Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 

2017-жылдын 8-июнундагы № 2017-П-12/23-1-(НПА) "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү  

жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө 

 

 

Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө" мыйзамынын 20 жана 68-беренелерине ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат: 

 

1. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 8-июнундагы № 2017-П-12/23-1-(НПА) "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу токтомуна өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилсин (кошо тиркелет) 

2. Токтом расмий жарыяланган күндөн тартып он беш күн өткөндөн кийин күчүнө кирет. 

3. Юридикалык башкармалыгы: 

- токтомдун Улуттук банктын расмий интернет-сайтында жарыяланышын камсыз кылсын; 

- расмий жарыялангандан кийин токтомду Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы үчүн Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигине жөнөтсүн. 

4. Банктарды көзөмөлдөө методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы ушул токтом менен коммерциялык банктарды, "Кыргызстан банктарынын союзу" юридикалык жактар бирикмесин жана Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкын тааныштырсын. 

5. Токтомдун аткарылышын контролдоо Банктарды көзөмөлдөө методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын ишин тескөөгө алган Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын төрагасынын орун басарына жүктөлсүн. 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын 

Улуттук банк Башкармасынын 

2021-жылдын ___________ 

№______________________ 

токтомуна карата  

тиркеме 

 

 

 

Улуттук банк Башкармасынын токтомунун  

2017-жылдын 8-июнундагы № 2017-П-12/23-1-(НПА) долбооруна 

"Улуттук банк Башкармасынын" Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө" 

 

 

1. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу "2017-жылдын 8-июнундагы № 2017-П-12/23-1-(НПА)" төмөнкүдөй өзгөртүүлөр киргизилген:  

- 92-пунктка төмөнкүдөй толуктоо киргизилсин: 

"92. Улуттук банктан уруксат берилген операциялардын тизмесинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө уруксат алуу же банктык лицензиядагы чектөөлөрдү алып салуу (уруксат берилген банктык операциялардын тизмесинде) алмаштырууну талап кылган таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген. лицензия менен жүргүзүлө турган банктык операциялардын тизмеси, банк, банктын Директорлор кеңеши тарабынан тиешелүү чечим кабыл алынган күндөн тартып бир айдын ичинде Улуттук банкка төмөнкү документтерди жөнөтөт: 

1) директорлор кеңешинин төрагасы кол койгон банктын айрым банк операцияларын жүргүзүүгө уруксат берүү жөнүндө маселени кароо / лицензиядагы банк жүргүзө турган операциялардын белгилүү бир тизмесин көрсөтүү менен чектөөлөрдү алып салуу жөнүндө өтүнүчү; 

2) сунуш кылынган операцияларды жүргүзүүгө уруксат берген Директорлор кеңешинин чечими камтылган Директорлор кеңешинин жыйналышынын протоколу - банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмө; 

3) директорлор кеңеши болжолдонуп жаткан бүтүмдөрдү жана алардын банктын ишине тийгизген таасирин ар тараптуу талдоодон өткөргөндүгүн жана Директорлор кеңеши болжолдонуп жаткан бүтүмдөргө байланыштуу тобокелдиктерди аныктагандыгын тастыктаган документ; 

4) сунуш кылынган операциялар үчүн банктын бекитилген бизнес-планы, операцияларды жүргүзүү / алардан чектөөлөрдү алып салуу зарылдыгы үчүн экономикалык негиздеме, иш-чараларды жүзөгө ашыруу боюнча маркетингдик план, экономикалык эсептөөлөр, кредиттик стратегия, тобокелдиктерди башкаруу стратегиясы; 

5) болжолдонуп жаткан операциялар менен байланыштуу кирешелерди болжолдоо;  

6) Улуттук банктын талаптарын аткаруу боюнча маалымат/Улуттук банк тарабынан аныкталган бузууларды четтетүү жөнүндө маалыматтар, ушуга байланыштуу тиешелүү банктык операцияларды жүргүзүүгө чектөөлөр белгиленген; 

7) персоналдын квалификациялуу экендигин тастыктаган маалыматтар;  

8) банк ишин пландаштырылып жаткан кеңейтүүгө байланыштуу кайра каралган уюштуруу түзүмүн (зарылчыкка жараша);  

9) болжолдонуп жаткан операциялар боюнча ишти жөнгө салган, банктын ички документтери (саясаттары);  

10) лицензия алууга ишеним каттын түп нускасы;  

11) лицензияга төлөм.  

Ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык кошумча банк операцияларын жана бүтүмдөрүн жүргүзүүгө уруксат алуу үчүн төмөнкү документтер тапшырылышы керек: 

1) банктын Директорлор кеңешинин төрагасы тарабынан кол коюлган, банк ишинин ислам принциптерине жана улуттук жана / же чет өлкөлүк валютада каржылоонун исламдык принциптерине ылайык айрым ислам банк ишин жүргүзүү жөнүндө маселени карап чыгуу жөнүндө, "ислам терезеси" аркылуу банк жүзөгө ашырууга ниеттенип жаткан операциялардын түрлөрүн жана ушул бүтүмдөрдүн сунуш кылынган көлөмүн сүрөттөө; 

2) Директорлор кеңешинин чечимин камтыган, болжолдонуучу операцияларды жүргүзүүгө уруксат берген Директорлор кеңешинин отурумунан толтурулган протокол - банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмө; 

3) сунуш кылынган бүтүмдөрдү жана алардын банктын ишине таасирин ар тараптуу талдоо жүргүзүлгөндүгү жана Директорлор кеңеши жаңы бүтүмдөргө байланыштуу тобокелдиктерди аныктагандыгы жөнүндө Директорлор кеңешинин билдирүүсү; 

4) банк ишин пландаштырылып жаткан кеңейтүүгө байланыштуу кайра каралган уюштуруу түзүмүн (зарылчыкка жараша);  

5) Банктын Шариат кеңеши тарабынан бекитилген жана банктын тиешелүү органы тарабынан бекитилген, сунуш кылынган операциялар боюнча ишти жөнгө салуучу банктын ички документтери жана төмөнкүлөрдү караштырат: 

а) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык, банктык операциялардын натыйжасында банк дуушар болушу мүмкүн болгон бардык тобокелдиктерди аныктоо, өлчөө, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү боюнча иш-чаралар; 

б) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык, банк тарабынан банктык операцияларды жүзөгө ашырууга байланыштуу келип чыгуучу бардык тобокелдиктерди туруктуу негизде минималдаштыруу боюнча чараларды контролдоо; 

6) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүзөгө ашыруу үчүн, Шариат стандарттарына ылайык түзүлгөн жана банктын Шариат кеңеши тарабынан бекитилген типтүү келишимдер; 

7) лицензияны алууга ишеним каттын оригиналы; 

8) лицензияга төлөм. 

Электрондук акчаны чыгарууга уруксат алуу үчүн, банк Улуттук банктан уруксат берилген операциялардын тизмесинде көрсөтүлбөгөн банк операцияларын жүргүзүүгө уруксат алуу үчүн берилген документтерге кошумча түрдө, же банк лицензиясындагы чектөөлөрдү алып салууга (уруксат берилген тизмеде) Банк операциялары жүргүзүүгөө лицензиянын уруксат берилген банк операцияларынын тизмесин алмаштырууга алып келген таасир этүү чаралары төмөнкү документтерди камсыз кылышы керек: 

1) электрондук акчаны жайылтуу боюнча агент менен түзүлгөн типтүү агенттик келишимдин көчүрмөсү – эки нускада; 

2) оператор менен түзүлгөн келишимдин көчүрмөсү (эгерде эмитент оператор менен иш алып барган болсо) – эки нускада; 

3) электрондук акча боюнча калдыктарды жана анын жүгүртүлүшү жөнүндө маалыматтар базасын күн сайын жаңыртып туруу жана сактоо, аны алуу үчүн программалык камсыздоону орнотуу боюнча актынын көчүрмөсү - эки нускада; 

4) башкарманын/Директорлор кеңешинин төрагасы тарабынан кол коюлган электрондук акча системасынын иштөө эрежелери эки нускада, алар төмөнкүлөр жөнүндө жоболорду камтууга тийиш:  

- банк, оператор, агенттер жана акцептанттар ортосунда операцияларды жүзөгө ашыруу тартиби, анда бардык акча жана маалыматтык агымдардын жалпы схемасы камтылууга тийиш;  

- электрондук акчаны пайдалануу учурунда финансылык жана техникалык тобокелдиктерге контролдукту уюштуруу;  

- электрондук акчаны пайдалануу учурунда маалыматтык ресурстардан пайдалануу мүмкүнчүлүгү укугун чектөө, маалыматты коргоо жана коопсуздук системасы – эки нускада;  

- лимиттерге карата белгиленген талаптарга, ошондой эле "Кыргыз Республикасында электрондук акча жөнүндө" Жободо таблица формасында көрсөтүлгөн башка талаптарга ылайык электрондук капчыктар боюнча лимиттер тууралуу маалымат;  

- схема/диаграмма түрүндө электрондук акча системасынын катышуучуларынын ортосунда өз ара аракеттенүү.  

Аталган процессинг, клиринг борборунун төлөм системасынын катышуучуларына үчүнчү жактардын төлөмдөрү жана эсептешүүлөрү боюнча финансылык маалыматты (процессинг, клиринг) кабыл алуу, иштеп чыгуу жана берүү боюнча ишти жүзөгө ашырууга уруксат алуу үчүн банк, уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензияга уруксат берилген операциялар тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензияда (уруксат берилген банктык операциялар тизмегинде) чектөөлөрдү алып салууга Улуттук банктын уруксатын алуу үчүн сунушталуучу банк документтерге кошумча төмөнкү документтерди берүүгө тийиш:  

1) банк-катышуулардын тизмеси;  

2) төлөм системасында ишке ашырылган операцияларга финансылык мониторинг жүргүзүү тартибин жөнгө салган ички документтердин көчүрмөлөрү;  

3) башкарманын/директорлор кеңешинин төрагасы тарабынан кол коюлган жана банктын мөөрү менен күбөлөндүрүлгөн, төмөнкүлөр камтылууга тийиш болгон төлөм системасынын иштөө эрежелери: 

а) системанын архитектурасы жана анын иш схемасы;  

б) системага кирүү жана андан чыгуу жол-жоболору;  

в) катышуучуну системага туташтыруу тартиби;  

г) процессинг жүргүзүү тартиби;  

д) төлөм системасынын катышуучулары тарабынан өз иши тууралуу маалыматтарды төлөм системасынын операторуна берүү тартиби;  

е) тобокелдиктерди тескөө боюнча колдонулган моделди, тобокелдиктерди тескөө иш-чараларын жана ыкмаларын кошо алганда, төлөм системасында тобокелдиктерди тескөө системасы;  

ж) маалыматтарды коргоо талаптары;  

з) талаш маселелерди чечүү тартиби;  

и) системада штаттык эмес жагдайлар келип чыккан шартта катышуучулардын аракеттенүү тартиби;  

к) катышуучулардын укугу, милдеттери жана жоопкерчилиги;  

л) жөнөтүүчүлөрдүн жана алуучулардын маалымдамасын тескөө боюнча механизмдер системасы, эл аралык уюмдар тарабынан даярдалган террористтердин тизмеси, террористтердин улуттук тизмеси жана терроризмге катыштыгы бар деген шектенүүнү жараткандардын улуттук тизмеси боюнча кардарларды текшерүү мүмкүнчүлүгүн;  

4) Улуттук банктын төлөм системасынын операторлорунун ишин жөнгө салуу боюнча ченемдик укуктук актыларында белгиленген талаптардын аткарылышы жөнүндө маалымат. 

Мында, аталган процессинг, клиринг борборунун төлөм системасынын катышуучуларына үчүнчү жактардын төлөмдөрү жана эсептешүүлөрү боюнча финансылык маалыматты (процессинг, клиринг) кабыл алуу, иштеп чыгуу жана берүү боюнча ишти жүзөгө ашыруу үчүн банк төмөнкүлөрдү аткарууга тийиш:  

1) Улуттук банктын төлөм системасынын операторлорунун ишин жөнгө салуу боюнча ченемдик укуктук актыларында белгиленген талаптарды аткарууга;  

2) Улуттук банк тарабынан белгиленген бардык экономикалык ченемдерди жана талаптарды аткарууга;  

3) банкка карата таасир этүү чараларын же башка санкцияларды колдонуунун натыйжасында банк иши боюнча чектөөлөр болбоого. 

- 98-пунктка төмөнкүдөй өзгөртүү киргизилсин: 

"98. Банк "ислам терезесин" ачуу үчүн төмөнкү талаптарды аткарууга тийиш: 

а) Улуттук банктын талаптарына ылайык шайкеш капиталдаштырылган болуу; 

б) Улуттук банк тарабынан белгиленген экономикалык ченемдерди жана башка талаптарды аткаруу.  

Банкка "ислам терезеси" аркылуу банк операцияларын жүргүзүү укугуна лицензия, арыз берилген датага карата банктын туунду компанияларды, филиалдарды, өкүлчүлүктөрдү, банктын башка түзүмдүк бөлүмдөрүнө түзүүгө чектөөлөр же тыюу салуулар болбосо, жана банк атайын режим киргизиле элек учурда берилиши мүмкүн; 

- 120-пункт төмөнкүдөй редакцияда баяндалсын:  

"Алгылыктуу чечим кабыл алынган учурда, Улуттук банк өтүнүч ээсинин арызын дарегине акцияларды сатып алуу боюнча бүтүмдөрдү жүргүзүү жана кийинки каттоосу үчүн негиз болуп саналуучу өтүнүчтүн канааттандырылышы тууралуу жана анда өтүнмө ээсине кийинчерээк арыз ээсине билдирүү талабы көрсөтүлгөн акцияларды сатуу же банктын капиталына катышуу босогосун алуу үчүн Улуттук банктан алдын-ала уруксат алуу зарылдыгы жөнүндө банктын капиталына катышуу босогосун алуучу банктын капиталынын потенциалдуу алуучусунун босого катышуусун азайтуу каттын жөнөтөт. Акцияларга менчик укугу өткөндөн кийин, арыз ээси 5 (беш) жумушчу күндүн ичинде Улуттук банкка акцияларды сатуу-сатып алуу келишиминин көчүрмөсүн же менчик укугу өткөрүп берилген башка документти же болбосо акцияларга болгон менчик укугу өткөндүгү туурлауу башка документтерди жана тапшырышы керек. акцияларды төлөө фактысы."; 

- 122-пункт күчүн жоготту деп табылсын; 

- 125-2-пункттун 1-пунктчасынын "г" абзацы төмөнкүдөй редакцияда жазылсын: 

"г) бюджетке милдеттүү төлөмдөрдү төлөө боюнча милдеттенмелеринин жоктугу жөнүндө тастыктама же башка документ (салык органдары жана Социалдык фонд (эгерде Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан берилбесе, бул маалыматты ведомстволор аралык өз ара аракеттенүүнүн маалымат тутумдары аркылуу алууга болот) же) келип чыккан өлкөнүн ыйгарым укуктуу органы (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн);" 

- 125-2-пунктунун 2-пунктчасынын "г" жана "д" абзацтары кийинки редакцияда баяндалсын: 

"г) бюджетке (салык кызматы органдарынан жана Социалдык фонддон же банк түзүлгөн өлкөнүн ыйгарым укуктуу органдарынан) (Эгер бул маалыматты ведомстволор аралык өз ара аракеттенүү маалымат тутумдары аркылуу алууга мүмкүнчүлүк болсо, Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан берилбейт) милдеттүү төлөмдөрдү төлөө боюнча милдеттенме жок экендигин тастыктаган маалымкатты же башка документти (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн); 

д) юридикалык жактын уюштуруучуларынын, акционерлеринин, мүчөлөрүнүн, аткаруу органынын жетекчисинин, башкы бухгалтеринин соттуулугу жок экендиги жөнүндө юридикалык жак тастыктаган маалымкат же башка документ (Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан берилген эмес, эгер мүмкүн болсо, бул маалыматты ведомстволор аралык өз ара аракеттенүүнүн маалыматтык тутумдары аркылуу алууга болот)"; 

- 158-пункттун 4-пунктчасы жараксыз деп табылсын; 

- 158-пункттун 11-абзацы "Аудит боюнча Комитеттин" деген сөздөрдөн кийин "жана Тобокелдиктерди Башкаруу Комитетинин" деген сөздөр менен толукталсын". 

- 159-пунктка төмөнкүдөй өзгөртүү киргизилсин: 

"159. Талапкердин мурунку ишмердүүлүгү жөнүндө маалымат алуу зарылчылыгы келип чыкса, Улуттук банк талапкердин акыркы үч иштеген жеринен бир же бир нече сунуштама каттарын сурап алууга укуктуу. Сунушта фамилиясы, аты, атасынын аты, иштеген жери жана дареги, кызматы, телефону, факсы, сунушталуучу талапкердин электрондук почтасынын дареги, талапкердин мүнөздөмөлөрү, алар талапкер менен кайда жана качан иштегендиги көрсөтүлгөн маалыматтар, ошондой эле сунуштамага кол коюлган күн. Сунуш кылган адамдын колунун аныктыгы анын иштеген жеринде же нотариуста күбөлөндүрүлүшү керек. Эгерде компаниянын фирмалык бланкында сунуш берилген болсо жана компаниянын мөөрү бар болсо, анда бул талап талап кылынбайт. Бирок, сунуштарды берүүгө жол берилбейт: 

1) Улуттук банктын кызматкерлеринен;  

2) кайсы болбосун туугандарынан;  

3) талапкерди макулдашуу жөнүндө өтүнүч берген банктын жетекчилеринен жана кызматкерлеринен;  

4) өтүнүч берип жаткан банктын аффирленген компанияларынын кызмат адамдарынан;  

5) алгылыксыз жана/же кооптуу банктык тажрыйбага кирген ишкердикти жүзөгө ашырууга катыштыгы бар адамдардан жана ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат орундарына макулдашуу жол-жобосунан акыркы жолу өткөндө макулдашуудан баш тартылган адамдардан. 

- 160-пункт күчүн жоготту деп табылсын; 

- 161-пункт күчүн жоготту деп табылсын; 

- Банк ишине лицензия берүү жөнүндө жобонун 22-тиркемеси жараксыз деп табылды; 

- 273-пункттагы "1 000 000 (бир миллион)" деген сөздөр "2 000 000 (эки миллион)" деген сөздөргө алмаштырылсын; 

- 307-абзацтагы "(эки нускада)", "(эки түп нускада)" деген сөздөр алып салынсын; 

- 329-пункттун 1-абзацы төмөнкүдөй мазмундагы эки сүйлөм менен толукталсын: 

"Банкты кайра уюштуруу процессине бир гана банктар, ошондой эле банкка кирүүдө депозиттерди тартуучу микрофинансылык компаниялар гана катыша алышат. Депозиттерди тартуучу микрофинансылык компанияны бириктирүү жолу менен банктарды кайра уюштуруу тартиби ушул Жобо менен банктар үчүн белгиленген тартипте жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында жүзөгө ашырылат."; 

- 2.2-пункт. Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө жобонун 21-тиркемесине төмөнкүдөй өзгөртүүлөр киргизилген: 

"2.2. Кайсы тилдерди билесиз? 

- кыргыз тили 

- англис тили 

- орус тили 

- башка тилде (көрсөтүңүз)"; 

- "Телефон номери" мамычасы 2.3-пункттагы таблицалар. Банк ишин лицензиялоо жөнүндө жобонун 21-тиркемеси алынып салынсын." 

- пункт 2.8. Банк ишин лицензиялоо жөнүндө жобосуна карата 21-тиркемесине төмөнкүдөй өзгөртүүлөр киргизилген: 

"2.8. Төмөнкүдөй маалыматты берүүгө болот: 

1. ____-жылдын "___" ________ карата абал боюнча активдер жана милдеттенмелер жөнүндө жеке отчет.  

1. 1-табл. (валютаны көрсөтүңүз).  

	Активдер	Сумма (сом түрүндө/чет өлкө жарандары үчүн тиешелүү валютаны жана АКШ долларына карата валюта курсун же АКШ долларын көрсөтүңүз)
1	Негизги иштеген жери боюнча эмгек акы (айына)
2	Негизги иштеген жеринен тышкары эмгек акы (айына)
3	Накталай
4	Финансы-кредит уюмдарындагы депозиттик каражаттар (пайыздык ченди, үстөк бааны көрсөтүү менен)
5	Баалуу кагаздар (баалуу кагаздын түрүн көрсөтүү менен)
6	Күрөөдө болбогон же ага карата арестке коюлбаган кыймылсыз мүлк (мүлктүн сүрөттөлүшү жана наркы)
7	Күрөөдө болгон же ага карата арест коюлган кыймылсыз мүлк (мүлктүн сүрөттөлүшү жана наркы)
8	Дебитордук карыз (анын ичинде зайымга берилген каражаттар)
	Милдеттенмелер
9	Кредиттер (зайымдар) боюнча карыз
10	Кредитордук карыз

"; 

- Банк ишин лицензиялоо жөнүндө жобосуна карата 21-тиркемесинин  

2.10. пунктундагы "Үй дареги, тел. №" мамычасы алынып салынсын. 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын  

2017-жылдын 8-июнундагы № 2017-П-12/23-1-(НПА) "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө " жобону бекитүү тууралуу токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө токтом долбооруна карата 

МААЛЫМДАМА-НЕГИЗДЕМЕ 

 

1. Максаты жана милдети 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын  

8-июнундагы № 2017-П-12/23-1-(НПА) "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобонун токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү тууралуу Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларын өркүндөтүү, ошондой эле банктарды кайра уюштуруу жана координациялоого байланыштуу маселелерди чечүү максатында иштелип чыккан кызмат адамдарына, ислам банк иши жана ислам каржылоо принциптери (мындан ары – ИКП) ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү жагынан айрым маселелерди тактоо жана тактоо, ошондой эле "Ислам терезеси" аркылуу ИКПка ылайык кошумча банктык операцияларга уруксат берүү. 

 

2. Түшүндүрмө берүүчү бөлүк 

"Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 95-беренесине ылайык, банкты кайра уюштуруу Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык жүзөгө ашырылышы мүмкүн, бирок келишим. Банктарды кайра уюштуруу тартиби Улуттук банк тарабынан белгиленет. "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө" жобонун учурдагы редакциясында жоболор камтылган, ага ылайык банкты кайра уюштуруу процессине башка банктар гана катыша алат. Долбоор депозиттерди тартуучу микрофинансылык компанияга кирүү аркылуу банкты кайра уюштуруу процессине уруксат берүү жана жөнгө салуу сунушталат. 

Банктын кызмат адамдары макулдашкан маселелер боюнча, сунуш кагаздарын талап кылынган документтердин тизмесинен алып салуу сунушталат. Ошол эле учурда, Улуттук банктын талапкердин акыркы үч иштеген жеринен бир же бир нече сунуштама катын берүүсүн талап кылуу, анын иштен бошотулган жагдайларын тактоо ж.б. Жалпысынан, сунуштама каттарын берүү талабы орунсуз, анткени ал кызмат адамдарын бекитүү процессине түздөн-түз таасир этпейт жана кээде бир уюмда узак убакыт иштеген адамдарга документтердин толук пакетин берүүнү кыйындатат. 

Ошондой эле, долбоордун алкагында жер-жерлердеги кеңселердеги акча каражаттарынын калдыктарынын чегин 1 млндон 2 млнго чейин көбөйтүү сунушталууда. 

Ошондой эле чендерди белгилөө сунушталууда, ага ылайык, банктын капиталына катышуу босогосуна ээлик кылган адам, чектик катышуунун өлчөмүн азайтуу учурунда, потенциалдуу сатып алуучуга Улуттук банктан алдын ала уруксат алуу зарылдыгы жөнүндө кабарлоого милдеттүү. 

Иштелип чыккан долбоорго ылайык: 

- 11-глава. Банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензиядагы чектөөлөрдү алып салууга уруксат алуу жөнүндө арызды кароо тартиби жаңы 93-1-пункт менен толукталды. IPFке ылайык кошумча операцияларды жүргүзүү үчүн Улуттук банктан уруксат алуу үчүн талап кылынган документтерге байланыштуу. Сунуш кылынган толуктоо талап кылынган документтердин тизмесин кеңири ачып берет жана уруксат алуу процесси банк үчүн дагы, лицензия берүүчү орган үчүн дагы түшүнүктүү болот. Долбоор ошондой эле, бизнес-планды жана банктын уставын камсыз кылуунун зарылчылыгы жок болгон учурда, аны керектүү документтердин тизмесинен чыгарып салууну сунуш кылат. 

IPF рыногунун катышуучуларынын санын көбөйтүү үчүн, долбоордо "Ислам терезесин" ачуу боюнча талаптарды кыскартуу жана тактоо каралган. Демек, долбоорго ылайык, исламдык терезени ачуу үчүн банк төмөнкү талаптарды аткарышы керек: 

- Улуттук банктын талаптарына ылайык жетиштүү капиталдаштырылууга; 

- Улуттук банк тарабынан белгиленген экономикалык стандарттарды жана башка талаптарды сактоого; 

- акыркы он эки айдын ичинде банктын мүлкүн жана / же акча каражаттарын тескөөгө, туунду компанияларды, филиалдарды, өкүлчүлүктөрдү жана башка объектилерди түзүүгө чектөө же тыюу салууга байланыштуу мыйзамдарды системалуу түрдө бузгандыгы үчүн банкка карата эч кандай чаралар көрүлгөн жок банктын түзүмдүк бөлүмдөрү, ошондой эле атайын режимди киргизүү менен байланышкан (акыркы он эки айда эки же андан көп жолу). 

Мындан тышкары техникалык өзгөрүүлөр жүрүп жатат. 

 

3. Социалдык, экономикалык, укуктук, укук коргоо, гендердик, экологиялык, жана коррупциялык натыйжаларды болжолдоо  

Бул долбоордун кабыл алынышы социалдык, экономикалык, укуктук, адам укуктары, гендердик, экологиялык, коррупциялык кесепеттерге алып келбейт. 

 

4. Долбоордун мыйзамдарга ылайык келүүсүн талдоо 

Токтом долбоору Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына каршы келбейт.  

 

5. Каржылоо зарылдыгы боюнча маалымат 

Сунуш кылынган долбоорду кабыл алууда кошумча каражат бөлүү талап кылынбайт. 

 

6. Жөнгө салуучу таасирине талдап-иликтөөлөр жөнүндө маалымат 

Кыргыз Республикасынын Өкмөтү тарабынан бекитилген Методикага ылайык, сунушталган токтом долбоорунун жөнгө салуучу таасирине талдап-иликтөө жүргүзүлгөн. 

 

7. Коомдук талкуунун жыйынтыгы тууралуу маалымат 

"Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актылары жөнүндө" Мыйзамдын 19 жана 22-беренелерине, ошондой эле токтом менен бекитилген "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын ченемдик укуктук актылары жөнүндө" жобонун талаптарына ылайык. Улуттук банк Башкармасы 2010-жылдын 30-июнундагы No 52/4, жарандардын жана юридикалык жактардын кызыкчылыктарына түздөн-түз тиешеси бар, ошондой эле ишкердик иш-аракеттерди жөнгө салуучу ченемдик укуктук актылардын долбоорлору коомдук талкуулоого жана жөнгө салуучу таасирдин талдоосуна алынат. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Долбоор  

АНАЛИТИКАЛЫК КАТ  

 

Жөнгө салуучу таасирине толук / жарым-жартылай талдап-иликтөө  

(керектүүсүн алдын сызуу керек) 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы 

 

БЕКИТЕМ  

Кыргыз Республикасынын  

Улуттук банкынын төрагасы  

Т.С. Абдыгулов  

_______________________________  

(кол тамгасы)  

2021-жылдын "__" ______________  

 

"Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын  

2017-жылдын 8-июнундагы № 2017-П-12 / 23-1- (НПА) "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө"  

Улуттук банк Башкармасынын токтом долбооруна карата 

 

ЖӨНГӨ САЛУУЧУ ТААСИРИНЕ ТАЛДАП-ИЛИКТӨӨ  

 

Иштеп чыгуунун негиздери: 2019-жылдын 6-февралындагы № 2019-Пр-121/16-О "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Банктарды көзөмөлдөө методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын ченемдик укуктук актыларынын ишкердик субъекттеринин ишмердүүлүгүнө жөнгө салуучу таасирин талдоо боюнча туруктуу жумушчу топ түзүү жөнүндө" буйругу. 

 

Жөнгө салуучу таасирине талдап-иликтөө жүргүзүү мөөнөтү:  

_________________ _________________ (башталышы) (аякташы)  

Жумушчу топтун мүчөлөрү: 

 

Жумушчу топтун жетекчиси: Сулайманбекова Ж.С. _______________  

 

Жумушчу топтун мүчөлөрү: Чалбаев С.А. _______________  

 

Бейшеналиева Б.А. _______________ 

 

Султанкулов И.Дж. _______________ 

 

Туратбеков А.Т. _______________ 

 

Элебесов А.И. _______________ 

 

Бообеков Э.З. _______________ 

 

Телтаев С.К. _______________ 

 

Жооптуу адамдын байланыш маалыматтары: 

Усувалиева Э.А., тел. 0312 313092, e-mail: eusuvalieva@nbkr.kg;  

Көлөмү – 7 б. 

 

1. Ченемдик укуктук актылардын өзгөрүшүнүн кыйынчылыктары жана себептери 

 

1.1. Проблемалардын сүрөттөлүшү 

"Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын (мындан ары – Мыйзам) 138-беренесине ылайык, Улуттук банк ушул Мыйзамга жана Кыргыз Республикасынын банк мыйзамдарына ылайык банк ишин көзөмөлдөйт жана жөнгө салат. 

Банктык көзөмөл, ошону менен бирге жөнгө салуучу ченемдерди чыгаруу жолу менен жүзөгө ашырылат. Жогоруда аталган Мыйзамдын 90-беренесинде сактык кассаларын жана башка обочолонгон бөлүмдөрдү түзүү тартиби жана алардын ишмердүүлүгүнүн өзгөчөлүктөрү Улуттук банк тарабынан аныкталат деп белгиленген. Жогоруда аталган Мыйзамдын 95-беренесинде банктарды кайра түзүүнүн тартиби Улуттук банк тарабынан белгиленээри көрсөтүлгөн. 

Жогорудагы Мыйзамдын 107-беренесине ылайык, банк кызмат адамдарынын талапкерлигине талаптарды жана аларды макулдашуу тартиби Улуттук банк тарабынан белгиленет. 

Мыйзамдын 111-беренесинде айрым банк операциялары, анын ичинде ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык, банктык эмес финансы-кредит мекемелери жана башка юридикалык жактар тарабынан Улуттук банк тарабынан берилген тиешелүү лицензия / күбөлүккө ээ болушу мүмкүн экендиги белгиленген. 

Ошол эле учурда, банктык эмес финансылык-кредиттик уюмдардын катышуусунда банктарды кайра түзүүгө байланыштуу айрым маселелер Кыргыз Республикасынын колдонуудагы банк мыйзамдары менен жөнгө салынган эмес. Ошондой эле, кассада болушу мүмкүн болгон накталай акча каражаттарынын жалпы суммасына карата (бир миллион сом) кассалардагы учурдагы чектөөлөр банктар тарабынан банк кызматтарын көрсөтүүгө тоскоолдук катары каралып, инкассация үчүн банктардан кошумча чыгымдарды талап кылат . Мындан тышкары, макулдашылган кызмат орундарына бардык талапкерлердин милдеттүү түрдө сунуштарын берүүнү алып салуу максатка ылайыктуу экендиги белгиленди. Ошол эле учурда, "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иши жөнүндө" Кыргыз Республикасынын Мыйзамында Улуттук банктын укуктук мамилелердин ушул түрүн жөнгө салуу боюнча ыйгарым укуктары түздөн-түз каралган. Ошондой эле, долбоор тарабынан "Ислам терезеси" аркылуу ислам каржы принциптерине ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү талаптарына өзгөртүүлөрдү киргизүү жана ислам каржы принциптерине ылайык кошумча операцияларды жүргүзүү үчүн талап кылынган документтердин тизмесин тактоо сунушталууда. 

 

1 проблема. Ислам каржы принциптери рыногун өстүрүү жана ислам каржы принциптерине ылайык операцияларды жүзөгө ашырган банктардын кардарлары үчүн каржылоо мүмкүнчүлүгүн кеңейтүү зарылдыгы. 

Бүгүнкү күндө исламдык каржы сектору глобалдык каржылоо кызматтары индустриясынын тез өнүгүп жаткан сегменттеринин бири. Акыркы он жылдыкта исламдык каржы кызматтарынын дүйнөлүк рыногу 2,44 трлн АКШ долларына чейин өсүп (дүйнөлүк реалдуу жүгүртүүнүн 2,7 пайызын түзөт) исламдык каржы инструменттеринин жылдык өсүшү 11,4 пайызды түздү. 

Кыргыз Республикасында ислам банк иши жана каржылоо принциптеринин өнүгүүсү (мындан ары – ИКП) 2006-жылы пилоттук долбоорду ишке ашыруу менен башталган. Бүгүнкү күндө рынок бир пилоттук банк, "ислам терезесине" ээ бир банк, ислам каржы принциптердин алкагында иштеген төрт микрокредиттик компания жана "исламдык терезесине" ээ бир микрокредиттик компаниясы менен сунушталган. 

Белгилей кетүүчү нерсе, ушул этапта өнүгүп жаткан ИКПнин рыногунун шарттарында жаңы катышуучулардын киришине жана иштеп жаткандар тарабынан кызмат көрсөтүү боюнча сунуштарды кеңейтүү үчүн негиздүү жана түшүнүктүү талаптарды белгилөө зарыл. Толугу менен ислам банкын ачуу инвесторлор үчүн кйыла каражаттарды чыгымдоо жана эмгекти жумшашты талап кылат. Учурда Ислам Өнүктүрүү Банкынын тобуна кирген эл аралык уюмдар каржылоону Борбордук Азия чөлкөмүндө, анын ичинде Кыргыз Республикасында ислам принциптерине ылайык жайгаштыруу боюнча жигердүү иштеп жаткандыгын эске алып, ушул этапта "ислам терезелерине" ээ банктардын ачуу маселеси актуалдуу болуп турат. Ушуга байланыштуу, ислам каржылоо принциптери секторун андан ары өркүндөтүү максатында, сунушталып жаткан долбоордо "ислам терезеси" аркылуу ИКПге ылайык банк операцияларын жүргүзүү укугуна лицензия алуу үчүн минималдуу негизделген талаптарды жана тизмесин белгилөө каралган. ИКП ылайык кошумча банк операцияларын жүргүзүүгө уруксат берүүдө зарыл документтердин тизмеси белгиленген. 

 

2 проблема. Банктык эмес финансылык-кредиттик мекемелердин катышуусунда банктарды кайра түзүүгө байланыштуу маселелердин чечилбегендиги. 

Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө жобонун жоболорунун учурдагы редакциясында банктык эмес финансылык-кредиттик мекемелердин банктарын кайра уюштуруу процессине катышуу мүмкүнчүлүгү каралган эмес. Ошол эле учурда, банк секторунун өсүшүнө мүмкүнчүлүк берүү, ошондой эле банктык кызмат көрсөтүүлөрдүн спектрин кеңейтүү максатында, банктарга депозиттерди (депозиттерди) тартууга уруксаты бар микрофинансы компанияларына кошулуу мүмкүнчүлүгүн берүү максатка ылайыктуу. 

 

3 проблема. Ведомстволор аралык өз ара аракеттенүүнүн маалыматтык тутумдарды алкагында жана документтердин негизинде Улуттук банк тарабынан алына турган документтерди берүү талаптары, банктарга, алардын кызмат адамдарына жана акционерлерине жүктү азайтуу, камсыз кылуунун зарылдыгы учурда жок. 

Долбоор банктарга жана алардын акционерлерине жүктү азайтуу максатында Улуттук банк электрондук өз ара аракеттенүү тутумдарынын алкагында ала турган документтерди милдеттүү документтердин тизмесинен алып салууну, ошондой эле сунуштарды милдеттүү түрдө берүү талабын алып салууну сунуш кылат. бардык кызмат адамдары тарабынан. Мындан тышкары, эки нускадагы айрым документтерди берүү талаптарынын алынып салынган бөлүгүнө өзгөртүү киргизүү сунушталууда. 

 

4 Проблема. Көчмө кассаларындагы накталай акча каражаттарынын калдыктарына коюлган чектөөлөрдү кайра карап чыгуу зарылдыгы. 

Азыркы учурда, Банк ишин лицензиялоо жөнүндө жобонун талаптарына ылайык көчмө кассалардагы акча каражаттарынын калдыктарына 1 миллион сом өлчөмүндө чектөө белгиленген. Калкка банктык кызмат көрсөтүүлөрдүн жеткиликтүүлүгүн камсыз кылуу, ошондой эле банктардын инкассацияга кеткен чыгымдарын азайтуу максатында, бул чектөөнү 2 млн сомго чейин көбөйтүү маселеси кайра карап чыгуу максатка ылайыктуу. 

Кызыкдар тараптар: 

1) жөнгө салуучу орган - Улуттук банк; 

2) коммерциялык банктар; 

3) банктардын акционерлери.  

 

1.2. Кызыкдар тараптын пикирин талдоо 

Токтом долбоору коммерциялык банктар менен коомдук талкуудан өтө элек. 

Ошол эле учурда, Улуттук банкка ушул токтом долбооруна жөнгө салуучу таасирин талдоо жөнүндө кабарлоо процессинде, бир коммерциялык банктан сын-пикирлер келип түшкөн. 

Коомдук талкуунун алкагында банк сектору менен аталган токтом долбоорун макулдашуудан кийин, кызыкдар тараптардын ой-пикирлерине кененирээк талдоо жүргүзүү пландаштырылууда. 

 

1.3. Проблемалардын масштабы 

Маселенин масштабын коммерциялык банктардын жана алардын кардарларынын колдон чыгарылган мүмкүнчүлүктөрү жагынан караш керек. Белгилей кетсек, Ислам өнүктүрүү банкынын өлкөдөгү исламдык каржы кызматтары тармагын өнүктүрүүгө жана өз ара пайдалуу мамилелерди чыңдоого ниеттенүүдө. Ошентип, ПФРге ылайык операцияларды жүргүзүүнү каалаган банктар үчүн тийиштүү лицензиялык талаптарды белгилөө альтернативдүү банк ишин натыйжалуу жана туруктуу өнүктүрүүгө жана кардарлардын – каржы кызматтарынын керектөөчүлөрүнүн каржылоосун кеңейтүү үчүн эл аралык инвестицияларды колдонууга пайдалуу таасирин тийгизет. Микрофинансы уюмдарынын биригүүсүнө жана мобилдик кассалардагы акча каражаттарынын калдыктарына карата коммерциялык банктар үчүн учурдагы чектөөлөр банктардын өнүгүүсүнө жана банктар тарабынан көрсөтүлүп жаткан кызмат көрсөтүүлөрдүн көлөмүнүн өсүшүнө тоскоолдук катары каралууда. Документтерди камсыз кылууга талаптардын болушу, камсыздоонун максатка ылайыктуулугу, ашыкча жөнгө салуу жана банктарга, алардын акционерлерине жана кызмат адамдарына жүк болуп эсептелет. 

 

1.4. Эл аралык тажрыйбасын талдоо  

1 проблема боюнча. 

Казакстан Республикасы. Казакстан Республикасынын банк мыйзамдарына ылайык, экинчи деңгээлдеги банктар ислам каржы приниптерине ылайык операцияларды исламдык банктар катары гана жүргүзө алышат. Ошондой эле, өлкөнүн мыйзамдары банкты ислам банкына конвертациялоо түрүндө ыктыярдуу кайра түзүүнү карайт. Ошентип, Казакстан Республикасында банктар "Ислам терезеси" аркылуу ИКПге ылайык операцияларды жүргүзүү мүмкүнчүлүгүнө ээ эмес. 

Ислам банктары тарабынан жүзөгө ашырылуучу банктык жана башка операциялардын кошумча түрлөрүнө лицензия алуу үчүн, ислам банкы төмөнкү талаптарга жооп бериши керек: 

1) кошумча банк операцияларын жүргүзүүгө лицензия алууга өтүнмө берилгенге чейинки үч айдын ичинде экономикалык ченемдердин сакталышын камсыз кылууга; 

2) ыйгарым укуктуу органдын талаптарына жооп берген тобокелдиктерди башкаруу жана ички контролдоо тутумдарынын болушун камсыз кылуу; 

3) банк операцияларынын кошумча түрлөрүн жүргүзүүнүн жалпы шарттары жөнүндө эрежелерди берүүгө. 

Баш тартууга жогоруда көрсөтүлгөн талаптардын аткарылбастыгынан тышкары, ошондой эле төмөнкүлөр себеп болушу мүмкүн: 

- банк мыйзамдарынын талаптарына ылайык банктын уставдык капиталынын өлчөмү, курамы жана түзүмү, 

- банктын жетекчилери ж.б. 

Тажикстан Республикасы. Тажикстан Республикасынын банк мыйзамдарына ылайык, "исламдык кредиттик уюмдар – бул" Ислам банк иши терезесин "кошо алганда, юридикалык жактар (исламдык банктар, исламдык банктык эмес кредиттик уюмдар жана исламдык микрофинансылык уюмдар). Тажикстандын Улуттук банкынын лицензиясына ылайык исламдык банк операциялары. "Ошентип, ИКПке ылайык иш-аракеттерди ислам банктары дагы, салттуу банктар дагы "ислам терезеси" аркылуу жүргүзө алышат. Ошондой эле, мыйзамдарда салттуу кредиттик уюмдарды исламдык уюмдарга айлантуу каралган. 

Тажикстандын Улуттук банкы салттуу кредиттик уюмдардын "Ислам банк иши терезесин" ишке ашырууга төмөнкү учурларда макул эмес: 

- "Ислам банк иши терезесинин" жетекчилеринин кызмат ордуна талапкерлердин квалификациялык талаптарына дал келбестиги; 

- "Ислам банк иши терезесинин" имараттары жана жабдуулары Тажикстан Улуттук банкынын ченемдик укуктук актыларынын талаптарына дал келбесе; 

- салттуу кредиттик уюмдун мыйзамдарды, Тажикстан Улуттук банкынын ченемдик актыларын жана экономикалык ченемдерди сактабоосу. 

Эгерде исламдык кредиттик уюмдар экономикалык ченемдерди сактабаса, анда Тажикстандын Улуттук банкы алардын филиалдарын, өкүлчүлүктөрүн ачуу, кошумча лицензияларды алуу боюнча арыздарын колдобойт жана алардын эл аралык программаларга катышуу үчүн аккредитациялоо жөнүндө арыздарын карабайт. 

Пакистан Ислам Республикасы. 

Пакистан Ислам Республикасынын мыйзамдары, өлкөдө исламдык банк ишин жайылтуу саясатынын алкагында, толук кандуу ислам банктары жана коммерциялык банктар тарабынан туунду же автономдуу филиалдарды түзүү жолу менен, ошондой эле IPFке ылайык операцияларды жүргүзүүнү карайт. "Ислам терезеси" аркылуу. 

"Ислам терезеси" аркылуу IPFке ылайык операцияларды жүргүзүүгө уруксат алуу үчүн, банк жөнгө салуучу органдан алдын ала жазуу жүзүндө уруксат алышы керек. Банк төмөнкү маалыматтарды берүүгө тийиш: 

1. Жакынкы аймактарда иштеп жаткан исламдык банк мекемелеринин исламдык банк филиалдарынын саны, б.а. 1 км радиуста. 

2. Квалификациялуу персоналдын бар экендигин тастыктаган маалымат (аяктаган окутуу жөнүндө толук маалымат), штаттык бирдик (анын ичинде ислам терезесинин өзүнүн кызматкерлери болобу же ошол эле банктын кызматкерлери салттуу кызматтарды көрсөтүүдө кандай катышат, ошондой эле операциялар ИКПге ылайык) ж.б. 

3. Терезенин инфраструктурасы жөнүндө маалымат, сунуш кылынган байланыш маалыматтары. 

4. Шарият кеңешчисинин кадрдык потенциалына жана "ислам терезесинин" жалпы иш тутумуна байланыштуу корутундусу. 

 

2 проблема боюнча. 

Беларусь Республикасы 

Беларусь Республикасынын 2000-жылдын 25-октябрындагы № 441-З Банк кодексинин 101-беренесине ылайык, банк башка банк менен биригүү жолу менен кайра түзүлүшү мүмкүн. Банкка бир гана банк же банктык эмес финансылык институт кире алат. 

Россия Федерациясы 

Россия Федерациясынын 1990-жылдын 2-декабрындагы "Банктар жана банк иши жөнүндө" Федералдык Мыйзамында кредиттик мекемелерди кайра уюштуруу мүмкүнчүлүгү каралган. Ушул Мыйзамдын 1-статьясына ылайык, кредиттик мекеме – бул өз ишинин негизги максаты катары киреше алуу максатында, Россия Федерациясынын Борбордук банкынын атайын уруксатынын (лицензиясынын) негизинде пайда алып келген юридикалык жак ( Россия Федерациясы), ушул Федералдык Мыйзамда каралган банк операцияларын жүргүзүү укугуна ээ. Насыялык уюм ишкердиктин субъектиси катары менчиктин ар кандай формасынын негизинде түзүлөт. Бул мыйзам банктарды башка кредиттик мекемелер менен кайра түзүүдө чектөөлөрдү белгилебейт жана ошону менен Россия Федерациясынын мыйзамдары башка банктык эмес финансылык-кредиттик мекемелерге банкты кайра уюштуруу процессине катышууга мүмкүнчүлүк берет. 

 

3 проблема боюнча. 

Россия Федерациясы 

Россия Федерациясынын 1990-жылдын 2-декабрындагы "Банктар жана банк иши жөнүндө" Федералдык Мыйзамында кредиттик мекемелерди кайра уюштуруу мүмкүнчүлүгү каралган. Ушул Мыйзамдын 1-статьясына ылайык, кредиттик мекеме – бул өз ишинин негизги максаты катары киреше алуу максатында, Россия Федерациясынын Борбордук банкынын атайын уруксатынын (лицензиясынын) негизинде пайда алып келген юридикалык жак (Россия Федерациясы), ушул Федералдык мыйзамда каралган банк операцияларын жүргүзүү укугуна ээ. Насыялык уюм ишкердиктин субъектиси катары менчиктин ар кандай формасынын негизинде түзүлөт. Бул мыйзам банктарды башка кредиттик мекемелер менен кайра түзүүдө чектөөлөрдү белгилебейт жана ошону менен Россия Федерациясынын мыйзамдары башка банктык эмес финансылык-кредиттик мекемелерге банкты кайра уюштуруу процессине катышууга мүмкүнчүлүк берет. 

 

2. Каралып жаткан ченемдик укуктук варианттардын сүрөттөлүшү жана бааланышы 

2.1. Жөнгө салуунун максаты жана милдеттери 

Каралып жаткан маселени жөнгө салуунун максаты - банктардын банктык эмес финансылык-кредиттик уюмдарга кошулуу мүмкүнчүлүгүн камсыз кылуу, айрым документтерди берүү талаптарын жоюу, ошондой эле эскирүү өлчөмүн кайра кароо маселелерин тартипке келтирүү. талаа кассаларында болушу мүмкүн болгон нак акча каражаттарынын жалпы суммасы жөнүндө, "Ислам терезеси" аркылуу IPFке ылайык банк операцияларын жүргүзүү укугуна лицензия берүү талаптарын өзгөртүү зарылчылыгы жөнүндө жана IPFке ылайык кошумча операцияларды жүргүзүү үчүн зарыл документтердин тизмесин тактоо, бул жалпысынан ислам банктык рыногунун катышуучуларынын санын көбөйтүүгө жана каржылоо жана инвестициялоого мүмкүнчүлүктү кеңейтүүгө оң таасирин тийгизет. 

Милдеттери – ченемдик укуктук актыларды өркүндөтүү, техникалык каталарды четтетүү жана эскирген ченемдерди жок кылуу. 

Бул көрсөткүч банктардын өз иш-аракеттерин сунушталган өзгөртүүлөргө шайкеш келтирүүсү, ошондой эле түзүлгөн мобилдик кассалардын санынын көбөйүшү, банктардын банктык эмес финансылык-кредиттик мекемелерге кирүү мүмкүнчүлүктөрүнүн түзүлүшү, IPFтин өсүшү рынок жана IPFке ылайык операцияларды жүзөгө ашырган банктардын кардарлары үчүн каржылоого мүмкүнчүлүктү кеңейтүү. 

 

2.2. Жөнгө салуучу варианттар каралды 

1-вариант. Өзгөртүүсүз калтыруу; 

2-вариант. Ведомстволор аралык өз ара аракеттенүү үчүн маалыматтык тутумдар аркылуу сунуштарды, документтерди милдеттүү түрдө берүү талаптарын эске албаганда, депозиттерди тартуучу микрофинансылык компаниялар үчүн банктарга кошулуу мүмкүнчүлүгүн камсыз кылуу бөлүгүндө "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө" жобого өзгөртүүлөр, "Ислам терезеси" аркылуу IPFке ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү талаптарын өзгөртүү жана IPFке ылайык кошумча операцияларды жүргүзүү үчүн зарыл документтердин тизмесин тактоо жана жалпы сумманын суммасын белгилөө эки миллион сом өлчөмүндөгү талаа кассаларында сактала турган накталай акчанын суммасы. 

 

2.3. Жөнгө салуунун максаты 

"Өзгөртүүсүз калтыруу" 

Бул чечимди тандап алуу мүмкүн эмес, анткени банктарга БФКМдерге кирүү мүмкүнчүлүгүн берүү маселеси чечилбейт, банктар Улуттук банк электрондук кызматтар аркылуу ала турган документтерди, ошондой эле жалпы сумма боюнча белгиленген лимиттерди берүүнү уланта беришет. мобилдик кассалардын кассасында болушу мүмкүн болгон накталай каражаттардын суммасы, мындай өзүнчө банктардын структуралык бөлүмдөрүн ачуунун жагымдуулугун жогорулатууга мүмкүндүк бербейт, ошондой эле лицензиялоо жагынан Улуттук банктын учурдагы талаптары ачууну жеңилдетпейт "Ислам терезелери" жана IPFке ылайык кошумча банк операцияларын жүргүзүүгө уруксат алуу 

 

2.4. Жөнгө салуунун максаты "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө "жобого өзгөртүүлөр" депозиттерди тартуучу микрофинансы компанияларына ведомство аралык өз ара аракеттенүү үчүн маалыматтык тутумдар аркылуу алууга мүмкүн болгон сунуштамаларды, документтерди милдеттүү түрдө берүү талаптарын эске албаганда, жүргүзүү укугуна лицензия берүү талаптарын өзгөртүп, банктарга кошулуу мүмкүнчүлүгүн берүү жагынан "Ислам терезеси" аркылуу IPFке ылайык банк операциялары жана IPFке ылайык кошумча операцияларды жүргүзүү үчүн зарыл документтердин тизмесин тактоо жана кассада сактала турган накталай акча каражаттарынын жалпы суммасын белгилөө эки миллион сом суммасындагы көчмө кассалык машиналар". 

Жөнгө салуу варианты – Ведомстволор аралык өз ара аракеттенүү үчүн маалыматтык тутумдар аркылуу алууга мүмкүн болгон сунуштамаларды, документтерди милдеттүү түрдө берүү талаптарын эске албаганда, депозиттерди тартуучу микрофинансы компанияларына банктарга кошулуу мүмкүнчүлүгүн берүү бөлүгүндө "Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө" жобого өзгөртүү киргизүү. "Исламдык терезе" аркылуу IPFке ылайык банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия берүү талаптарын өзгөртүү жана IPFке ылайык кошумча операцияларды жүргүзүү үчүн зарыл документтердин тизмесин тактоо, ошондой эле анын өлчөмүн белгилөө эки миллион сом суммасында талаа кассаларында сактала турган накталай акчанын жалпы суммасы. 

Жогоруда айтылган көйгөйлөрдү чечүү үчүн, Улуттук банк Башкармасынын "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобосуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө" токтомунун долбоору иштелип чыккан. 

Долбоор ченемдерди камтыйт, ага ылайык, банктарга депозиттерди тартуучу микрофинансылык компанияларды өткөрүп алуу мүмкүнчүлүгү берилет. Банктардын ишин лицензиялоо жөнүндө жобонун учурдагы редакциясында белгиленген талаптарды эске алуу менен депозиттерди тартуучу микрофинансы компанияларына кайрадан каттоодон өтүп, банк статусун алуу мүмкүнчүлүгү каралган. Бул жагдай, депозиттерди өзүнө тартып турган микрофинансылык компаниялар жана сунушталган финансылык кызмат көрсөтүүлөрдүн тизмеси банктарга жана банк ишине эң жакын экендигин далилдейт. Ушуга байланыштуу, башка БФКМдердин банктарын кайра уюштурууга катышуу орунсуз, ошондой эле банк үчүн тобокелдиктерди жаратышы мүмкүн, айрыкча, кайра уюштурулган банк биригип жаткан БФКМдин бардык укуктарын жана милдеттенмелерин, анын ичинде кредит портфелин өткөрүп берерин эске алганда, жана башкалар. 

Долбоор ошондой эле талаа кассаларынын кассасында болушу мүмкүн болгон накталай акча каражаттарынын жалпы суммасын эки миллион сомго чейин көбөйтүүнү сунуштайт. Бул көлөмдү көбөйтүүнүн максатка ылайыктуулугу, банктар тарабынан көрсөтүлүп жаткан кызмат көрсөтүүлөрдүн учурдагы деңгээлинин кыйла жогорулагандыгы жана учурдагы чектөөлөр бир катар банктардын белгиленген чектөөлөрдү бузууга аргасыз болушуна алып келгендиги менен аныкталат. Ошондой эле, азыркы чектөө денгээлде акча каражаттарын ташуу үчүн кошумча чыгымдарды жаратууда. 

Долбоордо ошондой эле ченемдер бекитилген, ага ылайык бекитилүүгө тийиш болгон бардык кызмат адамдары тарабынан сунуштарды берүү талабы алынып салынат. Бул өзгөртүү көпчүлүк талапкерлерге керектүү документтерди чогултууну жеңилдетет. Ошол эле учурда, долбоор Улуттук банктын, эгерде зарыл болсо, сунуштарды берүүнү талап кылуу укугун сактап калат, бирок мындай талаптар кошумча маалымат алуу зарылдыгы менен негизделет жана кеңири жайылтылбайт. 

Мындан тышкары, эгерде Улуттук банк ведомстволор аралык маалыматтык тутумдар аркылуу бул маалыматты өз алдынча алуу мүмкүнчүлүгүнө ээ болсо, жеке жана юридикалык жактар, Кыргыз Республикасынын резиденттери соттуулугу жана бюджетке карызы жөнүндө документтерди берүүгө милдеттүү болбой тургандыгы киргизилген. өз ара аракеттенүү. Норма белгиленет, ага ылайык, банктын капиталына катышуу босогосуна ээлик кылган адам, чектик катышы төмөндөгөндө, Улуттук банктан алдын ала уруксат алуу зарылдыгы жөнүндө потенциалдуу сатып алуучуга билдирүүгө милдеттүү. Ошондой эле, техникалык өзгөртүүлөр киргизилип, тиешеси жок талаптар алынып салынган. 

Мындан тышкары, "Ислам терезелерин" ачуу жана IPFке ылайык кошумча банк операцияларын жүргүзүүгө уруксат алуу үчүн кошумча ыңгайлуу шарттар түзүлөт. 

 

3. Тандалган контролдоо параметрин тандоонун негиздемеси 

2-вариант боюнча токтом долбоорун кабыл алууга сунуштоо керек, анткени ал төмөнкү аспектилердин аткарылышын камсыз кылат: 

- банк тутумунун туруктуулугун жогорулатуу; 

- коммерциялык банкка депозиттерди тартуучу микрофинансылык компанияларга кошулуу жолу менен андан ары өнүгүү мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтүүгө мүмкүндүк берет; 

- банктардын көчмө кассаларынын ишине оң таасирин тийгизет жана алардын инкассациялык чыгымдарын төмөндөтөт; 

- IPF үчүн лицензияларды жана уруксаттарды алуу үчүн жагымдуу шарттарды түзүү; 

- банктарга, алардын кызмат адамдарына жана акционерлерине жөнгө салуучу жүктү азайтуу; 

- Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларынын эл аралык стандарттарга жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына шайкештиги. 

 

4. Күтүлүп жаткан экономикалык таасирди жана атаандаштыкка таасирин баалоо 

Бул жөнгө салуу варианты республикалык бюджетке же коммерциялык банктарга кошумча чыгымдарды алып келбейт. Ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүргүзүү үчүн лицензияларды жана уруксаттарды алуу үчүн ченемдик укуктук талаптарды либералдаштыруу банк рыногундагы атаандаштыкты күчөтөт, анткени азыркы учурда 2 гана банк ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүргүзүүгө укуктуу . 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 8-июнундагы № 2017-П-12/23-1-(НПА) "Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобону бекитүү тууралуу" токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө токтомуна карата  

САЛЫШТЫРМА ТАБЛИЦАСЫ 

 

№	Колдонуудагы редакция	Сунушталган редакция	Эскертме
1	92. Уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензияга карата уруксат берилген банктык операциялар тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензиядагы (уруксат берилген банктык операциялардын тизмегинде) чектөөлөрдү алып салууга Улуттук банктын уруксатын алуу үчүн банк Директорлор кеңеши тарабынан тиешелүү чечим кабыл алган күндөн тартып бир ай ичинде Улуттук банкка төмөнкү документтерди жөнөтүүгө тийиш:   1) банк жүзөгө ашырууга ниеттенип жаткан операциялардын айкын тизмегин көрсөтүү менен айрым банктык операцияларды жүргүзүүгө уруксат алуу/лицензиядагы чектөөлөрдү алып салуу маселесин кароо жөнүндө Директорлор кеңешинин Төрагасынын кол тамгасы коюлган банктын өтүнүчү;   2) Директорлор кеңешинин чечимин камтыган, болжолдонуучу операцияларды жүргүзүүгө уруксат берген Директорлор кеңешинин отурумунан толтурулган протокол - банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмө;   3) Директорлор кеңеши тарабынан болжолдонуп жаткан операцияларга жана алардын банк ишине тийгизүүчү таасирин ар тараптан талдап-иликтөөлөр жүргүзүлгөндүгү жана Директорлор кеңеши тарабынан болжолдонуп жаткан операцияларда орун алышы мүмкүн болгон тобокелдиктер идентификациялангандыгын тастыктаган документ;   4) операцияларды жүргүзүүнүн/алардан чектөөлөрдү алып салуунун зарыл болгон экономикалык негиздемесин камтыган банктын болжолдонуп жаткан операциялар боюнча бекитилген бизнес-планы, иш-чараларды жүзөгө ашыруу боюнча маркетингдик план, болжолдонгон экономикалык эсептөөлөр, кредиттик стратегиясын, тобокелдиктерди тескөө стратегиясын;   5) болжолдонуп жаткан операциялар менен байланыштуу кирешелерди болжолдоо;   6) Улуттук банктын талаптарын аткаруу боюнча маалымат/Улуттук банк тарабынан аныкталган бузууларды четтетүү жөнүндө маалыматтар, ушуга байланыштуу тиешелүү банктык операцияларды жүргүзүүгө чектөөлөр белгиленген;   7) персоналдын квалификациялуу экендигин тастыктаган маалыматтар;   8) банк ишин пландаштырылып жаткан кеңейтүүгө байланыштуу кайра каралган уюштуруу түзүмүн (зарылчыкка жараша);   9) болжолдонуп жаткан операциялар боюнча ишти жөнгө салган, банктын ички документтери (саясаттары);   10) лицензия алууга ишеним каттын түп нускасы;   11) лицензияга төлөм.	92. Уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн банктык операцияларды жүргүзүүгө же лицензияга карата уруксат берилген банктык операциялар тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензиядагы (уруксат берилген банктык операциялардын тизмегинде) чектөөлөрдү алып салууга Улуттук банктын уруксатын алуу үчүн банк Директорлор кеңеши тарабынан тиешелүү чечим кабыл алган күндөн тартып бир ай ичинде Улуттук банкка төмөнкү документтерди жөнөтүүгө тийиш:   1) банк жүзөгө ашырууга ниеттенип жаткан операциялардын айкын тизмегин көрсөтүү менен айрым банктык операцияларды жүргүзүүгө уруксат алуу/лицензиядагы чектөөлөрдү алып салуу маселесин кароо жөнүндө Директорлор кеңешинин Төрагасынын кол тамгасы коюлган банктын өтүнүчү;   2) Директорлор кеңешинин чечимин камтыган, болжолдонуучу операцияларды жүргүзүүгө уруксат берген Директорлор кеңешинин отурумунан толтурулган протокол - банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмө;   3) Директорлор кеңеши тарабынан болжолдонуп жаткан операцияларга жана алардын банк ишине тийгизүүчү таасирин ар тараптан талдап-иликтөөлөр жүргүзүлгөндүгү жана Директорлор кеңеши тарабынан болжолдонуп жаткан операцияларда орун алышы мүмкүн болгон тобокелдиктер идентификациялангандыгын тастыктаган документ;   4) операцияларды жүргүзүүнүн/алардан чектөөлөрдү алып салуунун зарыл болгон экономикалык негиздемесин камтыган банктын болжолдонуп жаткан операциялар боюнча бекитилген бизнес-планы, иш-чараларды жүзөгө ашыруу боюнча маркетингдик план, болжолдонгон экономикалык эсептөөлөр, кредиттик стратегиясын, тобокелдиктерди тескөө стратегиясын;   5) болжолдонуп жаткан операциялар менен байланыштуу кирешелерди болжолдоо;   6) Улуттук банктын талаптарын аткаруу боюнча маалымат/Улуттук банк тарабынан аныкталган бузууларды четтетүү жөнүндө маалыматтар, ушуга байланыштуу тиешелүү банктык операцияларды жүргүзүүгө чектөөлөр белгиленген;   7) персоналдын квалификациялуу экендигин тастыктаган маалыматтар;   8) банк ишин пландаштырылып жаткан кеңейтүүгө байланыштуу кайра каралган уюштуруу түзүмүн (зарылчыкка жараша);   9) болжолдонуп жаткан операциялар боюнча ишти жөнгө салган, банктын ички документтери (саясаттары);   10) лицензия алууга ишеним каттын түп нускасы;   11) лицензияга төлөм.   Уруксат берилген операциялар тизмегинде көрсөтүлбөгөн, банктык операцияларды жүргүзүүгө Улуттук банктан уруксат алуу үчүн сунушталуучу банктык документтерге кошумча банк иши жана каржылоонун ислам принциптерине ылайык кошумча банк операцияларын жүзөгө ашырууга жана бүтүмдөргө келишүүгө же болбосо лицензияга уруксат берилген банк операцияларынын тизмегин алмаштырууга алып келген таасир этүү чараларын колдонуунун алкагында белгиленген банктык лицензияга чектөөлөрдү (уруксат берилген банктык операциялар тизмегинде) алып салууга уруксат алуу үчүн банк төмөнкү документтерди берүүгө тийиш:  1) банктын Директорлор Кеңешинин Төрагасы тарабынан кол коюлган, банк ишинин ислам принциптерине жана улуттук жана / же чет өлкөлүк валютада каржылоонун исламдык принциптерине ылайык айрым ислам банк ишин жүргүзүү жөнүндө маселени карап чыгуу жөнүндө, "Ислам терезеси" аркылуу банк жүзөгө ашырууга ниеттенип жаткан операциялардын түрлөрүн жана ушул бүтүмдөрдүн сунуш кылынган көлөмүн сүрөттөө;  2) Директорлор кеңешинин чечимин камтыган, болжолдонуучу операцияларды жүргүзүүгө уруксат берген Директорлор кеңешинин отурумунан толтурулган протокол - банк тарабынан күбөлөндүрүлгөн көчүрмө;  3) сунуш кылынган бүтүмдөрдү жана алардын банктын ишине таасирин ар тараптуу талдоо жүргүзүлгөндүгү жана Директорлор кеңеши жаңы бүтүмдөргө байланыштуу тобокелдиктерди аныктагандыгы жөнүндө Директорлор кеңешинин билдирүүсү;  4) банк ишин пландаштырылып жаткан кеңейтүүгө байланыштуу кайра каралган уюштуруу түзүмүн (зарылчыкка жараша);   5) Банктын Шариат Кеңеши тарабынан бекитилген жана банктын тиешелүү органы тарабынан бекитилген, сунуш кылынган операциялар боюнча ишти жөнгө салуучу банктын ички документтери жана төмөнкүлөрдү караштырат:  а) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык, банктык операциялардын натыйжасында банк дуушар болушу мүмкүн болгон бардык тобокелдиктерди аныктоо, өлчөө, контролдоо жана мониторинг жүргүзүү боюнча иш-чаралар;  б) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык, банк тарабынан банктык операцияларды жүзөгө ашырууга байланыштуу келип чыгуучу бардык тобокелдиктерди туруктуу негизде минималдаштыруу боюнча чараларды контролдоо;  6) ислам банк иши жана каржылоо принциптерине ылайык банк операцияларын жүзөгө ашыруу үчүн, Шариат стандарттарына ылайык түзүлгөн жана банктын Шариат Кеңеши тарабынан бекитилген типтүү келишимдер.7) оригинал доверенности на получение лицензии;  8) лицензияга төлөм.
2	98. Банк "ислам терезесин" ачуу үчүн төмөнкү талаптарды аткарууга тийиш:   а) Улуттук банктын талаптарына ылайык шайкеш капиталдаштырылган болуу;   б) Улуттук жана чет өлкө валютасында банктык операцияларды жүргүзүү боюнча чектөөлөрдүн болбошу; в) Улуттук банк тарабынан белгиленген экономикалык ченемдерди жана башка талаптарды аткаруу.  Банкка "ислам терезеси" аркылуу банктык операцияларды жүргүзүү укугуна лицензия акыркы он эки ай ичинде банкка карата мыйзам талаптарын системалуу (акыркы он эки ай ичинде эки жана андан көп жолу) бузгандыгы үчүн таасир этүү чаралары колдонулбагандыгы шартында берилиши мүмкүн.	98. Банк "ислам терезесин" ачуу үчүн төмөнкү талаптарды аткарууга тийиш:   а) Улуттук банктын талаптарына ылайык шайкеш капиталдаштырылган болуу;   в) Улуттук банк тарабынан белгиленген экономикалык ченемдерди жана башка талаптарды аткаруу.  Банкка "ислам терезеси" аркылуу банк операцияларын жүргүзүү укугуна лицензия арыз берилген датага карата банктын туунду компанияларды, филиалдарды, өкүлчүлүктөрдү, банктын башка түзүмдүк бөлүмдөрүнө түзүүгө чектөөлөр же тыюу салуулар болбосо, жана банк атайын режим киргизиле элек учурда берилиши мүмкүн;
	120. Алгылыктуу чечим кабыл алынган учурда, Улуттук банк өтүнүч ээсинин дарегине акцияларды сатып алуу боюнча бүтүмдөрдү жүргүзүү жана кийинки каттоосу үчүн негиз болуп саналуучу өтүнүчтүн канааттандырылышы тууралуу катты жөнөтөт. Акцияларга менчик укугу өткөндөн кийин өтүнүч ээси 5 (беш) жумуш күнү ичинде Улуттук банкка акцияларды сатып алуу-сатуу келишиминин же анын негизинде менчик укугу өткөн башка документтин көчүрмөсүн жана акциялар үчүн төлөө фактысын тастыктаган документтерди сунуштоого тийиш.	120. Алгылыктуу чечим кабыл алынган учурда, Улуттук банк өтүнүч ээсинин арызын дарегине акцияларды сатып алуу боюнча бүтүмдөрдү жүргүзүү жана кийинки каттоосу үчүн негиз болуп саналуучу өтүнүчтүн канааттандырылышы жана анда өтүнмө ээсине кийинчерээк арыз ээсине билдирүү талабы көрсөтүлгөн акцияларды сатуу же банктын капиталына чектүү катышуусуна уруксатын алуу үчүн Улуттук банктан алдын-ала уруксат алуу зарылдыгы жөнүндө банктын капиталына чектүү катышуу алуучу банктын капиталынын потенциалдуу алуучусунун босого катышуусун азайтуу туралуу катын жөнөтөт.Акцияларга менчик укугу өткөндөн кийин өтүнүч ээси 5 (беш) жумуш күнү ичинде Улуттук банкка акцияларды сатып алуу-сатуу келишиминин же анын негизинде менчик укугу өткөн башка документтин көчүрмөсүн жана акциялар үчүн төлөө фактысын тастыктаган документтерди сунуштоого тийиш.
3	122. Эгерде банктын капиталына чектүү катышууга Улуттук банктын уруксатысыз жол берилген болсо, мындай бүтүм жараксыз болуп саналат жана алар боюнча ушул жобонун 124-пунктунда көрсөтүлгөн кесепеттер келип чыгат.   Улуттук банк алгылыксыз бүтүмдүн жараксыздык кесепеттерин колдонуу жөнүндө талабы менен сотко кайрылууга укуктуу.	Күчүн жоготту деп табылсын (Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун Конституциялык палатасынын чечими менен)
4	125-2. Биринчи чектүү катышуу деңгээлинен (олуттуу катышуу) төмөн өлчөмдөгү акцияларды сатып алган кандай болбосун жак акцияларга менчик укугуна ээ болгондон кийинки 20 (жыйырма) жумуш күнү ичинде Улуттук банка төмөнкү документтерди сунуштоого тийиш:   1) жеке адамдар үчүн:   а) паспортунун көчүрмөсүн;   б) акча каражаттарын алуу булактары тууралуу маалыматты;   в) кредиттик бюродон же башка ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдан мөөнөтү өтүп кеткен карызынын жоктугу жөнүндө маалымкатты (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн);   г) бюджетке (салык кызматы органдарынан жана Социалдык фонддон же банк түзүлгөн өлкөнүн ыйгарым укуктуу органдарынан) милдеттүү төлөмдөрдү төлөө боюнча милдеттенме жок экендигин тастыктаган маалымкатты же башка документти (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн);   д) соттолбогондугун тастыктаган маалымкатты же башка документти (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн);   е) негизги иши тууралуу маалыматты (эмгек китепчеси, патенти же иши тууралуу маалымат);   2) юридикалык жактар үчүн:   а) уюштуруу документтеринин көчүрмөсүн;   б) юридикалык жактын мамлекеттик каттоодон өткөндүгү жөнүндө күбөлүгүн же болбосо өтүнүч ээси түзүлгөн (катталган) өлкөнүн мыйзамдарына ылайык юридикалык жак каттоодон өткөндүгүн тастыктаган документке теңештирилген башка документ;   в) кредиттик бюродон же башка ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдан мөөнөтү өтүп кеткен карызынын жоктугу жөнүндө маалымкатты (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн);   г) бюджетке милдеттүү төлөмдөрдү төлөө тууралуу маалымкат;   д) уюштуруучулардын, акционерлердин, юридикалык жактын катышуучуларынын, аткаруу органынын жетекчисинин, башкы бухгалтеринин соттолбогондугун тастыктаган маалымкат же башка документ;   е) негизги иши тууралуу маалымат;   ж) акционерлердин, катышуучулардын реестри, ошондой эле алардын паспортторунун көчүрмөлөрү;   з) акцияларга (мүлккө, пайларга, үлүшкө) ээлик кылуу үлүшүн, негизги иши жана каттоо жери тууралуу маалымат көрсөтүү менен туунду, караштуу компаниялар тууралуу маалымат;   и) юридикалык жактын түпкү бенефициарлары (жеке адамга чейин же логикалык түпкү пайда алуучулар) тууралуу маалымат. Эгерде бенефициардык менчик ээси катары мамлекеттик орган же мамлекет иш алып барса, тиешелүү мамлекеттик орган же мамлекет көрсөтүлөт.   Эгерде жогоруда аталган жактар банктар үчүн белгиленген уставдык капиталдын минималдуу өлчөмүнүн 0,01 пайызынан жогору өлчөмдө банк акцияларын сатып алса, анда алар акцияларды сатып алуу-сатуу келишиминин же анын негизинде менчик укугу өткөн башка документтин көчүрмөсүн жана акциялар үчүн төлөө фактысын тастыктаган документтерди кошумча сунуштоого тийиш.	125-2. Биринчи чектүү катышуу деңгээлинен (олуттуу катышуу) төмөн өлчөмдөгү акцияларды сатып алган кандай болбосун жак акцияларга менчик укугуна ээ болгондон кийинки 20 (жыйырма) жумуш күнү ичинде Улуттук банка төмөнкү документтерди сунуштоого тийиш:   1) жеке адамдар үчүн:   а) паспортунун көчүрмөсүн;   б) акча каражаттарын алуу булактары тууралуу маалыматты;   в) кредиттик бюродон же башка ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдан мөөнөтү өтүп кеткен карызынын жоктугу жөнүндө маалымкатты (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн);   г) бюджетке (салык кызматы органдарынан жана Социалдык фонддон же банк түзүлгөн өлкөнүн ыйгарым укуктуу органдарынан) (эгер бул маалыматты ведомстволор аралык өз ара аракеттенүү маалымат тутумдары аркылуу алууга мүмкүнчүлүк болсо, Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан берилбейт) милдеттүү төлөмдөрдү төлөө боюнча милдеттенме жок экендигин тастыктаган маалымкатты же башка документти (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн)  д) соттолбогондугун тастыктаган маалымкатты же башка документти (Кыргыз Республикасынын резидент эместери үчүн);   е) негизги иши тууралуу маалыматты (эмгек китепчеси, патенти же иши тууралуу маалымат);   2) юридикалык жактар үчүн:  а) уюштуруу документтеринин көчүрмөсүн;   б) юридикалык жактын мамлекеттик каттоодон өткөндүгү жөнүндө күбөлүгүн же болбосо өтүнүч ээси түзүлгөн (катталган) өлкөнүн мыйзамдарына ылайык юридикалык жак каттоодон өткөндүгүн тастыктаган документке теңештирилген башка документ;  г) бюджетке милдеттүү төлөмдөрдү төлөө тууралуу маалымкат (эгер бул маалыматты ведомстволор аралык өз ара аракеттенүү маалымат тутумдары аркылуу алууга мүмкүнчүлүк болсо, Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан берилбейт);  д) уюштуруучулардын, акционерлердин, юридикалык жактын катышуучуларынын, аткаруу органынын жетекчисинин, башкы бухгалтеринин соттолбогондугун тастыктаган маалымкат же башка документ (эгер бул маалыматты ведомстволор аралык өз ара аракеттенүү маалымат тутумдары аркылуу алууга мүмкүнчүлүк болсо, Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан берилбейт);  е) негизги иши тууралуу маалымат;   ж) акционерлердин, катышуучулардын реестри, ошондой эле алардын паспортторунун көчүрмөлөрү;   з) акцияларга (мүлккө, пайларга, үлүшкө) ээлик кылуу үлүшүн, негизги иши жана каттоо жери тууралуу маалымат көрсөтүү менен туунду, караштуу компаниялар тууралуу маалымат;   и) юридикалык жактын түпкү бенефициарлары (жеке адамга чейин же логикалык түпкү пайда алуучулар) тууралуу маалымат. Эгерде бенефициардык менчик ээси катары мамлекеттик орган же мамлекет иш алып барса, тиешелүү мамлекеттик орган же мамлекет көрсөтүлөт.   Эгерде жогоруда аталган жактар банктар үчүн белгиленген уставдык капиталдын минималдуу өлчөмүнүн 0,01 пайызынан жогору өлчөмдө банк акцияларын сатып алса, анда алар акцияларды сатып алуу-сатуу келишиминин же анын негизинде менчик укугу өткөн башка документтин көчүрмөсүн жана акциялар үчүн төлөө фактысын тастыктаган документтерди кошумча сунуштоого тийиш.
5	158. Банк, 10 (он) жумуш күнү ичинде, ал эми резидент эмести шайлаган/дайындаган шартта - талапкер шайланган/дайындалган күндөн кийинки 30 (отуз) календардык күн ичинде төмөнкү документтерди кошо тиркөө менен талапкерлерди макулдашуу жөнүндө өтүнүчтү Улуттук банкка берүүгө тийиш:   1) талапкерди шайлоо/дайындоо жөнүндө чечим кабыл алган ыйгарым укуктуу башкаруу органынын отурумунан толтурулган протоколдун күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн (эмгек келишиминин);   2) кызмат ордуна дайындоо тууралуу буйруктун (токтомдун, буйруунун) күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн;   3) 21-тиркеменин формасы боюнча анкеталар, кийин ушул анкетада чагылдырылган маалымат өзгөргөн шартта, кызмат адамы - Кыргыз Республикасынын резиденти 10 (он) жумуш күнү ичинде, ал эми Кыргыз Республикасынын резидент эмеси өзгөртүү киргизилген учурдан тартып 20 (жыйырма) жумуш күнү ичинде Улуттук банкка бул тууралуу кат жүзүндө билдирүүгө тийиш.   4) кеминде эки сунуш-көрсөтмө (ушул Жобонун 159-161-пункттарынын талаптарын эске алуу менен);   5) банк тарабынан тиешелүү негизде тариздетилген жана күбөлөндүрүлгөн функционалдык милдеттердин тизмеси;   6) Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарына ылайык мындай уруксат алуу милдеттүү болгон шартта, чет элдик жарандарга эмгек же башка ишкердикти жүзөгө ашырууга уруксат;   7) эмгек китепчесинин көчүрмөсү (болгон болсо);   8) ушул Жобого карата 21-тиркеменин формасы боюнча анкетада көрсөтүлгөн паспорттун көчүрмөсү;   9) ушул Жобого карата 32-тиркемеге ылайык банктын талапкерге карата өтүнүчү. Бул талап Директорлор кеңешинин төрагасынын жана мүчөлөрүнүн, ошондой эле Шариат кеңешинин төрагасынын жана мүчөлөрүнүн кызмат ордундарына талапкерлерге таркатылбайт.   Жобонун ушул пунктунун 2 жана 5-пунктчаларында көрсөтүлгөн документтер Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү, ошондой эле Аудит боюнча комитеттин төрагасы тарабынан сунушталбайт.  Улуттук банктын туунду банктарындагы Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн кызмат орундарына талапкерлерди макулдашууда бул кызмат орундарына талапкерлер Улуттук банктын кызматкерлери болуп саналса, 21-тиркеменин формасы боюнча анкетаны сунуштоо менен чектелет жана алар ушул Жободо белгиленген талаптарга жооп берүүгө тийиш. Сунушталган документтерге карата сын-пикирлер түшпөгөн жана талапкер белгиленген талаптарга ылайык келген учурда, Улуттук банктын ыйгарым укуктуу адамы макулдук берүү жөнүндө чечим кабыл алат жана Улуттук банктын жооптуу түзүмдүк бөлүмү ушул Жободо белгиленген мөөнөттө талапкерге макулдук берилгендиги жөнүндө кат жөнөтөт.	158. Банк, 10 (он) жумуш күнү ичинде, ал эми резидент эмести шайлаган/дайындаган шартта - талапкер шайланган/дайындалган күндөн кийинки 30 (отуз) календардык күн ичинде төмөнкү документтерди кошо тиркөө менен талапкерлерди макулдашуу жөнүндө өтүнүчтү Улуттук банкка берүүгө тийиш:   1) талапкерди шайлоо/дайындоо жөнүндө чечим кабыл алган ыйгарым укуктуу башкаруу органынын отурумунан толтурулган протоколдун күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн (эмгек келишиминин);   2) кызмат ордуна дайындоо тууралуу буйруктун (токтомдун, буйруунун) күбөлөндүрүлгөн көчүрмөлөрүн;   3) 21-тиркеменин формасы боюнча анкеталар, кийин ушул анкетада чагылдырылган маалымат өзгөргөн шартта, кызмат адамы - Кыргыз Республикасынын резиденти 10 (он) жумуш күнү ичинде, ал эми Кыргыз Республикасынын резидент эмеси өзгөртүү киргизилген учурдан тартып 20 (жыйырма) жумуш күнү ичинде Улуттук банкка бул тууралуу кат жүзүндө билдирүүгө тийиш.   4) кеминде эки сунуш-көрсөтмө (ушул Жобонун 159-161-пункттарынын талаптарын эске алуу менен); 5) банк тарабынан тиешелүү негизде тариздетилген жана күбөлөндүрүлгөн функционалдык милдеттердин тизмеси;   6) Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарына ылайык мындай уруксат алуу милдеттүү болгон шартта, чет элдик жарандарга эмгек же башка ишкердикти жүзөгө ашырууга уруксат;   7) эмгек китепчесинин көчүрмөсү (болгон болсо);   8) ушул Жобого карата 21-тиркеменин формасы боюнча анкетада көрсөтүлгөн паспорттун көчүрмөсү;   9) ушул Жобого карата 32-тиркемеге ылайык банктын талапкерге карата өтүнүчү. Бул талап Директорлор кеңешинин төрагасынын жана мүчөлөрүнүн, ошондой эле Шариат кеңешинин төрагасынын жана мүчөлөрүнүн кызмат ордундарына талапкерлерге таркатылбайт.   Жобонун ушул пунктунун 2 жана 5-пунктчаларында көрсөтүлгөн документтер Директорлор кеңешинин, Шариат кеңешинин төрагасы жана мүчөлөрү, ошондой эле Аудит боюнча комитеттин жана Тобокелдиктерди тескөө боюнча комитетинин төрагасы тарабынан сунушталбайт.  Улуттук банктын туунду банктарындагы Директорлор кеңешинин мүчөлөрүнүн кызмат орундарына талапкерлерди макулдашууда бул кызмат орундарына талапкерлер Улуттук банктын кызматкерлери болуп саналса, 21-тиркеменин формасы боюнча анкетаны сунуштоо менен чектелет жана алар ушул Жободо белгиленген талаптарга жооп берүүгө тийиш. Сунушталган документтерге карата сын-пикирлер түшпөгөн жана талапкер белгиленген талаптарга ылайык келген учурда, Улуттук банктын ыйгарым укуктуу адамы макулдук берүү жөнүндө чечим кабыл алат жана Улуттук банктын жооптуу түзүмдүк бөлүмү ушул Жободо белгиленген мөөнөттө талапкерге макулдук берилгендиги жөнүндө кат жөнөтөт.
6	159. Сунуштамалар талапкер мурда иштеген же болбосо ал менен ишкердик мамиле түзгөн кеминде эки адам тарабынан сунушталат.   Эгерде талапкер тапшырган сунуштама-каттар чечим кабыл алуу үчүн жетишсиз болсо, Улуттук банк кошумча сунуштама-каттарды, анын ичинде талапкер акыркы мезгил ичинде иштеген жерден талап кылууга, ошондой эле буга чейинки сунуштама-кат берген адамдар тууралуу жазуу же оозеки түрдө түшүндүрмө берүүнү талап кылууга укуктуу. Сунуштама берген адам түшүндүрмө бербеген учурда, ал сунуштама-катты кабыл албоо үчүн негиз катары кызмат кылышы мүмкүн.   Талапкер акыркы иштеген жерден сунуштама-катты алып келүү мүмкүнчүлүгү жок болгон учурда, ал себептерин көрсөтүү менен түшүндүрмө берүүгө тийиш.   Сунуштама-катта сунуштатам берген адамдын аты-жөнү, иштеген жери, кызматы, телефону, факсы, электрондук почта дареги, ошондой эле сунуштама-катка кол коюлган күн көрсөтүлүүгө тийиш. Мында, төмөнкүлөрдөн сунуштама-кат алууга жол берилбейт:   1) Улуттук банктын кызматкерлеринен;   2) кайсы болбосун туугандарынан;   3) талапкерди макулдашуу жөнүндө өтүнүч берген банктын жетекчилеринен жана кызматкерлеринен;   4) өтүнүч берип жаткан банктын аффирленген компанияларынын кызмат адамдарынан;   5) алгылыксыз жана/же кооптуу банктык тажрыйбага кирген ишкердикти жүзөгө ашырууга катыштыгы бар адамдардан жана ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат орундарына макулдашуу жол-жобосунан акыркы жолу өткөндө макулдашуудан баш тартылган адамдардан.	159. Сунуштамалар талапкер мурда иштеген же болбосо ал менен ишкердик мамиле түзгөн кеминде эки адам тарабынан сунушталат.   Эгерде талапкер тапшырган сунуштама-каттар чечим кабыл алуу үчүн жетишсиз болсо, Улуттук банк кошумча сунуштама-каттарды, анын ичинде талапкер акыркы мезгил ичинде иштеген жерден талап кылууга, ошондой эле буга чейинки сунуштама-кат берген адамдар тууралуу жазуу же оозеки түрдө түшүндүрмө берүүнү талап кылууга укуктуу. Сунуштама берген адам түшүндүрмө бербеген учурда, ал сунуштама-катты кабыл албоо үчүн негиз катары кызмат кылышы мүмкүн.   Талапкер акыркы иштеген жерден сунуштама-катты алып келүү мүмкүнчүлүгү жок болгон учурда, ал себептерин көрсөтүү менен түшүндүрмө берүүгө тийиш.   Сунуштама-катта сунуштатам берген адамдын аты-жөнү, иштеген жери, кызматы, телефону, факсы, электрондук почта дареги, ошондой эле сунуштама-катка кол коюлган күн көрсөтүлүүгө тийиш. Мында, төмөнкүлөрдөн сунуштама-кат алууга жол берилбейт:   1) Улуттук банктын кызматкерлеринен;   2) кайсы болбосун туугандарынан;   3) талапкерди макулдашуу жөнүндө өтүнүч берген банктын жетекчилеринен жана кызматкерлеринен;   4) өтүнүч берип жаткан банктын аффирленген компанияларынын кызмат адамдарынан;   5) алгылыксыз жана/же кооптуу банктык тажрыйбага кирген ишкердикти жүзөгө ашырууга катыштыгы бар адамдардан жана ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат орундарына макулдашуу жол-жобосунан акыркы жолу өткөндө макулдашуудан баш тартылган адамдардан. Талапкердин мындан мурунку эмгек ишмердүүлүгү боюнча маалыматын алуу боюнча муктаждыгы келип чыккан учурда, Улуттук банк талапкердин акыркы үч эмгек өтөгөн жумуш ордунан бир же болбосо бир нече сунуштама катын суратууга укукту. Сунуштама-катта сунуштатам берген адамдын аты-жөнү, иштеген жери, кызматы, телефону, факсы, электрондук почта дареги, талапкерге берген мүнөздөмөсү, кайда жана качан бирге иштеген, же болбосо, сунуш-көрсөтмө берүүчү менен иш боюнча байланышы, талапкер менен кайсы убактан бери тааныш, жана ошондой эле сунуштама-катка кол коюлган күн көрсөтүлүүгө тийиш. Сунуштама-кат берген адамдын кол тамгасынын аныктыгы анын иш орду боюнча же болбосо нотариус тарабынан тастыкталууга тийиш. Бул талап, эгерде сунуштама-кат уюмдун фирмалык бланкында сунушталса жана уюмдун мөөрү басылган шартта милдеттүү болуп саналбайт. Ошону менен бирге, мында, төмөнкүлөрдөн сунуштама-кат алууга жол берилбейт: 1) Улуттук банктын кызматкерлеринен;   2) кайсы болбосун туугандарынан;   3) талапкерди макулдашуу жөнүндө өтүнүч берген банктын жетекчилеринен жана кызматкерлеринен;   4) өтүнүч берип жаткан банктын аффирленген компанияларынын кызмат адамдарынан;   5) алгылыксыз жана/же кооптуу банктык тажрыйбага кирген ишкердикти жүзөгө ашырууга катыштыгы бар адамдардан жана ушул Жобонун 126-пунктунда көрсөтүлгөн кызмат орундарына макулдашуу жол-жобосунан акыркы жолу өткөндө макулдашуудан баш тартылган адамдардан.
7	160. Сунуш-көрсөтмөдө төмөнкү учурлар (формасы 22-тиркемеде келтирилген) чагылдырылууга тийиш:   1) талапкердин иш аброю;   2) моралдык сапаттары;   3) кайда жана качан бирге иштеген, же болбосо, сунуш-көрсөтмө берүүчү менен иш боюнча байланышы, талапкер менен кайсы убактан бери тааныш;   4) сунуш-көрсөтмө берүүчү маанилүү деп эсептеген башка маалыматтар.	160. Сунуш-көрсөтмөдө төмөнкү учурлар (формасы 22-тиркемеде келтирилген) чагылдырылууга тийиш:   1) талапкердин иш аброю;   2) моралдык сапаттары;   3) кайда жана качан бирге иштеген, же болбосо, сунуш-көрсөтмө берүүчү менен иш боюнча байланышы, талапкер менен кайсы убактан бери тааныш;   4) сунуш-көрсөтмө берүүчү маанилүү деп эсептеген башка маалыматтар.
8	161. Банктык жана/же финансылык чөйрөдө иштеп кеткен же иштеп жаткан адамдар гана сунуштама-кат берүүчү боло алат.   Жогоруда көрсөтүлгөн чектөөлөр талапкердин акыркы иштеген жеринен сунушталган сунуштама-катка таркатылбайт.   Сунуштама-кат берген адамдын кол тамгасынын аныктыгы анын иш орду боюнча же болбосо нотариус тарабынан тастыкталууга тийиш. Бул талап, эгерде сунуштама-кат уюмдун фирмалык бланкында сунушталса жана уюмдун мөөрү басылган шартта милдеттүү болуп саналбайт.	161. Банктык жана/же финансылык чөйрөдө иштеп кеткен же иштеп жаткан адамдар гана сунуштама-кат берүүчү боло алат.   Жогоруда көрсөтүлгөн чектөөлөр талапкердин акыркы иштеген жеринен сунушталган сунуштама-катка таркатылбайт.   Сунуштама-кат берген адамдын кол тамгасынын аныктыгы анын иш орду боюнча же болбосо нотариус тарабынан тастыкталууга тийиш. Бул талап, эгерде сунуштама-кат уюмдун фирмалык бланкында сунушталса жана уюмдун мөөрү басылган шартта милдеттүү болуп саналбайт.
9	"Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобого карата 22-тиркеме	Күчүн жоготту деп табылсын
10	273. Көчмө кассанын ишин жүргүзүүгө байланыштуу келип чыгышы мүмкүн болгон тобокелдиктерди азайтуу максатында, кассада турууга тийиш болгон нак акча каражаттарынын жалпы суммасы 1000000,00 (бир миллион) сомдон ашпоого тийиш. Бул суммадан ашкан акча каражаты көчмө касса бекитилген банктын филиалынын кассасына, же болбосо банктын жакын жайгашкан аманат кассасына инкассацияланып, ал боюнча тиешелүү акт түзүлүүгө тийиш.	273. Көчмө кассанын ишин жүргүзүүгө байланыштуу келип чыгышы мүмкүн болгон тобокелдиктерди азайтуу максатында, кассада турууга тийиш болгон нак акча каражаттарынын жалпы суммасы 2000000,00 (эки миллион) сомдон ашпоого тийиш. Бул суммадан ашкан акча каражаты көчмө касса бекитилген банктын филиалынын кассасына, же болбосо банктын жакын жайгашкан аманат кассасына инкассацияланып, ал боюнча тиешелүү акт түзүлүүгө тийиш.
11	329. Банк бириктирүү, кошуу, бөлүп чыгаруу, бөлүү формасында кайра өзгөртүлүп түзүлүшү мүмкүн.   Жаңы юридикалык жакты түзүү менен банкты кайрадан өзгөртүп түзүүдө Улуттук банк банктык операцияларды жүргүзүүгө карата жаңы лицензияларды берүү маселесин кароого алат. Ошол эле учурда, кайрадан өзгөртүп түзүлгөн банктардын иш алып барган лицензиялары эске алынат.   Мамлекеттик өнүктүрүү банкын кайра өзгөртүп түзүүдө "Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкы жөнүндө" Мыйзамынын 24-беренесинин талаптары колдонулат.   Бул жободо банктарды мажбурлап өзгөртүп түзүү жол-жобосу каралбайт.	329. Банк бириктирүү, кошуу, бөлүп чыгаруу, бөлүү формасында кайра өзгөртүлүп түзүлүшү мүмкүн.   Жаңы юридикалык жакты түзүү менен банкты кайрадан өзгөртүп түзүүдө Улуттук банк банктык операцияларды жүргүзүүгө карата жаңы лицензияларды берүү маселесин кароого алат. Ошол эле учурда, кайрадан өзгөртүп түзүлгөн банктардын иш алып барган лицензиялары эске алынат. Банктарды кайра өзгөртүп түзүү учурунда банктар жана депозиттерди тартууга уруксаты бар банкка кошула турчу микрофинансылык компаниялар гана катыша алат. Депозиттерди тартууга уруксаты бар микрофинансылык компаниялардын банка кошулуу аркылуу өзгөртүп түзүү жолу Кыргыз Республикасынын мыйзамдары жана аталган Жободо белгилнген тартиптери боюнча жүргүзүлөт.   Мамлекеттик өнүктүрүү банкын кайра өзгөртүп түзүүдө "Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик өнүктүрүү банкы жөнүндө" Мыйзамынын 24-беренесинин талаптары колдонулат.   Бул жободо банктарды мажбурлап өзгөртүп түзүү жол-жобосу каралбайт.
12	"Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобого карата 21-тиркеме  2.2. Кайсы чет тилдерди билесиз?   - кыргыз   - англис   - орус   - башка (көрсөтүңүз)	"Банк ишин лицензиялоо жөнүндө" жобого карата 21-тиркеме  2.2. Кайсы чет тилдерди билесиз?   - кыргыз   - англис   - орус   - башка (көрсөтүңүз)
13	2.3. Сиздин эмгек жолуңуз тууралуу төмөнкү маалыматты көрсөтүңүз (эмгек китепчесинде жазуунун болушуна карабастан, айкын эмгек жолунун маалыматтары көрсөтүлөт):  Ишке кабыл алынган жана иштен бошотулган күнү  Уюмдун аталышы  Уюмдун иш чөйрөсү  Жайгашкан жери  Телефон номери  Кызмат орду, негизги милдеттери (негизги милдеттер банк ишине байланыштуу болбогон кызмат орундары үчүн көрсөтүлөт)  Иштен бошонуу үчүн негиздер  Эмгек китепчесинде жазуулар жок болсо, белгилөө зарыл	2.3. Сиздин эмгек жолуңуз тууралуу төмөнкү маалыматты көрсөтүңүз (эмгек китепчесинде жазуунун болушуна карабастан, айкын эмгек жолунун маалыматтары көрсөтүлөт):  Ишке кабыл алынган жана иштен бошотулган күнү  Уюмдун аталышы  Уюмдун иш чөйрөсү  Жайгашкан жери  Кызмат орду, негизги милдеттери (негизги милдеттер банк ишине байланыштуу болбогон кызмат орундары үчүн көрсөтүлөт)  Иштен бошонуу үчүн негиздер  Эмгек китепчесинде жазуулар жок болсо, белгилөө зарыл
14	2.8. Төмөндөгү маалыматты бериңиз:  1. ____-жылдын "___" ________ карата абал боюнча активдер жана милдеттенмелер жөнүндө жеке отчет.  1. 1-табл. (валютаны көрсөтүңүз).    Активдер  Сумма (сом түрүндө/чет өлкө жарандары үчүн тиешелүү валютаны жана АКШ долларына карата валюта курсун же АКШ долларын көрсөтүңүз)  1  Негизги иштеген жери боюнча эмгек акы (айына)    2  Негизги иштеген жеринен тышкары эмгек акы (айына)    3  Накталай    4  Финансы-кредит уюмдарындагы депозиттик каражаттар (пайыздык ченди, үстөк бааны көрсөтүү менен)    5  Компанияга инвестициялар (2.5-табл.)    6  Баалуу кагаздар (баалуу кагаздын түрүн көрсөтүү менен)    7  Күрөөдө болбогон же ага карата арестке коюлбаган кыймылсыз мүлк    8  Күрөөдө болгон же ага карата арест коюлган кыймылсыз мүлк    9  Дебитордук карыз (анын ичинде зайымга берилген каражаттар)    10  Башка активдер      Милдеттенмелер    11  Кредиттер (зайымдар) боюнча карыз    12  Кредитордук карыз    13  Башка пассивдер    14  Жекече берилген гарантиялар	2.8. Төмөндөгү маалыматты бериңиз:  1. ____-жылдын "___" ________ карата абал боюнча активдер жана милдеттенмелер жөнүндө жеке отчет.  1. 1-табл. (валютаны көрсөтүңүз).    Активдер  Сумма (сом түрүндө/чет өлкө жарандары үчүн тиешелүү валютаны жана АКШ долларына карата валюта курсун же АКШ долларын көрсөтүңүз)  1  Негизги иштеген жери боюнча эмгек акы (айына)    2  Негизги иштеген жеринен тышкары эмгек акы (айына)    3  Накталай    4  Финансы-кредит уюмдарындагы депозиттик каражаттар (пайыздык ченди, үстөк бааны көрсөтүү менен)    5  Компанияга инвестициялар (2.5-табл.)   6  Баалуу кагаздар (баалуу кагаздын түрүн көрсөтүү менен)    7  Күрөөдө болбогон же ага карата арестке коюлбаган кыймылсыз мүлк (кыймылсыз мүлктүн баасы жана мүнөздөмөсү көрсөтулөт)    8  Күрөөдө болгон же ага карата арест коюлган кыймылсыз мүлк    9  Дебитордук карыз (анын ичинде зайымга берилген каражаттар)    10  Башка активдер     Милдеттенмелер    11  Кредиттер (зайымдар) боюнча карыз    12  Кредитордук карыз    13  Башка пассивдер   14  Жекече берилген гарантиялар
1  5	2.10.Үй-бүлөлүк абалы: (никеси бар ж.б.) _________________________________________   Жакын туугандарыңызды көрсөтүңүз (ата-энеси, балдары, жубайы (жолдошу), багып алгандар, багып алган балдары, энелеш/аталаш бир туугандары жана бир тууган ага-ини, эже-карындаштары, чоң ата, чоң эне, небере), ошондой эле аталган тизмеге киргизүү зарыл деп эсептелген башка туугандар     Аты-жөнү  Туугандык мамилеси  Туулган күнү жана жери  Кызматы жана иш орду  Үй дареги, тел. №	2.10.Үй-бүлөлүк абалы: (никеси бар ж.б.) _____________________________   Жакын туугандарыңызды көрсөтүңүз (ата-энеси, балдары, жубайы (жолдошу), багып алгандар, багып алган балдары, энелеш/аталаш бир туугандары жана бир тууган ага-ини, эже-карындаштары, чоң ата, чоң эне, небере), ошондой эле аталган тизмеге киргизүү зарыл деп эсептелген башка туугандар     Аты-жөнү  Туугандык мамилеси  Туулган күнү жана жери  Кызматы жана иш орду