуу (сатып алуу) жөнүндө өтүнүч ээсинин тийиштүү (ыйгарым укуктуу) органынын чечими;  

2) туунду банктын ишинен улам өтүнүч ээсинен келип чыгуучу тобокелдиктерди көзөмөлдөө үчүн түзүлгөн жол-жоболор;  

3) туунду банктын ишинин өтүнүч ээсинин (башка компаниянын) финансылык абалына мүмкүн болуучу таасирин талдап-иликтөө;  

4) өтүнүч ээсинин туунду банкка салуучу инвестициянын суммасы жана анын өтүнүч ээсинин өз капиталына карата пайыздык катышы тууралуу маалыматтар;  

5) өтүнүч ээсинин жайгашкан (катталган) өлкөнүн көзөмөлдөөчү органынын төмөндөгүлөр тууралуу жазуу жүзүндөгү тастыктоосу;  

а) Кыргыз Республикасынын аймагында туунду банкты түзүүгө (сатып алууга) макулдук же мындай уруксат өтүнүч ээсинин жайгашкан өлкөнүн мыйзамдары боюнча талап кылынбай тургандыгы тууралуу тастыктоо жөнүндө;  

б) өтүнүч ээси ыйгарым укуктуу орган тарабынан берилген тийиштүү лицензияга ээ экендиги жөнүндө;  

в) Базель принциптерине ылайык консолидацияланган негизде банк тобуна көзөмөлдүн жүзөгө ашырылышы жөнүндө;  

г) туруктуу негизде Улуттук банк менен кызматташууга даяр экендиги жана туунду банкка көзөмөлдүк кылууга жана өтүнүч ээсинин финансылык абалына жана аброюна тийиштүү бардык учурларга байланышкан маалыматтарды оперативдүү түрдө сунуштоо жөнүндө;  

174. Улуттук банктын лицензиясынын негизинде иш алып барган банктын акциялары ага туунду банктын статусун берүү менен башка юридикалык жак тарабынан сатылып алынса, ушул жобонун 173-пунктунда көрсөтүлгөн документтерге кошумча төмөндөгүлөр берилүүгө тийиш:  

1) банктын уставына сунушталуучу өзгөртүүлөр;  

2) банктын башкаруу түзүмүнө сунушталган өзгөртүүлөр, анын ичинде кызмат орундарына сунушталган жаңы талапкерлер;  

3) банктын кредиттик саясатындагы жана башка негизги саясаттарындагы өзгөртүүлөрдү кошо алганда, банктын сунушталуучу жаңы стратегиясы;  

4) банктын болжолдонуучу эсептешүү балансын кошо алганда, финансылык болжолдоо;  

5) активдерди сатуу, иш-аракетти кошуу, кеңейтүү, активдерди кыскартуу (көбөйтүү), филиалдардын тармагын кыскартуу (кеңейтүү) ж.б. жагындагы башка пландар менен сунуштар.  

175. Улуттук банктын лицензиясынын негизинде иш алып барган банк туунду банкты түзүүгө же туунду банктын статусун берүү менен башка банкта контролдукка ээ болууга уруксат алуу үчүн төмөндөгү талаптарды аткарууга тийиш:  

1) Улуттук банктын талаптарына ылайык "шайкеш капиталдашуусун"критерийлерине туура келиши;  

2) жаңы банкты түзүүнүн ушул жободо туунду банкка карата каралган бардык шарттарынын аткарылышы;  

3) туунду банктын ишинен улам өтүнүч ээсинин келип чыгуучу тобокелдиктерди контролдоо жол-жобосунун Улуттук банк тарабынан белгиленген талаптарга жана эл аралык тажрыйбада кабыл алынган стандарттарга туура келиши;  

4) туунду банкка ээлик кылуунун өтүнүч ээсинин финансылык туруктуулугуна алгылыксыз таасиринин жоктугу;  

5) Кыргыз Республикасынын чегинен тышкары туунду банкты түзгөн учурда - консолидацияланган негиздеги көзөмөлдү кошо алганда, туунду банк жайгашуучу өлкөдөгү (кабыл алуучу өлкөдөгү) көзөмөлдүн сапатынын, ошондой эле, кабыл алуучу өлкөнүн көзөмөл органы менен натыйжалуу кызматташуунун жана маалымат алмашуунун келечегинин Улуттук банк үчүн ылайыктуулугу.  

176. Банктын туунду компаниялары өзүнүн банктык жана/же финансылык ишин, ошондой эле банктык жана/же финансылык иш менен байланышкан ишти Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарында белгиленген негизде жана тартипте жүзөгө ашырат.  

177. Туунду банкты түзүүгө макулдук берүү тууралуу чечим кабыл алууда төмөндөгү факторлор эске алынышы мүмкүн:  

а) башкы банк түзүлгөн (каттоодон өткөн) же туунду банкты кабыл алуучу өлкөдө депозиттерди камсыздандыруу системасынын болушу;  

б) башкы банк түзүлгөн (каттоодон өткөн) же туунду банкты кабыл алуучу өлкөдөгү экономикалык жагдай.  

178. Өтүнүч ээсинин өтүнүч катын жана финансылык абалын баа берүүдө Улуттук банк өтүнүч ээси туулуп өскөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн көзөмөл органынын маалыматына жана пикирине таянышы мүмкүн.  

179. Улуттук банк туунду банкты сатып алууга карата же түзүүгө өтүнүч катты кароо үчүн зарыл болгон кошумча маалыматты талап кыла алат.  

 

23-глава 

Банктын филиалын ачуу тартиби 

180. Юридикалык жак болуп саналбаган, банктын жайгашкан жерден тышкаркы жайгашкан, банктын атынан банктык операциялардын бардыгын же бөлүгүн банк тарабынан бекитилген Филиал жөнүндө жобонун негизинде жүзөгө ашырган жана банк тарабынан ага берилген ыйгарым укуктардын чегинде иш алып барган анын обочолонгон бөлүмү банктын филиалы болуп саналат.  

Филиал банк бөлүп берген мүлккө, банк менен бирдиктүү баланска, ошондой эле "филиал" деген сөздөр кошулган банктын аталышына толук дал келген аталышка ээ болот.  

Филиалдын жетекчиси банктын уставы боюнча ыйгарым укук берилген башкаруу органы тарабынан дайындалат жана белгиленген тартипте аларга берилген ишеним каттын негизинде иш алып барат. Ишеним катта операциялардын тизмеги жана филиалдын жетекчисинин башка ыйгарым укуктары көрсөтүлүүгө тийиш 

181. Банктын филиалы тууралуу маалыматтар банктын уставында камтылууга тийиш. Банк, филиалдын ачылышынан/жабылышынан кийин өткөрүлгөн акционерлердин биринчи жалпы жыйынында банктын уставына тиешелүү өзгөртүүлөрдү/толуктоолорду Банктын уставына бекитүүгө милдеттүү.  

182. Улуттук банк берген тиешелүү банктык лицензиянын негизинде иш алып барган банк төмөндөгү шартта Кыргыз Республикасынын аймагында өзүнүн филиалдарын ача алат: 

1) банктын абалынын начарлашынан улам Улуттук банктын өзгөчө көзөмөлдүгүнө алынбаса;  

2) банк, филиал ачуу өтүнүчү келип түшкөнгө чейинки иш жыйынтыгы боюнча акыркы эки жылдын аралыгында чыгашасыз болсо. Жаңыдан түзүлгөн банктар үчүн лицензия алган учурдан тартып алардын иш алып баруу мөөнөтү кеминде үч жылды түзсө, финансылык жыл пайда алуу менен аякташы зарыл; 

3) филиал ачууга тыюу салуу аркылуу банктын ишинин кеңейтилишине Улуттук банк тарабынан чектөөлөр киргизилбесе;  

4) Улуттук банктын талаптарына ылайык, банк "шайкеш капиталдаштырылса";  

5) банктын ишине инспектордук текшерүүнүн жана күндөлүк көзөмөлдүктүн жыйынтыгы боюнча Улуттук банктын сунуш-көрсөтмөлөрү жана талаптары аткарылса;  

6) филиал жана касса түйүнү жайгашкан жай ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдардын тиешелүү актылары менен тастыкталган техникалык жактан жабдылышы, күзөт-өрт жана коркунуч билдирүүчү сигналдар менен жабдылышы боюнча талаптарга жооп берсе.  

7) филиалдын жетекчиси жана башкы бухгалтери төмөнкү талаптарга жооп берүүгө тийиш:  

1) жогорку билимге ээ экендигин тастыктаган диплому болууга;  

2) акыркы он жыл ичинде банктарда жана/же башка финансы-кредит уюмдарда кеминде эки жыл иш тажрыйбасына ээ болууга.  

183. Банктын филиалы Улуттук банктын алдын ала жазуу жүзүндөгү макулдугу менен ачылат:  

Филиалды ачуу жана мамлекеттик каттоодон өткөрүүгө макулдук-катын алуу үчүн Улуттук банкка төмөнкү документтер берилет: 

1) филиалды ачылышын макулдашуу өтүнүчү (23-тиркеме); 

2) банктын уставына ылайык филиалды ачуу жөнүндө банктын ыйгарым укуктуу башкаруу органынын чечими (банк тарабынанын күбөлөндүрүлгөн жыйындан толтурулган протоколдун көчүрмөсү же протоколунан көчүрмө);  

3) филиал жөнүндө жобо (эки нускада), анда төмөндөгүлөр көрсөтүлүүгө тийиш: "филиал" деген сөздөр кошулган банктын аталышына толук дал келген филиалдын аталышы, юридикалык дареги, филиал жүзөгө ашырууга укуктуу банктык операциялар тизмеги, пландаштырылуучу операциялардын көлөмү жана мүнөзү, филиалдын жетекчисинин ыйгарым укуктары жана иш-милдеттери, башкы банк тарабынан натыйжалуу контролдукту жүзөгө ашыруу каралууга тийиш болгон анын укуктары менен милдеттери; 

4) филиалдын жетекчиси жана башкы бухгалтери тууралуу маалымат (24-тиркеме);  

5) жүзөгө ашырууга ыйгарым укук берилген операцияларды жана бүтүмдөрдү көрсөтүү менен филиалдын жетекчисине берилген ишеним каттын банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү;  

6) банктын стратегиялык максаттарына жетишүү жана банктын болжолдонуучу кирешелүүлүгү боюнча филиалдын ишине таасир этүү көз карашынан филиалдын келечектеги ишине баа берүү;  

7) филиал жайгашкан жайдын техникалык жактан жабдылышы боюнча белгиленген талаптарга ылайык келүүсү жөнүндө ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын тиешелүү мөөрү менен күбөлөндүрүлгөн анын корутундусу;  

8) банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн филиал жайгаштырылуучу жайга менчик укугун тастыктаган ижара келишиминин же документтин көчүрмөсү.  

184. Талаптагыдай тариздетилген документтерди алган күндөн тартып он жумуш күнү ичинде, ошондой эле баш тартуу үчүн негиз жок болгон шартта Улуттук банк, Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын ишин түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басарынын/Башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга филиалды мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо үчүн негиз болуп саналган "Филиал жөнүндө" жобонун бир нускасын кошо тиркөө менен жөнөтөт.  

185. Жобонун 182 жана 183-пункттарында көрсөтүлгөн талаптар жана шарттар банк тарабынан сакталбагандыгы аныкталган учурда, Улуттук банктын Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы банктын дарегине филиалды ачуу үчүн белгиленген талаптары аткарылбагандыгы жөнүндө кат жөнөтөт.  

Банк филиал ачуу боюнча сын-пикирлерди четтеткенден же документтерди жеткире иштеп чыккандан кийин макулдашуу жөнүндө кайра өтүнүч менен кайрылууга укуктуу. 

186. Банктын филиалы ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдан каттоодон өткөртүлгөндөн кийин беш жумуш күнүнөн ашпаган мөөнөттө, филиалды мамлекеттик каттоо тууралуу күбөлүктүн банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн жана мамлекеттик каттоо тууралуу белгиси менен "Филиал жөнүндө" жобонун талаптагыдай күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн кошо тиркөө менен тиешелүү жазуу жүзүндө билдирүү берүүгө милдеттүү. 

187. Улуттук банк, банктардын филиалдарынын реестрин электрондук түрдө жүргүзөт. 

Реестр, календардык жыл аяктагандан кийин белгиленген тартипте кагаз жүзүндө архивделет. 

188. Банк документтерди ушул жообонун 186-пунктунда каралган документтерди сунуштаган күндөн тартып үч жумуш күн ичинде Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы төмөндөгүлөрдү жүзөгө ашырат:  

1) банктардын филиалдарынын реестрине жазуу киргизет;  

2) банктын филиалын ачуу жана банктардын филиалдарынын реестрине тиешелүү жазууларды киргизилгендиги тууралуу катты филиалдын жетекчисин жана башкы бухгалтерин, ыйгарылган БИКти көрсөтүү менен жөнөтөт;  

а) Улуттук банктын тиешелүү түзүмдүк бөлүмдөрүнө, областтык башкармалыктарына жана өкүлчүлүгүнө; 

б) коммерциялык банктарга; 

в) Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигинин Борбордук казыналыгына. 

189. Банктын филиалы банктардын филиалдарынын реестрине жазуу киргизилгендиги тууралуу Улуттук банктын билдирүүсүн алган күндөн тартып банктык операцияларды жүргүзүүгө укуктуу.  

190. Филиалга жаңы жетекчи жана/же башкы бухгалтер дайындалган учурда банк, ал тууралуу Улуттук банкты жазуу жүзүндө билдирүүгө жана филиалдын жетекчиси жана/же башкы бухгалтери жөнүндө маалыматтарды белгиленген форма боюнча (24-тиркемеге ылайык) дайындалган күндөн тартып он жумуш күн ичинде сунуштоого милдеттүү. Билдирүүдө ошондой эле, банктын ыйгарым укуктуу башкаруу органынын филиалдын жетекчисинин же башкы бухгалтеринин кызмат ордун буга чейин ээлеген адамдын иштен бошотуу, иштен бошотуу (четтетүү) себептери тууралуу чечиминин күнү жана номери боюнча маалымат сунушталууга тийиш. 

191. Анын мамлекеттик кайра каттоодон өткөртүү талап кылынбаган филиалдын жайгашкан орду өзгөргөн шартта, банк бул тууралуу ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын филиал жайгашуучу жай техникалык жактан жабдылышы боюнча белгиленген талаптарга жооп бере тургандыгы тууралуу актысын алган күндөн тартып беш жумуш күн ичинде Улуттук банкка жазуу жүзүндө билдирүүгө милдеттүү. 

Жобонун ушул пунктунда көрсөтүлгөн билдирүүгө кошумча төмөнкү документтер кошо тиркелүүгө тийиш: 

1) банктын уставына ылайык ыйгарым укуктуу башкаруу органынын филиалдын жайгашкан жеринин дарегинин өзгөргөндүгү тууралуу чечими (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү); 

2) ижаралоо келишиминин же жаңы жайга укук белгилөөчү документтин көчүрмөсү; 

3) филиал жайгашкан жайдын техникалык жактан жабдылышы боюнча белгиленген талаптарга ылайык келүүсү жөнүндө ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын тиешелүү мөөрү менен күбөлөндүрүлгөн анын актысы.  

192. Жобонун 191-пунктунда каралган талаптарды канааттандырган документтерди банк алып келген учурда, Улуттук банк банктардын филиалынын реестрине тийиштүү жазууну киргизип, банкктын филиалын жаңы дареги боюнча банктардын филиалынын реестрине киргизүү жөнүндө он күндүн ичинде банктын дарегине кат жөнөтөт. 

Банктын филиалы жобонун ушул пунктунда каралган банктардын филиалдар реестрине филиалдын жаңы дареги катталгандыгы жөнүндө Улуттук банктан билдирме алгандан кийин гана жаңы дареги боюнча банк операцияларын жүргүзүүнү баштоого укуктуу. 

193. Филиалды Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык мамлекеттик кайра каттоодон өткөртүү зарылчылыгы келип чыккан шартта банк, банктын филиалын мамлекеттик кайра каттоо үчүн макулдук-катын алууга Улуттук банкка өтүнүч-кат жөнөтөт. Өтүнүч катка төмөнкүдөй документтер кошо тиркелүүгө тийиш: 

1) банктын уставына ылайык ыйгарым укуктуу башкаруу органынын филиалды мамлекеттик кайра каттоодон өткөртүү тууралуу чечими филиалына тиешелүү себептерин көрсөтүү менен/кайра каттоо үчүн негиздери менен (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү) өткөрүү жөнүндө чечим;  

2) эгерде жобого өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилүүдө "Филиал жөнүндө" жобонун жаңы редакциясындагы же болбосо киргизилген өзгөртүүлөрү жана толуктоолору менен эки нускасын; 

3) ушул жобонун 191-пунктунун 1 жана 2-пунктчаларында каралган документтер - Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык анын мамлекеттик кайра каттоодон өткөртүү талап кылынбаган филиалдын жайгашкан жеринин өзгөртүлгөн учурда,. 

194. Талаптагыдай тариздетилген документтерди алган күндөн тартып он жумуш күнү ичинде Улуттук банк, Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын ишин түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басарынын/башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга филиалды мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо үчүн негиз болуп саналган "Филиал жөнүндө" жобонун бир нускасын кошо тиркөө менен жөнөтөт. 

195. "Филиал жөнүндө" жобого сунушталган өзгөртүүлөр жана толуктоолор банктык мыйзам талаптарына ылайык келбеген учурда, Улуттук банк банктын филиалын мамлекеттик кайра каттоого макулдук-катын берүүдөн баш тартышы мүмкүн. 

196. Банктын филиалы ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдан кайра каттоодон өткөртүлгөндөн кийин беш жумуш күнүнөн ашпаган мөөнөттө, филиалды мамлекеттик кайра каттоо тууралуу күбөлүктүн банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн жана мамлекеттик каттоо тууралуу белгиси менен "Филиал жөнүндө" жобонун талаптагыдай күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн кошо тиркөө менен тиешелүү жазуу жүзүндө билдирүү берүүгө милдеттүү. 

197. Банк документтерди ушул жобонун 196-пунктунда каралган документтерди сунуштаган күндөн тартып үч жумуш күн ичинде Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы төмөндөгүлөрдү жүзөгө ашырат: 

1) банктардын филиалдарынын реестрине жазууларды киргизет;  

2) эгерде филиалдын аталышы, дарегинин анын мамлекеттик кайра каттоодон өткөртүү талап кылган жайгашкан жери өзгөрүлгөндө, ал тууралуу тиешелүү макулдук-кат жөнөтөт;  

а) Улуттук банктын тийиштүү түзүмдүк бөлүмдөрүнө, областтык башкармалыктарына жана өкүлчүлүгүнө; 

б) коммерциялык банктарга; 

в) Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигинин Борбордук казыналыгына. 

Банктын филиалынын жайгашкан жери өзгөргөн учурда филиал, Улуттук банктын филиалдын жаңы дареги тууралуу жазууну банктардын филиалдарынын реестрине киргизүү жөнүндө билдирүүсүн алган күндөн тартып жаңы дарек боюнча банктык операцияларды ишке ашырууну баштоого укуктуу. 

198. Филиалды жабуу жөнүндө чечим кабыл алынган күндөн тартып беш жумуш күн ичинде банк Улуттук банкка төмөнкүлөрдү сунуштоого милдеттүү:  

1) филиалды жабуу жөнүндө билдирүү (25-тиркеме.);  

2) банктын Директорлор кеңешинин филиалды жабуу жөнүндө чечими (жыйындан толтурулган протоколунун банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү же протоколунан көчүрмө).  

199. Филиалды жабуу жөнүндө чечим кабыл алынган күндөн тартып беш жумушчу күндөн кечиктирилбестен банк, бул тууралуу бардык кардарларды билдирүүгө жана аларга банктын аларды тейлей турган жакын арадагы филиалынын жайгашкан жери тууралуу маалымат берүүгө милдеттүү.  

200. Банктын филиалынын ишин токтотууну юридикалык жактарды каттоодон өткөрүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдарда каттаган күндөн тартып беш жумуш күн ичинде банк бул тууралуу Улуттук банкты жазуу түрүндө билдирет. Билдирүүгө юридикалык жактарды каттоодон өткөрүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын филиалдын ишин токтотууну мамлекеттик каттоо тууралуу чечиминин көчүрмөсү кошо тиркелүүгө тийиш.  

201. Банк документтерди ушул жообонун 200-пунктунда каралган документтерди сунуштаган күндөн тартып үч жумуш күн ичинде Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы төмөндөгүлөрдү жүзөгө ашырат: 

1) банктардын филиалдарынын реестрине жазууларды киргизет; 

2) филиалды жабуу жана банктардын филиалдарынын реестрине тиешелүү жазууларды киргизүү чечимин жөнөтөт;  

а) Улуттук банктын тийиштүү түзүмдүк бөлүмдөрүнө, областтык башкармалыктарына жана өкүлчүлүгүнө; 

б) коммерциялык банктарга; 

в) Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигинин Борбордук казыналыгына кат жөнөтөт.  

202. Улуттук банктын тиешелүү банктык лицензиянын негизинде иш алып барган банк өз филиалдарын Улуттук банктын уруксаты менен гана чет өлкөлөрдө ача алат.  

203. Чет өлкөдө филиалды ачуу үчүн банк, ушул жобонун 182-пунктунун 1-5 жана 7-пунктчуларында көрсөтүлгөн шарттарды аткарып, ушул жобонун 183-пунктунун 2-6 жана 8-пунктчаларында каралган чет өлкөдө филиалды ачууну макулдашуу жөнүндө өтүнүчтү, филиалды ачуу боюнча документтерди жана маалыматтарды жана ошондой эле кабыл алуучу өлкөдөгү көзөмөл режимине боюнча кошумча маалыматты сунуштоого тийиш.  

204. Чет өлкөдө филиалды ачууну макулдашуу жөнүндө банктын өтүнүчү жана кошо тиркелген документтер Улуттук банк тарабынан талаптарды канааттандырган документтерди толук көлөмдө сунуштаган күндөн тартып бир айдын ичинде кароого алынат. Кароого алуунун жыйынтыгы боюнча банктык көзөмөл жана лицензиялоо ишин түздөн-түз тескөөгө алган Улуттук банктын Төрагасынын орун басары/Башкарма мүчөсү банктын чет өлкөнүн аймагында филиалын ачууга уруксат берүү же андан баш тартуу чечимин кабыл алат. 

205. Улуттук банк ушул жобонун 182-пунктунда көрсөтүлгөн шарттарды банк тарабынан так сакталбаганда, ушул жобонун 203-пунктунда көрсөтүлгөн документтер берилбегенде, ошондой эле төмөндөгүлөрдү аныктаган учурда банкка чет өлкөдө филиалын ачуудан баш тартышы мүмкүн:  

1) кабыл алуучу өлкөдө натыйжалуу жана жетиштүүбанктык көзөмөлдү камсыз кылынбаган учурда, ошондой эле консолидацияланган негизде; 

2) кабыл алуучу өлкөнүн көзөмөлдөөчү органдары менен маалымат алмашуу мүмкүнчүлүгүн кошо алганда, натыйжалуу кызматташууга мүмкүнчүлүгү жок болгондо. 

206. Банктын филиалы чет мамлекеттин ыйгарым укуктуу мамлекеттик органында эсептик каттоодон өткөндөн кийин банк, он жумушчу күндүн ичинде Улуттук банкка филиалды эсептик каттоо жөнүндө документтин банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсүн жана эсептик каттоодон өткөндүгү белгиси менен "Филиал жөнүндө" жобонун көчүрмөсүн (эки нускада) кошо тиркөө менен тиешелүү жазуу жүзүндө билдирүүгө милдеттүү. 

207. Кийинчерээк чет өлкөдөгү филиалдан жетекчиси же/жана башкы бухгалтери, филиалдын жайгашкан дареги өзгөрүлгөн шартта, ошондой эле "Филиал жөнүндө жобого өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилген учурда жана/же филиал тарабынан ишке ашырылган банктык операциялар тизмегинде өзгөрүүлөр орун алган учурда, банк ал тууралуу банктын ыйгарым укуктуу башкаруу органы тарабынан тиешелүү чечим кабыл алынган күндөн тартып беш жумуш күндүн ичинде Улуттук банкка кат жүзүндө билдирет. 

Чет өлкөдөгү банктын филиалынын ишинде болжолдонгон өзгөртүүлөр Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарына ылайык келбеген учурда, Улуттук банк ишин Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарына ылайык келтирүү талабын банкка жөнөтүүгө укуктуу. 

 

24-глава 

Кыргыз Республикасынын аймагында чет өлкө банкынын филиалын ачуу тартиби 

 

208. Кыргыз Республикасынын аймагында финансылык бекем абалга кынтыксыз ишкердик абройго ээ болгон чет өлкөлүк банктар, чет өлкөлүк банк катталган өлкөнүн көзөмөл органы менен Улуттук банктын ортосунда кызматташуу жөнүндө келишим түзүлгөн шартта филиалдарын ача алышат.  

Чет өлкөлүк банктардын филиалдары Улуттук банктын банктык операцияларды жүргүзүү укугуна тиешелүү лицензиясынын негизинде иш алып барат.  

209. Чет өлкөлүк банктын филиалы "филиал" деген сөздү кошуу менен банктын аталышына толук дал келген аталышка ээ болууга тийиш. 

210. Чет өлкөлүк банктар өз филиалдарына Улуттук банктын банк капиталына карата талаптарына ылайык келген өлчөмдө кайтарылып алынгыс жана мөөнөтсүз акча каражаттарын бөлүп берет. Чет өлкөлүк банкынын филиалынын капиталы Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарында белгиленген экономикалык ченемдерди эсептөө үчүн негиз болуп саналат жана Улуттук банк тарабынан белгиленген эрежелерге ылайык формада жана өлчөмдө депозит катары Улуттук банкта жайгаштырылат.  

211. Кыргыз Республикасынын аймагында филиалын ачып жаткан чет өлкөлүк банк төмөнкү талаптарга жооп берүүгө тийиш:  

1) тийиштүү мамлекеттин рыногунда кеминде беш жыл иш алып баруусу;  

2) түзүлгөн мамлекеттин борбордук (улуттук) банкынын/көзөмөл органынын ченемдик актыларын так сакташы;  

3) банктык операцияларды ишке ашырууга кандайдыр бир чектөөлөрдүн болбошу;  

4) төмөнкү кредиттик рейтингдердин бирине ылайык келүүсү: 

а) "Standard & Poor's", "Moody's Investors Service", "Fitch-IBCA" (АКШ) рейтингдик агенттиктер тарабынан ыйгарылган "В" категориясынан төмөн болбогон узак мөөнөттүү кредиттик рейтингге же "Capital Intelligence", "Japan Credit Rating Agency (JCR)", "Dominion Bond Rating Service (DBRS)", "Rating & Investment Information (R&I)" рейтингдик агенттиктери тарабынан ыйгарылган ушундай эле кредиттик рейтингге ээ болушу. 

Рейтинг тууралуу маалымат жыл сайын жана ар бир өзгөрүү болгондон кийин бир айдын ичинде Улуттук банкка сунушталууга тийиш.  

Чет өлкөлүк банкынын жогоруда аталган агенттиктердин бири тарабынан ыйгарылган рейтингинин начарлоо жагына карай өзгөрүлүшү анын филиалына айрым банктык операциялары боюнча чектөөлөрдү киргизүү же уруксатты (лицензияны) кайтарып алуу үчүн негиз болушу мүмкүн.  

212. Филиалды ачууга уруксат (лицензия) алуу үчүн чет өлкөлүк банк Улуттук банкка төмөнкү документтердин түп нускаларын же тиешелүү негизде күбөлөндүрүлгөн алардын кыргыз жана/же орус тилдериндеги көчүрмөлөрүн сунуштоого тийиш, Кыргыз Республикасынын мызамына ылайык легалдаштырылган төмөндөгү документтерди берет:  

1) филиалды ачуу тууралуу өтүнүч (26-тиркемедеги форма боюнча) жана 17-тиркемеде берилген формадагы анкетага жараша маалыматтар:  

2) банк ыйгарым укуктуу башкаруу органынын-өтүнүч ээсинин Кыргыз Республикасынын аймагында филиал ачуу тууралуу чечими жана ал жүргүзүүгө ыйгарым укуктуу болгон операциялар менен бүтүмдөрдү көрсөтүү менен филиалдын жетекчисине берилген ишеним каттын нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү;  

3) өтүнүч менен кайрылган банктын уюштуруу документтери;  

4) өтүнүч менен кайрылган банктын банк операцияларын жүргүзүү укугуна берилген лицензиясы;  

5) өтүнүч менен кайрылган банктын өткөн үч жыл үчүн отчету (консолидацияланган балансты, түшкөн пайда жана кеткен чыгымдар тууралуу отчетту кошо алганда), ал эл аралык абройго ээ аудитордук уюм тарабынан тастыкталган жана күбөлөндүрүлгөн жылдык отчету;  

6) банк, анын уюштуруучу түзүмү, жетекчилери (Директорлор кеңешинин (байкоо органынын), Шариат кеңешинин мүчөлөрү, зарыл болгон шартта, башкарманын (аткаруу органынын) мүчөлөрү), акционерлер тууралуу жалпы маалыматтар (5 жана 6-тиркемелердин формасы боюнча - ар бири 2 түп нускада). Эгерде банк топтун бөлүгү болуп саналса, анда ушул топ жана ага кирген компаниялар, алардын негизги иши, ошондой эле алардын акыркы финансылык жыл үчүн финансылык абалы жөнүндө маалыматтар сунушталууга тийиш;  

7) филиалдын жакынкы үч жылга карата түзүлгөн жана банктын филиалын түзүү үчүн экономикалык негиздемени камтыган бизнес планы;  

8) банктын филиалы жөнүндө жобо, анда филиал жүргүзүүгө укуктуу банк операцияларынын тизмеси жана өтүнүч менен кайрылган банк (чет өлкөлүк банктын башкы офиси) тарабынан филиалга шайкеш көзөмөл жүргүзүүнү камсыз кылуучу жол-жоболор кошо каралууга тийиш;  

9) кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легалдаштырууга (изин жашырууга) жана терроризмди же экстремизмди каржылоого каршы аракеттенүү жөнүндө саясат жана жол-жоболор; 

10 өтүнүч менен кайрылган банктын филиалынын кредиттик саясаты, операциялык саясаты жана башка негизги саясаттары, анда төмөнкүлөр каралган; 

а) банк дуушарланышы мүмкүн болгон бардык тобокелдиктерди аныктоо, баа берүү, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү жол-жоболору; 

б) бардык мүмкүн болгон тобокелдиктерди минималдаштыруу боюнча контролдук чаралар; 

в) бекитилген саясатка ылайык маалымат системасын, тобокелдиктерди тескөө системасын жана ички контролдук системасын чагылдыруу; 

11) башкы банк түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн банктык көзөмөл органынын өтүнүч менен кайрылган банк ыйгарым укуктуу орган тарабынан берилген тийиштүү банктык лицензияга жана Кыргыз Республикасынын аймагында филиалды ачуу укугуна башкы банк түзүлгөн (каттоодон өткөн) өлкөнүн банктык көзөмөл органынын макулдугуна ээ экендиги тууралуу жазуу жүзүндөгү тастыктоосу, анда өтүнүч менен кайрлыган банкка консолидацияланган негизде көзөмөлдү жүзөгө ашырган банктык көзөмөл органы көрсөтүлөт;  

12) филиалдын кызмат адамдарынын Улуттук банк тарабынан ушул жобонун IV бөлүгүнө ылайык келишин тастыктаган маалыматтар;  

13) өтүнүч менен кайрылган банктын башкаруунун байкоо жана аткаруу органдарынын жетекчилерин кошо алганда, өтүнүч менен кайрылган банктын ыйгарым укуктуу кызмат адамдарынын койгон кол тамгаларынын үлгүлөрүнүн нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн карточкасы;  

Улуттук банк өтүнүч менен кайрылган банк жөнүндө кошумча маалыматтарды жана документтерди берүүнү талап кыла алат.  

213. Чет өлкөлүк банктын филиалды ачууга өтүнүчү жана кошо тиркелген документтер Улуттук банк тарабынан талаптарды канааттандырган документтер толук көлөмдө сунушталган күндөн тартып алты айдын ичинде кароого алынат. Эгерде берилген документтер Улуттук банктын талаптарына ылайык келбесе, кароо мөөнөтү Улуттук банктын талаптарына ылайык келген документтердин толук топтому алынган күндөн тартып эсептелинет.  

  Улуттук банк башкармасы өтүнүчтү кароо мөөнөтүн алты айга узартышы мүмкүн. Өтүнүнүчтүн кароо мөөнөтүн узартуу чечими Улуттук банк тарабынан мындай чечим кабыл алынган күндөн тартып үч жумуш күн ичинде чет өлкөнүн банкын кат жүзүндө тааныштырылат. 

214. Чет өлкөлүк банктын филиалды ачууга өтүнүчү жана кошо тиркелген документтер белгиленген тартипте карап чыгылат, ушул жобонун III бөлүгүнө ылайык банкты ачуу үчүн белгиленген тартипте жобонун ушул главасынын талаптарын эске алуу менен кароого алынат. 

215. Чет өлкөлүк банктын филиалы филиал ачууга уруксат (тиешелүү банктык лицензия) берүү байланыштуу же ага тиешелүү болгон бардык өзгөрүүлөр тууралуу Улуттук банкка дароо маалымдоого милдеттүү.  

216. Улуттук банк чет өлкөлүк банктын филиалынын банктык лицензиясында чет өлкөлүк банктын филиалы Кыргыз Республикасынын аймагында жүзөгө ашыра ала турган операциялардын тизмегин аныктайт.  

217. Чет өлкөлүк банктын филиалына лицензия берүүдөн төмөнкү учурларда баш тартылышы мүмкүн: 

1) уюштуруу жана башка документтер Кыргыз Республикасынын банктык мыйзамдарынын талаптарына ылайык келбесе, ошондой эле толук эмес маалыматтар же анык эмес документтер берилген учурда; 

2) чет өлкөлүк башкы банк Улуттук банк тарабынан белгиленген кынтыксыз ишкердик аброй жана финансылык туруктуулук критерийлерине ылайык келбесе; 

3) чет өлкөлүк башкы банктын анын уюштуруучуларына (акционерлерине) карата коюлган ушул жобонун талаптарына ылайык келбесе; 

4) эгерде башкы банк тарабынан бөлүнгөн акча каражаттары белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

5) эгерде филиалда кызмат ордун ээлөөгө талапкер адамдар (кызмат адамдары) ушул жободо белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

6) эгерде филиалдын жайы жана жабдуулары, ички контролдук системасы, техникалык, маалымат жана коопсуздук системалары белгиленген талаптарга ылайык келбесе; 

7) эгерде чет өлкөлүк банк катталган өлкөнүн көзөмөл режими таасирдүү банктык көзөмөлдү, анын ичинде консолидацияланган негизде, ошондой эле маалымат алмашууну кошо алганда, аны менен талаптагыдай кызматташуу жөнгө салынбаса. 

218. Улуттук банк лицензия берүү, берүүдөн баш тартуу негиздери жана чет өлкөлүк банктын филиалынан лицензияны кайтарып алуу тууралуу маалыматты расмий басылмаларына жана расмий сайтына жарыялайт. 

219. Кыргыз Республикасынын аймагында бир филиалды ачууга укруксатына (лицензиясына) ээ болгон чет өлкөлүк банк кошумча филиалдарын ачууга ниеттенген шартта, Кыргыз Республикасында ар бир филиалын ачуу үчүн Улуттук банктын уруксатын (лицензиясын) өзүнчө алууга тийиш. 

220. Башкы банктын (өтүнүч менен кайрылган банктын) аталышын өзгөртүү Кыргыз Республикасынын аймагында анын филиалынын (филиалдарынын) да аталышын өзгөртүүгө алып келет. Банктын аталышы, жайгашкан жери өзгөргөн учурда, филиал ал тууралуу башкы банк тарабынан тиешелүү чечим кабыл алынган учурдан тартып эки жумуш күн ичинде Улуттук банкты маалымдоого тийиш. 

 

25-глава 

Банктын өкүлчүлүгүн ачуу тартиби 

 

221. Юридикалык жак болуп саналбаган, банктын таламында өкүлчүлүктү ишке ашырган, ошондой эле Улуттук банктын тиешелүү банктык лицензиясын алууну талап кылбаган банктык операцияларды эске албаганда, анын атынан бүтүмдөрдү же башка уруксат берилген аракеттерди жасаган банктын өзүнчө бөлүмү өкүлчүлүк болуп саналат.  

Өкүлчүлүккө банктын мүлкү берилет, ал банк менен бирдиктүү баланска, ошондой эле "өкүлчүлүк" деген сөздү кошуу менен банктын фирмалык (расмий) аталышына толук дал келген аталышка ээ болот. 

222. Банктын өкүлчүлүгү тууралуу маалыматтар (аталышы, ал жайгашкан мамлекеттин жана калктуу пункттун аталыштары) банктын уставында камтылууга тийиш. Банк өкүлчүлүктүн ачылышынан/жабылышынан кийин өткөрүлгөн акционерлердин кезектеги жалпы жыйынында банктын уставына сунушталган тиешелүү өзгөртүүлөрдү/толуктоолорду бекитүүгө милдеттүү. 

223. Банктын Кыргыз Республикасынын аймагындагы жана анын чегинен тышкары жайгашкан өкүлчүлүгү Улуттук банктын алдын ала уруксаты менен ачылат.  

224. Кыргыз Республикасынын аймагында өкүлчүлүктү ачуу жана мамлекеттик каттоодон өткөртүүгө макулдук-кат алуу үчүн Улуттук банкка төмөнкү документтер сунушталат:  

1) өкүлчүлүктү ачууну макулдашуу өтүнүчү (27-тиркеме);  

2) банктын Директорлор кеңешинин өкүлчүлүктү ачуу жөнүндөгү чечими (жыйындан толтурулган протоколунун банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү же протоколунан көчүрмө) жана өкүлчүлүктүн жетекчисин дайындоо жөнүндө буйрук (аты жөнүн көрсөтүү менен);  

3) өкүлчүлүк тууралуу жобо (эки нускада), мында аны түзүүнүн максаты, ачылган күнү, ишинин түрлөрү, жайгашкан жери жана аталышы камтылат. 

225. Ушул жобонун 224-пунктуна ылайык тиешелүү түрдө таризделген документтерди алган күндөн тартып он жумуш күнү ичинде Улуттук банк юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга Улуттук банктын Төрагасынын банктык көзөмөл жана лицензиялоо ишин түздөн-түз тескөөгө алган орун басарынын/башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдашуу катын Өкүлчүлүк жөнүндө жобонун бир нускасын тиркөө менен жөнөтөт, бул өкүлчүлүктү мыйзамдарда белгиленген тартипте каттоо үчүн негиз болуп саналат.  

226. Банк өкүлчүлүгү ыйгарым укуктуу мамлекеттик органда каттоодон өткөндөн кийин беш жумуш күнү ичинде өкүлчүлүктүн мамлекеттик каттоодон өткөндүгү жөнүндө күбөлүктүн банк тарабынан тастыкталган көчүрмөсү жана мамлекеттик каттоодон өткөндүгү тууралуу белги коюлган Өкүлчүлүк жөнүндө жобонун нотариалдык жактан күбөлөндүрүлгөн көчүрмөсү кошо тиркелген тиешелүү билдирүү катты Улуттук банкка сунуштоого тийиш. 

227. Улуттук банк Банктардын өкүлчүлүктөрүнүн реестрин электрондук түрдө жүргүзөт. 

Календардык жылдын бүтүшүндө реестр белгиленген тартипте кагаз жүзүндө кошумча архивделет.  

228. Банк тарбынан ушул жообонун 226-пунктунда каралган документтер сунушталган күндөн тартып үч жумуш күнү ичинде Көзөмөл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы төмөнкүлөрдү жүзөгө ашырат:  

1) Банктардын өкүлчүлүктөрүнүн реестрине жазууларды киргизет;  

2) банк өкүлчүлүгүнүн ачылгандыгы жана реестрге тиешелүү жазуулар киргизилгендиги тууралуу жана жетекчисинин аты-жөнүн көрсөтүлгөн катты: 

а) Улуттук банктын тиешелүү түзүмдүк бөлүмдөрүнө, областтык башкармалыктарына жана өкүлчүлүгүнө; 

б) коммерциялык банктарга жөнөтөт; 

229. Өкүлчүлүктүн жаңы жетекчиси дайындалса же жайгашкан жери өзгөрсө жана мында мамлекеттик кайра каттоодон өтүү талап кылынбаса банк, чечим кабыл алынган күндөн тартып беш жумуш күнү ичинде Директорлор кеңешинин тиешелүү чечиминин (банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн отурумдун протоколу же протоколдон көчүрмө) жана 27-тиркемедеги форма боюнча жетекчи жөнүндө маалыматтын көчүрмөлөрүн кошо тиркөө менен бул тууралуу Улуттук банкка кат жүзүндө маалымдоого милдеттүү. 

230. Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарына ылайык өкүлчүлүктү мамлекеттик кайра каттоо зарыл болгон учурда банк Улуттук банкка банктын өкүлчүлүгүн мамлекеттик кайра каттоодон өткөрүү үчүн макулдук катын берүү тууралуу өтүнүч жөнөтөт. Өтүнүч катка төмөнкү документтер тиркелүүгө тийиш: 

1) Директорлор кеңешинин өкүлчүлүктү мамлекеттик кайра каттоодон өткөрүү жөнүндө анын тиешелүү себептери/негиздери көрсөтүлгөн (отурумдун банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн протоколу же протоколдон көчүрмө) чечими;  

2) Өкүлчүлүк жөнүндө жобонун жаңы редакциясы же өкүлчүлүктүн жана/же банктын аталышынын, өкүлчүлүктүн мамлекеттик кайра каттоодон өтүшүн талап кылган, анын жайгашкан дарегинин өзгөргөндүгүнө байланыштуу жобого өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилген учурда, ошондой эле өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилген башка учурларда (жаңы редакциясы бекитилсе) – жобонун өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилген реадкциясы, эки нускада; 

231. Жобонун 230-пунктуна ылайык тиешелүү негизде тариздетилген документтерди алган күндөн тартып он жумуш күнү ичинде Улуттук банк, юридикалык жактарды каттоо боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органга Улуттук банктын төрагасынын банктык көзөмөл жана лицензиялоо ишин түздөн-түз тескөөгө алган орун басарынын/башкарма мүчөсүнүн колу коюлган макулдук катын Өкүлчүлүк жөнүндө жобонун бир нускасын кошо тиркөө менен жөнөтөт. Бул кат өкүлчүлүктү мыйзамдарда белгиленген тартипте кайра каттоо үчүн негиз болуп саналат. 

232. Банктын өкүлчүлүгү ыйгарым укуктуу мамлекеттик органда кайра каттоодон өткөндөн кийин, банк беш жумуш күнү ичинде өкүлчүлүктүн мамлекеттик каттоодон өткөндүгү жөнүндө күбөлүктүн банк тарабынан тастыкталган көчүрмөсү жана мамлекеттик каттоодон өткөндүгү көрсөтүлгөн Өкүлчүлүк жө